Η ΑΑΔΕ δεν μπορεί να αντιτάξει το φορολογικό απόρρητο έναντι της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα

Με γνωμοδότησή του το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (28/2023) απάντησε σε ερώτημα αναφορικά με το φορολογικό απόρρητο και τη χορήγηση στοιχείων από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.

Συγκεκριμένα, το ερώτημα αφορά στο εάν, ενόψει συγκεκριμένου πραγματικού, οφείλει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων να χορηγήσει στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα φορολογικά στοιχεία Α.Ε., εν όψει και των διατάξεων περί φορολογικού απορρήτου.

 

Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση του ΝΣΚ (κατά πλειοψηφία), η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (φορολογική αρχή) δεν μπορεί να αντιτάξει το φορολογικό απόρρητο έναντι της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, αλλά οφείλει, ως αρμόδια δημόσια αρχή να χορηγήσει τα αιτούμενα στοιχεία για την ελεγχόμενη ανώνυμη εταιρεία, παρέχοντάς της έτσι την προβλεπόμενη εκ του Συντάγματος και του νόμου συνδρομή προς επιτέλεση του σκοπού της .

Σύμφωνα με το ιστορικό της υπόθεσης, με έγγραφό της η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα ενημέρωσε την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) ότι εξετάζει αναφορά / καταγγελία του Ν. Α., η οποία αφορά στην απόπειρα της εταιρείας Ι… Α.Ε. για την εγκατάσταση κατασκοπευτικού λογισμικού στην τερματική του συσκευή, χωρίς την συγκατάθεσή του και τη σχετιζόμενη επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, καθώς και ότι παράλληλα εξετάζει, αυτεπάγγελτα, δραστηριότητες της εταιρείας για την εγκατάσταση τέτοιου λογισμικού και ζήτησε, στο πλαίσιο του ελέγχου αυτού, να της χορηγηθούν από την Α.Α.Δ.Ε. φορολογικά δεδομένα για την εταιρεία Ι… Α.Ε.

Το αίτημα αυτό η Αρχή το υπέβαλε επικαλούμενη το άρθρο 15 παρ.1 του ν.4624/2019, σύμφωνα με το οποίο η Αρχή κατά τη διενέργεια ερευνών και ελέγχων έχει δικαίωμα πρόσβασης σε όλα τα δεδομένα και πληροφορίες που απαιτούνται για τους σκοπούς του σχετικού ελέγχου και την εκτέλεση των καθηκόντων της, χωρίς να μπορεί να της αντιταχθεί κανενός είδους απόρρητο. 

Η Διεύθυνση Ελέγχων (Τμήμα ΙΒ΄) της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικής Διοίκησης της Α.Α.Δ.Ε., εξετάζοντας το σχετικό αίτημα, προβληματίζεται εάν οφείλει να χορηγήσει τα αιτούμενα στοιχεία και τούτο διότι καταλείπεται αμφιβολία σχετικά με το αν αίρεται εν προκειμένω το φορολογικό απόρρητο, ώστε να δύναται η ΑΑΔΕ να χορηγήσει τα αιτούμενα από την ΑΠΔΠΧ στοιχεία.

Απόσπασμα γνωμοδότησης

36. Εν προκειμένω, η ελεγχόμενη Α.Ε., η οποία, όπως προκύπτει από τους σκοπούς οι οποίοι αναφέρονται στο καταστατικό της, μπορεί να ενεργεί, είτε ως υπεύθυνη επεξεργασίας, είτε ως εκτελούσα την επεξεργασία σε σχέση με τις διερευνώμενες δραστηριότητες (ενδεχόμενη εγκατάσταση κατασκοπικού λογισμικού σε τερματικές συσκευές αγνώστων επί του παρόντος προσώπων), οφείλει να χορηγήσει στην Αρχή όλα τα δεδομένα και όλες τις αιτούμενες πληροφορίες, τα οποία είναι αναγκαία, κατά την κρίση της Αρχής (άρθρο 57 του Κανονισμού) για την πρόοδο του ελέγχου και την εκτέλεση των καθηκόντων της χωρίς να μπορεί να της αντιτάξει το φορολογικό απόρρητο. Εφόσον, λοιπόν, η ελεγχόμενη εταιρεία δεν μπορεί να αντιτάξει έναντι της Αρχής το φορολογικό απόρρητο των στοιχείων που επεξεργάζεται και των πληροφοριών των σχετικών με τον τεχνολογικό εξοπλισμό και τα μέσα που χρησιμοποιεί για την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων, δεν μπορεί, περαιτέρω, η ίδια ή οι τρίτοι τους οποίους αφορούν ορισμένα από τα αιτούμενα στοιχεία (πελάτες και προμηθευτές) να αξιώσουν από τη Φορολογική Αρχή (ΑΑΔΕ), ως αρμόδια δημόσια αρχή, την προστασία των εν λόγω πληροφοριών έναντι της εποπτικής αρχής που είναι επιφορτισμένη με την προστασία τους, καθώς και με την αποτελεσματική και συνεκτική εφαρμογή του Κανονισμού και είναι εξοπλισμένη με συνταγματικώς κατοχυρωμένες αρμοδιότητες. Έναντι αυτής κάμπτεται η προστασία του απορρήτου των φορολογικών δεδομένων της ελεγχόμενης εταιρείας και των συναλλασσομένων με αυτή προσώπων, αναφορικά με τις ερευνώμενες εκ μέρους της Αρχής συναλλαγές. Η κάμψη του εν λόγω φορολογικού απορρήτου δεσμεύει και την οικεία φορολογική αρχή (ΑΑΔΕ), η οποία στο πλαίσιο αυτό, δεν μπορεί να αντιτάξει για τα ως άνω πρόσωπα (ελεγχόμενη εταιρεία και τρίτους) το φορολογικό απόρρητο έναντι της ως άνω Αρχής.

37. Κατόπιν των ανωτέρω, γίνεται δεκτό ότι η φορολογική αρχή (ΑΑΔΕ), η οποία υπέχει υποχρέωση συνδρομής προς την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, οφείλει να της παράσχει πρόσβαση στα αιτούμενα στοιχεία για την ουσιαστική, αποτελεσματική και αξιόπιστη εκπλήρωση της αποστολής ελέγχου της εταιρείας, που αφορά το ερώτημα, για την οποία υπάρχουν υπόνοιες για παραβατική συμπεριφορά.