Η διαδικασία εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών προσώπων που ασκούν μη μισθωτή δραστηριότητα (Εγκύκλιος)

Με εγκύκλιο που υπογράφει ο Υφυπουργός Εργασίας, κ. Πετρόπουλος, παρέχονται αναλυτικές πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών προσώπων που ασκούν μη μισθωτή δραστηριότητα.

Διαβάστε επίσης: Αποσύνδεση ασφάλισης από ιδιότητα: Τι ισχύει για δικηγόρους και μηχανικούς

Αναλυτικά η εγκύκλιος:

Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 39 και 40 του ν.4387/2016 βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών προς τον ΕΦΚΑ των ελευθέρων επαγγελματιών (ασφαλισμένων του πρώην ΟΑΕΕ), των αυτοαπασχολουμένων (ασφαλισμένων του πρώην ΕΤΑΑ) και των αγροτών (ασφαλισμένων του πρώην ΟΓΑ) αποτελεί το εισόδημα που προκύπτει από την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, σύμφωνα με τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, όπως εκάστοτε ισχύει, και στο οποίο συμπεριλαμβάνονται από 1/1/2018 οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές. Ειδικά για το έτος 2018 η ασφαλιστική εισφορά υπολογίζεται επί του 85% του ως άνω φορολογητέου αποτελέσματος (άρθρο 58 παρ. 1 του ν.4472/2017).

Κατ’ εξουσιοδότηση των ανωτέρω ρυθμίσεων εκδόθηκε η αριθ. 61502/ 3399/30-12-2016 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β΄ 4330), η οποία τροποποιήθηκε με την αριθ. 25599/1453/2-6-2017 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β΄ 1942), με την οποία ρυθμίστηκαν θέματα που αφορούσαν στον καθορισμό της βάσης υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών (ασφαλισμένοι του πρώην ΟΑΕΕ) και των αυτοαπασχολούμενων (ασφαλισμένοι του πρώην ΕΤΑΑ). Αντίστοιχα για τους αγρότες (ασφαλισμένοι του πρώην ΟΓΑ) εκδόθηκε η αριθ. 61501/3398/30- 12-2016 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β΄4330), η οποία τροποποιήθηκε με την αριθ. 25598/1452/2-6-2017 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β΄ 1977). 

Δεδομένου ότι τα σχετικά στοιχεία που αφορούν στο προηγούμενο φορολογικό έτος είναι διαθέσιμα στον ΕΦΚΑ μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας εκκαθάρισης των φορολογικών δηλώσεων, δηλαδή κατά το β΄ εξάμηνο του έτους, στις ανωτέρω Υπουργικές Αποφάσεις (άρθρο 2 παρ. 14 και 15, όπως ισχύει) προβλέπεται ότι η βάση υπολογισμού των πάσης φύσεως ασφαλιστικών εισφορών των ελευθέρων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών προκύπτει σύμφωνα με τα ανωτέρω με βάση το πιο πρόσφατο εκκαθαρισμένο φορολογικό έτος. Τυχόν διαφορά που προκύπτει μετά από τον υπολογισμό των προβλεπόμενων ασφαλιστικών εισφορών με βάση το εισόδημα του προηγούμενου φορολογικού έτους, αναζητείται και συμψηφίζεται ισομερώς κατανεμημένη σε μηνιαία βάση έως το μήνα Δεκέμβριο εκάστου έτους.

Συνεπώς, κατά τους πρώτους μήνες του έτους οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται με βάση το πιο πρόσφατο εκκαθαρισμένο φορολογικό έτος, στο οποίο περιλαμβάνονται από 1/1/2018 οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές. Κατά τη διάρκεια του έτους, όταν είναι διαθέσιμα τα στοιχεία (εισόδημα και ασφαλιστικές εισφορές) που αφορούν το προηγούμενο φορολογικό έτος γίνεται υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών με βάση το προηγούμενο φορολογικό έτος για το σύνολο των μηνών του έτους. Από την εφαρμογή των ανωτέρω προκύπτει η υποχρέωση διενέργειας εκκαθάρισης των ασφαλιστικών εισφορών κάθε έτος από τις Υπηρεσίες του ΕΦΚΑ.

1. Διαδικασία εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών

Ι. Πάγια διαδικασία εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών

Όπως προαναφέρθηκε, τα στοιχεία από τις φορολογικές αρχές για το εισόδημα και από 1/1/2018 οι καταβλητέες ασφαλιστικές εισφορές που αφορούν το προηγούμενο φορολογικό έτος, είναι διαθέσιμα στον ΕΦΚΑ εντός τους β΄ εξάμηνου του έτους, οπότε και η σχετική εκκαθάριση των ασφαλιστικών εισφορών θα διενεργείται εντός του β΄ εξαμήνου κάθε έτους.

Κατά την διαδικασία εκκαθάρισης των ετήσιων ασφαλιστικών εισφορών οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ θα προβαίνουν στις εξής ενέργειες:

α) υπολογισμός των ετήσιων ασφαλιστικών εισφορών με βάση το εισόδημα του προηγούμενου έτους που υπόκειται σε ασφαλιστικές εισφορές (όπως αυτό καθορίζεται κατά έτος μετά την ισχύ του άρθρου 58 παρ. 1 του ν.4472/2017)

β) υπολογισμός των ποσών που έχουν καταβληθεί μέχρι την ημερομηνία εκκαθάρισης για την εξόφληση των ασφαλιστικών εισφορών, όπως αυτές έχουν υπολογιστεί έως το χρόνο εκκαθάρισης

γ) σύγκριση των δύο ανωτέρω ποσών προκειμένου να προσδιοριστεί εάν προκύπτει χρεωστικό ή πιστωτικό υπόλοιπο.

Δείτε αναλυτικά την εγκύκλιο εδώ.