Κάθε ίδρυμα εφαρμόζει τα ακόλουθα Στάδια κατά το χειρισμό των δανειοληπτών του παρόντος κεφαλαίου με οφειλές που παρουσιάζουν καθυστερήσεις ή που υφίστανται ενδείξεις πιθανής καθυστέρησης:
Στάδιο 1: Επικοινωνία με τον δανειολήπτη.
Στάδιο 2: Συγκέντρωση οικονομικών και άλλων πληροφοριών.
Στάδιο 3: Αξιολόγηση των οικονομικών στοιχείων.
Στάδιο 4: Πρόταση των κατάλληλων λύσεων στον δανειολήπτη.
Στάδιο 5: Διαδικασία εξέτασης ενστάσεων.
1. Στάδιο 1: Επικοινωνία με τον δανειολήπτη
Προαιρετική επικοινωνία
(α) Σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής δόσης, εν όλω ή εν μέρει, σύμφωνα με το προσυμφωνημένο χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής, το ίδρυμα δύναται να προβεί στις πιο κάτω ενέργειες:
Επιχειρεί επικοινωνία με τον δανειολήπτη συμβουλευτικού χαρακτήρα με επίκεντρο τη διερεύνηση των αιτιών που ανέκυψαν και μπορεί να οδηγήσουν σε καθυστερήσεις, ώστε να του δοθεί η δυνατότητα να εξετάσει έγκαιρα την ένταξη του στη Δ.Ε.Κ. για διερεύνηση τυχόν εναλλακτικών λύσεων. Συνέχιση της επικοινωνίας στα επόμενα Στάδια της Δ.Ε.Κ., γίνεται εφόσον συναινέσει ο δανειολήπτης. Μη ανταπόκριση σε αυτό το Στάδιο δεν συνεπάγεται τον αποχαρακτηρισμό του δανειολήπτη ως «συνεργάσιμου».
Η επικοινωνία σε αυτό το Στάδιο είναι σκόπιμο να συνοδεύεται με αποστολή του «Ενημερωτικού Φυλλαδίου» της ενότητας Ε.2 του Πρώτου Κεφαλαίου και καθορισμό του «Ειδικού Σημείου Επικοινωνίας» για τις περαιτέρω επαφές.
Υποχρεωτική Ειδοποίηση
(β) Αν η καθυστέρηση υπερβεί τις εξήντα (60) ημερολογιακές ημέρες το ίδρυμα οφείλει να αποστείλει γραπτή ειδοποίηση στον δανειολήπτη εντός των επόμενων τριάντα (30) ημερολογιακών ημερών εκτός αν εν τω μεταξύ καταβληθεί ολοσχερώς η οφειλόμενη δόση. Σε περίπτωση νέας καθυστέρησης για το ίδιο δάνειο δεν είναι υποχρεωτική η επανάληψη της αποστολής της γραπτής ειδοποίησης σε έγχαρτη μορφή εκτός αν έχει παρέλθει έτος από την τελευταία αποστολή της.
(γ) Η γραπτή ειδοποίηση περιλαμβάνει τουλάχιστον:
(αα) την ημερομηνία κατά την οποία η οφειλή περιήλθε σε καθυστέρηση,
(ββ) τον αριθμό και το συνολικό ύψος των δόσεων (περιλαμβανομένων και των τμηματικών καταβολών) που είναι ληξιπρόθεσμες, το άληκτο υπόλοιπο της οφειλής, καθώς και το επιτόκιο με το οποίο εκτοκίζεται το μη ενήμερο τμήμα της οφειλής,
(γγ) ενημέρωση για την ένταξη του δανειολήπτη στη Δ.Ε.Κ. και την υποχρέωση του να συμπληρώσει την συγκεκριμένη για νομικά πρόσωπα απαιτούμενη οικονομική πληροφόρηση,
(δδ) Το «Ενημερωτικό Φυλλάδιο προς τους Δανειολήπτες με οικονομικές δυσχέρειες» και το «Ειδικό Σημείο Επικοινωνίας» του ιδρύματος για τη διενέργεια των επαφών με τον δανειολήπτη και την παροχή διευκρινίσεων σε αυτόν, με τα πλήρη στοιχεία των αρμόδιων υπαλλήλων ή των τυχόν εξουσιοδοτημένων να ενεργούν για λογαριασμό του ιδρύματος προσώπων, εφόσον τούτο δεν έχει ήδη αποσταλεί.
(εε) τυποποιημένο έντυπο υποβολής οικονομικής κατάστασης πληροφόρησης και την ηλεκτρονική διεύθυνση όπου επίσης αναφέρονται τα στοιχεία και δικαιολογητικά, τα οποία, κατά κανόνα, ζητούνται από το ίδρυμα για την αξιολόγηση της βιωσιμότητας του νομικού προσώπου, σύμφωνα με τη μεθοδολογία που το ίδρυμα ακολουθεί για την αξιολόγηση αυτή, λαμβάνοντας υπόψη τις κατευθυντήριες οδηγίες προληπτικής εποπτείας που έχει θεσπίσει η Τράπεζα της Ελλάδος (απόφαση ΠΕΕ 42/30.05.2014) για τη διαχείριση του πιστωτικού κινδύνου και ειδικότερα των απαιτήσεων σε καθυστέρηση ή άλλη αρμόδια, κατά περίπτωση αρχή για την προληπτική εποπτεία του ιδρύματος. Από τα στοιχεία που καλείται να υποβάλει ο δανειολήπτης θα πρέπει επίσης να προκύπτει αν αυτός συναινεί (i) να υποβληθεί η επιχείρηση σε έλεγχο της οικονομικής της κατάστασης από ανεξάρτητο ορκωτό ελεγκτή, στην περίπτωση που το ίδρυμα το θεωρήσει αναγκαίο και (ii) να επιδιωχθεί κοινό σχέδιο αναδιάρθρωσης των οφειλών του από ιδρύματα κοινούς πιστωτές
(ζζ) ενημέρωση ότι η επικοινωνία στο πλαίσιο της Δ.Ε.Κ. μπορεί να γίνεται και ηλεκτρονικά στην τελευταία ηλεκτρονική διεύθυνση που ο δανειολήπτης έχει δηλώσει εκτός αν προσέλθει στο «ειδικό σημείο» ζητήσει και παραλάβει το σχετικό πληροφοριακό υλικό σε έγχαρτη μορφή.
(δ) Η γραπτή ειδοποίηση μπορεί να συνοδεύεται με τηλεφωνική κλήση για τον προγραμματισμό κατ" ιδίαν συνάντησης, στην οποία και θα συμφωνηθεί η επόμενη ημερομηνία επικοινωνίας για τη στενή παρακολούθηση της κατάστασης.
2. Στάδιο 2: Συγκέντρωση οικονομικών και άλλων πληροφοριών από τον δανειολήπτη
(α) Το ίδρυμα οφείλει να παραλαμβάνει, με απόδειξη παραλαβής, την οικονομική κατάσταση πληροφόρησης που υποβάλλεται από την επιχείρηση, ώστε να ακολουθήσει η αξιολόγηση του Σταδίου 3.
(β) Το ίδρυμα δύναται να απαιτεί από τον δανειολήπτη να παρέχει υποστηρικτικά στοιχεία/δικαιολογητικά, αναγκαία, για την επιβεβαίωση των πληροφοριών που υποβλήθηκαν, καθορίζοντας προθεσμία προσκόμισης αυτών όχι μικρότερη της προβλεπόμενης στον ορισμό του «συνεργάσιμου δανειολήπτη» και ανάλογη του χρόνου που απαιτείται για την έκδοση ή τη διαθεσιμότητα τους, οπότε οι προθεσμίες που τίθενται στον παρόντα κώδικα παρατείνονται αναλόγως.
(γ) Κάθε ίδρυμα μεριμνά για την και από άλλες πηγές συλλογή επαρκούς, πλήρους και ακριβούς πληροφόρησης για τα οικονομικά δεδομένα του δανειολήπτη, πέραν της ως άνω κατάστασης, ιδίως δε εκείνη που παρέχεται από φορείς με σκοπό την τήρηση και παρακολούθηση περιουσιακών στοιχείων και στοιχείων οικονομικής συμπεριφοράς προκειμένου να αξιολογεί την καταλληλότητα εναλλακτικών λύσεων ρύθμισης ή οριστικής διευθέτησης.
(δ) Η πληροφόρηση θα φυλάσσεται από το ίδρυμα και σε ηλεκτρονική μορφή, τηρουμένων των σχετικών διατάξεων της νομοθεσίας περί εμπιστευτικότητας.
3. Στάδιο 3: Αξιολόγηση οικονομικών στοιχείων
Κάθε ίδρυμα αξιοποιεί τα υποβληθέντα από τον δανειολήπτη οικονομικά στοιχεία και κάθε διαθέσιμη από άλλες πηγές πληροφόρηση ώστε να αξιολογείται, κατά το δυνατόν, η εισπραξιμότητα των απαιτήσεων με βάση την τρέχουσα οικονομική κατάσταση και τις προοπτικές του δανειολήπτη και των εταίρων της επιχείρησης. Για τη διαδικασία αυτή, ακολουθούνται οι κατευθυντήριες οδηγίες για τη διαχείριση του πιστωτικού κινδύνου, όπως εξειδικεύονται από την ΤτΕ (ΠΕΕ 42/2014, όπως ισχύει) ή άλλη, κατά περίπτωση, αρμόδια αρχή για την προληπτική εποπτεία του ιδρύματος.
Ενημέρωση δανειολήπτη για την κατηγοριοποίηση του ως μη συνεργάσιμου
Το ίδρυμα ενημερώνει δανειολήπτη του παρόντος κεφαλαίου για το γεγονός ότι έχει κατηγοριοποιηθεί ως μη συνεργάσιμος, κατά τα προβλεπόμενα στην υποπαρ. β της παρ. 1 της ενότητας ΣΤ του πρώτου Κεφαλαίου.
4. Στάδιο 4: Πρόταση κατάλληλης λύσης
(α) Μετά την ανωτέρω αξιολόγηση κάθε ίδρυμα παρέχει, χωρίς αυτό να θεωρείται νέα υπηρεσία προς τον δανειολήπτη (άρθρο 12, Ν. 4281/2014), που θεωρείται συνεργάσιμος, πρόταση μιας ή περισσότερων εναλλακτικών λύσεων ρύθμισης και αν δεν υπάρξει σχετική συμφωνία, λύση/εις οριστικής διευθέτησης (βλ. σχετικούς ενδεικτικούς τύπους στο Παράρτημα II της παρούσας). Η εκπλήρωση της παρούσας υποχρέωσης του ιδρύματος δεν μπορεί να συναρτάται από απαίτηση προηγούμενης εξόφλησης τυχόν οφειλών του δανειολήπτη προς λοιπούς πιστωτές.
(β) Για την αξιολόγηση της καταλληλότητας κάθε λύσης, λαμβάνονται υπόψη, σε κάθε περίπτωση, η ανάγκη συμμόρφωσης του ιδρύματος προς τις ισχύουσες εποπτικές απαιτήσεις, καθώς και οι ειδικότερες για τη διαχείριση των καθυστερήσεων διατάξεις προληπτικής εποπτείας που έχει θεσπίσει η Τράπεζα της Ελλάδος για τη διαχείριση των απαιτήσεων σε καθυστέρηση (ΠΕΕ 42/2014, όπως ισχύει) ή άλλη αρμόδια, κατά περίπτωση αρχή για την προληπτική εποπτεία του ιδρύματος. Η αξιολόγηση βασίζεται επίσης σε καθορισμένα και διαφανή κριτήρια και διαδικασίες που το ίδρυμα διαθέτει με βάση τις εν λόγω διατάξεις προληπτικής εποπτείας.
(γ) Κάθε ίδρυμα παρέχει με απόδειξη παραλαβής στον συνεργάσιμο δανειολήπτη εντός γνωστοποιούμενου σε αυτόν και ευλόγου μετά τη λήψη των οικονομικών και άλλων πληροφοριών και την αξιολόγηση τους χρόνου, όπως προβλέπεται στο Στάδιο 2, την προτεινόμενη ή τις εναλλακτικά προτεινόμενες σε αυτόν λύσεις ρύθμισης και αν καμία εξ αυτών δεν συμφωνηθεί, τις λύσεις οριστικής διευθέτησης (βλ. ενδεικτικούς τύπους στο Παράρτημα II της παρούσας σε συνδυασμό με τους σχετικούς ορισμούς του Πρώτου Κεφαλαίου του παρόντος κώδικα) με το «Τυποποιημένο Έγγραφο Πρότασης Λύσεων Ρύθμισης ή Οριστικής Διευθέτησης». Ο χρόνος παράδοσης από το ίδρυμα της πρότασης δεν υπερβαίνει τους τέσσερις (4) μήνες, με χρονική αφετηρία την παραλαβή της πληροφόρησης του Σταδίου 2.
(δ) Εντός της προβλεπόμενης στον ορισμό του «συνεργάσιμου δανειολήπτη» προθεσμίας, ο δανειολήπτης προβαίνει σε μία εκ των παρακάτω ενεργειών:
(αα) παρέχει τη συναίνεση του στην προτεινόμενη ή σε μία από τις προτεινόμενες λύσεις ή
(ββ) αντιπροτείνει γραπτώς ζητώντας αν το επιθυμεί τη διαμεσολάβηση τρίτου φορέα της επιλογής του ή
(γγ) δηλώνει γραπτώς ότι αρνείται να συναινέσει σε οποιαδήποτε πρόταση.
(ε) Το «Τυποποιημένο Έγγραφο Πρότασης Λύσεων Ρύθμισης ή Οριστικής Διευθέτησης» περιλαμβάνει κατ" ελάχιστον τα εξής
(αα) Περιγραφή των όρων της/των προτεινόμενης/-ων λύσης/-εων (π.χ. επιτόκιο, περίοδος εκτοκισμού, ύψος και χρονοδιάγραμμα καταβολής δόσεων, διάρκεια, τυχόν περίοδο χάριτος, αξία τυχόν επαναγοράς περιουσιακού στοιχείου σε περίπτωση χρηματοδοτικής μίσθωσης, τυχόν ελάφρυνση της οφειλής από καταλογισθέντες τόκους κ.λ.π.), με τρόπο ώστε να είναι εφικτή η μεταξύ τους σύγκριση καθώς και η σύγκριση με την τρέχουσα επιβάρυνση (αναλυόμενη κατά κεφάλαιο, τόκους, έξοδα), τηρουμένων των κανόνων διαφάνειας και ενημέρωσης της ΠΔ/ΤΕ 2501/2002, όπως ισχύει, ιδίως σε σχέση με τη μελλοντική μεταβολή του επιτοκίου.
(ββ) Την ένδειξη ότι αυτό συντάσσεται στο πλαίσιο των διατάξεων του κώδικα.
(γγ) Επισήμανση για το ότι η αξιολόγηση της καταλληλότητας της προτεινόμενης/ων λύσεων είναι συνάρτηση του ύψους της οφειλής, του είδους και του ύψους των εξασφαλίσεων, σε σχέση με την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης και τις προοπτικές της, όπως αξιολογήθηκαν στο Στάδιο 3 της Δ.Ε.Κ., ιδίως με τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν στο Στάδιο 2.
(δδ) Ενημέρωση για το δικαίωμα του δανειολήπτη να ζητήσει ή να αποδεχτεί συμβουλή ανεξάρτητου κρατικού φορέα ή άλλου της επιλογής του για την υποβοήθηση του στη λήψη απόφασης, ή στην υποβολή αντιπρότασης, εάν αυτός το κρίνει απαραίτητο.
(εε) Ενημέρωση για τη δυνατότητα του δανειολήπτη να προβεί εντός της προβλεπόμενης στον ορισμό του «συνεργάσιμου δανειολήπτη» προθεσμίας, σε μία εκ των αναφερομένων στην ανωτέρω περίπτωση (δ) ενεργειών.
(ζζ) Ενημέρωση για τα επόμενα βήματα του ιδρύματος ή και τις έννομες συνέπειες, σε κάθε μία εκ των περιπτώσεων ανωτέρω (όπως λ.χ. το χρονικό διάστημα μετά το οποίο μπορεί να κινηθούν οι διαδικασίες ρευστοποίησης εξασφαλίσεων).
(ηη) Επισήμανση για τη σημασία της έγκαιρης ενημέρωσης του ιδρύματος σε περίπτωση που υπάρξουν γεγονότα ή συμφωνίες που προβλέπεται ευλόγως να επηρεάσουν σημαντικά την οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη.
(στ) Κάθε ίδρυμα εξετάζει ενιαία λύση ρύθμισης για όλες τις οφειλές του δανειολήπτη προς αυτό, ανεξαρτήτως της προέλευσής τους από μία ή περισσότερες δανειακές συμβάσεις του ίδιου ή διαφορετικού τύπου, αν το θεωρεί σκόπιμο ή αν ο δανειολήπτης αιτείται τούτο.
(ζ) Σε περίπτωση υποβολής αντιπρότασης από τον δανειολήπτη, το ίδρυμα υποχρεούται να προβεί σε αξιολόγηση της εν λόγω αντιπρότασης και, εντός δύο (2) μηνών από την παραλαβή της:
(αα) είτε να συναινέσει με την αντιπρόταση
(ββ) είτε να απαντήσει εγγράφως ότι την απορρίπτει και ότι παραμένει ενεργός η αρχική του πρόταση, με τη βασική σχετική τεκμηρίωση
(γγ) είτε να υποβάλει νέα πρόταση, η οποία είναι και η τελική.
(η) Κατά την παρουσίαση της προτεινόμενης ή των εναλλακτικά προτεινόμενων λύσεων, κάθε ίδρυμα είναι δεκτικό σε σχόλια και ερωτήματα από τους δανειολήπτες παρέχοντας όσο το δυνατόν πιο τυποποιημένη και εύληπτη πληροφόρηση στον δανειολήπτη, προκειμένου αυτός να κατανοήσει την πρόταση ή και τις διαφορές τόσο μεταξύ των εναλλακτικά προτεινόμενων λύσεων, σε περίπτωση που υφίστανται περισσότερες από μία, όσο και μεταξύ των υφιστάμενων και νέων όρων αποπληρωμής των οφειλών.
5. Στάδιο 5: Διαδικασία εξέτασης ενστάσεων
Το Στάδιο αυτό αποτελεί Στάδιο της Δ.Ε.Κ., το οποίο μπορεί να ενεργοποιείται μετά την κατηγοριοποίηση ενός δανειολήπτη ως μη συνεργάσιμου, κατά τα προβλεπόμενα στην παρ. 2 της ενότητας ΣΤ του πρώτου κεφαλαίου.
