Είσπραξη εύλογης αμοιβής από τους Οργανισμούς Συλλογικής Διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων (ΜΠΑ 349/2022)

Απορρίφθηκε από το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών αίτηση ασφαλιστικών μέτρων Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων, κάνοντας δεκτό ότι οι οργανισμοί αυτοί δεν δικαιούνται να εισπράττουν την εύλογη αμοιβή του άρθρου 49 του Ν. 2121/93, σε περίπτωση κατά την οποία οι δικαιούχοι συγγενικών δικαιωμάτων δεν έχουν αναθέσει σε αυτούς την είσπραξη αυτής της αμοιβής (ΜΠΑ 349/2022).

Συγκεκριμένα, το δικαστήριο έκρινε ότι δεν πιθανολογήθηκε ότι η καθ' ης η αίτηση εκτέλεσε δημόσια μουσικά ηχογραφήματα, ρεπερτορίου εκπροσωπούμενου από την αιτούσα, καθώς αυτά δεν έχουν ανατεθεί από τους δημιουργούς - παραγωγούς τους σε κανένα Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης συγγενικών δικαιωμάτων στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό κατά το επίδικο χρονικό διάστημα.

Σύμφωνα με το σκεπτικό του δικαστηρίου, η κατά τεκμήριο νομιμοποίηση της αιτούσας για την υποχρεωτική είσπραξη των συγγενικών δικαιωμάτων ηχογραφημένης μουσικής, μέσω στερεοφωνικής ή ραδιοφωνικής εγκατάστασης ή από το διαδίκτυο ή μέσω τηλεόρασης, δεν συνεπάγεται άνευ ετέρου και δικαίωμα είσπραξης εύλογης αμοιβής για μη εκπροσωπούμενο από την ίδια ρεπερτόριο από μη μέλη της, δηλαδή για δικαιώματα που δεν της έχουν ανατεθεί, είτε απευθείας από τους δικαιούχους, είτε βάσει συμβάσεων αμοιβαιότητας με άλλους ΟΣΔ του εξωτερικού, καθώς το ζήτημα αυτό είναι πραγματικό και χωρά ανταπόδειξη.

Το δικαστήριο επεσήμανε ότι το άρθρο 7 του Ν. 4481/2017, που καθιερώνει ένα τεκμήριο αναφορικά με την νομιμοποίηση των Οργανισμών Συλλογικής Διαχείρισης, τόσο για την κατάρτιση συμβάσεων ή την είσπραξη αμοιβών, όσο και για τη δικαστική προστασία των έργων, αποτελεί κατά την κρατούσα νομολογία μαχητό τεκμήριο. Συνεπώς, όταν  γίνεται επίκληση του τεκμηρίου αυτού σε δίκη κατά κάποιου τρίτου, που χρησιμοποιεί το έργο χωρίς άδεια του οργανισμού ή δεν καταβάλει την εύλογη αμοιβή, ο τρίτος αυτός μπορεί να αποδείξει ότι η πραγματική αλήθεια είναι διαφορετική από την τεκμαιρόμενη.

Το τεκμήριο αυτό διαπλάστηκε από τον νομοθέτη προς διευκόλυνση των εταιριών συλλογικής διαχείρισης ως προς τη νομιμοποίησή τους προς παροχή δικαστικής προστασίας και απόδειξη αυτής, δοθέντος ότι η αναφορά, για την πληρότητα του δικογράφου, όλων των ερμηνευτών ή εκτελεστών καλλιτεχνών, καθώς και παραγωγών υλικών φορέων ήχου ή εικόνας ή ήχου και εικόνας, οι οποίοι έχουν αναθέσει στον οργανισμό τη διαχείριση εξουσιών, που απορρέουν από το ένδικο περιουσιακό τους (συγγενικό) δικαίωμα, λόγω της πληθώρας τούτων, θα δημιουργούσε  μεγάλες δυσκολίες στην αποτελεσματική προστασία των συγγενικών δικαιωμάτων.

Απόσπασμα απόφασης

Έτσι, πιθανολογήθηκε ότι η προσεπικαλούμενη - παρεμπιπτόντως καθ' ης η αίτηση εταιρεία: α) από 1.3.2011 έως και 30.4.2014 συνεργαζόταν με τον μουσικοσυνθέτη και μουσικό ., ο οποίος παραχώρησε σ' αυτή μια μουσική βιβλιοθήκη περίπου 300 μουσικών (πρωτότυπων) έργων, τα οποία ήταν ορχηστρικά, χωρίς στίχους ή ερμηνείες, παραχθέντα μέσω Η/Υ, χωρίς τη συνδρομή άλλων προσώπων και ο οποίος δεν είχε αναθέσει την είσπραξη των δικαιωμάτων του επί της μουσικής αυτής σε κανένα Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης (βλ. σχετική προσκομιζόμενη από 6.9.2021 υπεύθυνη δήλωση του) και β) από 1.5.2014 έως και σήμερα, συνεργάζεται με την εταιρεία «. ENTERPRISES INC», με έδρα τη Φλόριντα των ΗΠΑ, που μέσω των διαδικτυακών πλατφόρμων «AUDIOSPARX» και «RADIOSPARX». της παραχωρεί προγράμματα από το δικό της ρεπερτόριο μουσικών έργων, τις οποίες η ίδια χρησιμοποιεί, φροντίζοντας παράλληλα για την αναμετάδοση και των εκάστοτε διαφημιστικών μηνυμάτων που έχει συμφωνηθεί με την καθ' ης η κύρια αίτηση - προσεπικαλούσα εταιρεία ότι θα ακούγονται στα καταστήματα της για προσφορές, εκπτώσεις και προωθητικές ενέργειες. Χαρακτηριστικό των μουσικών αυτών προγραμμάτων είναι ότι οι δικαιούχοι συγγενικών δικαιωμάτων δεν έχουν προβεί σε ανάθεση της είσπραξης των απαιτήσεων τους σε Οργανισμούς Συλλογικής Διαχείρισης ή εν γένει σε αντίστοιχους Οργανισμούς με βάση το δίκαιο της χώρας εγκατάστασης του καθενός, όπως τούτο πιθανολογήθηκε: α) από την 28-7-2021 επιστολή του Αντιπροέδρου της εν λόγω εταιρείας προς την προσεπικαλούμενη- παρεμπιπτόντως καθ' ης η αίτηση εταιρεία και β) την από 12-11-2021 ένορκη βεβαίωση της Προέδρου της εν λόγω εταιρείας … ενώπιων της συμβολαιογράφου Φλόριδας ..., οι οποίες προσκομίζονται σε επίσημη μετάφραση στην ελληνική, καθώς και γ) από την ./21-9-2021 ένορκη βεβαίωση του μάρτυρα, ..., πρώην υπαλλήλου της προσεπικαλούμενης - παρεμπιπτόντως καθ' ης η αίτηση, στην οποία και παρατίθεται ένας αναλυτικός κατάλογος μουσικών έργων που χρησιμοποιεί ως μουσικό ρεπερτόριο η τελευταία και δεν έχουν σχέση με τα αναλυτικώς αναφερόμενα μουσικά έργα της κρινόμενης αίτησης, ενώ δεν ανήκουν και στο επονομαζόμενο «εμπορικό» ρεπερτόριο της ελληνικής ή διεθνούς μουσικής σκηνής. Επιπλέον, από την 11-2-2008 «σύμβαση άδειας χρήσης περιεχομένου audiosparx» του καλλιτέχνη ..., καθώς και τις σχετικές επιστολές των επίσης καλλιτεχνών ..., σε επίσημη μετάφραση στην ελληνική, μουσικά έργα των οποίων περιλαμβάνονται στην ως άνω λίστα ρεπερτορίου της «audiosparx», πιθανολογείται ότι δεν έχουν αναθέσει σε ελληνικό ή αλλοδαπό Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης το δικαίωμα να εισπράξει στο όνομα τους και για λογαριασμό τους την προβλεπόμενη στο άρθρο 49 του ν. 2121/1993 εύλογη αμοιβή. Τέλος, πιθανολογήθηκε ότι η εταιρεία «. ENTERPRISES INC» έχει υπογράψει την από 29-1-2019 σύμβαση ανάθεσης με παροχή πληρεξουσιότητας προς τον Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης των δικαιωμάτων των παραγωγών υλικών φορέων ήχου και εικόνας με την επωνυμία «G», που είναι μέλος της αιτούσας και η οποία σύμβαση παρατάθηκε έως 31-12-2019, να εισπράττει τα συγγενικά δικαιώματα όπως αυτά ενσωματώνονται στο μουσικό κατάλογο της προσεπικαλούμενης - παρεμπιπτόντως καθ' ης αίτηση εταιρείας σε σχέση με τις χρήσεις των συγκεκριμένων έργων στην τηλεόραση και το ραδιόφωνο, εξαιρουμένων της χρήσης αυτών εντός καταστημάτων ως μουσική υπόκρουση, το οποίο κατεξοχήν και κατά τεκμήριο εκπροσωπείται από την αιτούσα. Μάλιστα προς διευκόλυνση της αιτούσας υπήρξε και συνεργασία των δύο εταιρειών για τη μεταφορά των ψηφιακών φωνογραφημάτων στην εταιρεία  «G», προκειμένου η τελευταία να διευκολυνθεί στο εντοπισμό αυτών των μουσικών έργων κατά την τηλεοπτική και ραδιοφωνική μετάδοση τους. Συνεπώς, υφίσταται εν τοις πράγμασι μορφή αναγνώρισης από την αιτούσα προς την εταιρεία «. ENTERPRISES INC» και μέσω αυτής στην προσεπικαλούμενη - παρεμπιπτόντως καθ' ης η αίτηση, του δικαιώματος της τελευταίας να συνάπτει η ίδια συμβάσεις ανάθεσης διαχείρισης συγγενικών δικαιωμάτων για συγκεκριμένα έργα που ενσωματώνονται στον κατάλογο της και που μεταδίδονται όχι μέσω τηλεοπτικής ή ραδιοφωνικής εγκατάστασης σε εμπορικά καταστήματα. Ακόμα, δεν πιθανολογήθηκε ότι στα καταστήματα της καθ' ης η κύρια αίτηση - προσεπικαλούσας, ακούγονταν παράλληλα πέραν των ανωτέρω και μουσικά έργα, από τα αναλυτικά αναφερόμενα στην κρινόμενη κύρια αίτηση, καθώς το γεγονός αυτό δεν επιβεβαίωσε ούτε ο μάρτυρας της αιτούσας κατά την ένορκη κατάθεση του ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου. Μάλιστα, είναι χαρακτηριστικό ότι ο ίδιος ο μάρτυρας, εργαζόμενος στην αιτούσα από το 2015, οπότε τουλάχιστον για το επίδικο προηγούμενο χρονικό διάστημα (2011-2015) δεν έχει ιδία αντίληψη των πραγμάτων, δεν έχει επισκεφτεί έως σήμερα τα αναφερόμενα στην αίτηση τέσσερα καταστήματα της καθ' ης η κύρια αίτηση - προσεπικαλούσας και παρά ταύτα ορκιζόμενος επιβεβαιώνει τους ισχυρισμούς της, χωρίς όμως συγκεκριμένη αναφορά στην πηγή της ειδικής αυτής γνώσης του. Έτσι, στο πλαίσιο αυτό, ο ισχυρισμός του ότι άκουσε επισκεπτόμενος τα καταστήματα του Αγρινίου και της Λάρισας να παίζουν από ραδιοφωνική εγκατάσταση γνωστή επιτυχία του εμπορικού τραγουδιστή ., δεν πιθανολογείται βάσιμος, καθώς η κατάθεση του ως προ σημείο αυτό ήταν ιδιαιτέρως ενδοιαστική. Εξάλλου, οι ισχυρισμοί του καταρρίπτονται και από τις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων της καθ' ης αίτηση - προσεπικαλούσας και της προσεπικαλούμενης - παρεμπιπτόντως καθ' ης η αίτηση, σε συνδυασμό με τους ενόρκως βεβαιώνοντες μάρτυρες της πρώτης εξ αυτών, ..., που εργάζονται στα καταστήματα της ως διευθυντές ή υπάλληλοι αυτής. Κατ' ακολουθία των ανωτέρω, δεδομένου ότι δεν πιθανολογήθηκε ότι η καθ' ης η αίτηση - προσεπικαλούσα εκτέλεσε δημόσια μουσικά ηχογραφήματα, ρεπερτορίου εκπροσωπούμενου από την αιτούσα, καθώς αυτά δεν έχουν ανατεθεί από τους δημιουργούς - παραγωγούς τους σε κανένα Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης συγγενικών δικαιωμάτων στην Ελλάδα ή στο Εξωτερικό, κατά το επίδικο χρονικό διάστημα, πρέπει η κρινόμενη αίτηση να απορριφθεί ως ουσία αβάσιμη και να καταδικασθεί η αιτούσα, λόγω της ήττας της (άρθρο 176 ΚΠολΔ) στη δικαστική δαπάνη της καθ' ης ή αίτηση, όπως ειδικότερα ορίζεται στο διατακτικό της παρούσας.

Δείτε ολόκληρη την απόφαση στο dsanet.gr.