logo-print

Κτηματολόγιο: Πότε ένα Ακίνητο Περιέρχεται στο Δημόσιο

Οριστικοποίηση πρώτων εγγραφών "αγνώστου ιδιοκτήτη"

Το "Ελληνικό Κτηματολόγιο" είναι ένα σύστημα που αφορά στη δημοσιότητα των πράξεων (συμβολαίων, υποθηκών, διεκδικήσεων κτλ) για τα ακίνητα.

Σκοπός είναι να δημιουργηθεί μια ενιαία βάση όπου όλα τα ακίνητα θα λάβουν έναν μοναδικό αριθμό - ΚΑΕΚ, στο οποίο θα καταχωρούναι όλες οι πράξεις που θα αφορούν στο κάθε ακίνητο. Εκεί θα φαίνεται ο ιδιοκτήτης τους καθώς και οι προηγούμενοι ιδιοκτήτες, τα βάρη του ακινήτου και τυχόν διεκδικήσεις του.

Ωστόσο, αν κάποιος ιδιοκτήτης δεν δηλώσει το ακίνητό του στο Κτηματολόγιο, τότε αυτό θα φαίνεται "αγνώστου ιδιοκτήτη". Με κίνδυνο, να περιέλθει στο Δημόσιο.

Τι σημαίνει αυτό;

Ότι μετά την παρέλευση της "αρχικής προθεσμίας" ελέγχου των πρώτων εγγραφών, αν κάποιος ιδιοκτήτης δεν έχει φροντίσει για τη διόρθωση του δικαιώματός του, τότε αυτό θα περάσει αυτόματα στην ιδιοκτησία του Δημοσίου.

Κατά το άρθρο 9 του Ν. 2664/1998 για το Κτηματολόγιο, ακίνητα που δεν έχουν εγγραφεί ως ανήκοντα σε ορισμένο πρόσωπο και φέρονται στα κτηματολογικά βιβλία και στα λοιπά στοιχεία του Κτηματολογίου ως ακίνητα "άγνωστου ιδιοκτήτη" θεωρείται ότι ανήκουν στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου μόλις καταστεί οριστική η πρώτη εγγραφή. Στην περίπτωση αυτή δημιουργείται υπέρ του Δημοσίου το κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 7 αμάχητο τεκμήριο και ισχύουν όσα ορίζονται στην παράγραφο 2 του ίδιου άρθρου.

Έτσι, μετά την οριστικοποίηση των πρώτων εγγραφών, το ακίνητο περιέρχεται στο Δημόσιο, όμως ο πραγματικός δικαιούχος δεν χάνει το δικαίωμά του.

Σε περίπτωση ανακριβούς πρώτης εγγραφής ο πραγματικός δικαιούχος έχει ενοχική μόνον αξίωση κατά του αναφερόμενου ανακριβώς ως δικαιούχου για την απόδοση του πλουτισμού από τη δημιουργία του αμάχητου τεκμηρίου. Αντικείμενο της αξίωσης αυτής είναι η κατά τον χρόνο της δημιουργίας του αμάχητου τεκμηρίου χρηματική αξία του ακινήτου στο οποίο αφορά (ολικά ή μερικά) η ανακριβής εγγραφή. Δεν αποκλείεται επίσης αξίωση αποζημίωσης, αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις της ευθύνης από αδικοπραξία. Απόδοση αυτουσίως είτε του όλου είτε μέρους του ακινήτου στο οποίο αφορά η ανακριβής πρώτη εγγραφή, κατά τις διατάξεις του αδικαιολόγητου πλουτισμού, καθώς επίσης αποκατάσταση της προηγούμενης κατάστασης κατά το άρθρο 297 του Αστικού Κώδικα σε περίπτωση αξίωσης αποζημίωσης είναι δυνατή, ύστερα από σχετικό αίτημα του δικαιούχου, μόνον όταν για το ακίνητο στο οποίο αφορά η ανακριβής εγγραφή δεν έχει ήδη χωρίσει ειδική διαδοχή από επαχθή αιτία και εγγραφή αυτής στο Κτηματολογικό βιβλίο. Όταν με την αγωγή ζητείται η αυτούσια απόδοση του πλουτισμού ή αποκατάσταση της προηγούμενης κατάστασης, το δικόγραφο καταχωρίζεται στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου εντός τριάντα (30) ημερών από την κατάθεσή του, αλλιώς απορρίπτεται και αυτεπαγγέλτως ως απαράδεκτο. Σε κάθε περίπτωση, η διαφορά, αν αυτή δεν υπάγεται στο Πολυμελές Πρωτοδικείο, εκδικάζεται από τον κτηματολογικό δικαστή, που επιλαμβάνεται της υποθέσεως ως Μονομελές Πρωτοδικείο κατά τις διατάξεις της αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας. Όταν η διαφορά υπάγεται στην αρμοδιότητα του Πολυμελούς Πρωτοδικείου, στη σύνθεσή του μετέχει και ο κτηματολογικός δικαστής. Η έφεση κατά της παραπάνω απόφασης δικάζεται από τον κτηματολογικό εφέτη. Όταν η έφεση εκδικάζεται από το Τριμελές Εφετείο, στη σύνθεσή του μετέχει και ο κτηματολογικός εφέτης. Η εκπλήρωση τυχόν υποχρέωσης αυτούσιας απόδοσης γίνεται με σύμβαση μεταξύ υποχρέου και δικαιούχου και εγγραφή αυτής στο Κτηματολογικό βιβλίο, που δεν συνιστά διόρθωση της αρχικής εγγραφής αλλά επιγενόμενη εγγραφή, κατά την έννοια των άρθρων 12 και 13 του παρόντος νόμου. Η σύμβαση αυτή και η εγγραφή της στο Κτηματολογικό βιβλίο δεν υπόκειται σε οποιονδήποτε φόρο ή τέλος. Η δαπάνη για τα δικαιώματα του συμβολαιογράφου βαρύνει τον υπόχρεο σε απόδοση.

 

Δρ. Ευάγγελος Μαργαρίτης

Ο Δρ. Ευάγγελος Μαργαρίτης είναι Δικηγόρος παρ' Αρείω Πάγω. Υπηρετεί στη Διεύθυνση Νομικών Υπηρεσιών Εισηγμένης στο Χρηματιστήριο Αθηνών Εταιρεία Ανάπτυξης και Αξιοποίησης Ακινήτων. Διατέλεσε Μεταδιδακτορικός Ερευνητής Αστικού Δικαίου στη Νομική...

Δίκαιο πληροφορικής - E έκδοση
Πρόσθετοι λογοι αναιρέσεων κατά τον ΚΠΔ

Αθανάσιος Κ. Ζαχαριάδης

ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ / ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

send