ΑΡΘΡΟ 9
Δικαιώματα των γεωργών
9.1 Τα συμβαλλόμενα μέρη αναγνωρίζουν την τεράστια συνεισφορά, παρελθούσα και μελλοντική, των τοπικών και αυτοχθόνων κοινοτήτων καθώς και των γεωργών όλων των περιοχών του κόσμου, και ειδικά των περιοχών των κέντρων καταγωγής και ποικιλότητας των καλλιεργούμενων φυτών, στη διατήρηση και αξιοποίηση των φυτογενετικών πόρων ποιυ συνιστούν τη βάση της διατροφικής και γεωργικής παραγωγής σε όλο τον κόσμο.
9.2 Τα συμβαλλόμενα μέρη συμφωνούν ότι η ευθύνη πραγμάτωσης των δικαιωμάτων των γεωργών, όσον αφορά τους φυτογενετικούς πόρους για τη διατροφή και τη γεωργία, ανάγεται στις κυβερνήσεις. Ανάλογα με τις ανάγκες και προτεραιότητές του, κάθε συμβαλλόμενο μέρος θα πρέπει, ανάλογα με το τι αρμόζει και υπό την επιφύλαξη της εθνικής του νομοθεσίας, να λαμβάνει μέτρα για την προστασία και προαγωγή των δικαιωμάτων των γεωργών, στα οποία συμπεριλαμβάνονται:
α) η προστασία των παραδοσιακών γνώσεων που σχετίζονται με τους φυτογενετικούς πόρους για τη διατροφή και τη γεωργία·
β) το δικαίωμα ισότιμης συμμετοχής στην διανομή των ωφελημάτων που απορρέουν από τη χρήση των φυτογε-νετικών πόρων για τη διατροφή και τη γεωργία·
γ) το δικαίωμα συμμετοχής στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, σε εθνικό επίπεδο, για θέματα σχετικά με τη διατήρηση και αειφόρο χρήση των φυτογενετικών πόρων για τη διατροφή και τη γεωργία.
9.3 Κανένα σημείο του παρόντος άρθρου δεν θα πρέπει να ερμηνεύεται ως περιοριστικό των δικαιωμάτων που μπορεί να έχουν οι καλλιεργητές στη διατήρηση, χρήση, ανταλλαγή και πώληση σπόρων αγρού ή πολλαπλασιαστικού υλικού, υπό την επιφύλαξη της εθνικής νομοθεσίας και αναλόγως των αναγκών.
ΜΕΡΟΣ IV
ΠΟΛΥΜΕΡΕΣ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΡΟΣΒΑΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΩΦΕΛΕΙΑΣ
