1. Στο άρθρο 43 του Κώδικα νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς (ν. 4858/2021, Α’ 220), περί των εργασιών συντήρησης μνημείων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις:
α) στο πρώτο εδάφιο της παρ. 1 γίνεται λεκτική βελτίωση και η φράση «κατέχουν την προβλεπόμενη στην παρ. 3 άδεια» αντικαθίσταται από τη φράση «είναι εγγεγραμμένα στο Μητρώο Επαγγελματικής Δραστηριότητας Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης της παρ. 3»,
β) στην παρ. 3:
βα) στην υποπερ. βγ) στο τέλος του τρίτου εδαφίου διαγράφονται οι λέξεις «, ανά ειδικότητα» και στο τέταρτο εδάφιο, αφενός, η φράση «βάσει του βασικού ή και του μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών» αντικαθίσταται από τη φράση «έπειτα από την απόκτηση νέου πτυχίου από Σχολή ή Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (πανεπιστημιακού ή τεχνολογικού τομέα) ή μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών, της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, αναγνωρισμένου από αρμόδιο όργανο ή με αναγνώριση επαγγελματικής ισοδυναμίας από το Α.Τ.Ε.Ε.Ν. ή το Σ.Α.Ε.Π., βάσει του π.δ. 38/2010 (Α’ 78)» και, αφετέρου, η φράση «σε κάθε πρόσθετη ειδικότητα» αντικαθίσταται από τη φράση «για κάθε πρόσθετη ειδικότητα»,
ββ) η υποπερ. βδ) καταργείται,
βγ) στην υποπερ. βε) η φράση «εγγεγραμμένος στο Μητρώο Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης» αντικαθίσταται από τη φράση «κάτοχος της άδειας για τη μελέτη, ανάληψη, επίβλεψη έργου συντήρησης και λειτουργία εργαστηρίων για τη συντήρηση αρχαιοτήτων και έργων τέχνης, κινητών και ακινήτων μνημείων»,
βδ) στην υποπερ. βστ) η φράση «εγγεγραμμένων στο Μητρώο Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης» αντικαθίσταται από τη φράση «κατόχων της άδειας»,
βε) προστίθεται περ. δ), περί της σύστασης Μητρώου Επαγγελματικής Δραστηριότητας, του οποίου τα εγγεγραμμένα μέλη αποτελούν οικονομικούς φορείς που δραστηριοποιούνται στη συντήρηση αρχαιοτήτων και έργων τέχνης ως φυσικά ή νομικά πρόσωπα και
γ) στην παρ. 4 το δεύτερο εδάφιο αντικαθίσταται, και το άρθρο 43 διαμορφώνεται ως εξής:
«Άρθρο 43
Εργασίες συντήρησης μνημείων
1. Οι εργασίες συντήρησης σε κινητά μνημεία και σε γλυπτικά, ζωγραφικά, διακοσμητικά ή άλλα στοιχεία που είναι αναπόσπαστα τμήματα ακίνητων μνημείων διενεργούνται από την Υπηρεσία ή από πρόσωπα που είναι εγγεγραμμένα στο Μητρώο Επαγγελματικής Δραστηριότητας Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης της παρ. 3 υπό την εποπτεία της Υπηρεσίας, ύστερα από μελέτη που εγκρίνεται από αυτήν ή, αν είναι μείζονος σημασίας, με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου. Για την έγκριση της μελέτης απαιτείται να έχει προηγηθεί τεκμηρίωση του μνημειακού χαρακτήρα του κινητού ή του ακινήτου.
2. Αν παρίσταται επείγουσα ανάγκη, οι εργασίες διενεργούνται χωρίς υπαίτια καθυστέρηση και χωρίς άλλη διατύπωση επί τόπου από τον συντηρητή που ορίζει η Υπηρεσία.
3.α. Για τη μελέτη, την ανάληψη και την επίβλεψη έργου συντήρησης και τη λειτουργία εργαστηρίων για τη συντήρηση αρχαιοτήτων και έργων τέχνης κινητών και ακινήτων απαιτείται άδεια που χορηγείται από τον Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, έπειτα από γνώμη τριμελούς επιτροπής, που αποτελείται από τον Νομικό Σύμβουλο του Κράτους στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ή τον αναπληρωτή του, τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του ανωτέρω Υπουργείου ή τον αναπληρωτή του και ένα μέλος του Εκπαιδευτικού Προσωπικού, Συντηρητή Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, του Τμήματος Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής ή τον αναπληρωτή του.
β. Η άδεια χορηγείται σε κάθε περίπτωση, εφόσον πληρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις:
βα) Σε όσους διαθέτουν βασικό τίτλο σπουδών από Σχολή ή Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης της ανώτατης τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (πανεπιστημιακού ή τεχνολογικού τομέα) της ημεδαπής ή ισότιμο της αλλοδαπής και έχουν συμπληρώσει διετή αποδεδειγμένη επαγγελματική εμπειρία μετά τη λήψη του βασικού τίτλου σπουδών.
ββ) Στους κατόχους απόφασης αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης από το Αυτοτελές Τμήμα Εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας (Α.Τ.Ε.Ε.Ν.) του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, οι οποίοι έχουν συμπληρώσει διετή αποδεδειγμένη επαγγελματική εμπειρία μετά τη λήψη του βασικού τίτλου σπουδών.
βγ) Η άδεια χορηγείται σύμφωνα με την ειδικότητα του συντηρητή αρχαιοτήτων και έργων τέχνης. Ενδεικτικά αναφέρονται οι εξής ειδικότητες: συντήρηση πέτρας, κεραμικού, γυαλιού, ψηφιδωτού, υφάσματος, μετάλλου, οργανικών ανασκαφικών ευρημάτων, ξύλου, ζωγραφικών έργων σε ύφασμα, βιβλίου, χαρτιού, τοιχογραφίας, φορητών εικόνων, δέρματος, φωτογραφικού υλικού, οπτικοακουστικού υλικού, εικαστικών έργων με σύγχρονα υλικά. Η ειδικότητα προσδιορίζεται από τον βασικό ή και τον μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών και τη βεβαίωση προγράμματος σπουδών που τον συνοδεύει, καθώς και από αποδεδειγμένη διετή επαγγελματική εμπειρία μετά τη λήψη του βασικού τίτλου σπουδών. Δυνατότητα επέκτασης της άδειας και σε άλλες ειδικότητες είναι δυνατή, έπειτα από νέα γνωμοδότηση της επιτροπής έπειτα από την απόκτηση νέου πτυχίου από Σχολή ή Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (πανεπιστημιακού ή τεχνολογικού τομέα) ή μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών, της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, αναγνωρισμένου από αρμόδιο όργανο ή με αναγνώριση επαγγελματικής ισοδυναμίας από το Α.Τ.Ε.Ε.Ν. ή το Σ.Α.Ε.Π., βάσει του π.δ. 38/2010 (Α’ 78) και την αντίστοιχη βεβαίωση προγράμματος σπουδών, καθώς και από αποδεδειγμένη μονοετή επαγγελματική εμπειρία για κάθε πρόσθετη ειδικότητα. Οι αιτήσεις των υποψηφίων για τη χορήγηση της άδειας πρέπει να εξετάζονται το αργότερο εντός δύο (2) μηνών από την ημέρα συμπλήρωσης του φακέλου με όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά και μέσα στο ίδιο χρονικό διάστημα πρέπει να λαμβάνεται απόφαση περί της χορήγησης ή μη της άδειας.
βδ) Καταργείται.
βε) Ως επαγγελματική εμπειρία νοείται η εργασία σε έργα συντήρησης είτε του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού είτε κάθε άλλου δημόσιου ή ιδιωτικού φορέα, εφόσον υπάρχει επιβλέπων συντηρητής αρχαιοτήτων και έργων τέχνης κάτοχος της άδειας για τη μελέτη, ανάληψη, επίβλεψη έργου συντήρησης και λειτουργία εργαστηρίων για τη συντήρηση αρχαιοτήτων και έργων τέχνης κινητών και ακινήτων μνημείων, καθώς και η αποκτηθείσα σε αντίστοιχους φορείς σε κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
βστ) Συστήνεται τριμελής επιτροπή πειθαρχικού ελέγχου των κατόχων της άδειας, η οποία αποτελείται από τον Νομικό Σύμβουλο του Κράτους στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού ή τον αναπληρωτή του, τον Διευθυντή της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού ή τον αναπληρωτή του, και τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων του ανωτέρω Υπουργείου ή τον αναπληρωτή του. Ο κανονισμός λειτουργίας του οργάνου καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως εντός έξι (6) μηνών.
γ. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται μετά από πρόταση των Υπουργών Πολιτισμού και Αθλητισμού και Δικαιοσύνης, καταρτίζεται Κώδικας Δεοντολογίας Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης. Ο Κώδικας Δεοντολογίας περιέχει τις αρχές, τις υποχρεώσεις και τη συμπεριφορά που πρέπει να ακολουθεί αυστηρώς κατά την άσκηση του επαγγέλματός του ο Συντηρητής Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης, καθώς και τις κυρώσεις που επιβάλλονται σε περίπτωση παράβασης των όρων που θέτει ο Κώδικας.
δ) Οι κάτοχοι της άδειας της παρούσας δύναται να εγγραφούν στο Μητρώο Επαγγελματικής Δραστηριότητας Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης που τηρείται στη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων, ύστερα από αίτησή τους.
δα) Ειδικότερα η εγγραφή στο Μητρώο φυσικών ή νομικών προσώπων πραγματοποιείται εφόσον πληρούνται οι παρακάτω προϋποθέσεις:
i) Το φυσικό πρόσωπο να είναι κάτοχος της άδειας για τη μελέτη, την ανάληψη και την επίβλεψη έργου συντήρησης και τη λειτουργία εργαστηρίων για τη συντήρηση αρχαιοτήτων και έργων τέχνης κινητών και ακινήτων μνημείων και να μην διατηρεί σχέση εργασίας τακτικού ή Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου με τον δημόσιο τομέα ή να διαθέτει διαπιστωτική πράξη συνταξιοδότησης για την περίπτωση προσώπων που τελούσαν ως τακτικοί ή Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου υπάλληλοι του δημοσίου τομέα.
ii) Η ατομική επιχείρηση φυσικού προσώπου, κατόχου της άδειας της παρούσας να έχει έναρξη επιτηδεύματος σε δραστηριότητα σχετική με τη συντήρηση αρχαιοτήτων και έργων τέχνης και να είναι εγγεγραμμένη στο οικείο επιμελητήριο.
iii) Το σύνολο των φυσικών προσώπων που απαρτίζουν την εταιρική σύνθεση νομικού προσώπου να είναι κάτοχοι της άδειας για τη μελέτη, την ανάληψη και την επίβλεψη έργου συντήρησης και τη λειτουργία εργαστηρίων για τη συντήρηση αρχαιοτήτων και έργων τέχνης κινητών και ακινήτων μνημείων και να μην διατηρούν σχέση εργασίας τακτικού ή Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου με τον δημόσιο τομέα ή να διαθέτουν διαπιστωτική πράξη συνταξιοδότησης για την περίπτωση προσώπων που τελούσαν ως τακτικοί ή Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου υπάλληλοι του δημοσίου τομέα. Το νομικό πρόσωπο να έχει έναρξη επιτηδεύματος σε δραστηριότητα σχετική με τη συντήρηση αρχαιοτήτων και έργων τέχνης, να είναι εγγεγραμμένο στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) και να διαθέτει καταστατικό σε ισχύ.
δβ) Οι ειδικότητες δραστηριοποίησης στη συντήρηση των εγγεγραμμένων προσώπων στο Μητρώο Επαγγελματικής Δραστηριότητας Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης προκύπτουν από τις κατηγορίες ειδικοτήτων που έχουν χορηγηθεί στα φυσικά πρόσωπα, είτε ατομικά είτε σωρευτικά στην περίπτωση νομικών προσώπων.
δγ) Στο Μητρώο Επαγγελματικής Δραστηριότητας Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης δημοσιεύονται τα στοιχεία επικοινωνίας και οι ειδικότητες του προσώπου.
δδ) Η εγγραφή στο Μητρώο Επαγγελματικής Δραστηριότητας Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης πραγματοποιείται με διαπιστωτική πράξη του Προϊστάμενου της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι προϋποθέσεις της υποπερ. δα) για τα φυσικά και νομικά πρόσωπα αντιστοίχως.
δε) Οι εγγεγραμμένες επιχειρήσεις διαγράφονται αυτοδίκαια σε περίπτωση διακοπής, παύσης ή αναστολής των εργασιών τους, δηλούμενης στη Δ.Ο.Υ., θανάτου, διάλυσης, πτώχευσης ή θέσης υπό ειδική εκκαθάριση του προσώπου που ασκεί την επιχείρηση, καθώς και παράβασης του παρόντος Κώδικα. Για τη διαγραφή εκδίδεται διαπιστωτική πράξη του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων, μέσα σε έναν (1) μήνα από τον χρόνο περιέλευσης στην υπηρεσία των σχετικών στοιχείων.
δστ) Το Μητρώο Επαγγελματικής Δραστηριότητας Συντηρητών Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης επικαιροποιείται ετησίως ύστερα από τη γνωστοποίηση στη Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων, περί της μεταβολής ή μη των στοιχείων των εγγεγραμμένων προσώπων, φυσικών και νομικών.
4. Οι άδειες που έχουν χορηγηθεί με βάση την παρ. 6 του άρθρου 9 του ν. 2557/1997 (Α’ 271), όπως ίσχυε μέχρι την αντικατάστασή της με την προηγούμενη παράγραφο, εξακολουθούν να ισχύουν. Οι κάτοχοι της άδειας που έχει χορηγηθεί με βάση την υποπερ. εε’ της περ. β’ της παρ. 2 της υποπαρ. Ε.7, της παρ. Ε’ του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α’ 107) έχουν τη δυνατότητα επέκτασης της άδειάς τους στο σύνολο των ειδικοτήτων του βασικού τίτλου σπουδών κατόπιν αιτήσεώς τους, χωρίς συνεδρίαση της Επιτροπής, με διαπιστωτική πράξη του Προϊστάμενου της Διεύθυνσης Συντήρησης Αρχαίων και Νεωτέρων Μνημείων, εφόσον δεν είναι τακτικοί ή αορίστου χρόνου υπάλληλοι του δημοσίου ή του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
5. Με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας των εργαστηρίων συντήρησης αρχαιοτήτων και έργων τέχνης.»