1. Συνιστάται νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου με την επωνυμία Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων (Ε.Φ.Ε.Τ.) - που εδρεύει στην Αθήνα και τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Ανάπτυξης.
2. Σκοπός του Ε.Φ.Ε.Τ. είναι η προστασία του καταναλωτή με τη διασφάλιση της εισαγωγής, παραγωγής και της διακίνησης υγιεινών τροφίμων, η πιστοποίηση της καταλληλότητας, ο έλεγχος της ποιότητας και η ποιοτική αναβάθμιση των τροφίμων, όπως επίσης και η προστασία των οικονομικών συμφερόντων του καταναλωτή και η μέριμνα για την αποτροπή της παραπλάνησης του σε σχέση με την υγιεινή, τη σύσταση, την επισήμανση και την τιμή των τροφίμων.
3. Ως τρόφιμα" νοούνται όλα τα στερεά ή υγρά προϊόντα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τροφή οπό τον άνθρωπο. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται τα κάθε είδους ποτά και ευφραντικά, το νερό, τα κόμμεα και μαστίχες, καθώς και κάθε ουσία ή μίγμα ουσιών που προορίζεται για προσθήκη σε τρόφιμα. Ως υγιεινά τρόφιμα νοούνται τα τρόφιμα τα οποία από υγιεινή άποψη είναι κατάλληλα προς βρώση από τον άνθρωπο.
Ως "πιστοποίηση της καταλληλότητας των τροφίμων" νοείται ο έλεγχος της συμμόρφωσης στις προδιαγραφόμενες απαιτήσεις που ορίζονται από την κείμενη εθνική και κοινοτική νομοθεσία για τη διασφάλιση της παραγωγής και διακίνησης υγιεινών τροφίμων κατάλληλων προς βρώση από τον άνθρωπο.
Ως "επιχείρηση τροφίμων νοείται κάθε επιχείρηση δημόσια ή ιδιωτική που ασκεί μία ή περισσότερες από τις παρακάτω δραστηριότητες κερδοσκοπικές ή μη: παρασκευή, μεταποίηση, παραγωγή, συσκευασία, αποθήκευση, μεταφορά, διανομή, διακίνηση ή την προσφορά προς πώληση ή διάθεση τροφίμων.
Ως "εργαστήρια τροφίμων" νοούνται το Γενικά Χημείο του Κράτους και άλλα δημόσια εργαστήρια, συμπεριλαμβανομένων και των εργαστηρίων των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και των Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, καθώς και ιδιωτικά εργαστήρια διαπιστευμένα από τον αρμόδιο για τη διαπίστευση κρατικό φορέα σύμφωνα με το κριτήριο λειτουργίας των εργαστηρίων δοκιμών που καθορίζονται στο ευρωπαϊκό πρότυπο ΕΝ 45001, όπου διενεργούνται αναλύσεις δειγμάτων τροφίμων.
4. Νωπό φυτικά προϊόντα, τα οποία βρίσκονται στους χώρους καλλιέργειας και παραγωγής (χώρα πρωτογενούς παραγωγής), πριν υποστούν οποιαδήποτε επεξεργασία, καθώς και νωπά προϊόντα κτηνοτροφίας, αλιείας, ιχθυοκαλλιέργειας και μελισσοκομίας, τα οποία βρίσκονται στους χώρους παραγωγής, εφόσον δεν προσφέρονται προς κατανάλωση, δεν υπάγονται στην αρμοδιότητα του Ε.Φ.Ε.Τ..
Κατά τη φάση της πρώτης μεταποίησης των νωπών φυτικών και ζωικών προϊόντων εξακολουθεί να υφίσταται η παράλληλη αρμοδιότητα ελέγχου των υπηρεσιών του Υπουργείου Γεωργίας.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Γεωργίας ρυθμίζονται τα ειδικότερα θέματα που αναφέρονται στην έννοια της πρώτης μεταποίησης και την οργάνωση και το συντονισμό των ελέγχων κατά τη φάση αυτήν.
Επίσης δεν υπάγονται στην αρμοδιότητα του Ε.Φ.Ε.Τ. αντικείμενα και καθεστώτα δασμό φορολογικού χαρακτήρα, όπως καθορίζονται στις οικείες διατάξεις.
5. Ο Ε.Φ.Ε.Τ. για την εκπλήρωση της αποστολής του έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
α) Καθορίζει τις προδιαγραφές ποιότητας τις οποίες πρέπει να πληρούν τα προσφερόμενα στην κατανάλωση τρόφιμα και οι πρώτες ή πρόσθετες ύλες που προορίζονται για προσθήκη σε τρόφιμα με σκοπό την προστασία της δημόσιας υγείας και την αποφυγή της εξαπάτησης των καταναλωτών.
β) Καθορίζει τα πρότυπα και τις αρχές στις οποίες θα πρέπει να στηρίζεται η μελέτη και εφαρμογή των συστημάτων παραγωγής υγιεινών προϊόντων, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, από τις επιχειρήσεις τροφίμων και τις προδιαγραφές για τους επιστήμονες που θα ασχοληθούν με την εγκατάσταση τέτοιων συστημάτων στις επιχειρήσεις τροφίμων, καθώς και με το προσωπικό που θα εργαστεί στα εργαστήρια ποιοτικού ελέγχου τροφίμων που εγκαθίστανται στις επιχειρήσεις τροφίμων.
γ) Καθορίζει ή επικυρώνει τους κανόνες ορθής υγιεινής πρακτικής σύμφωνα με την Οδηγία 93/43/Ε.Ο.Κ. και κάθε άλλο συναφή κανόνα διεθνούς και κοινοτικού δικαίου και ελέγχει την τήρηση των κανόνων αυτών. Η τήρηση των κανόνων ορθής υγιεινής πρακτικής αποτελεί προϋπόθεση για την ίδρυση και λειτουργία κάθε επιχείρησης τροφίμων. Στο πλαίσιο αυτό καθορίζει τους υγειονομικούς όρους ίδρυσης και λειτουργίας των επιχειρήσεων τροφίμων και τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για να είναι τα τρόφιμα ασφαλή και υγιεινά.
δ) Τηρεί μητρώο επιχειρήσεων τροφίμων και καθορίζει τα προγράμματα ελέγχων που διενεργούνται από τις υπηρεσίες του ή από άλλες αρχές και υπηρεσίες
ε) Διενεργεί με το όργανά του ή παραγγέλλει σε άλλες αρχές ή υπηρεσίες, συντονίζει και διευθύνει τους ελέγχους σε όλα τα στάδια μετά την πρωτογενή παραγωγή στην οποία εντάσσονται μεταξύ άλλων η συγκομιδή, η σφαγή και το άρμεγμα. δηλαδή στο στάδια της παρασκευής, της μεταποίησης, της παραγωγής, της συσκευασίας, αποθήκευσης, μεταφοράς, διανομής, διακίνησης, προσφοράς προς πώληση ή της διάθεσης στον καταναλωτή στα νωπά ή επεξεργασμένα τρόφιμα που παράγονται, διακινούνται ή εισάγονται στη χώρα μας ή εξάγονται από αυτήν. Διενεργεί επίσης ελέγχους στα υλικό και αντικείμενα που έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα. Σκοπός των ελέγχων είναι η διασφάλιση της υγιεινής των τροφίμων και η προστασία των συμφερόντων του καταναλωτή. Οι έλεγχοι αυτοί συνίστανται ιδίως σε επιθεωρήσεις των επιχειρήσεων τροφίμων, στον έλεγχο του συστήματος παραγωγής των επιχειρήσεων, στη διενέργεια δειγματοληψιών και αναλύσεων τροφίμων σε δικά του ή άλλα εργαστήρια τροφίμων.
αα) Η επιθεώρηση περιλαμβάνει ιδίως τον έλεγχο των πρώτων και πρόσθετων υλών, των τροφίμων κατά την παραγωγική διαδικασία, των τελικών προϊόντων, της τήρησης των κανόνων ορθής υγιεινής πρακτικής στις εγκαταστάσεις των επιχειρήσεων τροφίμων, στο μηχανολογικό εξοπλισμό, στην υγεία και την υγιεινή του προσωπικού, στον καθαρισμό και την απολύμανση, στην καταπολέμηση τρωκτικών και εντόμων, στη συσκευασία, στην αποθήκευση και στη διανομή και μεταφορά των τροφίμων. Επίσης κατά την επιθεώρηση ελέγχεται η τήρηση των τεχνολογικών παραμέτρων που απαιτούνται κατά την κείμενη νομοθεσία από τις επιχειρήσεις τροφίμων, καθώς και η επισήμανση των τροφίμων.
ββ) Ο έλεγχος του συστήματος παραγωγής υγιεινών προϊόντων περιλαμβάνει τον έλεγχο των κρίσιμων σημείων ελέγχου κατά την παραγωγική διαδικασία, τον έλεγχο των μέτρων πρόληψης που εφαρμόζουν οι επιχειρήσεις για την αντιμετώπιση των κινδύνων, τον έλεγχο των παραμέτρων επεξεργασίας και συντήρησης που εφαρμόζουν οι επιχειρήσεις (όπως θέρμανσης και ψύξης) για την εξάλειψη των κινδύνων των τροφίμων.
Επίσης περιλαμβάνει τον έλεγχο της κατάλληλης εκπαίδευσης του προσωπικού των επιχειρήσεων, ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί σωστά στις απαιτήσεις του συστήματος παραγωγής υγιεινών προϊόντων, καθώς και τον έλεγχο των αρχείων που τεκμηριώνουν την τήρηση του συστήματος.
στ) Συμμετέχει στο αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Διεθνών Οργανισμών για τη διαμόρφωση των σχετικών με τις αρμοδιότητές του αποφάσεων, μεριμνά για την προσαρμογή και συμμόρφωση προς οδηγίες, αποφάσεις, κανονισμούς και συστάσεις, που εκδίδονται από τα όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή άλλους Διεθνείς Οργανισμούς σε θέματα της αρμοδιότητας του και αποτελεί το σύνδεσμο με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων Διεθνών Οργανισμών σε θέματα ελέγχου τροφίμων και στο πλαίσιο του συστήματος άμεσης αντιμετώπισης καταστάσεων που αφορούν στην ασφάλεια των τροφίμων σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης.
ζ) Μεριμνά για την εκπόνηση ερευνητικών προγραμμάτων, που σχετίζονται με το αντικείμενο του, συνεργάζεται με φορείς με συναφές αντικείμενο για το σκοπό αυτόν και εισηγείται προτάσεις για τη λήψη νομοθετικών ή άλλων μέτρων σε θέματα της αρμοδιότητας του.
η) Συλλέγει, επεξεργάζεται και τηρεί πληροφορίες, στατιστικά στοιχεία και μητρώα σχετικό με τους ελέγχους που διενεργούνται από τις υπηρεσίες του, τις επιχειρήσεις τροφίμων και τα αντικείμενα της αρμοδιότητας του.
θ) Μεριμνά για τη συνεχή ενημέρωση, επιμόρφωση και εκπαίδευση του προσωπικού του για τις τεχνολογικές εξελίξεις και τις εξελίξεις στις νέες νομοθεσίες, καθώς και του καταναλωτή σε θέματα ασφάλειας και ποιότητας τροφίμων, σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Καταναλωτή και
ι) Ασκεί κάθε άλλη συναφή προς τους σκοπούς του αρμοδιότητα.
6. Ο Ε.Φ.Ε.Τ. έχει όλες τις αρμοδιότητες των προανακριτικών αρχών και ενεργεί κάθε αναγκαία κατά την κρίση του έρευνα σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας
Οι αστυνομικές, λιμενικές, στρατιωτικές και λοιπές αρχές και υπηρεσίες υποχρεούνται, όταν τους ζητηθεί, να συνδράμουν άμεσα και αποτελεσματικά τα εντεταλμένα όργανα και τους υπαλλήλους του Ε.Φ.Ε.Τ..
7. Πόροι του Ε.Φ.Ε.Τ. είναι:
α) Ετήσια επιχορήγηση από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
β) Χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή άλλους Διεθνείς Οργανισμούς.
γ) Ανταποδοτικά τέλη για παροχή υπηρεσιών, όπου επιβάλλονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Ανάπτυξης
6) Τα έσοδα από κάθε είδους χρηματικά πρόστιμα που επιβάλλονται για παραβάσεις του παρόντος.
ε) Δωρεές, χορηγίες, κληρονομιές, κληροδοσίες, επιχορηγήσεις από τρίτους.
8. Ο Ε.Φ.Ε.Τ, απαλλάσσεται: α) από κάθε δημοτικό και κοινοτικό Φόρο ή τέλος και κάθε εισφορά, κράτηση ή δικαίωμα υπέρ τρίτου, β) από την υποχρέωση καταβολής οποιουδήποτε παραβόλου, τέλους, ενσήμου ή εισφοράς για την άσκηση ή την εκδίκαση αγωγών, ενδίκου μέσου ή βοηθήματος ή γιο τη διενέργεια οποιασδήποτε δικαστικής ή διαδικαστικής πράξης, ενώπιον όλων των δικαστηρίων ή διχαστικών ή άλλων αρχών
9. Για την είσπραξη των εσόδων του εφαρμόζονται οι ουσιαστικές και δικονομικές διατάξεις του Κώδικα "Περί Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων", όπως ισχύουν.
10 Η ενώπιον των δικαστηρίων υπεράσπιση κ« εκπροσώπηση του Ε.Φ.Ε.Τ. γίνεται από το Γραφείο Νομικού Συμβούλου της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου.
