logo-print

Δικαστήριο ΕΕ: Άνευ προηγουμένου αύξηση του αριθμού των υποθέσεων ενώπιόν του (Πίνακες)

10/05/2020

11/05/2020

Το εφαρμοστέο δίκαιο ως προς τις έννομες συνέπειες των δικαστικών αποφάσεων - Μελέτες ΕΡΜΕΚ Νο 11
Δικαιοδοσία και Εκτέλεση επί διασυνοριακών ευρπωαϊκών οικογενειακών διαφορών

ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Στο πλαίσιο της επικρατούσας κατάστασης κρίσεως, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ολοκλήρωσε την ετήσια έκθεση πεπραγμένων 2019 στην οποία γίνεται μια λεπτομερής επισκόπηση του δικαιοδοτικού έργου του Δικαστηρίου και του Γενικού Δικαστηρίου, με ανάλυση της νομολογίας, συνοδευόμενη από υπερσυνδέσμους (hyperlinks) προς το πλήρες κείμενο των αντίστοιχων αποφάσεων, και παρουσίαση των στατιστικών στοιχείων του έτους.

Στατιστικά στοιχεία 2019: άνευ προηγουμένου αύξηση του αριθμού των υποθέσεων ενώπιον των δικαιοδοτικών οργάνων της Ένωσης

Το Δικαστήριο και το Γενικό Δικαστήριο, ενισχύοντας την παραγωγικότητά τους, περάτωσαν και πάλι έναν αριθμό υποθέσεων που αγγίζει το προηγούμενο ρεκόρ τους.

Το δικαστικό έτος 2019 υπήρξε ξεχωριστό για το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για δύο λόγους.

Αφενός, ο αριθμός των εισερχομένων υποθέσεων ενώπιον των δύο δικαιοδοτικών οργάνων ανήλθε κατά το περασμένο έτος σε πρωτόγνωρα επίπεδα, με 1.905 νέες υποθέσεις έναντι 1.683 το 2018 και 1.656 το 2017.

Διαβάστε επίσης: Δικαστήριο ΕΕ για Γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο: Μόνο αρμόδιο το ΔΕΕ να διαπιστώσει ότι μια πράξη θεσμικού οργάνου είναι αντίθετη στο ενωσιακό δίκαιο

Αφετέρου, τα δικαιοδοτικά όργανα περάτωσαν συνολικά 1.739 υποθέσεις το 2019, επίδοση η οποία είναι σχεδόν εφάμιλλη της υψηλότερης στην ιστορία τους, δηλαδή των 1.769 υποθέσεων που περατώθηκαν το 2018.

Χάρη στις προσπάθειες αμφότερων των δικαιοδοτικών οργάνων και στην ορθολογική χρήση των διαθέσιμων πόρων, τα στατιστικά στοιχεία του 2019 μαρτυρούν τον ολοένα αποτελεσματικότερο χειρισμό των υποθέσεων, ιδίως σε ό,τι αφορά τη διάρκεια της εκδίκασής τους.

Δικαστήριο της ΕΕ

Μια πρώτη τάση σχετίζεται με τον αριθμό των εισερχομένων υποθέσεων. Οι 966 νέες υποθέσεις ενώπιον του Δικαστηρίου το 2019 αποτελούν ιστορικό ρεκόρ και αντιπροσωπεύουν αύξηση της τάξεως του 14% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο αριθμό για το 2018 (849), ο οποίος άλλωστε ήταν ήδη ο υψηλότερος που είχε καταγραφεί ποτέ. Όπως και τα δύο προηγούμενα έτη, κύρια αιτία είναι η συνεχής άνοδος του αριθμού των αιτήσεων προδικαστικής αποφάσεως (641 νέες προδικαστικές παραπομπές, έναντι 568 το 2018), ενώ παράλληλα αυξήθηκαν αισθητά οι αιτήσεις αναιρέσεως, όπως και οι αναιρέσεις κατά διατάξεων επί αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων και αιτήσεων παρεμβάσεως (266 υποθέσεις, έναντι 199 το 2018), εν αντιθέσει προς τις ευθείες προσφυγές των οποίων ο αριθμός παρέμεινε στάσιμος (41 υποθέσεις).

Αξίζει να σημειωθεί, αναφορικά με τις αιτήσεις αναιρέσεως κατά αποφάσεων του Γενικού Δικαστηρίου, ότι από 1ης Μαΐου 2019 το Δικαστήριο διαθέτει, για ορισμένες κατηγορίες υποθέσεων, έναν μηχανισμό προηγούμενης έγκρισης της εξέτασης του ένδικου αυτού μέσου [1], ο οποίος αναμένεται να του επιτρέψει να επικεντρωθεί ακόμη περισσότερο στην πρωταρχική αποστολή της ερμηνείας του δικαίου της Ένωσης στο πλαίσιο των προδικαστικών παραπομπών από τα εθνικά δικαστήρια.

Ένα άλλο εντυπωσιακό στοιχείο το οποίο προκύπτει από τις στατιστικές συνδέεται με τον αριθμό των υποθέσεων που περατώθηκαν από το Δικαστήριο, το οποίο εργάστηκε, όπως μαρτυρεί η σχετική του επίδοση, με εξαιρετικά εντατικούς ρυθμούς: το 2019, το Δικαστήριο περάτωσε 865 υποθέσεις έναντι 760 το 2018. Πρόκειται για ρεκόρ στην ιστορία του Δικαστηρίου και για αριθμό διπλάσιο από εκείνο των υποθέσεων που είχαν περατωθεί το 2001 (434).

Τέλος, το Δικαστήριο κατάφερε να τηρήσει και τις δεσμεύσεις του ως προς τη διάρκεια των διαδικασιών, παρά τη διαρκή εισροή νέων υποθέσεων, αφού η μέση διάρκεια εκδίκασης των υποθέσεων παρέμεινε και το 2019 σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα: 15,5 μήνες για τις αιτήσεις προδικαστικής αποφάσεως και 11,1 μήνες για τις αιτήσεις αναιρέσεως.

  2015 2016 2017 2018 2019
Εισαχθείσες υποθέσεις 713 692 739 849 966
Περατωθείσες υποθέσεις 616 704 699 760 865
Εκκρεμείς υποθέσεις 884 872 912 1001 1002

Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ

Ένα από βασικά χαρακτηριστικά του περασμένου έτους για το Γενικό Δικαστήριο είναι η ισορροπία που επιτεύχθηκε εν πολλοίς μεταξύ των νέων υποθέσεων (939) και των υποθέσεων που περατώθηκαν (874), και μάλιστα παρά την εμφάνιση μιας μεγάλης ομάδας συναφών υποθέσεων προς το τέλος του χρόνου αλλά και τη μερική ανανέωση της σύνθεσης του δικαιοδοτικού οργάνου.

Η αύξηση του αριθμού των εισερχομένων υποθέσεων είναι ξεκάθαρη, με 105 περισσότερες υποθέσεις απ’ ό,τι το 2018, μια διαφορά της τάξεως του 13%. Οι τομείς στους οποίους η αύξηση υπήρξε πιο έντονη είναι εκείνοι των κρατικών ενισχύσεων και του θεσμικού δικαίου.

Οι προσπάθειες που καταβάλλει το Γενικό Δικαστήριο αποφέρουν καρπούς ιδίως σε σχέση με τον χρόνο εκδίκασης των υποθέσεων, ο οποίος συνεχίζει να κινείται πτωτικά. Έτσι, η διάρκεια της δίκης σε υποθέσεις που περατώθηκαν με την έκδοση αποφάσεων και διατάξεων μειώθηκε σημαντικά (16,9 μήνες το 2019 έναντι 20 μηνών το 2018 και 26 μηνών στις αρχές της δεκαετίας). Η σαφής αυτή βελτίωση είναι ένα από τα οφέλη της μεταρρύθμισης της δικαιοδοτικής δομής της Ένωσης, η οποία ολοκληρώθηκε το 2019.

Επίσης, οι συνθήκες είναι πλέον ώριμες για έναν απολογισμό όσον αφορά τη χρήση της εφαρμογής e-Curia, από 1ης Δεκεμβρίου 2018[2], ως αποκλειστικού μέσου ανταλλαγής διαδικαστικών εγγράφων μεταξύ των εκπροσώπων των διαδίκων και του Γενικού Δικαστηρίου. Το 2019, το Γενικό Δικαστήριο μπόρεσε, χάρη στη συγκεκριμένη εφαρμογή, να διεκπεραιώσει περίπου 750 000 σελίδες δικογράφων. Η γενίκευση της χρήσης του συστήματος αυτού σήμανε το τέλος της συνύπαρξης δύο μορφοτύπων (έντυπου και ψηφιακού).

Τέλος, η απόφαση να παραπέμπονται περισσότερες υποθέσεις, εφόσον το δικαιολογεί η σημασία τους, σε πενταμελή τμήματα του Γενικού Δικαστηρίου συμβάλλει στην ενίσχυση του κύρους του δικαιοδοτικού οργάνου. Στο πλαίσιο αυτό, ο αριθμός των αποφάσεων που εκδίδονται, από το 2016 και μετά, από πενταμελή τμήματα κυμαίνεται γύρω στις 60 ανά έτος, ενώ στις αρχές της δεκαετίας ήταν λιγότερες από δέκα.

  2015 2016 2017 2018 2019
Εισαχθείσες υποθέσεις 831 974 917 834 939
Περατωθείσες υποθέσεις 987 755 895 1009 874
Εκκρεμείς υποθέσεις 1267 1486 1508 1333 1398

Η ετήσια έκθεση διατίθεται προς το παρόν στην ιστοσελίδα του Δικαστηρίου στην αγγλική γλώσσα.

Γενικός Κανονισμός για την Προστασία των Προσωπικών Δεδομένων και Ευθύνη για Αποζημίωση
Η αναίρεση κατά τον ΚΠολΔ - Ερμηνεία Κατ΄άρθρο - 5η έκδοση
send