Αναιτιολόγητη απόρριψη αυτοτελών ισχυρισμών για την αναγνώριση των ελαφρυντικών έμπρακτης μετάνοιας και καλής συμπεριφοράς

Με την υπ’ αριθμ. 1233/2017 απόφασή του το ΣΤ’ Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου αναίρεσε εν μέρει την απόφαση Πενταμελούς Εφετείου, με την οποία ο αναιρεσείων είχε καταδικαστεί για κακουργηματική πλαστογραφία, κρίνοντας ότι το Εφετείο απέρριψε αναιτιολόγητα τους αυτοτελείς ισχυρισμούς για την αναγνώριση στο πρόσωπό του των ελαφρυντικών περιστάσεων της ειλικρινούς μεταμέλειας και της καλής συμπεριφοράς μετά την πράξη (άρθρο 84 παρ. 2 εδ. δ΄και ε΄ ΠΚ).

Μεταξύ άλλων, το Εφετείο έκρινε ότι για το ορισμένο του ισχυρισμού του δράστη δεν αρκεί η επίκληση καλής και συνήθους συμπεριφοράς, και δη εργασίας και ομαλής οικογενειακής ζωής και μόνον, αλλά πρέπει να επικαλεσθεί ο κατηγορούμενος πραγματικά περιστατικά, θετικά και δηλωτικά της αρμονικής κοινωνικής διαβιώσεως του επί μακρό χρόνο μετά την τέλεση της πράξης και μάλιστα για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Στην προκειμένη περίπτωση ο πληρεξούσιος δικηγόρος του εν λόγω κατηγορουμένου ισχυρίσθηκε σχετικά με την αναγνώριση του εν λόγω ελαφρυντικού στον κατηγορούμενο ότι αυτός από το έτος 2009 και ως σήμερα δεν έχει απασχολήσει τις αρχές, επιδεικνύοντας υποδειγματική συμπεριφορά και διαγωγή, τα τελευταία έτη, διάστημα ικανό να στοιχειοθετήσει την ελαφρυντική περίσταση της καλής διαγωγής. Έχει διακόψει κάθε επιχειρηματική διαδικασία ουδέποτε απασχόλησε τις διωκτικές και δικαστικές αρχές και δεν παραβίασε τους περιοριστικούς όρους. Αντίθετα διαβιεί με την οικογένεια του και όλο το ενδιαφέρον του επικεντρώθηκε αποκλειστικά και μόνο στη φροντίδα του ενός εκ των δύο τέκνων του που αντιμετωπίζει νοητική υστέρηση.

Διαβάστε επίσης: «Όχι» στη δημοσίευση φωτογραφιών κατηγορουμένου για ανθρωποκτονία από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο

Με αυτό το περιεχόμενο ο εν λόγω ισχυρισμός αορίστως προβάλλεται και σε κάθε περίπτωση είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον δεν αποδείχθηκαν συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά θετικά και δηλωτικά της αρμονικής κοινωνικής διαβιώσεως του επί μακρό χρόνο μετά την τέλεση της πράξης και μάλιστα για μεγάλο χρονικό διάστημα και εκτός αυτού και εάν ακόμη αυτός συμπεριφέρθηκε καλά μετά την τέλεση της πράξης τούτο δεν είναι αποτέλεσμα της ελεύθερης βούλησης του, αλλά της αναμενόμενης δικαστικής κρίσεως σε πρώτο και δεύτερο βαθμό, ώστε να μπορεί ευπροσώπως να υποστηρίξει αίτημα περί αναγνωρίσεως στο πρόσωπο του αυτής της ελαφρυντικής περιστάσεως.

Σύμφωνα με την απόφαση του Αρείου Πάγου, η αιτιολογία του Εφετείου για την απόρριψη των αυτοτελών ισχυρισμών δεν είναι η απαιτούμενη, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, ειδική και εμπεριστατωμένη, αφού:

α) αναφορικά με το ελαφρυντικό της ειλικρινούς μετάνοιας, δεν αιτιολογείται γιατί η εκ μέρους του κατηγορουμένου καταβολή του μισού σχεδόν από το ποσό των 368.890 ευρώ των ένδικων επιταγών, δεν συνιστά έμπρακτη επιδίωξη μειώσεως των συνεπειών της πράξεως του απαιτώντας έτσι για τη χορήγηση του εν λόγω ελαφρυντικού την καταβολή-επιστροφή του συνολικού παραπάνω ποσού και

β) αναφορικά με το ελαφρυντικό του άρθρου 84 παρ. 2 περ. ε’ ΠΚ, καίτοι εμμέσως δέχεται ότι ο κατηγορούμενος συμπεριφέρθηκε καλά μετά την τέλεση της πράξης του για χρονικό διάστημα περίπου έξι (6) ετών, δεν αιτιολογεί με βάση ποια πραγματικά περιστατικά κατέληξε στην κρίση ότι η καλή συμπεριφορά αυτού δεν ήταν προϊόν ελεύθερης βούλησης αλλά της αναμενόμενης δικαστικής κρίσης σε πρώτο και δεύτερο βαθμό ενώ, περαιτέρω, δεν γίνεται επίκληση στην απόφαση συγκεκριμένων αρνητικών περιστατικών που να αποκλείουν την αναγνώριση του συγκεκριμένου ελαφρυντικού, δοθέντος ότι η απαιτούμενη πέραν της συνήθους καλή συμπεριφορά δεν ταυτίζεται με την απαίτηση για μια εξαιρετικά υπερδιακεκριμένη καλή συμπεριφορά ( ΑΠ 1806/16, ΑΠ 910/2015).

Διαβάστε επίσης: Σε δημόσια διαβούλευση ο νέος Σωφρονιστικός Κώδικας

Επομένως, ο, από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ’ του ΚΠΔ, τέταρτος λόγος αναιρέσεως, με τον οποίο πλήττεται η προσβαλλόμενη απόφαση για έλλειψη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας ως προς την απόρριψη των ως άνω αυτοτελών ισχυρισμών, είναι βάσιμος και πρέπει, κατά παραδοχή του, να αναιρεθεί εν μέρει η προσβαλλομένη απόφαση και δη μόνο ως προς την απορριπτική των εν λόγω αυτοτελών ισχυρισμών του αναιρεσείοντος διάταξη της, αναγκαίως δε και ως προς τη διάταξη της για την επιβολή ποινής και να παραπεμφθεί, σύμφωνα με το άρθρο 519 του ΚΠΔ, η υπόθεση στο ίδιο Δικαστήριο που εξέδωσε την απόφαση, αφού είναι δυνατή η συγκρότηση του από Δικαστές άλλους, εκτός από εκείνους που δίκασαν προηγουμένως, προκειμένου να κρίνει για τη συνδρομή ή όχι στο πρόσωπο του κατηγορουμένου-αναιρεσείοντα των ελαφρυντικών περιστάσεων του άρθρου 84§2 εδ. δ’ και ε’ του ΠΚ και, αναλόγως προς την επ’ αυτής παραδοχή του, να επιμετρήσει την αρμόζουσα ποινή, να απορριφθεί δε η ένδικη αίτηση αναίρεσης κατά τα λοιπά.

Δείτε αναλυτικά την απόφαση 1233/2017 στο areiospagos.gr