Αναγκαία στοιχεία κλήσης για τη λήψη ένορκης βεβαίωσης - Ανυπαρξία αποδεικτικού μέσου (ΑΠ 977/2020)

Η διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 422 του ΚΠολΔ, ορίζει τις προϋποθέσεις που πρέπει να συντρέχουν κατά την επίδοση κλήσης προς λήψη ένορκης βεβαίωσης, προκειμένου η τελευταία να ληφθεί υπόψη νομίμως από το δικαστήριο.

Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι η κλήση, η οποία επιδίδεται στον αντίδικο, πρέπει να αναφέρει την αγωγή, το ένδικο βοήθημα ή μέσο, το οποίο αφορά η βεβαίωση, τον τόπο, την ημέρα και ώρα που θα δοθεί, το ονοματεπώνυμο, το επάγγελμα και τη διεύθυνση κατοικίας του μάρτυρα.

Εν προκειμένω, το ανώτατο δικαστήριο έκρινε πως η έλλειψη έστω και μίας από τις προαναφερόμενες προϋποθέσεις συνεπάγεται όχι απλώς την ακυρότητα της ένορκης, αλλά την ανυπαρξία αυτής ως αποδεικτικό μέσο. Συνεπώς, η τήρηση των αναγκαίων αυτών προϋποθέσεων ερευνάται από το δικαστήριο της ουσίας όχι μόνο κατ' ένσταση, αλλά και αυτεπαγγέλτως.

Όσον αφορά στο ζήτημα εφαρμογής των διατάξεων των άρθρων 422 παρ. 1 και 424 του ΚΠολΔ, όπως εισήχθησαν με το Ν. 4335/2015, το δικαστήριο τόνισε πως κρίσιμος είναι ο χρόνος λήψης της ένορκης βεβαίωσης, ενώ αδιάφορος παραμένει ο χρόνος άσκησης της αγωγής.

Απόσπασμα απόφασης

Με τη διάταξη του άρθρου 559 αριθ. 11 περ. γ' ΚΠολΔ ορίζεται ότι ιδρύεται λόγος αναίρεσης και αν το δικαστήριο δεν έλαβε υπόψη αποδεικτικά μέσα που οι διάδικοι επικαλέστηκαν και προσκόμισαν. Εξάλλου, κατά τα άρθρα 422 § 1 και 424 ΚΠολΔ. τα οποία (άρθρα) εισήχθησαν με την παρ. 3 του άρθρου δεύτερου του άρθρου 1 Ν. 4335/2015 (ΦΕΚ Α' 87/23.7.2015) και, κατά την παρ. 4 του άρθρου ένατου του άρθρου 1 του ως άνω νόμου, η ισχύς τους αρχίζει από 1.1.2016, εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά σε επιμέρους διατάξεις, "(422 § 1:) ο διάδικος που επιδιώκει τη λήψη ένορκης βεβαίωσης, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο προηγούμενο άρθρο, επιδίδει δύο (2) τουλάχιστον εργάσιμες ημέρες πριν από την βεβαίωση στον αντίδικο κλήση, η οποία αναφέρει την αγωγή, το ένδικο βοήθημα ή μέσο, που αφορά η βεβαίωση, τόπο, ημέρα και ώρα που θα δοθεί, το ονοματεπώνυμο, το επάγγελμα και τη διεύθυνση της κατοικίας του μάρτυρα". Και (424:) "ένορκη βεβαίωση, που δίδεται κατά παράβαση των προηγούμενων διατάξεων, δεν λαμβάνεται καθόλου υπόψη στο πλαίσιο της δίκης για την οποία δόθηκε, ούτε για τη συναγωγή δικαστικών τεκμηρίων".

Η εν λόγω ρύθμιση καταλαμβάνει κατά την διάταξη της παραγράφου 4 του ενάτου άρθρου Ν. 4335/2015. κατ' εφαρμογή της καθιερουμένης από τις διατάξεις των άρθρων 12, 21 εδ. β' και 24 παρ. 1 εδ. α* ΕισΝΚΠολΔ γενικής δικονομικής αρχής ότι οι διαδικαστικές πράξεις ρυθμίζονται και διέπονται από το δίκαιο το ισχύον κατά τον χρόνο διενεργείας αυτών, τις επιδιδόμενες από της 1ης Ιανουαρίου 2016 και εξής κλήσεις (έστω και εάν οι σχετικές αγωγές ή τα ένδικα βοηθήματα ή τα ένδικα μέσα έχουν ασκηθεί προ της εν λόγω ημερομηνίας .Επομένως, μετά την ισχύ των άρθρων 422 § 1 και 424 ΚΠολΔ, όπως τα άρθρα αυτά προστέθηκαν με το Ν. 4335/2015 (από 1.1.2016), το δικαστήριο της ουσίας λαμβάνει υπόψη του κατά τη συζήτηση της υπόθεσης και ένορκες βεβαιώσεις ενώπιον ειρηνοδίκη ή συμβολαιογράφου, μόνο αν ο διάδικος που επιδιώκει τη λήψη ένορκης βεβαίωσης, επιδώσει δύο τουλάχιστον εργάσιμες ημέρες πριν από τη βεβαίωση στον αντίδικο κλήση, η οποία αναφέρει την αγωγή, το ένδικο βοήθημα ή μέσο που αφορά η βεβαίωση, τόπο, ημέρα και ώρα που θα δοθεί, το ονοματεπώνυμο, το επάγγελμα και τη διεύθυνση της κατοικίας του μάρτυρα.

Την τήρηση των αναγκαίων αυτών προϋποθέσεων έχει υποχρέωση το δικαστήριο της ουσίας να ερευνήσει όχι μόνο κατ' ένσταση αλλά και αυτεπαγγέλτως, διότι η έλλειψή τους έχει ως συνέπεια ότι η ένορκη βεβαίωση δεν είναι απλώς άκυρη, αλλά ανύπαρκτη ως αποδεικτικό μέσο (ΑΠ 1208/2019,1175/2019, 673/2018). Στην προκειμένη περίπτωση, με το δεύτερο λόγο αναίρεσης, από το άρθρο 559 αριθ. 11γ ΚΠολΔ, η αναιρεσείουσα προσάπτει στη προσβαλλόμενη απόφαση την πλημμέλεια, ότι παρά το νόμο και συγκεκριμένα κατ' εσφαλμένη εφαρμογή των άρθρων 339, 442 και 443 ΚΠολΔ και παρ. 4 του άρθρου ένατου του άρθρου 1 του νόμου 4335/2015, δεν έλαβε υπόψη της, την … ένορκη βεβαίωση των μαρτύρων αυτής, Γ. Θ., Γ.Τ. και Α.Κ., την οποία επικαλέστηκε και προσκόμισε ενώπιον του Εφετείου, με το διαλαμβανόμενο στην αναιρεσιβαλλομένη απόφαση σκεπτικό ότι στην επιδοθείσα προς τον ενάγοντα κλήση δεν περιλαμβάνεται, το επάγγελμα των μαρτύρων που επρόκειτο να εξεταστούν, ενώ, κατά το αναιρετήριο, κατά την αληθή έννοια των οικείων διατάξεων, η επίδοση της εν λόγω κλήσεως, η οποία πράγματι δεν περιείχε τα εν λόγω στοιχεία, δεν διείπετο υπό το καθεστώς της ρυθμίσεως του Ν. 4335/2015, ώστε να απαιτείται η αναφορά των ως άνω στοιχείων, καθ' όσον η αγωγή είχε ασκηθεί προ της 1ης Ιανουαρίου 2016.

Το Εφετείο, σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις, εφόσον κατά τις παραδοχές του η ένορκη βεβαίωση έλαβε χώρα μετά την 1-1-2016 (ημερομηνία έναρξης ισχύος των άρθρων 422 § 1 και 424 ΚΠολΔ, όπως εισήχθησαν με το Ν. 4335/2015) και συγκεκριμένα στις … και η επιδοθείσα κλήση για τη λήψη αυτής δεν περιλάμβανε το επάγγελμα των μαρτύρων που επρόκειτο να εξετασθούν, κατ’ ορθή εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων που ήταν εφαρμοστέες, δεν έλαβε υπόψη την επίμαχη ένορκη βεβαίωση.

Δείτε αναλυτικά την απόφαση στο areiospagos.gr