Βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη: Διαδικασία διαπίστωσης και έκδοσης σχετικής βεβαίωσης (ΦΕΚ)

Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως η Κοινή Υπουρική Απόφαση για τον καθορισμό της αρμόδιας υπηρεσίας και της διαδικασίας διαπίστωσης του ευάλωτου οφειλέτη και έκδοσης της σχετικής βεβαίωσης του άρθρου 217 στοιχ. β του ν. 4738/2020 (Α’ 207).

Αναλυτικά η απόφαση προβλέπει:

Αρμόδια Υπηρεσία-Διαδικασία

1. Αρμόδια υπηρεσία για τη διαπίστωση της πλήρωσης των εισοδηματικών, περιουσιακών και λοιπών κριτηρίων που ισχύουν, σύμφωνα με το άρθρο 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74), ώστε ο οφειλέτης να χαρακτηριστεί ευάλωτος, ορίζεται η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (Ε.Γ.Δ.Ι.Χ.) του Υπουργείου Οικονομικών.

2. Ο έλεγχος των προϋποθέσεων, βάσει των οποίων διαπιστώνεται ότι ο οφειλέτης εμπίπτει στην κατηγορία του ευάλωτου οφειλέτη και η έκδοση της σχετικής βεβαίωσης διεξάγεται μέσω ψηφιακής πλατφόρμας ηλεκτρονικής υποβολής και διαχείρισης αιτήσεων, η οποία αναπτύσσεται από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ), σε συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (Ε.Γ.Δ.Ι.Χ.). Στην πλατφόρμα παρέχεται πρόσβαση μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr - ΕΨΠ).

Υποβολή Αίτησης

1. Ο οφειλέτης, στο πρόσωπο του οποίου συντρέχουν οι προϋποθέσεις χαρακτηρισμού ως ευάλωτου σύμφωνα με το άρθρο 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74), καθώς και το άρθρο 4 της κατ’ εξουσιοδότηση εκδοθείσας κοινής υπουργικής απόφασης υπό στοιχεία Δ13οικ.10747/256/6.3.2019 (Β’ 792), μπορεί να υποβάλει αίτηση εντός των νομίμων προθεσμιών των άρθρων 217 και 218 του ν. 4738/2020 στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του άρθρου 1, ώστε να του χορηγηθεί η βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη. Η έννοια του οφειλέτη περιλαμβάνει, τόσο τον άμεσα αντισυμβαλλόμενο ως πρωτοφειλέτη, όσο και τους ενεχόμενους εις ολόκληρον ως συνοφειλέτες ή εγγυητές.

2. Η αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά, με τους κωδικούς ταυτοποίησης taxisnet. Μέσω της ταυτοποίησης, ανακτώνται αυτόματα από τις βάσεις δεδομένων της Φορολογικής Διοίκησης τα ακόλουθα στοιχεία:

α) Πλήρη στοιχεία του αιτούντος και ειδικότερα το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο, ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου, ο Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης και οι Κωδικοί Αριθμοί Δραστηριότητας, αν είναι επιτηδευματίας.

β) Πλήρη στοιχεία του συζύγου ή του συμβίου αι των εξαρτώμενων μελών του και ειδικότερα το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο, ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου, ο Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης και οι Κωδικοί Αριθμοί Δραστηριότητας, αν είναι επιτηδευματίες.

3. Ο αιτών συμπληρώνει το τηλέφωνο, τη διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του, καθώς και την ακίνητη περιουσία και τις οικογενειακές καταθέσεις σε χώρες εκτός Ελλάδος. Στη συνέχεια επιβεβαιώνει τα στοιχεία της κύριας κατοικίας του, ενώ παράλληλα υποβάλλει και τις ακόλουθες υπεύθυνες δηλώσεις:

α) Ότι η κατοικία που έχει δηλωθεί στη φορολογική διοίκηση συνιστά την κύρια κατοικία του ή, σε περίπτωση μεταβολής αυτής από το χρόνο της τελευταίας φορολογικής δήλωσης, η πλέον πρόσφατη κατοικία.

β) Ότι έχει κηρυχθεί σε κατάσταση πτώχευσης ή ότι ο ενυπόθηκος ή ο προσημειούχος πιστωτής, σύμφωνα με την περίπτωση γ’ του άρθρου 217 του ν. 4738/2020 (Α’ 207) έχει κατάσχει το ακίνητό του που συνιστά την κύρια κατοικία ή ότι έχει καταρτιστεί σύμβαση αναδιάρθρωσης του Κεφαλαίου Α’ του Δευτέρου Μέρους του πρώτου βιβλίου του νόμου αυτού.

γ) Ότι συντρέχουν στο πρόσωπό του οι προϋποθέσεις χαρακτηρισμού ως ευάλωτου, σύμφωνα με το άρθρο 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74) και το άρθρο 217 του ν. 4738/2020.

δ) Ότι παρέχει άδεια στους χρηματοδοτικούς φορείς και στο δημόσιο για πρόσβαση, επεξεργασία και διασταύρωση των δεδομένων που περιλαμβάνονται στην αίτηση, όσο και άλλων δεδομένων του που βρίσκονται στην κατοχή των χρηματοδοτικών φορέων, για τους σκοπούς του παρόντος.

4. Η αίτηση συνυπογράφεται από τον σύζυγο ή το συμβίο και από τα εξαρτώμενα μέλη του αιτούντος ή τους νομίμους αντιπροσώπους τους. Σε περίπτωση διακοπής της έγγαμης ή ελεύθερης συμβίωσης, δεν απαιτείται η συνυπογραφή της αίτησης από τον σύζυγο. Στην περίπτωση αυτή, για τα κριτήρια χαρακτηρισμού του ως ευάλωτου, σύμφωνα με το άρθρο 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74) καθώς και το άρθρο 4 της κατ’ εξουσιοδότηση εκδοθείσας κοινής υπουργικής απόφασης υπό στοιχεία Δ13οικ.10747/256/2019 (Β’ 792), λαμβάνεται υπόψη το ατομικό εισόδημα του αιτούντος, προσαυξημένο σύμφωνα με τα ποσά που προβλέπονται για τα εξαρτώμενα μέλη, που έχει στην επιμέλειά του ο αιτών. Η διακοπή της έγγαμης ή ελεύθερης συμβίωσης θα πρέπει να έχει δηλωθεί στη Φορολογική Διοίκηση πριν από την υποβολή της σχετικής αίτησης, και τα σχετικά στοιχεία αντλούνται από αυτή.

5. Η υποβολή της αίτησης του παρόντος συνεπάγεται αυτοδίκαια την άρση του απορρήτου των τραπεζικών καταθέσεων του άρθρου 1 του ν.δ. 1059/1971 (Α’ 270) και του φορολογικού απορρήτου του άρθρου 17 του ν. 4174/2013 (Α 170) για τον έλεγχο της πλήρωσης των κριτηρίων χαρακτηρισμού ως ευάλωτου, σύμφωνα με το άρθρο 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74), καθώς και το άρθρο 4 της κατ’ εξουσιοδότηση εκδοθείσας κοινής υπουργικής απόφασης υπό στοιχεία Δ13οικ.10747/256/2019 (Β’ 792) για τον αιτούντα, το σύζυγο ή το συμβίο και τα εξαρτώμενα μέλη.

6. Ανακτώνται αυτόματα από τη βάση δεδομένων της φορολογικής διοίκησης για τον αιτούντα, το σύζυγο ή το συμβίο, και τα εξαρτώμενα μέλη, κατά περίπτωση, τα ακόλουθα στοιχεία: α) η κατοικία που έχει δηλωθεί ως κύρια στην τελευταία φορολογική δήλωση που προηγείται της αίτησης, β) τυχόν διακοπή της έγγαμης συμβίωσης, γ) δήλωση εισοδήματος φυσικών προσώπων τελευταίου φορολογικού έτους, δ) πράξη διοικητικού προσδιορισμού του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του τελευταίου φορολογικού έτους, ε) πράξη διοικητικού προσδιορισμού του φόρου εισοδήματος του τελευταίου φορολογικού έτους. Τα έγγραφα της παρούσας παραγράφου αντλούνται αυτόματα, εκκινώντας από την τελευταία διαθέσιμη έκδοσή τους, εφόσον δεν έχει παρέλθει η αντίστοιχη προθεσμία υποβολής τους βάσει της κείμενης νομοθεσίας. Μετά την παρέλευση των προβλεπόμενων προθεσμιών, η αυτόματη άντληση των εγγράφων, εκκινεί από την τελευταία έκδοση, για την οποία υπάρχει υποχρέωση υποβολής.

7. Με την ολοκλήρωση της ανάκτησης των δεδομένων της παρ. 6 η αίτηση διαβιβάζεται ηλεκτρονικά στους χρηματοδοτικούς φορείς, από τους οποίους ανακτώνται εντός δέκα (10) εργασίμων ημερών στοιχεία αναφορικά με καταθέσεις και επενδυτικά προϊόντα του τηρούνται στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, καθώς και την εκτιμώμενη αξία τους.

8. Η αίτηση υπέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του αιτούντα και των συνυπογραφόντων, συζύγου ή συμβίου και εξαρτώμενων μελών, για την ακρίβεια και την πληρότητα του περιεχομένου και των υποβληθέντων εγγράφων.

9. Σε περίπτωση που είτε δεν προκύπτει από τα αντλούμενα στοιχεία της φορολογικής διοίκησης ότι η κατοικία συνιστά την κύρια κατοικία του οφειλέτη, είτε έχει μεταβληθεί η κύρια κατοικία του οφειλέτη από το χρόνο υποβολής της τελευταίας φορολογικής δήλωσης, αυτός προσκομίζει έγγραφα που να αποδεικνύουν επαρκώς τη χρήση του ακινήτου ως κύρια κατοικία. Τα έγγραφα που δύνανται να προσκομιστούν στην περίπτωση αυτή είναι λογαριασμοί παρόχων υπηρεσιών κοινής ωφελείας στο όνομα του δικαιούχου.

10. Με την ολοκλήρωση των διαδικασιών των παρ. 3-9 και την ανάκτηση των στοιχείων που ορίζονται στις παραγράφους αυτές, η αίτηση θεωρείται υποβληθείσα.

11. Ο έλεγχος εκπλήρωσης των κριτηρίων χαρακτηρισμού του αιτούντα ως ευάλωτου πραγματοποιείται με βάση: α) τα δηλωθέντα από τον αιτούντα στοιχεία, β) τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις ως προς αυτά, γ) τις προσκομιζόμενες υπεύθυνες δηλώσεις.

Έκδοση βεβαίωσης

1. Εάν, κατά την ανάκτηση των δεδομένων αυτών, διαπιστωθεί ότι ο αιτών δεν πληροί ένα ή περισσότερα κριτήρια χαρακτηρισμού του ως ευάλωτου, σύμφωνα με το άρθρο 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74) καθώς και το άρθρο 4 της κατ’ εξουσιοδότηση εκδοθείσας κοινής υπουργιής απόφασης υπό στοιχεία Δ13οικ.10747/256 (Β’ 792), είτε ότι δεν τηρήθηκαν οι νόμιμες προθεσμίες για την υποβολή της αίτησης σύμφωνα με το άρθρο 219 του ν. 4738/2020 (Α’ 207), η ηλεκτρονική πλατφόρμα αποστέλλει ηλεκτρονικά σχετική ειδοποίηση στον αιτούντα. Με την αποστολή της, η διαδικασία περατώνεται, η αίτηση θεωρείται απορριφθείσα και ενημερώνονται σχετικά μέσω της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας ο οφειλέτης και οι χρηματοδοτικοί φορείς.

2. Σε κάθε άλλη περίπτωση, εκδίδεται βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη από την ηλεκτρονική πλατφόρμα. Η βεβαίωση αυτή φέρει την υπογραφή του Ειδικού Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους με μηχανικό μέσο, καθώς και μοναδικό αριθμό ελέγχου της γνησιότητάς της. Η ισχύς της βεβαίωσης είναι για τρείς (3) μήνες από την ημερομηνία έκδοσης.

3. Η βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη αποστέλλεται στη συνέχεια ηλεκτρονικά στο Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης του άρθρου 218 του ν. 4738/2020 (Α’ 207) για να λάβει χώρα η απόκτηση του ακινήτου του ευάλωτου οφειλέτη από το Φορέα, εντός των νομίμων προθεσμιών του άρθρου 218 του ν. 4738/2020, ενώ παράλληλα αποστέλλεται σχετική ενημέρωση στους χρηματοδοτικούς φορείς περί έκδοσης της βεβαίωσης.

Δείτε αναλυτικά την απόφαση.