H Ένορκη Διοικητική Εξέταση (Ε.Δ.Ε.) στο χώρο των Ενόπλων Δυνάμεων

Πολλοί στρατιωτικοί των Ενόπλων Δυνάμεων κατά την διάρκεια της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας, τυγχάνουν «αντιμέτωποι» με την διεξαγωγή μιας Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης (ΕΔΕ), η οποία συνήθως διατάσσεται, αφού προηγουμένως έλαβε χώρα γεγονός ή/και γεγονότα που χρήζουν διεξοδικής διερεύνησης για την στοιχειοθέτηση, κυρίως, πειθαρχικών, αλλά ενδεχομένως και ποινικών ευθυνών.

Για τον λόγο αυτό, χρήσιμες είναι οι κάτωθι πληροφορίες για την διεξαγωγή μιας Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης, ειδικά στον χώρο των Ενόπλων Δυνάμεων, η οποία παρουσιάζει «ιδιαιτερότητες», σε σχέση με τη διεξαγωγή της κοινής ΕΔΕ των λοιπών δημοσίων υπαλλήλων:

Η Ένορκη Διοικητική Εξέταση (ΕΔΕ) στον χώρο των Ενόπλων Δυνάμεων είναι μια διοικητική διαδικασία, στο πλαίσιο της οποίας λαμβάνουν χώρα ενέργειες – πράξεις, που αποσκοπούν μετά από διερεύνηση, στην εξαγωγή συμπερασμάτων, για τις συνθήκες και τα αίτια τέλεσης του διερευνόμενου αντικειμένου, τα οποία αποτυπώνονται στο πόρισμα αυτής.

Η ΕΔΕ διατάσσεται εγγράφως από τους Διοικητές σωμάτων (υπό την ευρεία έννοια) με διοικητική αυτοτέλεια, κατά το άρθρο 201 παρ. 2 ΣΠΚ σε συνδυασμό με το άρθρο 5 ΣΠΚ.

ΕΔΕ διενεργείται, από κάθε Αξκό ή Ανθστή στις παρακάτωπεριπτώσεις:

α. Για περιπτώσεις τραυματισμού, πάθησης που επιφέρει υγειονομική μεταβολή (πλην των περιπτώσεων για τις οποίες διατάσσεται ΑΔΕ, ή θανάτου στρατιωτικού προσωπικού των ΕΔ, οπουδήποτε και εάν έλαβε χώρα το συμβάν.

Η ΕΔΕ διατάσσεται από τη Μονάδα στη δύναμη της οποίας ανήκει ο παθών, σε περίπτωση δε που στο ίδιο συμβάν οι παθόντες ανήκουν σε διαφορετικές Μονάδες αλλά του αυτού Κλάδου, αυτή διατάσσεται από την κοινή προϊστάμενη αρχή αυτών. Ομοίως, σε περίπτωση που στο ίδιο συμβάν οι παθόντες ανήκουν σε Μονάδες διαφορετικού Κλάδου των ΕΔ ή του ΓΕΕΘΑ, αυτή διατάσσεται από τον αντίστοιχο Κλάδο ή το ΓΕΕΘΑ,για κάθε παθόντα.

β. Για κάθε ατύχημα ή συμβάν, εδάφους, ναυτικό ή αεροπορικό, εντός ή εκτός Μονάδος, καθώς και σε περίπτωση εμπλοκής υπηρεσιακού οχήματος σε οιασδήποτε μορφής τροχαίο ατύχημα, ανεξαρτήτως εάν επήλθε ή όχι τραυματισμός προσώπων και ζημία ή βλάβη στο υπηρεσιακό όχημα.

γ. Για κάθε απώλεια ή καταστροφή διαβαθμισμένου εγγράφου ή υπηρεσιακού υλικού, εφόσον δεν τηρήθηκαν οι προβλεπόμενες διαδικασίες καταστροφής αυτού.

δ. Για κάθε πράξη ή παράλειψη εξαιτίας της οποίας προέκυψε ουσιώδης οικονομική ζημία του δημοσίου.

ε. Για κάθε περιστατικό που αφορά σε ναρκωτικές και απαγορευμένες εξαρτησιογόνες ουσίες.

στ. Για κάθε παράνομη είσοδο προσώπου σε απαγορευμένη γι’ αυτόν στρατιωτική περιοχή.

ζ. Για κάθε είδηση που αφορά σε μη προβλεπόμενη ψυχοσωματική δοκιμασία (καψόνι).

η. Για κάθε άλλο συμβάν που χρήζει ιδιαίτερης διερεύνησης.

4. Ο διενεργών την ΕΔΕ, οφείλει να διερευνήσει όλες τις πτυχές της υπό έρευνα υπόθεσης, προβαίνοντας σε διοικητικές πράξεις που θα τον οδηγήσουν σε ασφαλή συμπεράσματα. Εάν κατά τη διενέργεια της ΕΔΕ προκύψουν στοιχεία ή διαφαίνονται επιβαρυντικά στοιχεία σε βάρος στελέχους ανώτερου ή αρχαιότερου από το διενεργούντα την ΕΔΕ ή οικείου, τότε αυτός διακόπτει και με αναφορά του, στην οποία αιτιολογεί πλήρως τους λόγους της διακοπής, υποβάλει το φάκελο της δικογραφίας με όσα στοιχεία έχει συγκεντρώσει στην αρχή που τη διέταξε. Η συνέχιση της ΕΔΕ, για λόγους δεοντολογίας, κρίνεται σκόπιμο να ανατίθεται σε στέλεχος, ανώτερο ή αρχαιότερο αυτού για τον οποίο διαφαίνονται επιβαρυντικά στοιχεία, χωρίς το αντίθετο να δημιουργεί ακυρότητα της διαδικασίας. Σε περίπτωση κωλύματος (μετάθεση, απόσπαση, διάθεση κτλ) του διενεργούντος την ΕΔΕ, αυτός που την διέταξε δύναται να την αναθέσει σε άλλο στέλεχος.

5. Δεν μπορεί να διαταχθεί εντός του ιδίου Κλάδου ή ΚΣ των ΕΔ, η διενέργεια ΕΔΕ για το ίδιο συμβάν από δύο (2) ή περισσότερους Διοικητές σωμάτων (υπό την ευρεία έννοια) με διοικητική αυτοτέλεια, κατά το άρθρο 201 παρ. 2 ΣΠΚ σε συνδυασμό με το άρθρο 5 ΣΠΚ.

6. Δεν μπορεί να ανατεθεί η διενέργεια ΕΔΕ σε Αξκό/Ανθστή, ο οποίος έχει τιμωρηθεί μεκαταστατική ποινή ή έχει παραπεμφθεί σε Πειθαρχικό Συμβούλιο.

7. Δεν μπορεί να ανατεθεί η διενέργεια ΕΔΕ σε Αξκό/Ανθστή όταν εξ αρχής υπάρχουν ενδείξεις ή υπόνοιες σε βάρος πολιτικού προσωπικού, για το οποίο ακολουθούνται τα οριζόμενα στο Δημοσιοϋπαλληλικό Κώδικα.

8. Κατά την εξέταση του μάρτυρα ο διενεργών την ΕΔΕ, δεν πρέπει να τον διακόπτει, εκτός εάν αυτός εκφεύγει του θέματος. Θα πρέπει να συμπεριφέρεται με ηρεμία και αμεροληψία και ερευνά κάθε στοιχείο που κρίνει απαραίτητο για την ανακάλυψη της αλήθειας. Η κατάθεση του μάρτυρα μπορεί να είναι συνεχής, ως απάντηση γενικής αρχικής ερώτησης. ‘Οταν όμως αυτός αποφεύγει να αναφερθεί σε σημαντικά γεγονότα της υπό εξέταση υπόθεσης, τότε να του τίθενται κατηγορηματικές ερωτήσεις. Τυχόν παραπομπές ή προσθήκες στις εκθέσεις εξέτασης, να γίνονται στο δεξιό περιθώριο και να μονογράφονται από τα πρόσωπα που συμπράττουν στη λήψη τους.

9. Όλες οι εκθέσεις να είναι ευανάγνωστες (χειρόγραφες ή δακτυλογραφημένες), να μονογράφονται, από όλους τους συμπράττοντες (διενεργών την εξέταση, γραμματέας, μάρτυρας) σε κάθε σελίδα και να υπογράφονται στο τέλος τους, από αυτούς. Δεν πρέπει να περιέχονται αποξέσειςκαι αποσβέσεις κατά τη σύνταξη των εκθέσεων και να χρησιμοποιείται διορθωτικό. Εφόσον απαιτηθεί από την έκβαση της υπόθεσης, δύναται να ληφθούν συμπληρωματικές καταθέσεις από όσους μάρτυρες κρίνεται σκόπιμο.

10. Σε περίπτωση που κάποιος μάρτυρας διαμένει εκτός έδρας της Μονάδας του διενεργούντος την ΕΔΕ, αυτός δύναται να τον εξετάσει με «κατά παραγγελία εξέταση». Σε αυτήν την περίπτωση ο διενεργών την ΕΔΕ υποβάλλει αναφορά στην υπηρεσία του, που περιέχει τα απαραίτητα ερωτήματα, ζητώντας να αποσταλεί στη πλησιέστερη με το τόπο διαμονής του μάρτυρα Μονάδα. Η τελευταία ορίζει κατάλληλο Αξκό/Ανθστή, για να λάβει την «κατά παραγγελία» έκθεση εξέτασης, σύμφωνα με τα ακριβή ερωτήματα που έχει διατυπώσει ο διενεργών την ΕΔΕ. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει πλησιέστερη Μονάδα, για την διεκπεραίωση της παραπάνω διαδικασίας να ζητείται η συνδρομή τηςΕλληνικής Αστυνομίας (ΕΛ.ΑΣ) ή του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής (ΛΣ-ΕΛ.ΑΚΤ). Η ανωτέρω διαδικασία ακολουθείται και στην περίπτωση που ο μάρτυρας βρίσκεται στο εξωτερικό.

11. Η παρουσία του γραμματέα είναι υποχρεωτική και προσλαμβάνεται από τον διενεργούντα την ΕΔΕ. Ως γραμματέας μπορεί να χρησιμοποιηθεί στρατιωτικός, οποιουδήποτε βαθμού και ειδικότητας ή υπάλληλος του ΥΕΘΑ. Σε περίπτωση που ελλείπει κάποιο από τα πιο πάνω πρόσωπα, ως γραμματέας μπορεί να προσληφθεί οποιοσδήποτε εγγράμματος ενήλικας.

12. Ο διενεργών την ΕΔΕ καλεί τους μάρτυρες, προφορικά ή εγγράφως, να προσέλθουν σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο, ο οποίος ορίζεται είτε από αυτόν, είτε σε συνεννόηση μαζί τους. Για μάρτυρες οι οποίοι έχουν κληθεί εγγράφως, συντάχθηκε αποδεικτικό επίδοσης κλήσης και αρνήθηκαν να εμφανισθούν για να καταθέσουν, ο διενεργών την ΕΔΕ συντάσσει σχετική αναφορά, η οποία διαβιβάζεται από τον διατάξαντα την ΕΔΕ στον αρμόδιο Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών, για να αξιολογηθεί ποινικά.

13. Στην αρχή λαμβάνονται τα στοιχεία του μάρτυρα και έπειτα εξετάζεται πάντα ενόρκως.. Κατά τη διαδικασία της εξέτασης του μάρτυρα και εφόσον επιθυμεί να καταθέσει σχετικό υπόμνημα, τότε αυτό να καταγράφεται στην έκθεση εξέτασης.

14. Ο διενεργών την ΕΔΕ θεωρεί ότι περατώθηκε το έργο του όταν, από το σύνολο των στοιχείων που συγκέντρωσε ως αποδεικτικό υλικό, προκύπτουν κατά το δυνατό σαφώς τα αίτια και οι συνθήκες της διερευνόμενης υπόθεσης, το πρόσωπο του τυχόν υπευθύνου ή όταν κρίνει τεκμηριωμένα ότι η περαιτέρω συνέχισή της δεν οδηγεί σε αποτέλεσμα. Με βάση τα στοιχεία αυτά συντάσσεται το πόρισμα της ΕΔΕ.

15. Οτιδήποτε αναφέρεται στο πόρισμα πρέπει να στηρίζεται και να τεκμηριώνεται από τα στοιχεία της δικογραφίας και σε καμία περίπτωση δεν περιλαμβάνονται απόψεις του διενεργούντα ή συμπεράσματα στα οποία αυτός κατέληξε με βάση γεγονότα και πληροφορίες που πιθανόν περιήλθαν σε γνώση του, αλλά δεν υπάρχουν στο φάκελο ως αποδεικτικά στοιχεία.

Επικοινωνήστε στο 6934613108 ή επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας www.hachalislaw.gr για περισσότερες εξειδικευμένες πληροφορίες σχετικά με την διεξαγωγή μιας ΕΔΕ και εν γένει για θέματα που άπτονται του στρατιωτικού δικαίου.