logo-print

Δικαίωμα στη λήθη: 3 σημαντικές αποφάσεις της ΑΠΔΠΧ για την εφαρμογή του στην Ελλάδα

Πότε μπορεί να ζητηθεί η διαγραφή συνδέσμων από τα αποτελέσματα αναζήτησης της Google - Πότε το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης υπερέχει της προστασίας των προσωπικών δεδομένων

Τρεις ιδιαίτερα σημαντικές αποφάσεις αναφορικά με το πολυζυζητημένο «δικαίωμα στη λήθη» εξέδωσε η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ).

Συγκεκριμένα, πρόκειται για τις αποφάσεις 82, 83 και 84/2016, οι οποίες αφορούν σε προσφυγή κατά της άρνησης του φορέα εκμετάλλευσης της μηχανής αναζήτησης Google Web Search να ικανοποιήσει αίτημα κατάργησης συνδέσμων (links) από τα αποτελέσματα αναζήτησης, με βάση το ονοματεπώνυμο των προσφευγόντων.

Απόφαση 84/2016: Ποια διαδικασία πρέπει να τηρείται πριν την προσφυγή στην Αρχή

Στην περίπτωση της απόφασης 84/2016, το αίτημα της προσφεύγουσας αφορούσε στη διαγραφή 4 συνολικά συνδέσμων από τα αποτελέσματα της Google, τα οποία, σύμφωνα με την ίδια, έγιναν από κάποιον με στόχο να την θίξει, χρησιμοποιώντας το ονοματεπώνυμό της, συνδέοντάς το, ως τίτλο-επιγραφή, με αναρτήσεις πορνογραφικού περιεχομένου σε πορνογραφικές ιστοσελίδες, πράξεις τις οποίες έχει καταγγείλει στις διωκτικές αρχές.

Οι επίμαχες αναρτήσεις, κατά τους ισχυρισμούς της αιτούσας, είναι άσχετες προς αυτήν, συνδέονται όμως με το όνομά της και την θίγουν και για τον λόγο αυτό πρέπει να καταργηθούν από τα αποτελέσματα αναζήτησης.

Όπως προκύπτει από το ιστορικό της υπόθεσης, έπειτα από την αρχική άρνηση της Google για αφαίρεση συνδέσμων, υπήρξε επανεξέταση του αιτήματος διαγραφής, το οποίο έγινε τελικώς δεκτό, καθιστώντας την προσφυγή άνευ αντικειμένου.

Σχετικά με με άλλους νέους συνδέσμους, η Αρχή επεσήμανε ότι σε κάθε περίπτωση πρέπει πρώτα να γίνει αίτηση στον υπεύθυνο επεξεργασίας, με αναφορά στους συγκεκριμένους συνδέσμους και ανάλογη ειδική αιτιολόγηση του αιτήματος, για να μπορεί να υποβληθεί παραδεκτώς προσφυγή στην Αρχή επί αρνητικής τυχόν απαντήσεως της εταιρείας.

Ολόκληρη την απόφαση 84/2016 μπορείτε να βρείτε εδώ.

Απόφαση 82/2016: Το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης υπερέχει της προστασίας των προσωπικών δεδομένων του προσφεύγοντος

Στην περίπτωση της απόφασης 82/2016, o προσφεύγων απέστειλε στη Google 7 αιτήματα διαγραφής 18 συνολικά συνδέσμων από τα αποτελέσματα αναζήτησης με βάση το όνομά του.

Οι επίμαχες δημοσιεύσεις αφορούν, μεταξύ άλλων, σε πληροφορίες και δεδομένα σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας και σχετικά με σκάνδαλα και φαινόμενα διαφθοράς, κακοδιαχείρισης και διασπάθισης του δημοσίου χρήματος κατά τη διάρκεια της θητείας του προσφεύγοντος.

Οι απαντήσεις της Google στα πολλαπλά αιτήματα για κατάργηση των συνδέσμων που οδηγούν στις επίμαχες ιστοσελίδες ήταν αρνητικές.

Συγκεκριμένα, η μηχανή αναζήτησης αξιολόγησε, βάσει της απόφασης ∆ΕΕ Google Spain, τα διάφορα στοιχεία και έκρινε ότι υπερέχει το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, σε σχέση με τη συγκεκριμένη υπόθεση, της προστασίας των προσωπικών δεδομένων του προσφεύγοντος.

Πιο συγκεκριμένα η Google παρουσίασε τα εξής δύο βασικά επιχειρήματα που οδήγησαν στην τελική απόφασή της:

Α. Είναι ζητήματα μεγάλου ενδιαφέροντος για την κοινή γνώμη, κάτι που ενισχύεται από το γεγονός ότι τα δεδομένα άπτονται της επαγγελματικής συμπεριφοράς του προσφεύγοντος και έχουν σημαντικό ενδιαφέρον για υπάρχοντες και μελλοντικούς χρήστες, πελάτες ή συνεργάτες του

Β. Οι πληροφορίες είναι σχετικές και επίκαιρες με αποτέλεσμα να αφορούν την κοινή γνώμη.

Έπειτα από επιστολή της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα προς την Google με διευκρινιστικά ερωτήματα, η Google έκανε εν μέρει δεκτό το αίτημα διαγραφής συγκεκριμένων συνδέσμων.

Ως προς τα λοιπά, η Google επεσήμανε ότι:

1. Δεν έχει αρμοδιότητα να αξιολογήσει εάν το περιεχόμενο των επίμαχων άρθρων είναι δυσφημιστικό,

2. ∆εν υπάρχει σχετική δικαστική απόφαση, η οποία να αναγνωρίζει το περιεχόμενο των επίμαχων δημοσιευμάτων ή άρθρων ως δυσφημιστικό.

3. Οι επίμαχες πληροφορίες δημοσιεύτηκαν πριν δύο – τρία χρόνια, είναι δηλ. πρόσφατες χρονικά, επομένως σχετικές και αφορούν την κοινή γνώμη.

4. Πρέπει να γίνει δεκτό ότι πρόκειται για πρόσωπο με σημαντικό ρόλο στο δημόσιο βίο.

Με την απόφασή της, η Αρχή έκρινε ομόφωνα ότι η κατά τα λοιπά αρνητική απάντηση που δόθηκε από την Google στο αίτημα του προσφεύγοντος περί κατάργησης των συνδέσμων είναι νόμιμα αιτιολογημένη με βάση τα νόμιμα κριτήρια αξιολόγησης που αναφέρονται στο σκεπτικό της απόφασης.

Ολόκληρη την απόφαση 82/2016 μπορείτε να βρείτε εδώ.

Απόφαση 83/2016: Άμεση συμμόρφωση της Google για αφαίρεση συνδέσμων

Η περίπτωση της απόφασης 83/2016 αφορά στην άρνηση της Google να διαγράψει σύνδεσμο, ο οποίος εμφανίζεται στα αποτελέσματα αναζήτησης με βάση το ονοματεπώνυμο του προσφεύγοντος και παραπέμπει σε ανάρτηση της ιστοσελίδας troktiko.gr.

Ο σύνδεσμος αυτός είναι ο μοναδικός στον κατάλογο αποτελεσμάτων αναζήτησης με βάση το όνομα του προσφεύγοντος που αναφέρεται στην ποινική του καταδίκη.

Το επίμαχο άρθρο αναφέρεται στην επαγγελματική ιδιότητα του προσφεύγοντος, στην ποινική του καταδίκη από δικαστήριο για παράνομη δραστηριότητα στην οποία είχε εμπλακεί (απόπειρα μεσολάβησης σε παράνομη υιοθεσία ανηλίκου, τελεσθείσα κατ’ επάγγελμα και με σκοπό την κερδοσκοπία) και στην ποινή κάθειρξης έξι ετών με αναστολή και αφαίρεσης διπλώματος για ένα χρόνο (κατά την πρωτόδικη απόφαση του μικτού Ορκωτού ∆ικαστηρίου Αθηνών).

Η απάντηση της Google για την αφαίρεση ήταν αρνητική, αξιολογώντας ότι υπερείχε το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης σε σχέση με την υπόθεση αυτή σχετικά με την επαγγελματική ζωή του προσφεύγοντος και η σημασία του άρθρου αυτού για τους εν δυνάμει πελάτες του.

Στη συνέχεια, η Αρχή απέστειλε επιστολή προς την Google, ζητώντας την επανεξέταση του αιτήματος του προσφεύγοντος και την ακριβέστερη τεκμηρίωση της τελικής απόφασής της.

Η Αρχή διαβίβασε με την επιστολή της στη Google δικαστική απόφαση, με την οποία εξαφανίστηκε η αναφερόμενη πρωτόδικη απόφαση, ενώ υπογράμμισε ότι το συγκεκριμένο ιστολόγιο έχει προ πολλού καταστεί ανενεργό, καθιστώντας αδύνατη την επικοινωνία με τον διαχειριστή του.

Η Google ενέμεινε στην αρχική αρνητική απάντηση, θεωρώντας ότι εν προκειμένω υπερέχει το δικαίωμα του κοινού για πρόσβαση στις επίμαχες πληροφορίες (λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία των δεδομένων, το επάγγελμα του προσφεύγοντος, ως ιατρού, και την σοβαρότητα του εγκλήματος για το οποίο καταδικάστηκε).

Εν όψει των ανωτέρω, και λαμβάνοντας υπόψιν τη σχετικό νομικό πλαίσιο, η Αρχή αποφάνθηκε ομόφωνα ότι η απάντηση της εταιρείας Google στο υπό κρίση αίτημα του προσφεύγοντος δεν είναι νόμιμα αιτιολογημένη με βάση τα νόμιμα κριτήρια αξιολόγηση.

Ως εκ τούτου, αποφάνθηκε ομόφωνα ότι, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 21 παρ. 1 εδ. α΄ του ν. 2472/1997, η εταιρεία Google Inc, ως υπεύθυνος επεξεργασίας, οφείλει άμεσα να προβεί σε κατάργηση του συγκεκριμένου συνδέσμου.

Ολόκληρη την απόφαση 83/2016 μπορείτε να βρείτε εδώ.

Δείτε επίσης το άρθρο του Αν. Καθηγητή Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Ιωάννη Ιγγλεζάκη για το δικαίωμα στη λήθη εδώ.

Βασίλης Καρκατζούνης

Δικηγόρος Αθηνών με ειδίκευση σε ζητήματα Δικαίου Διαδικτύου και Νέων Τεχνολογιών.

Έχει συνεργαστεί με ευρύτατο φάσμα επιχειρήσεων που παρέχουν υπηρεσίες και προϊόντα online, παρέχοντας ολοκληρωμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες, σε τομείς...

Ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα - 5η έκδοση καλλιτεχνικό

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ & ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ / ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Διεθνής εμπορική διαιτησία - Τόμος Ι -Β έκδοση