logo-print

Δικαίωση Έλληνα δημοσιογράφου που είχε χαρακτηρίσει «νεοναζί» και «θεωρητικό της Χρυσής Αυγής» γυμνασιάρχη στη Λέσβο (ΕΔΔΑ)

Ευρωπαϊκό Δικαστήριο: Η ποινική καταδίκη του δημοσιογράφου παραβίασε την ελευθερία του στην έκφραση

06/11/2020

25/11/2020

ΕΣΔΑ Κατ΄άρθρο ερμηνεία

ΙΩΑΝΝΗ ΣΑΡΜΑΣ
ΞΕΝΟΦΩΝ ΚΟΝΤΙΑΔΗΣ
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Συνταγματικό Δίκαιο - Γ έκδοση

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ & ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ / ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΚΩΣΤΑΣ ΧΡΥΣΟΓΟΝΟΣ

Με μία ενδιαφέρουσα απόφασή του το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου καταδίκασε την Ελλάδα, κρίνοντας ότι η ποινική καταδίκη ενός δημοσιογράφου από τα ελληνικά δικαστήρια, έπειτα από επικριτικό άρθρο που έγραψε για γυμνασιάρχη στη Λέσβο, παραβίασε το δικαίωμά του στην ελευθερία της έκφρασης (άρθρο 10 ΕΣΔΑ).

Σύμφωνα με το ιστορικό της υπόθεσης, στις 17 Νοεμβρίου 2013, την ημέρα της επετείου της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, ο διευθυντής ενός γυμνασίου στη Μυτιλήνη δημοσίευσε ένα άρθρο στο προσωπικό του blog με τον τίτλο «Το απόλυτο ψέμα είναι ένα: αυτό του Πολυτεχνείου του 1973».

Ο δημοσιογράφος και προσφεύγων στο ΕΔΔΑ, ο οποίος εκείνη την εποχή ήταν αρχισυντάκτης καθημερινής εφημερίδας στη Λέσβο, δημοσίευσε ένα άρθρο ως αντίδραση στο blog του διευθυντή, αναφερόμενος σε αυτόν ως «νεοναζί» και «θεωρητικό της Χρυσής Αυγής».

Μετά από έγκληση του διευθυντή, το  δικαστήριο έκρινε σε πρώτο βαθμό ότι αυτές οι εκφράσεις αποτελούσαν αξιολογικές κρίσεις και όχι γεγονότα, οι οποίες σκόπιμα προσβάλλουν την τιμή και την υπόληψη του διευθυντή.

Στο πλαίσιο αυτό, ο δημοσιογράφος κρίθηκε ένοχος για προσβολή δια του Τύπου και του επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης με αναστολή.

Στη συνέχεια, τόσο το Εφετείο όσο και ο Άρειος Πάγος απέρριψαν τους ισχυρισμούς του δημοσιογράφου, ιδίως το επιχείρημά του ότι οι επίμαχες εκφράσεις ήταν αξιολογικές κρίσεις βασισμένες σε πολλά αποδεικτικά στοιχεία, δηλαδή σε σειρά άρθρων στην
ιστοσελίδα του διευθυντή σχετικά με τον αγώνα της άριας φυλής και τον εθνικοσοσιαλισμό, καθώς και ένα μήνυμα με το οποίο καλούσε τους Έλληνες να ψηφίσουν το κόμμα της Χρυσής Αυγής.

Τα δικαστήρια έκριναν ότι οι εκφράσεις που χρησιμοποίησε ο δημοσιοργαφος ήταν περιττές, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι θα μπορούσε να είχε χρησιμοποιήσει πιο αξιοπρεπείς φράσεις για να ασκήσει το δικαίωμά του να ενημερώνει το κοινό.

Έπειτα από προσφυγή του δημοσιογράφου στο ΕΔΔΑ, το Δικαστήριο διαπίστωσε ιδίως ότι τα ελληνικά δικαστήρια δεν είχαν εξισορροπήσει το δικαίωμα του δημοσιογράφου στην ελευθερία έκφρασης με το δικαίωμα του σεβασμού της ιδιωτικής ζωής, λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές που έχουν οριστεί στη νομολογία του Δικαστηρίου σε τέτοιες περιπτώσεις.

Συγκεκριμένα, το ΕΔΔΑ έκρινε ότι τα δικαστήρια δεν είχαν λάβει υπόψη (α) το γεγονός ότι το άρθρο συνέβαλε στην συζήτηση για ένα θέμα δημοσίου συμφέροντος, (β) ότι ο διευθυντής ήταν δημόσιος υπάλληλος, ο οποίο είχε τραβήξει την προσοχή του κόσμου στις πολιτικές του απόψεις μέσω του ιστολογίου του και επομένως θα έπρεπε να ήταν πιο ανεκτικός προς την κριτική και (γ) ότι ο προσφεύγων είχε επισημάνει στα δικαστήρια τα άρθρα που είχε δημοσιεύσει στο παρελθόν ο διευθυντής σχετικά με την άρια φυλή και τον εθνικοσοσιαλισμό ως πραγματική βάση για την υποστήριξη των εκφράσεων που είχε χρησιμοποιήσει στο άρθρο του.

Το ΕΔΔΑ σημείωσε, τέλος, ότι τα δικαστήρια έκριναν ότι το άρθρο ήταν προσβλητικό, χωρίς να λάβουν υπόψη το γενικό πλαίσιο και τις δυνατότητές του να προκαλέσει σημαντική διαμάχη, ή τη γλώσσα που χρησιμοποιήθηκε, η οποία, αν και καυστική, δεν ισοδυναμούσε με καταχρηστική προσωπική επίθεση κατά του διευθυντή.

Στο πλαίσιο αυτό, το ΕΔΔΑ διαπίστωσε παραβίαση της ελευθερίας έκφρασης (άρθρο 10) ΕΣΔΑ, επιδικάζοντας στον προσφεύγοντα το ποσό των 10.000 ευρώ ως αποζημίωση για ηθική βλάβη.

Δείτε αναλυτικά την απόφαση στο hudoc.echr.coe.int

 

Αναγκαία Ομοδικία - Δομή και λειτουργία της ομοδικιακής δίκης XXII & 390

ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ

Αναγκαία Ομοδικία - Δομή και λειτουργία της ομοδικιακής δίκης XXII & 390

ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ

send