Συμφωνία για την Προστασία και Αειφόρο Ανάπτυξη της Περιοχής του Πάρκου Πρεσπών (ελληνικά)

Τα Υπουργεία Περιβάλλοντος των τριών Κρατών που μοιράζονται την Περιοχή του Πάρκου Πρεσπών και η Ευρωπαϊκή Ένωση, εφεξής καλούμενα «Τα Μέρη».

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη Διακήρυξη των Πρωθυπουργών των τριών Κρατών της 2ας Φεβρουαρίου 2000 σχετικά με τη Δημιουργία του Πάρκου Πρεσπών και την Περιβαλλοντική Προστασία και Αειφόρο Ανάπτυξη των Πρεσπών και της γύρω Περιοχής.

Ανακαλώντας την Κοινή Δήλωση των Πρωθυπουργών των τριών Κρατών που μοιράζονται τη λεκάνη των Πρεσπών της 27ης Νοεμβρίου 2009 στην Πύλη.

Θεωρώντας ότι οι Πρέσπες και η περιβάλλουσα λεκάνη απορροής τους αποτελούν μία μοναδική φυσική περιοχή διεθνούς σπουδαιότητας, λόγω της γεωμορφολογίας, οικολογίας, της βιοποικιλότητας και της πολιτισμικής σημασίας τους, ως ζωτικό ενδιαίτημα για τη διατήρηση ποικίλλων σπάνιων και/ή ενδημικών ειδών πανίδας και χλωρίδας, ως τόπος φωλεασμού για διεθνώς απειλούμενα πουλιά, και ως χώρος διαφύλαξης σημαντικής αρχαιολογικής και παραδοσιακής κληρονομιάς.

Αναγνωρίζοντας την κοινή ευθύνη τους για τη διατήρηση του οικοσυστήματος της λεκάνης απορροής των Πρεσπών και των συστατικών μερών τους για τη φυσική ομορφιά τους, ως βάση για την οικονομική και κοινωνική ευημερία των κατοίκων τους και για τη δημιουργία ευκαιριών οικονομικής ανάπτυξης (συμπεριλαμβανομένης της γεωργίας, της αλιείας και του τουρισμού).

Πεπεισμένοι ότι μόνο με την υιοθέτηση μιας ολιστικής προσέγγισης σε κλίμακα λεκάνης απορροής μπορούν να διασφαλίσουν και να διατηρήσουν τη βιοποικιλότητα. τις κύριες λειτουργίες και τα οφέλη για τον άνθρωπο της λεκάνης των Πρεσπών.

Αναγνωρίζοντας ότι οι μεμονωμένες πράξεις των χωρών δεν επαρκούν για να επιφέρουν τη διατήρηση των οικοσυστημάτων των Πρεσπών και της πολιτισμικής κληρονομιάς τους, βελτιώνοντας παράλληλα το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων τους.

Επιθυμώντας να ενδυναμώσουν τη συνεργασία μεταξύ αρμοδίων υπηρεσιών και κοινωνικών εταίρων στα τρία Κράτη για να διατηρήσουν και να προστατεύσουν τις μοναδικές οικολογικές αξίες της λεκάνης των Πρεσπών και να προλάβουν και/ή να αναστρέψουν τις αιτίες της υποβάθμισης των ενδιαιτημάτων της, όπως απαιτείται από τη Διακήρυξη των Πρωθυπουργών της 2ας Φεβρουαρίου 2000.

Αποφασισμένοι να διερευνήσουν τις κατάλληλες διαχειριστικές μεθόδους για την αειφόρο χρήση και προστασία των υδάτων των Πρεσπών και των υδάτινων οικοσυστημάτων, όπως απαιτείται από τη Διακήρυξη των Πρωθυπουργών της 2ας Φεβρουαρίου 2000, και σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά της ΕΕ 2000/60/ΕΚ και σχετικών Οδηγιών.

Γνωρίζοντας τη μακρά ιστορία χρήσης της περιοχής από τον άνθρωπο και τη συμβατότητα των παραδοσιακών χρήσεων με τη διατήρηση της φύσης.

Επιβεβαιώνοντας τη δέσμευση τους για την αειφόρο ανάπτυξη της λεκάνης απορροής των Πρεσπών που μπορεί να επέλθει με συνεκτικό τρόπο μέσω της διασυνοριακής συνεργασίας, σε συμφωνία με της αρχές της διαδικασίας ενσωμάτωσης της ΕΕ.

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τον διάλογο σχετικά με τον Δρίνο, που ξεκίνησε το 2009 μεταξύ αρμοδίων υπηρεσιών και κοινωνικών εταίρων προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης ενός κοινού οράματος για την αειφόρο διαχείριση της λεκάνης του Δρίνου και την προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας.

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις σχετικές διατάξεις των ισχυόντων διεθνών νομικών κειμένων στον τομέα της περιβαλλοντικής προστασίας, στα οποία είναι συμβαλλόμενα μέρη ή τα έχουν υπογράψει.

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις ισχύουσες διμερείς συμφωνίες μεταξύ των Μερών που αφορούν τη συνεργασία στον τομέα της περιβαλλοντικής προστασίας και αειφόρου ανάπτυξης.

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι ένα εκ των Μερών αποτελεί Κράτος Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένα εκ των Μερών αποτελεί χώρα υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ και ένα εκ των Μερών αποτελεί πιθανή υποψήφια χώρα προς ένταξη στην ΕΕ, και ότι τα τελευταία δύο έχουν επίσης συνάψει μία Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης με την ΕΕ.

Αναγνωρίζοντας τη διαφοροποιημένη αλλά συμπληρωματική ικανότητα των κυβερνητικών και μη κυβερνητικών οργανισμών των τριών Κρατών Μερών αναφορικά με τη διατήρηση και διαχείριση της περιοχής των Πρεσπών.

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν την εμπειρία που έχει αποκτηθεί από την τριμερή συνεργασία στο πλαίσιο του Πάρκου Πρεσπών από το 2000 με τη λειτουργία της προσωρινής Συντονιστικής Επιτροπής και της Γραμματείας της.

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν το Στρατηγικό Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη του Πάρκου Πρεσπών που έχει εκπονηθεί στο πλαίσιο της προσωρινής Συντονιστικής Επιτροπής και της Γραμματείας της.
Συμφώνησαν στα ακόλουθα:

Μέρος Ι - Γενικές Διατάξεις

Άρθρο 1 - Ορισμοί

Για τους σκοπούς της παρούσας Συμφωνίας:

- Η «Περιοχή του Πάρκου Πρεσπών» (η «Περιοχή») είναι η γεωγραφική περιοχή της επικράτειας των τριών Κρατών που περιλαμβάνεται στη λεκάνη απορροής των Πρεσπών, η οποία περιλαμβάνει επιφανειακά και καταλλήλως καθορισμένα υπόγεια ύδατα, και η οποία ανακηρύχθηκε διασυνοριακή προστατευόμενη περιοχή στη Διακήρυξη της 2ας Φεβρουαρίου 2000.

- «Διασυνοριακή επίπτωση» είναι οποιαδήποτε επίδραση στο περιβάλλον μιας περιοχής υπό τη δικαιοδοσία ενός Μέρους, συμπεριλαμβανομένων αρνητικών επιδράσεων στην ανθρώπινη υγεία και ασφάλεια, στη χλωρίδα, την πανίδα, στο έδαφος, τον αέρα, το νερό, το κλίμα, στο τοπίο και τα ιστορικά μνημεία ή σε άλλους φυσικούς σχηματισμούς ή στην αλληλεπίδραση μεταξύ αυτών των παραγόντων, καθώς και επιδράσεις στην πολιτισμική κληρονομιά ή τις κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες, που προκύπτουν από μεταβολές αυτών των παραγόντων, εξαιτίας μιας αλλαγής η φυσική προέλευση της οποίας βρίσκεται εξ ολοκλήρου ή εν μέρει στην περιοχή που εμπίπτει στη δικαιοδοσία άλλου Μέρους.

Άρθρο 2 - Σκοπός της Συμφωνίας

Τα Μέρη θα συνεργάζονται ώστε να διασφαλίσουν την ολοκληρωμένη προστασία του οικοσυστήματος και την αειφόρο ανάπτυξη της Περιοχής του Πάρκου Πρεσπών, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης ολοκληρωμένων σχεδίων διαχείρισης της λεκάνης απορροής, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και τα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μέρος II - Αρχές Συνεργασίας

Άρθρο 3 - Βασικές υποχρεώσεις

1. Για την επίτευξη των στόχων του Άρθρου 2, τα Μέρη θα λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα και θα εφαρμόζουν τις καλύτερες διαθέσιμες τεχνικές, μεμονωμένα ή σε συνεργασία επί τη βάση της κυρίαρχης ισότητας, της εδαφικής ακεραιότητας, του αμοιβαίου οφέλους, και της καλής πίστης, προκειμένου:

(α) Να διαχειρίζονται με σύνεση την ποιότητα και ποσότητα των υδάτων των Πρεσπών, επιδεικνύοντας ιδιαίτερη προσοχή στη στάθμη των υδάτων και των δύο λιμνών.

(β) Να προλαμβάνουν, ελέγχουν και μειώνουν τη ρύπανση των υδάτων της Περιοχής του Πάρκου Πρεσπών,

(γ) Να προστατεύουν και να διατηρούν τη βιοποικιλότητα της Περιοχής κυρίως μέσω της προστασίας των ενδημικών, σπανίων, απειλουμένων ή σε διακινδύνευση ειδών χλωρίδας και πανίδας και μέσω της αποκατάστασης και διαχείρισης ευαίσθητων ενδιαιτημάτων καθώς και οικοσυστημάτων και των λειτουργιών αυτών, βάσει της διεθνούς και ευρωπαϊκής νομοθεσίας, συμπεριλαμβανομένης της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ και της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ και της ευρωπαϊκής Πολιτικής για τη Βιοποικιλότητα.

(δ) Να προστατεύουν το έδαφος από τη διάβρωση, την υποβάθμιση, τις μολύνσεις και τη ρύπανση.

(ε) Να διασφαλίζουν, προωθούν και ελέγχουν τη συνετή χρήση των φυσικών πόρων και την αειφόρο ανάπτυξη της Περιοχής του Πάρκου Πρεσπών.

(στ) Να παρεμποδίζουν την εισαγωγή και την εκτροφή ξενικών ειδών πανίδας και χλωρίδας.

(ζ) Να ρυθμίζουν αποτελεσματικά τις δραστηριότητες που προκαλούν ή δύνανται να προκαλέσουν αρνητικές επιπτώσεις στην Περιοχή του Πάρκου Πρεσπών, ώστε να αποτρέπουν ή να περιορίζουν αυτές τις επιπτώσεις.

2. Γι’ αυτόν τον σκοπό τα Μέρη:

(α) Θα εκπονούν και θα εφαρμόζουν ολοκληρωμένα σχέδια διαχείρισης και προγράμματα για την προστασία και αειφόρο ανάπτυξη της Περιοχής, σύμφωνα με το Στρατηγικό Σχέδιο Δράσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη του Πάρκου Πρεσπών.

(β) Θα αναπτύσσουν συνεκτικές στρατηγικές για χωροταξικά σχέδια, πολεοδομικά και σχέδια χρήσεων γης, καθώς και σχέδια διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, ώστε να διασφαλίσουν τη διαχείριση της γης στη λεκάνη απορροής σύμφωνα με την αρχή της αειφόρου ανάπτυξης και αυξημένης προστασίας που απαιτείται για την Περιοχή, βάσει της διεθνούς και ευρωπαϊκής νομοθεσίας συμπεριλαμβανομένης της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ και της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ.

(γ) Θα εγκρίνουν και εφαρμόζουν πιστά τα περιβαλλοντικά πρότυπα και κριτήρια για τη λεκάνη απορροής, όπως περιγράφονται στο Άρθρο 4.

(δ) Θα υιοθετούν και εφαρμόζουν νομικά, διοικητικά, οικονομικά, χρηματοδοτικά και τεχνικά μέτρα, ώστε να διασφαλίσουν:

i. Την εφαρμογή στον μέγιστο δυνατό βαθμό της αειφόρου γεωργίας και κτηνοτροφίας χαμηλής έντασης, βάσει της φέρουσας ικανότητας της Περιοχής και αλιευτικών ρυθμίσεων συμβατών με την έννοια της συνετής Χρήσης.

ii. Τη διαχείριση των οικιακών και γεωργικών αποβλήτων σύμφωνα με τις καλύτερες διαθέσιμες τεχνικές.

iii. Τη βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό των οδικών και τηλεπικοινωνιακών δικτύων και άλλων κοινωνικών υποδομών και υπηρεσιών κατά τρόπο συμβατό με την προστασία της βιοποικιλότητας, τη διατήρηση των προστατευόμενων περιοχών και την αειφόρο ανάπτυξη της Περιοχής του Πάρκου Πρεσπών.

(ε) Θα διευκολύνουν την τακτική ανταλλαγή ιδεών μεταξύ των Μερών, θα διατηρούν την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και τα μνημεία, θα αναπτύσσουν και θα εφαρμόζουν μία κοινή στρατηγική για την τουριστική ανάπτυξη της Περιοχής και θα προωθούν την ευαισθητοποίηση του κοινού και την περιβαλλοντική εκπαίδευση ως μέσα για την επίτευξη τοπικών λύσεων.

(στ) Θα επισπεύσουν την πλήρη και αποτελεσματική πραγματοποίηση των ατομικών δικαιωμάτων πρόσβασης στην περιβαλλοντική πληροφόρηση, συμμετοχής του κοινού στη λήψη αποφάσεων για περιβαλλοντικά θέματα, και πρόσβασης στη δικαιοσύνη γι’ αυτά τα θέματα των κοινοτήτων της λεκάνης απορροής.

(ζ) Θα καθιερώσουν και θα διατηρήσουν ένα αποτελεσματικό σύστημα παρακολούθησης με βάση κοινά πρότυπα, για να παρατηρούν, διαχειρίζονται και ελέγχουν την περιβαλλοντική κατάσταση των Λιμνών και της λεκάνης απορροής τους.

(η) Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, θα υιοθετούν κοινά μέτρα για την ταχεία εκτίμηση και τον μετριασμό των επιπτώσεων.

Άρθρο 4 - Περιβαλλοντικά πρότυπα και κριτήρια

1. Τα Μέρη της Συμφωνίας, με την υποστήριξη της Επιτροπής που περιγράφεται στο Άρθρο 10, θα θέσουν τα ακριβή κριτήρια, πρότυπα, όρια και στόχους για την προστασία, διατήρηση και ανάπτυξη της Περιοχής, σε συμφωνία με τους στόχους του Άρθρου 2.

2. Γι’ αυτόν τον σκοπό, τα Μέρη θα λάβουν τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου:

(α) Να εφαρμόσουν τις νομικές δεσμεύσεις που πηγάζουν από διεθνείς και ευρωπαϊκούς κανόνες και πρότυπα για την προστασία και διατήρηση των Λιμνών και της λεκάνης απορροής τους.

(β) Να προσαρμόσουν σχετικά εθνικά περιβαλλοντικά πρότυπα και κριτήρια στις τοπικές συνθήκες και απαιτήσεις της λεκάνης απορροής,

(γ) Να απαιτήσουν τη χρήση της καλύτερης διαθέσιμης τεχνολογίας και των σύγχρονων περιβαλλοντικών πρακτικών.

Άρθρο 5 - Αειφόρος διαχείριση των υδάτων

Τα Μέρη συμφωνούν να συνεργάζονται για τη διαχείριση των υδάτων της Περιοχής του Πάρκου Πρεσπών αειφορικώς. Αυτό περιλαμβάνει την ολοκληρωμένη διαχείριση των επιφανειακών και υπογείων υδατικών πόρων σε επίπεδο λεκάνης απορροής, βάσει της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ και σχετικών Οδηγιών, η οποία θα διασφαλίσει:

(α) Ύδατα σε επαρκή ποσότητα και κατάλληλη ποιότητα για σκοπούς ύδρευσης.

(β) Ύδατα σε επαρκή ποσότητα και κατάλληλη ποιότητα για τη διατήρηση, προστασία, και, εάν κριθεί αναγκαίο, αποκατάσταση των φυσικών υδάτινων οικοσυστημάτων, συμπεριλαμβανομένων των υγροτόπων, και των λειτουργιών τους.

(γ) Ύδατα σε επαρκή ποσότητα και κατάλληλη ποιότητα για άλλες θεμιτές χρήσεις που συμβάλλουν στην αειφόρο οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών, λαμβάνοντας υπ’ όψιν την ανάγκη προσαρμογής στις πιθανές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

(δ) Αποκατάσταση ή άμβλυνση των αρνητικών επιπτώσεων παρελθουσών υδρολογικών παρεμβάσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στο σύστημα του Ποταμού Ντέβολλι -
Λίμνης Μικρής Πρέσπας.

(ε) Προστασία απέναντι στις επιβλαβείς επιπτώσεις από τα ύδατα (πλημμύρες, διάβρωση κ.ο.κ.) χρησιμοποιώντας τις καλύτερες διαθέσιμες τεχνικές.

(στ) Επίλυση συγκρούσεων συμφερόντων που προκαλούνται από τις διαφορετικές χρήσεις, και

(ζ) Αποτελεσματικό έλεγχο του υπό ίδρυση καθεστώτος διαχείρισης των υδάτων.

Γι’ αυτόν τον σκοπό, τα Μέρη θα συστήσουν την Ομάδα Εργασίας για τα Ύδατα, όπως προβλέπεται στο Άρθρο 14.

Άρθρο 6 - Ανταλλαγή δεδομένων και πληροφοριών

Τα Μέρη θα οργανώσουν ένα επίσημο σύστημα τακτικής ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των αρμόδιων αρχών, το οποίο θα υποβοηθήσει την επίτευξη αποτελεσματικής. προστασίας της Περιοχής του Πάρκου Πρεσπών, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής:

(α) ποιοτικών και ποσοτικών δεδομένων για το νερό, τα υδάτινα οικοσυστήματα και τα σημαντικά ενδιαιτήματα και είδη,

(β) της εμπειρίας που αποκτήθηκε με την εφαρμογή των καλύτερων διαθέσιμων τεχνικών και αποτελεσμάτων έρευνας και ανάπτυξης στους τομείς της προστασίας των υγροτόπων, της διαχείρισης των υδάτων, και των μέτρων πρόληψης, μείωσης και ελέγχου της ρύπανσης.

Άρθρο 7 - Διασυνοριακές επιπτώσεις

Τα Μέρη θα συνεργάζονται ώστε να συμφωνήσουν σε μέτρα που στοχεύουν στη διασφάλιση της ακεραιότητας του περιβάλλοντος, και ιδιαίτερα των υδάτων, στην Περιοχή και στην εξάλειψη ή μείωση των διασυνοριακών επιπτώσεων στο περιβάλλον που προκαλούνται από ανθρώπινες δραστηριότητες. Ειδικότερα, θα συνεργάζονται για την ανάπτυξη και εφαρμογή κατάλληλων διαδικασιών εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων στην Περιοχή, σύμφωνα με τη Σύμβαση Έσπο για την εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε διασυνοριακό πλαίσιο, της οποίας είναι μέρη.

Άρθρο 8 - Συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς και χρηματοδότες

Κατά την εφαρμογή της παρούσας Συμφωνίας, τα Μέρη θα αναζητούν εταίρους σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο, και θα συνεργάζονται ιδιαίτερα με:

• Τη Σύμβαση Ραμσάρ και την Πρωτοβουλία για τους Μεσογειακούς Υγροτόπους - MedWet Initiative.

• Το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα του OHE-UNDP.

• Το Παγκόσμιο Περιβαλλοντικό Ταμείο-GEF.

• Διμερείς χρηματοδότες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, όπως η Γερμανική Τράπεζα Ανασυγκρότησης - KfW, η Γερμανική Υπηρεσία Τεχνικής Συνεργασίας - GTZ, και η Ελβετική Υπηρεσία για την Ανάπτυξη και τη Συνεργασία - SDC.

• Την Οργάνωση των HE για την Εκπαίδευση, την Επιστήμη και τον Πολιτισμό - UNESCO.

• Τη Διεθνή Ένωση για την Προστασία της Φύσης - IUCN.

• Θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

• και άλλους

Μέρος ΠΙ-Μηχανισμοί Συνεργασίας

Άρθρο 9 - Μηχανισμός Υψηλού Επιπέδου

Οι Υπουργοί Περιβάλλοντος των τριών Κρατών Μερών και ο εκπρόσωπος της ΕΕ θα συναντώνται τακτικά για να αξιολογήσουν την πρόοδο στην εφαρμογή της παρούσας Συμφωνίας και στην επίτευξη των στόχων του Άρθρου 2, για να αξιολογήσουν το έργο της Επιτροπής Διαχείρισης του Πάρκου Πρεσπών και των επικουρικών οργάνων, για να ορίσουν τις προτεραιότητες των κοινών δραστηριοτήτων στην Περιοχή του Πάρκου Πρεσπών για το μέλλον, και για να παράσχουν πολιτική καθοδήγηση. Αυτές οι συναντήσεις θα λαμβάνουν χώρα τουλάχιστον άπαξ ανά διετία, εκτός εάν αποφασισθεί διαφορετικά από τα Μέρη, ή κατόπιν γραπτής αιτήσεως οποιουδήποτε Μέρους, σε τόπο ο οποίος θα εναλλάσσεται κατά σειρά μεταξύ των τριών Κρατών Μερών.

Άρθρο 10 - Επιτροπή Διαχείρισης Πάρκου Πρεσπών

1. Προκειμένου να διασφαλισθεί η αποτελεσματικότητα στην επίτευξη των στόχων και δεσμεύσεων που εξειδικεύονται στην παρούσα Συμφωνία, τα Μέρη ιδρύουν δια της παρούσης την Επιτροπή Διαχείρισης Πάρκου Πρεσπών.

2. Η Επιτροπή Διαχείρισης Πάρκου Πρεσπών θα απολαμβάνει διεθνούς δικαιοπρακτικής ικανότητας ενός πολυμερούς θεσμού που είναι αναγκαία για την εκτέλεση των λειτουργιών της, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης σχέσεων με χρηματοδότες, ώστε να διασφαλίσει προγράμματα και δωρεές, οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν για την εφαρμογή της Συμφωνίας.

3. Η σύνθεση της Επιτροπής Διαχείρισης Πάρκου Πρεσπών είναι η ακόλουθη:

(α) Ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου Περιβάλλοντος κάθε Κράτους Μέρους και ένας εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

(β) Ένας εκπρόσωπος των τοπικών κοινωνιών της περιοχής των Πρεσπών από κάθε Κράτος Μέρος.

(γ) Ένας εκπρόσωπος από τις περιβαλλοντικές μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) από κάθε Κράτος Μέρος, οι οποίες έχουν σημαντική τοπική δράση στην περιοχή των Πρεσπών.

(δ) Ένας εκπρόσωπος από τους τοπικούς φορείς διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών από κάθε Κράτος Μέρος.

(ε) Ένας μόνιμος παρατηρητής από την Πρωτοβουλία για τους Μεσογειακούς Υγροτόπους - Med Wet Initiative και από τη Σύμβαση Ραμσάρ για την προστασία των Υγροτόπων.

(στ) Ένας μόνιμος παρατηρητής από την Επιτροπή Διαχείρισης της Αχρίδας.

Οι εκπρόσωποι των Μερών στην Επιτροπή θα οριστούν επισήμως εντός τριών μηνών από τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας.

4. Η Επιτροπή θα συνεδριάζει τακτικά (δύο φορές τον χρόνο). ’Eκτακτη συνεδρίαση της Επιτροπής θα συγκαλείται κατόπιν αιτήσεως οποιουδήποτε Μέρους.

5. Κάθε ημερολογιακό έτος η τοποθεσία των τακτικών συνεδριάσεων θα εναλλάσσεται μεταξύ των τριών Κρατών Μερών. Για τον λόγο αυτό, κάθε τρία χρόνια θα λαμβάνουν χώρα σε κάθε Κράτος δύο διαδοχικές τακτικές συνεδριάσεις. Κατά προτίμηση, οι τακτικές συνεδριάσεις θα λαμβάνουν χώρα στην περιοχή των Πρεσπών.

6. Καθήκοντα προέδρου στις συνεδριάσεις θα ασκούνται από τον εκπρόσωπο του εκείνου του Κράτους Μέρους, όπου αυτές λαμβάνουν χώρα. Η θητεία του προέδρου ακολουθεί την ετήσια εναλλαγή της παραγράφου 5.

7. Οι εργασίες της Επιτροπής θα διεξάγονται στην αγγλική γλώσσα.

8. Στην πρώτη συνεδρίασή της η Επιτροπή θα εγκρίνει τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας και διαδικασίας της.

9. Η Επιτροπή δύναται να καλέσει εμπειρογνώμονες να συμμετάσχουν στις συνεδριάσεις της, ανάλογα με το θέμα της συνεδρίασης, και δύναται να συστήσει ομάδες εργασίας για συγκεκριμένα θέματα, οι οποίες απαρτίζονται από εμπειρογνώμονες και κρατικούς λειτουργούς. Η πρώτη ομάδα εργασίας ιδρύεται με την παρούσα. Συμφωνία (Άρθρο 14) σχετικά με θέματα διαχείρισης υδάτων.

10. Με την πάροδο τεσσάρων ετών από την έναρξη των εργασιών της, η λειτουργία και αποτελεσματικότητα της Επιτροπής Διαχείρισης Πάρκου Πρεσπών θα αξιολογηθεί από τον Μηχανισμό Υψηλού Επιπέδου του άρθρου 9 και, εάν είναι αναγκαίο, η σύνθεσή της και η εντολή της θα αναπροσαρμοστούν σύμφωνα με το Άρθρο 17 της παρούσας Συμφωνίας.

Άρθρο 11 - Αρμοδιότητες της Επιτροπής Διαχείρισης

Η Επιτροπή Διαχείρισης του Πάρκου Πρεσπών:

1. Παρακολουθεί και συντονίζει τις δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρα για την προστασία και αειφόρο ανάπτυξη της Περιοχής του Πάρκου Πρεσπών σε εφαρμογή της παρούσας Συμφωνίας και του Στρατηγικού Σχεδίου Δράσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη του Πάρκου Πρεσπών.

2. Προσδιορίζει και συστήνει στα Μέρη και στους άλλους ενδιαφερόμενους εταίρους τα επόμενα βήματα και τις αναγκαίες δράσεις, μέτρα και δραστηριότητες για την εφαρμογή της παρούσας Συμφωνίας, και τους καλεί να συνεργαστούν, να συντονίσουν και να εκτελέσουν κοινά προγράμματα. Πιο συγκεκριμένα, η Επιτροπή συνεπικουρεί τα Μέρη κατά την εφαρμογή και ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της Συμφωνίας διατυπώνοντας συστάσεις και γνώμες σχετικά με:

(α) Την επεξεργασία και την εφαρμογή προτύπων, περιβαλλοντικών κριτηρίων και απαιτήσεων, που θα αποτελέσουν τη βάση για την επίτευξη ολοκληρωμένης προστασίας και αειφόρου ανάπτυξης των Λιμνών και της λεκάνης απορροής τους.

(β) Τη συμπλήρωση του ρυθμιστικού πλαισίου της περιοχής της λεκάνης απορροής, συμπεριλαμβανομένων χωροταξικών σχεδίων και κανονισμών προστατευόμενων περιοχών και σχεδίων διαχείρισης.

(γ) Την επεξεργασία και εφαρμογή στρατηγικών, ολοκληρωμένων σχεδίων διαχείρισης και προγραμμάτων που θα εφαρμοσθούν στην Περιοχή του Πάρκου Πρεσπών, τα οποία επηρεάζουν ή δύνανται να επηρεάσουν την επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας.

(δ) Την εφαρμογή ενός προγράμματος αποτελεσματικής παρακολούθησης προκειμένου να παρατηρούν, διαχειρίζονται και ελέγχουν την κατάσταση του περιβάλλοντος και την κατάσταση των επιφανειακών και υπογείων υδατικών σωμάτων.

(ε) Τον ορισμό κατευθύνσεων προτεραιότητας και προγραμμάτων επιστημονικής μελέτης και έρευνας για την προστασία και αειφόρο ανάπτυξη της Περιοχής του Πάρκου Πρεσπών και την προώθηση έγκυρων επιστημονικών δημοσιεύσεων.

(στ) Τη συλλογή, επεξεργασία και δημοσίευση περιβαλλοντικών πληροφοριών για την Περιοχή του Πάρκου Πρεσπών.

(ζ) Την προώθηση της συμμετοχής του κοινού, των ΜΚΟ και άλλων κοινωνικών εταίρων για την προστασία των Λιμνών και της λεκάνης απορροής τους.

3. Διευκολύνει τον συντονισμό του προγραμματισμού και των δραστηριοτήτων που έχουν διασυνοριακή σημασία από τους τοπικούς φορείς διαχείρισης των προστατευόμενων περιοχών των τριών εμπλεκόμενων Κρατών.

4. Αξιολογεί τα αποτελέσματα των τρεχουσών δράσεων σύμφωνα με τους σκοπούς του Άρθρου 2 και διαδίδει ευρέως τα πορίσματά της.

5. Λειτουργεί ως κατευθυντήρια αρχή για το Παγκόσμιο Περιβαλλοντικό Ταμείο - GEF και άλλα παρόμοια προγράμματα και σχέδια που αφορούν την περιοχή.

6. Προσδιορίζει και προτείνει πιθανές πηγές χρηματοδότησης σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, για τις αναγκαίες δράσεις, μέτρα και προγράμματα.

7. Συλλέγει κάθε διαθέσιμη πληροφορία σχετικά με τις Λίμνες και τη λεκάνη απορροής, ζητεί και λαμβάνει προτάσεις από κυβερνητικούς θεσμούς, σώματα και ΜΚΟ, προκειμένου να βελτιώσει το έργο της και να αυξήσει τη δέσμευση των μερών για την εφαρμογή της Συμφωνίας.

8. Προετοιμάζει και δημοσιεύει ετήσια έκθεση για την κατάσταση του περιβάλλοντος της Περιοχής του Πάρκου Πρεσπών, η οποία θα περιλαμβάνει ένα μέρος, όπου θα περιγράφεται το έργο της Επιτροπής.

9. Εκτελεί χρέη συνδέσμου με την Επιτροπή Διαχείρισης της Αχρίδας, αποκτά την ιδιότητα του παρατηρητή στις συνεδριάσεις της και συντονίζει τη δράση, για την επίτευξη των καλύτερων αποτελεσμάτων ως προς την προστασία και αειφόρο ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής.

10. Συμβάλλει καταλλήλως στη διαδικασία διαλόγου για την αειφόρο διαχείριση της εκτεταμένης λεκάνης του Δρίνου.

11. Συμβάλλει στην κινητοποίηση των πόρων των Μερών και της διεθνούς κοινότητας, όπως κρίνεται κατάλληλο, για τη διαχείριση κινδύνων και τον μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων, σε περίπτωση απρόβλεπτων συμβάντων, όπως οι πλημμύρες, οι δασικές πυρκαγιές και άλλες φυσικές ή ανθρωπογενείς καταστροφές, καθώς και για την προστασία ευάλωτων οικοσυστημάτων της Περιοχής και των λειτουργιών και υπηρεσιών τους από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Άρθρο 12 - Αποφάσεις της Επιτροπής Διαχείρισης

1. Η Επιτροπή λαμβάνει αποφάσεις με συναίνεση (consensus). Σε περίπτωση μη επίτευξης συναίνεσης, το θέμα παραπέμπεται προς επίλυση στον Μηχανισμό Υψηλού Επιπέδου.

2. Η Επιτροπή απευθύνει τις συστάσεις της στα Μέρη.

3. Κάθε μέρος εφαρμόζει τις συστάσεις της Επιτροπής σύμφωνα με το εσωτερικό του δίκαιο και δίδει αναφορά στην Επιτροπή σε τακτά χρονικά διαστήματα σχετικά με τα μέτρα που ελήφθησαν για την εφαρμογή τους.

4. Σε περίπτωση που ένα Μέρος αδυνατεί ή δύναται μόνο εν μέρει να εφαρμόζει τη σύσταση της Επιτροπής, ενημερώνει σχετικά την Επιτροπή, εξηγεί τους λόγους της μη - εφαρμογής και προτείνει τον τρόπο και τον χρόνο υλοποίησης.

5. Η Επιτροπή θα τηρεί αρχείο των αποφάσεων που λαμβάνει.

Άρθρο 13 - Γραμματεία

1. Η Επιτροπή συνεπικουρείται από ένα επικουρικό τεχνικό όργανο, τη Γραμματεία, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων της.

2. Η Γραμματεία απαρτίζεται από τρία πρόσωπα, ένα από το κάθε Κράτος Μέρος, που διορίζονται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και επικεφαλής έναν εμπειρογνώμονα στη διασυνοριακή συνεργασία για προστατευόμενες περιοχές και διαχείριση λεκανών απορροής, που θα επιλεγεί από την Επιτροπή μέσω διεθνούς προκήρυξης.

3. Το έργο της Γραμματείας καθοδηγείται από τις αποφάσεις της Επιτροπής Διαχείρισης και επιβλέπεται από τον Πρόεδρο της Επιτροπής.

4. Η Γραμματεία θα έχει τα ακόλουθα καθήκοντα, τα οποία θα εκτελούνται εντός των ορίων του προϋπολογισμού που διαθέτει:

(α) Προετοιμασία του ετήσιου προγράμματος εργασίας της Επιτροπής Διαχείρισης του Πάρκου Πρεσπών με λεπτομερή προϋπολογισμό, και θεματικών σχεδίων εργασίας (π.χ. σχέδιο επικοινωνίας) με λεπτομερείς προϋπολογισμούς και παρακολούθηση της υλοποίησής τους.

(β) Προετοιμασία ή υποστήριξη της προετοιμασίας των συναντήσεων που θα λάβουν χώρα στο πλαίσιο της παρούσας Συμφωνίας.

(γ) Διευκόλυνση των διαβουλεύσεων για τις πολιτικές και για άλλα σχετιζόμενα με τη Συμφωνία θέματα μεταξύ κοινωνικών εταίρων, και διαβουλεύσεων στο επίπεδο της διαμόρφωσης πολιτικών και στο τεχνικό επίπεδο από ομάδες εργασίας και/ή ομάδες εμπειρογνωμόνων.

(δ) Συλλογή, αξιολόγηση και διάδοση δεδομένων και πληροφοριών για τη νομοθεσία, τα μέτρα και τις δραστηριότητας που έχουν ή δύνανται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην επίτευξη των στόχων του Άρθρου 2.

(ε) Παρακολούθηση των κοινών προγραμμάτων.

(στ) Συλλογή, αξιολόγηση, δημοσιοποίηση και προώθηση της επιστημονικής έρευνας και συνεργασίας στην Περιοχή του Πάρκου Πρεσπών.

(ζ) Επαφές και συναντήσεις με χρηματοδότες, προετοιμασία ή αρωγή κατά την προετοιμασία εγγράφων σχετικά με προγράμματα.

(η) Μετάφραση σημαντικών εγγράφων, τεχνική και γραμματειακή υποστήριξη στους εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας.

(θ) Εκπροσώπηση της Επιτροπής σε διεθνή fora.

(ι) Οποιοδήποτε άλλο καθήκον της ανατίθεται από την Επιτροπή.

5. Η Γραμματεία θα εδρεύει στον Άγιο Γερμανό της Ελλάδας, για την περίοδο των τεσσάρων πρώτων ετών, και σε εναλλασσόμενη βάση, ή έως ότου η Επιτροπή αποφασίσει διαφορετικά.

6. Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να συνάψει μία Συμφωνία Έδρας με τη φιλοξενούσα χώρα για την εκτέλεση των λειτουργιών της.

Άρθρο 14 - Ομάδα Εργασίας για τη Διαχείριση των Υδάτων

1. Η Επιτροπή Διαχείρισης του Πάρκου Πρεσπών θα ιδρύσει μία Ομάδα Εργασίας για τη Διαχείριση των Υδάτων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10.

2. Τα Κράτη Μέρη, κατόπιν διαβουλεύσεων, θα ορίσουν τις αρχές και τα αρμόδια όργανα για τη διαχείριση υδάτων στο μέρος του Πάρκου Πρεσπών που εμπίπτει στην επικράτειά τους, ως μέλη της Ομάδας Εργασίας και θα ενημερώσουν για τον διορισμό τους τον Πρόεδρο της Επιτροπής Διαχείρισης του Πάρκου Πρεσπών.

3. Η Ομάδα Εργασίας για τη Διαχείριση Υδάτων θα προτείνει συστάσεις βάσει των αρχών της ολοκληρωμένης διαχείρισης των λεκανών απορροής, όπως εκφράζονται στην Ευρωπαϊκή Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά (2000/60/ΕΚ), για να υιοθετηθούν από την Επιτροπή Διαχείρισης.

4. Τα συγκεκριμένα καθήκοντα και η εντολή της Ομάδας Εργασίας θα προσδιορισθούν μέσω διαβουλεύσεων μεταξύ των Κρατών Μερών.

5. Τα λειτουργικά, έξοδα της Ομάδας Εργασίας για τη Διαχείριση Υδάτων (συμμετοχή και οργάνωση των συνεδριάσεων) θα καλύπτονται για μία περίοδο τεσσάρων ετών μετά τη θέση σε ισχύ της παρούσας Συμφωνίας, από το Ελληνικό Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Άρθρο 15 - Δαπάνες των Κοινών Οργάνων

1. Η υλοποίηση του προγράμματος εργασίας της Επιτροπής Διαχείρισης του Πάρκου Πρεσπών θα χρηματοδοτηθεί από τακτικές ετήσιες συνεισφορές των Μερών και από άλλες πηγές.

2. Κάθε Μέρος κατ’ αρχήν θα επωμίζεται τα έξοδα που σχετίζονται με τη συμμετοχή των εθνικών μελών του στις συνεδριάσεις της Επιτροπής, της Γραμματείας και των ομάδων εργασίας, με την εξαίρεση του άρθρου 14 (5).

3. Το Μέρος στην επικράτεια του οποίου οργανώνεται μία συνεδρίαση της Επιτροπής επωμίζεται τα έξοδα διοργάνωσης της συνεδρίασης.

4. Η Γραμματεία καταρτίζει ετήσιο προϋπολογισμό που να καλύπτει τα έξοδα της και υποβάλλεται προς έγκριση στην Επιτροπή, ο οποίος θα καλύπτεται από τακτικές ετήσιες συνεισφορές των Κρατών Μερών και από άλλες πηγές χρηματοδότησης. Εγκαταστάσεις γραφείου θα παρέχονται από το Μέρος όπου βρίσκεται η Γραμματεία, κατά κανόνα εκτός προϋπολογισμού.

Μέρος IV - Επίλυση διαφορών

Άρθρο 16

Σε περίπτωση διαφοράς μεταξύ των Μερών όσον αφορά την ερμηνεία ή εφαρμογή της παρούσας Συμφωνίας, τα Μέρη θα επιχειρήσουν την επίλυση μέσω διαπραγμάτευσης - ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο διεθνούς επίλυσης διαφορών το οποίο αποδέχονται.

Μέρος V - Τελικές διατάξεις

Άρθρο 17 - Τροποποιήσεις της Συμφωνίας

1. Οποιοδήποτε Μέρος μπορεί να προτείνει τροποποιήσεις της παρούσας Συμφωνίας.

2. Οποιαδήποτε τροποποίηση της παρούσας Συμφωνίας συμφωνείται με συναίνεση (consensus). Οι τροποποιήσεις τίθενται σε ισχύ σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στην παράγραφο 2 του Άρθρου 18.

Άρθρο 18 - Έναρξη ισχύος

1. Η Συμφωνία υπόκειται σε κύρωση σύμφωνα με τις εσωτερικές διαδικασίες κάθε Μέρους.

2. Η Συμφωνία τίθεται σε ισχύ κατά τη μέρα παραλαβής της τελευταίας γραπτής γνωστοποίησης με την οποία τα Μέρη γνωστοποιούν στα άλλα Μέρη την κύρωση της Συμφωνίας.

Άρθρο 19 - Σχέση με άλλες Συμφωνίες

1. Τίποτα στην παρούσα Συμφωνία δεν επηρεάζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις ενός Μέρους που απορρέουν από οποιαδήποτε Συμφωνία που ισχύει κατά την ημερομηνία κατά την οποία η παρούσα Συμφωνία τίθεται σε ισχύ. Τίποτα στην παρούσα Συμφωνία δεν θα επηρεάζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις ενός Μέρους που απορρέουν από το δίκαιο της ΕΕ.

2. Για την εφαρμογή της Συμφωνίας τα Μέρη δύνανται να συνάψουν διμερείς ή τριμερείς συμφωνίες ή διευθετήσεις, οι οποίες δεν πρέπει να έρχονται σε σύγκρουση με την παρούσα Συμφωνία.

Άρθρο 20 - Διάρκεια και αποχώρηση

Η παρούσα Συμφωνία θα παραμείνει σε ισχύ επ’ αόριστον, εκτός εάν ένα εκ των Μερών, μέσω της διπλωματικής οδού, γνωστοποιήσει την επιθυμία του να αποχωρήσει από αυτή-περίπτωση κατά την οποία η Συμφωνία θα λήξει έξι μήνες μετά την ημερομηνία αυτής της γραπτής γνωστοποίησης. Εκτός εάν συμφωνηθεί διαφορετικά, η λήξη δεν θα επηρεάσει την εγκυρότητα οποιασδήποτε συνεχιζόμενης διευθέτησης ή προγράμματος που υλοποιείται κατ’ εφαρμογή της Συμφωνίας.

Έγινε στην Πύλη, τη 2α Φεβρουαρίου 2010, σε τέσσερα εξίσου αυθεντικά πρωτότυπα στην αγγλική γλώσσα.

ΣΕ ΠΙΣΤΩΣΗ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ οι υπογεγραμμένοι, δεόντως εξουσιοδοτημένοι, υπέγραψαν τη Συμφωνία.