Από τον Δάσκαλο στον Δικαστή και η αυθεντία καλά κρατεί

Πόσο θυμάσαι είτε από την γερή δική σου μνήμη, είτε από αφηγήσεις των γονέων σου τα πρώτα σου χρόνια στο νηπιαγωγείο και το σχολείο; Εκεί που ανυπομονούσες να πας , να γνωρίσεις νέους φίλους, να μάθεις και να κάνεις νέα πράγματα, να αισθανθείς ότι μεγαλώνεις , καθώς άφηνες το περιβάλλον του σπιτιού σου και πλέον ανήκες σε μια νέα κοινότητα, την σχολική; Το πρώτο έτος, αυτό του νηπιαγωγείου, ήταν ανέμελο, γεμάτο παιχνίδι και δημιουργία. Το δεύτερο έτος, αυτό της πρώτης δημοτικού , ήταν περίεργο καθότι ερχόσουν σε επαφή με πολλά περισσότερα παιδιά και είχε λιγότερο διασκέδαση και παιχνίδι. Επίσης είχε και πολύ εντονότερες παρατηρήσεις αναφορικά με την συμπεριφορά σου και την μη προσαρμογή σου στα θέλω και τα πρέπει του δασκάλου και του σχολείου. Κάτι είχε αρχίσει να φαίνεται από το νηπιαγωγείο, όταν οι νηπιαγωγοί, ενημέρωναν τους γονείς σου για το πόσο ζωηρός είσαι και πως δεν βάζεις κώλο κάτω, όμως τώρα στο δημοτικό το πράγμα άρχισε να σοβαρεύει, καθότι οι παρατηρήσεις – επισημάνσεις ερχόντουσαν από την δασκάλα  που θα είχες για δύο χρόνια (Α & Β δημοτικού) από τον άνθρωπο που θα έβαζε τις βάσεις για την όσο το δυνατό ομαλότερη ένταξη σου στην σχολική κοινότητα και το εκπαιδευτικό σύστημα.

Έτσι με αυτά και μ αυτά, τα πρωινά ξυπνήματα για το σχολείο έγιναν λιγότερο διασκεδαστικά, το δημιουργικό παιχνίδι παραχώρησε την θέση του στα μαθήματα και στα φυλλάδια, η περιέργεια σου και αμφισβήτηση για τα διάφορα  πράγματα που υπάρχουν στο νέο περιβάλλον, σταμάτησε να υπάρχει διότι πλέον υπάρχει ένα σύστημα καλά οργανωμένο και δοκιμασμένο που θα πρέπει να ακολουθείς. Ο Δάσκαλος, η Δασκάλα και αργότερα η καθηγήτρια, ο Καθηγητής, είναι οι αυθεντίες οι οποίες θα σου μεταφέρουν  την απαραίτητη εκείνη γνώση και εφόδια για να μπορέσεις να διαβιώσεις, επιβιώσεις και αν είσαι συγκαταβατικός ίσως και να διαπρέψεις στην κοινωνία που σε περιμένει μετά τα 12 +4 (πτυχίο) έτη εκπαίδευσης. Εκεί κάπου, σ αυτή την διαδικασία, έχασες το χαμόγελο και το κέφι σου και στο μυαλό σου ξεκίνησαν διάφορες διεργασίες για το πως θα μπορέσεις να επιβιώσεις μέσα σ αυτό το σύστημα ώστε να μην σε αποβάλει και μείνεις εκτός, στιγματισμένος. Βλέπεις η ανάγκη του ανήκεις σε μια ομάδα είναι πολύ σημαντική. Αναλαμπές προβληματισμού είχες κατά την διάρκεια της εφηβείας, όμως και αυτές ήταν λίγο πολύ ελεγχόμενες από τα ήδη υπάρχοντα πρότυπα του επαναστάτη teenager , οπότε νo worries.

Και τι σου άφησε αυτή η 12+4 και ίσως +2 (μεταπτυχιακό) έτη εκπαίδευσης; Ότι πάντα υπάρχει κάποιος άλλος, ανώτερος από εσένα , ο οποίος ξέρει και έχει και την ευθύνη να αποφασίσει. Να αποφασίσει για την ενημέρωση που θα κάνει στους γονείς σου, για το βαθμό που θα σου βάλει, για το θρανίο που θα κάτσεις και με ποιον θα κάτσεις, για το πως θα διευθετηθεί η διαφορά που είχες με κάποιον συμμαθητή σου, για το αν θα περάσεις το μάθημα ή όχι, για το αν θα αποβληθείς από την τάξη ή όχι, για το αν θα καθυστερήσεις να πάρεις πτυχίο ή όχι, για το αν θα «αξιοποιηθείς» κάπου μετά το μεταπτυχιακό σου ή όχι. Έτσι υποσυνείδητα σου καλλιεργήθηκε η ιδέα ότι κάποιος άλλος ανώτερος αποφασίζει γι εσένα σε στιγμές κρίσης, όταν είναι να αξιολογηθείς   ή να λύσεις μια διαφορά σου, όταν δεν μπορείς να χειριστείς μια κατάσταση (μέχρι το σχολείο και μερικές φορές μέχρι και το τέλος του δημοτικού, το ρόλο αυτό τον έπαιζε και ο πατέρας σου, που ήταν η δικλείδα ασφαλείας, σε περίπτωση που όλα τ άλλα είχαν αποτύχει ή δεν σου «έκαναν»).

Στην κοινωνία των μεγάλων και της αγοράς εργασίας, το ρόλο αυτό διαδραματίζει ο προϊστάμενος σου και ο δικαστής. Άνθρωποι που μέχρι χθες ήταν συμμαθητές σου και φίλοι σου , σήμερα αποφασίζουν γι εσένα ως ειδικοί μετά από κάποια εκπαίδευση την οποία έχουν υποστεί και ίσως εμπειρίες που έχουν συλλέξει από την πορεία τους στην ζωή. Όμως πόσο διαφορετικός από εσένα μπορεί να είναι ο Δικαστής ή ο προϊστάμενος σου;

Με όλο το σεβασμό στο θεσμό του ανθρώπου που έχει κληθεί να απονέμει δικαιοσύνη, αναρωτιέμαι πόσο διαφορετική εκπαίδευση έχει υποστεί από αυτή του άλλου συλλειτουργού της δικαιοσύνης, του Δικηγόρου; Την ίδια σχολή έχουν βγάλει, τα ίδια μαθήματα έχουν διαβάσει (ο ένας συνεχίζει και τα διαβάζει στην σχολή Δικαστών υπό άλλο πρίσμα και φιλοσοφία, εξεταζόμενος από εγνωσμένης αξίας επιστήμονες, ο άλλος συνεχίζει να τα διαβάζει στο σχολείο του πεζοδρομίου , της ζωής και της μαχόμενης δικηγορίας εξεταζόμενος από τους Δικαστές και τους πελάτες του) και το κυριότερο την ίδια ύλη χρησιμοποιούν προκειμένου να εργαστούν πάνω στην υπόθεση που έχουν αναλάβει, δίνοντας ο καθένας την δική του ερμηνεία.

Και είναι εκεί το κρίσιμο σημείο διαφοροποίησης που αφορά στην ερμηνεία που ο καθένας δίνει, με επικρατέστερη να είναι αυτή του Δικαστή. Και εδώ τίθεται το ερώτημα: πόσα από την ζωή του πεζοδρομίου της καθημερινότητας, του αγώνα για επιβίωση γνωρίζει ο Δικαστής; Πόσο η επίπονη εκπαίδευση του τον έχει αφήσει ανοιχτό στα ερεθίσματα και τις αλλαγές της κοινωνίας ώστε να είναι σε θέση να λαμβάνει κατάλληλες αποφάσεις; Πόσο το σύστημα τον διευκολύνει, τον βοηθά, ώστε να είναι συγκεντρωμένος και επικεντρωμένος στην υπόθεση με την οποία ασχολείται, ώστε να αφιερώσει το χρόνο που χρειάζεται (και αν είναι γι αυτό ας αργήσει να έρθει η απόφαση) προκειμένου να οδηγηθεί στο ανάλογο αποτέλεσμα; Όσο και αν οι απαντήσεις αποτελούν προσωπική υπόθεση καθενός, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την πανευρωπαϊκή έρευνα που πρόσφατα δημοσιεύθηκε και που αφορά στην απονομή της δικαιοσύνης στην χώρα μας , η οποία για μια ακόμη φορά, φιγουράρει στις τελευταίες θέσεις.

Σε αυτό το περιβάλλον και με αυτά τα δεδομένα, μήπως ήρθε η ώρα να αλλάξουμε τον αυτοματισμό μας και να ξεκινήσουμε να επιχειρούμε την επίλυση των θεμάτων που μας απασχολούν και την εξουσία απόφασης των οποίων έχουμε, με τους εναλλακτικούς τρόπους επίλυσης διαφορών όπως η διαμεσολάβηση, η διαπραγμάτευση, η διαιτησία; Μήπως να εμπιστευτούμε τον εαυτό μας και να πάρουμε την ευθύνη των προβλημάτων που μας απασχολούν, αποφασίζοντας εμείς για την λύση που θα ακολουθήσουμε; Μήπως με αυτό το τρόπο, θα συμβάλουμε σημαντικά στην αποσυμφόρηση της ύλης που απασχολεί τον πεπερασμένο αριθμό των δικαστών, δημιουργώντας τον απαραίτητο χώρο και χρόνο για ουσιαστική ενασχόληση με υποθέσεις και ουσιαστική και εν τοις πράγμασι απονομή δικαιοσύνης.     Μήπως πρέπει να αναλογιστούμε τις ευθύνες μας και  να αφήσουμε την όποια πατρική φιγούρα στην άκρη, απαιτώντας από τον εαυτό μας να αναλάβει δράστη και να πάρει την τύχη στα χέρια του;

Η γνώση υπάρχει, η εμπειρία υπάρχει, το πλαίσιο υπάρχει, ιδού η ρόδος ιδού και το πήδημα, προς την κατεύθυνση αλλαγής συνηθειών, διότι η αυθεντία δεν είναι οι άλλοι, η αυθεντία  είσαι εσύ. Οι άλλοι απλά σε βοηθούν να καταλήξεις σε ότι πιστεύεις ότι είναι καλύτερο γι εσένα, δεν αποφασίζουν και δεν πρέπει ν αποφασίζουν γι εσένα. Μεγάλωσες και δεν έχεις την ανάγκη αλλά ούτε και το χρόνο να σου υπαγορεύουν άλλοι τι είναι καλό γι εσένα.

Π.Κοκκινίδης

κιν 6974380953

kokkinidis@skplaw.gr

www.skplaw.gr