Σε συνέχεια της εγκυκλίου μας με θέμα «Γνωστοποίηση ρυθμίσεων του άρθρου 35 ‘Εφάπαξ παροχή’ του ν.4387/2016 (Α΄ 85), όπως ισχύει» (σχετ. 1α) και με αφορμή ερωτήματα που προέκυψαν για την εφαρμογή του νέου τρόπου υπολογισμού της εφάπαξ παροχής για τους ασφαλισμένους του ν. 103/1975 και ειδικότερα για τον προσδιορισμό του ποσοστού αναπλήρωσης, το οποίο θα λαμβάνεται υπόψη, σας γνωρίζουμε τα εξής:
1. Στην παράγραφο 4 του ανωτέρω άρθρου, ορίζεται ότι για μισθωτούς με εισφορά ύψους 4% επί των αποδοχών, η εφάπαξ παροχή αποτελείται από το γινόμενο του εξήντα τοις εκατό (60 %) των αποδοχών, επί των οποίων έγιναν οι νόμιμες κρατήσεις, επί του δεκαδικού αριθμού των ετών ασφάλισης έως και την 31.12.2013, με ακρίβεια δεύτερου δεκαδικού ψηφίου. Για τους μισθωτούς με εισφορά ύψους διάφορου του 4% ή με σταθερό ποσό εισφοράς το ως άνω ποσοστό (60%) θα αναπροσαρμόζεται αναλογικά ως προς το ύψος της εισφοράς, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Φορέα και κατόπιν σύμφωνης γνώμης της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής.
2. Όπως προκύπτει από τη αιτιολογική έκθεση του ν. 4387/2016 σκοπός της θέσπισης των διατάξεων του άρθρου 35 και ειδικότερα της παρ. 4 αυτού, που αφορά τον τρόπο υπολογισμού της εφάπαξ παροχής για μισθωτούς και αυτοτελώς απασχολούμενους, είναι η εισαγωγή ενός δικαιότερου ενιαίου τρόπου υπολογισμού που θα είναι λειτουργικός και θα διασφαλίζει αφενός τα ασφαλιστικά δικαιώματα των ασφαλισμένων και αφετέρου την οικονομική ισορροπία του συστήματος με κοινωνικά αποδεκτό τρόπο. Ο νέος ενιαίος τρόπος υπολογισμού της εφάπαξ παροχής βασίζεται στις αρχές της αναλογικότητας, της ανταποδοτικότητας και της ισότητας, ενώ διασφαλίζεται ότι το ποσό της εφάπαξ παροχής που καταβάλλεται στο δικαιούχο θα υπερβαίνει το σύνολο των εισφορών που έχουν καταβληθεί από τον ασφαλισμένο και εξασφαλίζεται η συνέχιση της καταβολής των παροχών. Κατόπιν των ανωτέρω με το σχετ. 1β) έγγραφο διευκρινίστηκε ότι από το άρθρο 35 του ν. 4387/2016, όπως ισχύει, προκύπτει σαφώς η εφαρμογή διαφορετικών ποσοστών αναπλήρωσης από τον ίδιο φορέα, εφόσον υπάρχουν περίοδοι όπου ισχύουν στον φορέα διαφορετικά ποσοστά εισφορών με βάση τα οποία υπολογίζονταν τα ποσά εισφοράς προκειμένου να διασφαλίζεται ο ανωτέρω σκοπός θέσπισης των εν λόγω διατάξεων.
3. Ο λογαριασμός του ν. 103/75 αποτελεί ασφαλιστικό κεφάλαιο, το οποίο σχηματίζεται από τις εισφορές των ασφαλισμένων του, συγκεντρώνεται στο ΝΠΔΔ που υπηρετούσε ο ασφαλισμένος στις 31-12-2005, το οποίο και αποδίδει ανταποδοτικά την παροχή για όλο το διάστημα ασφάλισης έως τις 31-12-2005.
Τα Ν.Π.Δ.Δ., των οποίων οι υπάλληλοι υπάγονται στον ν. 103/1975 δεν λειτουργούν κατά κύριο σκοπό ως ασφαλιστικοί οργανισμοί, αλλά καθίστανται ασφαλιστικοί οργανισμοί, κατά την ενάσκηση της αρμοδιότητας χορήγησης στους υπαλλήλους τους που αποχωρούν από την υπηρεσία, της εφάπαξ παροχής.
Σύμφωνα με το άρθ. 2 του νόμου αυτού, ίσχυε κράτηση 4% επί των τακτικών αποδοχών για τα πρώτα δέκα έτη ασφάλισης και μετά την συμπλήρωση 10ετούς υπηρεσίας η κράτηση ανερχόταν σε ποσοστό 5% επί των αυτών αποδοχών, (έως τις 31-12-2005 που συστάθηκε ο Τομέας Πρόνοιας ΝΠΔΔ στο ΤΠΔΥ).
4. Κατόπιν των ανωτέρω και μετά και από το σχετικό έγγραφο της Ε.Α.Α. (σχετ. 3) διευκρινίζεται ότι το ποσοστό αναπλήρωσης για τον υπολογισμό της εφάπαξ παροχής στους ασφαλισμένους του ν. 103/75, θα ανέρχεται σε 75% αντί του 60 %, αποκλειστικά και μόνο για το χρόνο ασφάλισης για τον οποίο η κράτηση υπολογίζεται με το ποσοστό εισφοράς 5 %.
5. Ως εκ τούτου, το παράδειγμα που είχε παρατεθεί στην εγκύκλιο 1α) τροποποιείται ως εξής για υπάλληλο ΝΠΔΔ που ασφαλίστηκε στον ν. 103/75 την 1-6-1984 και αποχωρεί την 31-5-2014:
Ο ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσει συνολικό χρόνο ασφάλισης 30 έτη. Το ΝΠΔΔ θα υπολογίσει και θα αποδώσει την εφάπαξ παροχή για το χρονικό διάστημα από 1-6-1984 έως 31-12-2005 βάσει της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 4, όπως ισχύει, με ποσοστό αναπλήρωσης 60% για το χρονικό διάστημα που αντιστοιχεί σε μηνιαία εισφορά 4 % και με ποσοστό αναπλήρωσης 75% για το χρονικό διάστημα που αντιστοιχεί σε μηνιαία εισφορά 5%.
Όπως ορίστηκε με την παράγραφο 3 του άρθρου 41 του ν. 4415/2016 (Α΄ 159) και καθώς ο ασφαλισμένος αποχώρησε στις 31-5-2014, ως αποδοχές, νοείται ο μέσος όρος των μηνιαίων αποδοχών που έλαβε ο ασφαλισμένος κατά τα πέντε (5) τελευταία έτη πριν από την αποχώρησή του, εφόσον υπεβλήθηκαν σε κρατήσεις υπέρ του Τομέα Πρόνοιας Υπαλλήλων ΝΠΔΔ του ΤΠΔΥ χωρίς να υπολογίζονται τα δώρα εορτών και αδείας, ήτοι η πενταετία από 1-6-2009 έως 31-5-2014. Καθώς στον υπολογισμό της πενταετίας λαμβάνεται υπόψη η ημερομηνία αποχώρησης, δεν υφίσταται ανάγκη επικαιροποίησης και επομένως δεν απαιτείται να προσαυξηθεί ο μέσος όρος της ως άνω πενταετίας κατά την ετήσια μεταβολή μισθών υπολογιζόμενη από την Ελληνική Στατιστική Αρχή.
