Διάκριση της κοινής πλαστογραφίας από την πλαστογραφία πιστοποιητικού σε περίπτωση ταξιδιωτικών εγγράφων αλλοδαπών (ΑΠ 8/2017)

Κατά το άρθρο 216 παρ. 1 του Π.Κ., όποιος καταρτίζει πλαστό ή νοθεύει έγγραφο με σκοπό να παραπλανήσει με τη χρήση του άλλον σχετικά με γεγονός που μπορεί να έχει έννομες συνέπειες τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών. Η χρήση του εγγράφου από αυτόν θεωρείται επιβαρυντική περίπτωση. Από την διάταξη αυτή προκύπτει ότι δια την στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της πλαστογραφίας με την μορφή της νοθεύσεως εγγράφου, απαιτείται αντικειμενικώς μεν η νόθευση γνησίου εγγράφου, δηλαδή η αλλοίωση της εννοίας του περιεχομένου του, η οποία μπορεί να γίνει με την προσθήκη ή εξάλειψη λέξεων, αριθμών ή σημείων, υποκειμενικώς δε δόλος, που περιλαμβάνει την γνώση και την θέληση των πραγματικών περιστατικών, τα οποία απαρτίζουν την πράξη αυτή και σκοπό του υπαιτίου να παραπλανήσει με την χρήση του νοθευμένου εγγράφου άλλον για γεγονός που μπορεί να έχει έννομες συνέπειες, οι οποίες μπορεί να αφορούν τον παραπλανώμενο ή τρίτο, ασχέτως αν επετεύχθη ή όχι η παραπλάνηση. Εξ άλλου κατά την διάταξη του αρθρ. 217 §1 Π.Κ., όποιος με σκοπό να διευκολύνει την άμεση συντήρηση, την κίνηση ή την κοινωνική πρόοδο αυτού του ιδίου ή άλλου καταρτίζει πλαστό ή νοθεύει πιστοποιητικό ή μαρτυρικό ή άλλο έγγραφο που μπορεί να χρησιμεύσει συνήθως για τέτοιους σκοπούς ή εν γνώσει του χρησιμοποιεί τέτοιο πλαστό ή νοθευμένο έγγραφο, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρις ενός έτους ή με χρηματική ποινή. Κατά την έννοια της διατάξεως αυτής η αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος της πλαστογραφίας πιστοποιητικού συνίσταται στην κατάρτιση πλαστού ή νόθευση εγγράφου δημοσίου ή ιδιωτικού, που ανήκει στην κατηγορία των πιστοποιητικών ή μαρτυρικών. Υποκειμενικώς απαιτείται δόλος που περιλαμβάνει την γνώση και την θέληση των πραγματικών περιστατικών που απαρτίζουν την πράξη αυτή και σκοπός του υπαιτίου να διευκολύνει με την χρήση του πλαστού ή νοθευμένου πιστοποιητικού ή μαρτυρικού την άμεση συντήρηση, την κίνηση ή την κοινωνική πρόοδο αυτού ή άλλου, δηλαδή να έχει κάποια ωφέλεια αυτός ή άλλος, σχετικά με τις παραπάνω βιοτικές ανάγκες χωρίς όμως εντεύθεν να επέρχεται ευθέως βλάβη στις έννομες σχέσεις άλλου.

Η διαφορά μεταξύ της διατάξεως του αρθρ. 216 Π.Κ. και της εξαιρετικής του αρθρ. 217 Π.Κ. συνίσταται, αφ` ενός μεν εις το ότι στην τελευταία διάταξη δεν εμπίπτουν όλα τα κατά την έννοια του αρθρ. 13 στοιχ. γ` έγγραφα, αλλά μόνο τα εις αυτό αναφερόμενα, αφ` ετέρου δε εις τον ειδικό σκοπό για τον οποίο το έγκλημα του αρθρ. 217 Π.Κ., τελείται. Εκ των διατάξεων τούτων συνάγεται, πρώτον, ότι, αντικείμενον της κατά το αρθρ. 217 πλαστογραφίας δεν συνιστούν πάντα τα κατά το αρθρ. 13 §1 γ Π. Κ. έγγραφα, αλλά μόνον πιστοποιητικά ή μαρτυρικά ή και έτερο έγγραφο στοιχείο συναφές, δυνάμενο, συνήθως, να χρησιμοποιηθεί ως τοιούτο και δεύτερον ότι ο συνδεόμενος με την τέλεση του αδικήματος του αρθρ. 217 Π. Κ. σκοπός του υπαιτίου πρέπει να αποβλέπει αποκλειστικώς στην άμεση συντήρηση, την κίνηση ή την κοινωνική πρόοδο του δράστου ή κάποιου άλλου, χωρίς όμως η προσδοκώμενη - εκ της πράξεως ωφέλεια ή η αντίστοιχη ζημία τρίτου να έχουν την σημασία, την οποία έχουν για την θεμελίωση της βασικής διατάξεως του αρθρ. 216 Π.Κ. Στην περίπτωση όμως που εκ της πλαστογραφίας βλάπτεται άλλος ευθέως στις έννομες αυτού σχέσεις, ή το συμφέρον της δημοσίας υπηρεσίας, ή αν, γενικώτερα, η πλαστογραφία γίνεται για άλλο σκοπό, εκτός του υπό του αρθρ. 217 αναφερομένου, τότε και αν ακόμη χρησιμοποιούνται έγγραφα προβλεπόμενα υπό του ιδίου άρθρου ως πιστοποιητικά ή μαρτυρικά, εφαρμοστέα τυγχάνει η βασική περί πλαστογραφίας διάταξη του αρθρ. 216 §1ΠΚ και όχι η ειδική διάταξη του αρθρ. 217 ΠΚ. Τα παραπάνω ισχύουν, ειδικότερα και για την περίπτωση των πλαστών ταξιδιωτικών εγγράφων, που προβλέπονται στο άρθρο 87 παρ.7 εδ.γ` του Ν.3386/2005 (είσοδος, διαμονή ..υπηκόων τρίτων χωρών). Η τελευταία αυτή διάταξη εφαρμόζεται και στην περίπτωση που προαναφέρθηκε (πλαστογραφία πιστοποιητικού), σε συνδυασμό, πάντοτε, με τις διατάξεις του άρθρου 21 παρ.1 και 2 ΠΚ (ΑΠ 2290/2009).

[…] Κατάρτιση από την κατηγορουμένη - δικηγόρο 4 πλαστών εγγράφων (βεβαιώσεις κατάθεσης αίτησης για έκδοση άδειας διαμονής αλλοδαπών) για λογαριασμό 4 αλλοδαπών και, παραπλάνηση των αλλοδαπών ότι οι βεβαιώσεις ήταν γνήσιες, με αποτέλεσμα να της καταβάλουν 1.500 € έκαστος. Ορθή και αιτιολογημένη η καταδικαστική απόφαση για πλαστογραφία μετά χρήσεως. Απορρίπτει αναίρεση.

Ολόκλητη η απόφαση είναι διαθέσιμη εδώ.