Δικαστήριο ΕΕ: Ένας δημιουργός μπορεί να αξιώσει τη μη παρωδία του έργου του
Με απόφασή του στις 3 Σεπτεμβρίου 2014 το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έκρινε, απαντώντας σε προδικαστικό ερώτημα του εφετείου των Βρυξελλών στην υπόθεση C-201/13, ότι ο κάτοχος των δικαιωμάτων ενός έργου μπορεί να επιδιώξει τη μη παρωδία του, εφόσον η παρωδία τροποποιεί το έργο με τέτοιο τρόπο ώστε αυτό να μεταδίδει μήνυμα με δυσμενείς διακρίσεις.
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό δίκαιο η αναπαραγωγή και παρουσίαση ενός έργου επιτρέπεται χωρίς την προηγούμενη άδεια του δημιουργού, μόνο όταν το εσωτερικό δίκαιο κράτους μέλους επιτρέπει τη χρήση έργου για γελοιογραφία, παρωδία ή μίμηση. Στη συγκεκριμένη υπόθεση, σχέδιο του δημιουργού Willy Vandersteen παραμορφώθηκε από τον J. Deckmyn, μέλος φλαμανδικού πολιτικού κόμματος, με σκοπό να σατιρίσει τον δήμαρχο της Γάνδης εισάγοντας όμως παράλληλα και ρατσιστικό μήνυμα, δεδομένου ότι πρόσωπα που απεικονίζονταν στο αρχικό έργο να μαζεύουν χρήματα που πετούσε το κεντρικό πρόσωπο του σχεδίου ( το οποίο στη γελοιογραφία είχε αντικατασταθεί από το πρόσωπο του δημάρχου της Γάνδης) είχαν αντικατασταθεί από έγχρωμα άτομα με καλυμμένο πρόσωπο.
Με τη συγκεκριμένη απόφαση το Δικαστήριο υπενθύμισε ότι βασικά χαρακτηριστικά της παρωδίας είναι η αναφορά σε ένα συγκεκριμένο έργο και η επιδίωξη διακωμώδησης του.
Παράλληλα, τόνισε ότι, για να μπορεί να υπαχθεί μια παρωδία στην εξαίρεση της οδηγίας περί δικαιωμάτων του δημιουργού, θα πρέπει ο δημιουργός της στα πλαίσια της ασκήσεως του δικαιώματος της ελευθερίας έκφρασης να μην προσβάλει σε αδικαιολόγητο βαθμό τα δικαιώματα και τα συμφέροντα του δημιουργού και των κατόχων των δικαιωμάτων του πρωτότυπου έργου.
Ολόκληρη την απόφαση μπορείτε να βρείτε εδώ.
