Διευκρινίσεις για την αρμοδιότητα διενέργειας ιατροδικαστικών πράξεων από την Εισαγγελία του Αρείου Πάγου

Με νέα γνωμοδότησή της η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου παρέχει διευκρινίσεις αναφορικά με την αρμοδιότητα διενέργειας Ιατροδικαστικών πράξεων από επικουρικούς Ιατροδικαστές.

Όπως επισημαίνεται στη γνωμοδότηση, οι Επικουρικοί Ιατροδικαστές δύνανται ως ειδικοί στο γνωστικό αντικείμενο της Ιατροδικαστικής (ειδικότητα Ιατροδικαστού) να εκτελούν Ιατροδικαστικές πράξεις, που άλλωστε, αποτελούν και την αποστολή τους μετά την λήψη συγκεκριμένης ειδικότητας.

Επιπροσθέτως η αποστολή των Επικουρικών Ιατροδικαστών που διορίζονται σε θέσεις του Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.) είναι η διενέργεια Ιατροδικαστικών πράξεων ως εκ της ειδικότητος τους.

Σε αντίθετη περίπτωση (μη διενέργειας Ιατροδικαστικών πράξεων) ουδέν εργασιακό αντικείμενο θα έχουν που να δικαιολογεί τον διορισμό τους και σε κάθε περίπτωση τον σκοπό της εξυπηρέτησης των πολιτών.

Αναλυτικά η γνωμοδότηση:

Η Ιατροδικαστική έρευνα στη χώρα μας οριοθετείται από τον νόμο 3772/2009 (ΦΕΚ 112/Α710.7.2009).

Σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 1 του άνω νόμου «Η κατά τόπο αρμοδιότητα των ιατροδικαστικών υπηρεσιών συμπίπτει προς εκείνη του ομώνυμου ή των ομώνυμων προς αυτές Εφετείων. Οι ιατροδικαστικές υπηρεσίες διενεργούν ιατροδικαστικές πράξεις, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι ψυχιατρικές πραγματογνωμοσύνες, ύστερα από παραγγελία των εισαγγελικών και ανακριτικών αρχών και των ανακριτικών υπαλλήλων, οι οποίοι ενεργούν ύστερα από εισαγγελική παραγγελία, καθώς και των ποινικών δικαστηρίων που λειτουργούν στην περιφέρεια του ομώνυμου ή των ομώνυμων προς αυτές Εφετείων. Οι ανωτέρω πράξεις δύνανται, υπό αυτές τις προϋποθέσεις, να διενεργούνται από τα εργαστήρια Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων. Στα

Ιδρύματα αυτά οι Ιατροδικαστικές πράξεις εκτελούνται αποκλειστικά από μέλη Διδακτικού- Ερευνητικού Προσωπικού (ΔΕΠ)».

Στην παρ. 2 του προαναφερθέντος άρθρου διαλαμβάνεται ότι: «Κατ' εξαίρεση, επιτρέπεται, εφόσον κρίνεται αναγκαίο ή συντρέχει αδυναμία των κατά τόπο φορέων της παραγράφου 1 του παρόντος, να δοθεί εντολή για διενέργεια ιατροδικαστικών πράξεων: α) σε άλλη ιατροδικαστική υπηρεσία από εκείνη που ορίζεται στην παράγραφο 1 και β) σε Νοσηλευτικά Ιδρύματα του Εθνικού Συστήματος Υγείας που διαθέτουν κατάλληλη υποδομή και ειδικότητες».

Στον υποβληθέν ερώτημα, ζητείται η γνωμοδότηση περί της δυνατότητας ή μη διενέργειας ιατροδικαστικών πράξεων από επικουρικούς ιατροδικαστές που προσλαμβάνονται με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου από το Υπουργείο Υγείας.

Ως προκύπτει από το άρθρο 2 παρ. 2 β του Ν 3772/2009, «κατ' εξαίρεση επιτρέπεται, εφόσον κρίνεται αναγκαίο ή συντρέχει αδυναμία των κατά τόπο φορέων της παρ. 1 του παρόντος, να δοθεί εντολή για διενέργεια ιατροδικαστικών πράξεων ... β) σε Νοσηλευτικά Ιδρύματα του Εθνικού Συστήματος Υγείας που διαθέτουν κατάλληλη υποδομή και ειδικότητες». Οι προϋποθέσεις λοιπόν που θέτει ο νόμος για διενέργεια ιατροδικαστικών πράξεων σε Νοσοκομειακά Ιδρύματα του Ε.Σ.Υ. είναι: α) η κατάλληλη υποδομή του χώρου και β) οι ειδικότητες.

Το συγκεκριμένο ερώτημα αφορά επικουρικούς ιατροδικαστές, ήτοι ιατρούς που έχουν τη ιδιότητα του Ιατροδικαστού και συνακόλουθα είναι απόλυτα ικανοί για διενέργεια ιατροδικαστικών πράξεων. Η ιδιότης του "Επικουρικού" αφορά μόνο το χρόνο που υπηρετούν στα Νοσηλευτικά Ιδρύματα και σαφώς όχι την επιστημονική τους επάρκεια, αφού είναι ειδικοί Ιατροδικαστές ως εκ της ειδικότητος τους. Όσον αφορά την προϋπόθεση της κατάλληλης υποδομής του χώρου στα Νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., όπου υπηρετούν, τα Νοσηλευτικά αυτά Ιδρύματα διαθέτουν ικανή υποδομή για τη διενέργεια κλινικών ιατροδικαστικών πράξεων ήτοι εξετάσεων επί ζώντων που καταγγέλλουν πρόκληση σωματικών βλαβών (ξυλοδαρμούςκλπ) ή εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας (βιασμούς κλπ) που τελέστηκαν σε βάρος τους. Σε περίπτωση διενέργειας Νεκροψιών - Νεκροτομών ο δίδων την παραγγελία δύναται να απευθύνει ερώτημα στον Διοικητή ή κάθε αρμόδιο του Νοσηλευτικού Ιδρύματος περί της ύπαρξης ή μη του αναγκαίου χώρου προς τέλεση της Ιατροδικαστικής πράξης της Νεκροψίας - Νεκροτομής.

Από τα ανωτέρω εκτεθέντα συνάγεται ότι: α) οι Επικουρικοί Ιατροδικαστές δύνανται ως ειδικοί στο γνωστικό αντικείμενο της Ιατροδικαστικής (ειδικότητα Ιατροδικαστού) να εκτελούν Ιατροδικαστικές πράξεις, που άλλωστε, αποτελούν και την αποστολή τους μετά την λήψη συγκεκριμένης ειδικότητας, β) για την κατάλληλη υποδομή του χώρου ισχύουν τα προαναφερθέντα. Επιπροσθέτως η αποστολή των Επικουρικών Ιατροδικαστών που διορίζονται σε θέσεις του Εθνικού Συστήματος Υγείας (Ε.Σ.Υ.) είναι η διενέργεια Ιατροδικαστικών πράξεων ως εκ της ειδικότητος τους. Σε αντίθετη περίπτωση (μη διενέργειας Ιατροδικαστικών πράξεων) ουδέν εργασιακό αντικείμενο θα έχουν που να δικαιολογεί τον διορισμό τους και σε κάθε περίπτωση τον σκοπό της εξυπηρέτησης των πολιτών. Κατά τα λοιπά ισχύει η με αρ. γνωμ. 4/18-2-2011 γνωμοδότησή μας.

Δείτε τη γνωμοδότηση εδώ.