Νομική βοήθεια: Η Κομισιόν κινεί διαδικασία επί παραβάσει σε βάρος της Ελλάδας για την καθυστέρηση πληρωμής των αποζημιώσεων δικηγόρων

Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει διαδικασίες επί παραβάσει σε βάρος της Ελλάδας προκειμένου να συμμορφωθεί με τους ενωσιακούς κανόνες, αφενός, σχετικά με τις καθυστερήσεις πληρωμών και, αφετέρου, σχετικά με την αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων. Επιπλέον, η Επιτροπή καλεί την Ελλάδα να μεταφέρει ορθά στο εθνικό δίκαιο όλες τις διατάξεις της οδηγίας για τους εποχικούς εργαζομένους τρίτων χωρών. Ειδικότερα:

Καθυστερήσεις πληρωμών

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει με την αποστολή προειδοποιητικής επιστολής στην Ελλάδα [INFR(2023)2027 και INFR(2023)4000] λόγω πλημμελούς εφαρμογής των κανόνων που θεσπίζονται στην οδηγία για τις καθυστερήσεις πληρωμών (οδηγία 2011/7/ΕΕ). 

Οι καθυστερήσεις πληρωμών επηρεάζουν αρνητικά τις επιχειρήσεις, καθώς μειώνουν τη ρευστότητά τους, αποτρέπουν την ανάπτυξή τους, παρεμποδίζουν την ανθεκτικότητά τους και ενδεχομένως αλλοιώνουν την προσπάθειά τους να γίνουν πιο πράσινες και πιο ψηφιακές. Στο σημερινό οικονομικό πλαίσιο, οι επιχειρήσεις και ιδίως οι ΜΜΕ βασίζονται στις τακτικές πληρωμές για να διασφαλίζουν τη λειτουργία και το προσωπικό τους. Η οδηγία για τις καθυστερήσεις πληρωμών υποχρεώνει τις δημόσιες αρχές να εξοφλούν τα τιμολόγιά τους εντός 30 ημερών (ή 60 ημερών, αν πρόκειται για δημόσια νοσοκομεία). Οι δημόσιες αρχές, τηρώντας τις εν λόγω προθεσμίες πληρωμής, δίνουν το καλό παράδειγμα για την καταπολέμηση της νοοτροπίας των καθυστερημένων πληρωμών στο επιχειρηματικό περιβάλλον.

Η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει δύο προειδοποιητικές επιστολές στην Ελλάδα. Η πρώτη προειδοποιητική επιστολή αφορούσε καθυστερημένες πληρωμές σε δικηγόρους στο πλαίσιο εθνικού κρατικά χρηματοδοτούμενου προγράμματος νομικής συνδρομής που αποσκοπεί στην παροχή βοήθειας στο πλαίσιο δικαστικών διαδικασιών σε πολίτες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες. Σύμφωνα με την Επιτροπή, η πρακτική της ελληνικής αρχής που είναι αρμόδια για το εν λόγω πρόγραμμα δυσχεραίνει την πληρωμή των δικηγόρων για τις συγκεκριμένες νομικές υπηρεσίες εντός της προθεσμίας που ορίζεται στην οδηγία. Η δεύτερη προειδοποιητική επιστολή αφορούσε εθνικό κανόνα που προβλέπει την άμεση πληρωμή μακροχρόνιων οφειλών των δημόσιων νοσοκομείων προς τους ιδιώτες προμηθευτές τους υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω προμηθευτές παραιτούνται από τα δικαιώματά τους σε τόκους, αποζημιώσεις και ένδικα μέσα. Η πρακτική αυτή συνιστά παράβαση των ενωσιακών κανόνων για τις καθυστερήσεις πληρωμών στις εμπορικές συναλλαγές, όπως έχουν ερμηνευθεί από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Επιτροπή αποφάσισε επίσης να αποστείλει στην Ελλάδα αιτιολογημένη γνώμη, επειδή δεν σημειώθηκε βελτίωση στις υπερβολικές καθυστερήσεις πληρωμών από δημόσια και στρατιωτικά νοσοκομεία.

Η Ελλάδα έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών (από τις 19/04/2023) για να απαντήσει στα επιχειρήματα της Επιτροπής. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη και να αποφασίσει να παραπέμψει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει με την αποστολή προειδοποιητικής επιστολής στην Ελλάδα [INFR(2023)4003] λόγω μη συμμόρφωσης των εθνικών της κανόνων με την ενωσιακή νομοθεσία για την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων. Οι εν λόγω ενωσιακοί κανόνες έχουν συμβάλει στη δημιουργία σύγχρονου συστήματος για την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων και της επαγγελματικής πείρας σε ολόκληρη την ΕΕ. Διευκολύνουν τους επαγγελματίες να παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε διάφορα κράτη μέλη, διασφαλίζοντας παράλληλα βελτιωμένο επίπεδο προστασίας για τους καταναλωτές και τους πολίτες. Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι ελληνικοί κανόνες δεν συμμορφώνονται με την οδηγία 2005/36/ΕΚ για την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων. Ειδικότερα, σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, οι επαγγελματίες που έχουν αποκτήσει προσόντα συμβούλων σταδιοδρομίας σε άλλα κράτη μέλη πρέπει να αποκτήσουν ακαδημαϊκή και όχι επαγγελματική αναγνώριση των τίτλων τους προκειμένου να είναι σε θέση να εργαστούν στην Ελλάδα. 

Για μια άλλη υπόθεση [INFR(2022)4078], η οποία αφορά τη μη συμμόρφωση της ελληνικής νομοθεσίας με την οδηγία 2005/36/ΕΚ, η Επιτροπή αποφάσισε επίσης να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, οι επαγγελματίες που έχουν αποκτήσει προσόντα διευθυντή σχολείου και λοιπών στελεχών εκπαίδευσης σε άλλα κράτη μέλη πρέπει να αποκτήσουν ακαδημαϊκή και όχι επαγγελματική αναγνώριση των τίτλων τους προκειμένου να είναι σε θέση να εργαστούν στην Ελλάδα.

Σε αμφότερες τις υποθέσεις, η ελληνική νομοθεσία αντιβαίνει στους ενωσιακούς κανόνες, οι οποίοι προβλέπουν ότι πρέπει να εφαρμόζεται διαδικασία επαγγελματικής αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων. Δεδομένου ότι η διαδικασία ακαδημαϊκής αναγνώρισης είναι πιο επαχθής από τη διαδικασία επαγγελματικής αναγνώρισης που προβλέπει η οδηγία, η πρόσβαση των εν λόγω επαγγελματιών στην ελληνική αγορά εργασίας καθίσταται δυσκολότερη. 

Η Ελλάδα έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει στα επιχειρήματα της Επιτροπής. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί, για την πρώτη περίπτωση, να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα ή, για τη δεύτερη περίπτωση, να αποφασίσει να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εποχικοί εργαζόμενοι τρίτων χωρών

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει με την αποστολή προειδοποιητικής επιστολής στην Ελλάδα [INFR(2023)2021], επειδή δεν μετέφερε με πλήρως σύμμορφο τρόπο στο εθνικό δίκαιο όλες τις διατάξεις της οδηγίας για τους εποχικούς εργαζομένους (οδηγία 2014/36/ΕΕ). Η οδηγία αποσκοπεί στη διασφάλιση δίκαιων και διαφανών κανόνων για την εισδοχή εποχικών εργαζομένων από τρίτες χώρες στην ΕΕ. Σκοπός της είναι επίσης η παροχή αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας και διαβίωσης, ίσων δικαιωμάτων και επαρκούς προστασίας από την εκμετάλλευση. Η εξασφάλιση της πλήρους τήρησης της οδηγίας για τους εποχικούς εργαζομένους αποτελεί σημαντική προϋπόθεση για την προσέλκυση του αναγκαίου εποχικού εργατικού δυναμικού στην ΕΕ και δυνητικό παράγοντα για τη μείωση της παράτυπης μετανάστευσης. Η Επιτροπή παρακολουθεί τον τρόπο με τον οποίο όλα τα κράτη μέλη έχουν μεταφέρει την εν λόγω νομοθεσία στο εθνικό τους δίκαιο. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η Ελλάδα έχει μεταφέρει και/ή εφαρμόσει πλημμελώς ορισμένες υποχρεώσεις που απορρέουν από την οδηγία. 

Η Ελλάδα έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να απαντήσει στα επιχειρήματα της Επιτροπής. Η Επιτροπή, εάν δεν λάβει ικανοποιητική απάντηση, μπορεί να αποφασίσει να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη.