logo-print

Δικαστήριο ΕΕ: Εξαιρέσεις στo One Stop Shop του GDPR

Αλλάζει ο Μηχανισμός Μιας Στάσης και οι κανόνες για οντότητες που επεξεργάζονται δεδομένα στην Ε.Ε.

Στις 15 Ιουνίου 2021, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εφεξής «ΔΕΕ»), με απόφαση του επιβεβαίωσε1 ότι οι μη επικεφαλής Εποπτικές Αρχές2 (εφεξής «ΕΑ») μπορούν να κινήσουν εθνικές δικαστικές διαδικασίες σχετικά με μια διασυνοριακή επεξεργασία δεδομένων σε δύο περιπτώσεις3:

1. Όταν υπάρχει «επείγουσα ανάγκη» να δράσουν ή

2. εάν η υπόθεση έχει τοπικό αντίκτυπο.

Αν και ο γενικός κανόνας του μηχανισμού της μίας στάσης (γνωστό ως «One Stop Shop Mechanism») παραμένει, η εξέλιξη αυτή δείχνει ότι οι επιχειρήσεις ενδέχεται να αντιμετωπίσουν μέτρα επιβολής από Εποπτικές Αρχές σε πολλές χώρες της ΕΟΧ, όχι μόνο στη χώρα της επικεφαλής ΕΑ.

Ιστορικό

Το 2015, η Βελγική ΕΑ ζήτησε τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων κατά της Facebook (πλέον Meta) από το Πρωτοδικείο των Βρυξελλών για παραβιάσεις του τελευταίου αναφορικά με την εθνική νομοθεσία περί προστασίας δεδομένων όσον αφορά τη χρήση cookies και παρόμοιων τεχνολογιών4. Το Πρωτοδικείο αποφάνθηκε υπέρ της Βελγικής EA5Στη συνέχεια, η Facebook άσκησε έφεση ενώπιον του Εφετείου των Βρυξελλών και η υπόθεση με προδικαστικό ερώτημα παραπέμφθηκε στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εφεξής «ΔΕΕ»)6.

Το Εφετείο των Βρυξελλών έθεσε ορισμένα ερωτήματα σχετικά με την εξουσία των ΕΑ να ενεργούν σε σχέση με διασυνοριακές διαδικασίες και τη σχέση τους με την επικεφαλής ΕΑ. Το Εφετείο ρώτησε επίσης κατά πόσον το γεγονός ότι η εθνική διαδικασία έλαβε χώρα πριν από την ημερομηνία εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 (εφεξής «ΓΚΠΔ») έχει αντίκτυπο στην αρμοδιότητα άλλων ΕΑ.

Στις 13 Ιανουαρίου 2021, ο Γενικός Εισαγγελέας Bobek υπέβαλε γνώμη (μη δεσμευτική)7, υποστηρίζοντας την ύπαρξη εξαιρέσεων από τον γενικό κανόνα της αποκλειστικής αρμοδιότητας της επικεφαλής ΕΑ για νομικές διαδικασίες. Για παράδειγμα, ο Γενικός Εισαγγελέας υποστήριξε ότι οι ΕΑ μπορούν να προσφύγουν σε εθνικό δικαστήριο για να επιβάλουν πράξεις εκτός του πεδίου εφαρμογής του ΓΚΠΔ, όπως λ.χ. η οδηγία για το ePrivacy8, ή να κινήσουν ποινική δίωξη. Ο Γενικός Εισαγγελέας έκρινε επίσης ότι οι EΑ μπορούν να προσφύγουν σε εθνικό δικαστήριο εάν ο υπεύθυνος επεξεργασίας δεν έχει εγκατάσταση στην ΕΕ, όταν η EA ενεργεί επειγόντως για την προστασία των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των ατόμων9 ή όταν η επικεφαλής ΕΑ κρίνει ότι δεν θα χειριστεί την υπόθεση10.

Απόφαση του ΔΕΕ

Το ΔΕΕ επιβεβαίωσε ότι οι μη επικεφαλής ΕΑ μπορούν να κινήσουν διαδικασία ενώπιον εθνικών δικαστηρίων υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

1. Όταν υπάρχει επείγουσα ανάγκη να γίνουν ενέργειες για την προστασία των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των υποκειμένων των δεδομένων (σύμφωνα με τη λεγόμενη «διαδικασία κατεπείγοντος»)11. Εντούτοις, το ΔΕΕ δεν διευκρίνισε περαιτέρω τι χαρακτηρίζεται ως «επείγουσα ανάγκη»·

2. Εάν η υπόθεση αφορά μόνο εγκατάσταση του υπευθύνου επεξεργασίας ή του εκτελούντος την επεξεργασία που βρίσκεται σε κράτος - μη επικεφαλής ΕΑ ή επηρεάζει ουσιωδώς τα φυσικά πρόσωπα μόνο στο εν λόγω κράτος- μη επικεφαλής ΕΑ (τοπικός αντίκτυπος)12.

Το ΔΕΕ διευκρίνισε περαιτέρω ότι οι μη επικεφαλής ΕΑ μπορούν να ασκήσουν νομικές διαδικασίες κατά μιας επιχείρησης, ακόμη και αν αυτή δεν έχει εγκατάσταση στη χώρα αυτή.

Επιπλέον, το ΔΕΕ διαφοροποιήθηκε μεταξύ:

1. Διαδικασιών που σχετίζονται με παραβιάσεις που σημειώθηκαν πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του ΓΚΠΔ (ήτοι, πριν από τις 25 Μαΐου 2018) και στην οποία η διαδικασία θα κινήθηκε βάσει της πλέον κατηργημένης Οδηγίας 95/46 (και του αντίστοιχου εθνικού νόμου που την ενσωμάτωνε) και

2. διαδικασίες που σχετίζονται με παραβιάσεις που συμβαίνουν μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του ΓΚΠΔ, όπου θα ισχύουν οι διαδικαστικοί κανόνες του ΓΚΠΔ και η μη επικεφαλής ΕΑ θα ενεργεί σύμφωνα με τους μηχανισμούς συνεργασίας και συνεκτικότητας του ΓΚΠΔ.

Βασικά συμπεράσματα

Η απόφαση του ΔΕΕ παρείχε κάποια σαφήνεια σχετικά με την εξουσία των ΕΑ στο πλαίσιο του μηχανισμού της μίας στάσης και μοιράστηκε περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με τη διασυνοριακή επεξεργασία δεδομένων και τη συνεργασία μεταξύ των EA. Συγκεκριμένα, το αποτέλεσμα της απόφασης του ΔΕΕ είναι το εξής:

  • Υπάρχουν εξαιρέσεις από τον μηχανισμό μιας στάσης. Οι επιχειρήσεις πρέπει να λαμβάνουν υπόψη ότι, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, οι μη επικεφαλής ΕΑ μπορούν να συνεχίσουν να ασκούν νομικές ενέργειες εναντίον τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πολλαπλές διαδικασίες σε διάφορες χώρες της ΕΕ.
  • Η επικεφαλής ΕΑ πρέπει να λάβει υπόψη τις απόψεις των άλλων ΕΑ13.Οι διατάξεις του ΓΚΠΔ αναγνωρίζουν ότι οι μη επικεφαλής ΕΑ μπορούν να έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο στην απόφαση της επικεφαλής ΕΑ σε διασυνοριακή υπόθεση, λ.χ. υποβάλλοντας σχετικές και αιτιολογημένες αντιρρήσεις στο σχέδιο απόφασης.
  • Η επικεφαλής ΕΑ θα πρέπει να συνεργάζεται με τις άλλες ΕΑ. Ο μηχανισμός της μίας στάσης απαιτεί συνεργασία μεταξύ των ΕΑ, παρά την αρμοδιότητα της επικεφαλής ΕΑ.

Συνολικά, οι επιχειρήσεις ενδέχεται να μην είναι σε θέση να επωφελούνται πάντα από τον μηχανισμό της μίας στάσης και ενδέχεται να χρειαστεί να αντιμετωπίσουν πολλαπλές ΕΑ αντί για μία επικεφαλής ΕΑ στο πλαίσιο της διασυνοριακής επεξεργασίας.

 

 

  • 1. ΔΕΕ, C-645/19, Facebook και άλλοι εναντίων Βελγικής ΕΑ, 15/06/2021
  • 2. Άρθρο 56 ΓΚΠΔ - Η επικεφαλής ΑΕ είναι ΑΕ της κύριας εγκατάστασης ή της ενιαίας εγκατάστασης του υπευθύνου επεξεργασίας ή του εκτελούντος την επεξεργασία. Εν γένει, οι Αρχές Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) του κάθε κράτους-μέλους.
  • 3. Κατά την έννοια του άρθρου 4 παράγραφος 23 του ΓΚΠΔ.
  • 4. Απόφαση ΔΕΕ στην υπόθεση C-645/19, Facebook κ.λπ. συλλογή από το [Facebook] πληροφοριών σχετικά με τη συμπεριφορά περιήγησης στο διαδίκτυο τόσο των κατόχων λογαριασμών facebook όσο και των μη χρηστών των υπηρεσιών facebook μέσω διαφόρων τεχνολογιών, όπως cookies, social plug-ins (για παράδειγμα, τα κουμπιά «Μου αρέσει» ή «Κοινή χρήση») ή εικονοστοιχεία.»
  • 5. Απόφαση του Ολλανδόφωνου Πρωτοδικείου στις Βρυξέλλες, 16 Φεβρουαρίου 2018.
  • 6. Εφετείο Βρυξελλών, προδικαστικό ερώτημα σύμφωνα με το άρθρο 98 παράγραφος 1 του Κανονισμού Διαδικασίας του ΔΕΕ, 8 Μαΐου 2019.
  • 7. https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=236410&p...
  • 8. Ενσωματωμένη στην ελληνική νομοθεσία με το ν.3471/2006, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.
  • 9. Άρθρο 66 ΓΚΠΔ
  • 10. άρθρο 56 παράγραφος 5 ΓΚΠΔ. Αυτό ισχύει για την ΕΑ η οποία ενημέρωσε την επικεφαλής ΕΑ σχετικά με καταγγελία που της υποβλήθηκε ή πιθανή παραβίαση του ΓΚΠΔ.
  • 11. Άρθρο 66 ΓΚΠΔ
  • 12. άρθρο 56 παράγραφος 2 ΓΚΠΔ
  • 13. ΔΕΕ, C-645/19, Facebook και άλλοι εναντίων Βελγικής ΕΑ, 15/06/2021, παρ. 53

Στέργιος Κωνσταντίνου

Ο Στέργιος Κωνσταντίνου είναι δικηγόρος με ειδίκευση στην προστασία προσωπικών δεδομένων, στη διανοητική ιδιοκτησία και στο δίκαιο των τηλεπικοινωνιών. Διαθέτει πιστοποίηση από το Διεθνή Σύλλογο Επαγγλματιών στην Ιδιωτικότητα (IAPP) στο ενωσιακό...

Περιουσιακά Εγκλήματα απλό

ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ / ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΑΔΑΜ ΠΑΠΑΔΑΜΑΚΗΣ

Αγωγή περί κλήρου