Επίσχεση Εργασίας

Συντάκτρια: Μερόπη Δράκου

Σύμφωνα με το άρθρο 648 ΑΚ ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να καταβάλλει στον εργαζόμενο τις συμφωνημένες αποδοχές του μετά την παροχή της εργασίας που συμφώνησαν να του προσφέρει.

Η νομοθεσία προβλέπει μέτρα προστασίας της αξίωσης για καταβολή των αποδοχών του μισθωτού, τα οποία αποσκοπούν να εξασφαλίσουν ότι ο εργαζόμενος θα τις λάβει με οποιεσδήποτε συνθήκες.

Ένα από αυτά είναι και το δικαίωμα επίσχεσης εργασίας, το οποίο βρίσκει νομικό έρεισμα στις διατάξεις των άρθρων 325, 329 και 349 ΑΚ.

Εάν ο εργοδότης καθυστερεί να καταβάλλει τις αποδοχές που οφείλει στο μισθωτό του σημαντικό χρόνο, τότε αυτός έχει δικαίωμα να αρνηθεί την παροχή εργασίας προς στον εργοδότη μέχρι την εκπλήρωση της υποχρέωσης που βαρύνει τον εργοδότη. Αποτέλεσμα αυτού είναι ότι ο εργοδότης βρίσκεται σε κατάσταση υπερημερίας, με όλες τις απορρέουσες γι’ αυτόν απέναντι στο μισθωτό υποχρεώσεις, δηλαδή να του καταβάλει τις αποδοχές και για το χρονικό διάστημα που διαρκεί η επίσχεση της εργασίας του.

Για τη νομιμότητα της άσκησης του δικαιώματος επίσχεσης εργασίας προϋποτίθεται αυτό να ασκείται μέχρι το χρονικό σημείο ικανοποίησης των αξιώσεων του μισθωτού και η άσκησή του να μην αντιτίθεται στο άρθρο 281 ΑΚ. Συνεπώς η άσκηση αυτού πρέπει να γίνεται εντός των ορίων της καλής πίστης και των συναλλακτικών ηθών, να αποβλέπει δε στην εξυπηρέτηση του οικονομικού σκοπού για τον οποίο θεσπίσθηκε.

Καταχρηστική δε άσκηση του δικαιώματος επίσχεσης θεωρείται όταν δεν υπάρχει χρονικά αξιόλογη καθυστέρηση της εκπλήρωσης των υποχρεώσεων του εργοδότη ή όταν η καθυστέρηση δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του εργοδότη αλλά σε απρόβλεπτες περιστάσεις ή αντιξοότητες ή σε πρόσκαιρη οικονομική δυσπραγία ή σε εξαιρετικά δυσμενείς γι’ αυτόν περιστάσεις ή όταν η επίσχεση προξενεί δυσβάσταχτη και δυσανάλογη ζημία στον εργοδότη σε σχέση με το σκοπούμενο αποτέλεσμα ή όταν στρέφεται κατά αξιόπιστου και αξιόχρεου εργοδότη ή όταν αναφέρεται σε ασήμαντη αντιπαροχή του εργοδότη (ΑΠ 116/2017).

Η επίσχεση εργασίας πραγματοποιείται με αντίστοιχη δήλωση βούλησης (λ.χ. με εξώδικη δήλωση επίσχεσης με επιφύλαξη κάθε νόμιμου δικαιώματος), η οποία πρέπει να είναι σαφής και ατομική. Απλή άρνηση εργασίας δεν αρκεί, γιατί κινδυνεύει να εκληφθεί ως παραίτηση από τη θέση.

Το χρόνο της υπερημερίας του εργοδότη, ο μισθωτός μπορεί να απασχοληθεί σε άλλο ωράριο εργασίας. Βέβαια νοείται ότι πρέπει παράλληλα να είναι σε κάθε στιγμή έτοιμος προς εργασία στη διάθεση του εργοδότη, σε περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο αρθεί η υπερημερία του.