Ίση πρόσβαση οικογενειών με παιδιά σε υπηρεσίες παρεχόμενες στο πλαίσιο απλής χρήσης παραλίας

Ο Συνήγορος του Πολίτη διερεύνησε αναφορά σχετικά με αποκλεισμό οικογένειας με μικρό παιδί από τη χρήση ομπρελοκαθισμάτων διαχειριζόμενων από ξενοδοχειακή επιχείρηση σε δημόσια παραλία της Κρήτης.

Συγκεκριμένα, υπάλληλος της επιχείρησης δήλωσε στον πολίτη ότι δεν επιτρέπεται η χρήση του χώρου και των καθισμάτων σε οικογένειες με ανήλικα παιδιά και, ως εκ τούτου, θα έπρεπε να αποχωρήσουν.

Περιγράφηκε μάλιστα ότι, σε συνέχεια της αντίδρασης εκ μέρους των γονέων του ανηλίκου, που αμφισβήτησαν τη νομιμότητα μιας τέτοιας πολιτικής σε σχέση με τη χρήση δημόσιας παραλίας, προτάθηκε από τον υπεύθυνο, σε «ένδειξη καλής πίστης», να επιτραπεί στους δύο ενηλίκους να χρησιμοποιήσουν τα ομπρελοκαθίσματα και το παιδί τους να καθίσει κοντά τους στην άμμο.

Θεωρώντας ότι οι ενέργειες αυτές προσβάλλουν την αξιοπρέπεια του παιδιού και συνιστούν δυσμενή διάκριση σε βάρος του, οι πολίτες απευθύνθηκαν στον Συνήγορο του Πολίτη.

Η Αρχή, μετά από διερεύνηση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου και μακρά αλληλογραφία με όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες, διαπίστωσε ότι τόσο ο αρμόδιος Δήμος όσο και η κτηματική υπηρεσία του Δημοσίου δήλωναν αδυναμία ελέγχου ή επιβολής μέτρων, δεδομένου ότι η σύμβαση που συνάπτεται με τις επιχειρήσεις χρήσης αιγιαλού δεν περιλαμβάνει συναφείς υποχρεώσεις ως προς τη χρήση του χώρου.

Κατόπιν τούτου και με στόχο την αποτροπή στο μέλλον ανάλογων πρακτικών, που οδηγούν σε παραβίαση των δικαιωμάτων του παιδιού, όπως αυτά κατοχυρώνονται στη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (ν. 2101/1992), προτάθηκε από τον Συνήγορο η πρόβλεψη:

α) όρου απαγόρευσης αποκλεισμού ανηλίκων από τις προαναφερθείσες παροχές και υπηρεσίες (και συναφείς αυτών) στις συμβάσεις που συνάπτονται με τις αντίστοιχες επιχειρήσεις, καθώς και

β) συνεπειών ή καταγγελίας σύμβασης/έκπτωσης της επιχείρησης σε περίπτωση που προβαίνει σε τέτοιου είδους ενέργειες αποκλεισμού.

Οι προτάσεις του Συνηγόρου υιοθετήθηκαν πλήρως με τις υπ’ αριθμ. πρωτ. 58782 ΕΞ 2023/11.4.2023 (ΦΕΚ Β΄/2531) και 38609 ΕΞ 2023/10.3.2023 (ΦΕΚ Β΄/1432) ΚΥΑ.

Ειδικότερα, εισήχθη ρητή απαγόρευση διακριτικής μεταχείρισης για λόγους φυλής, χρώματος, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας ή χρόνιας πάθησης, ηλικίας, οικογενειακής ή κοινωνικής κατάστασης, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου κατά την άσκηση των δραστηριοτήτων από τους υπέρ ου, στους οποίους έχει παραχωρηθεί το δικαίωμα της απλής χρήσης του αιγιαλού παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου ποταμού.

Προβλέφθηκε εξάλλου ότι, σε περίπτωση διαπίστωσης παραβάσεως, η συμβατική σχέση λύεται αυτομάτως και αζημίως για το Δημόσιο με την έκδοση σχετικής διαπιστωτικής πράξης, που συνυπογράφεται από την αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία και τον οικείο Δήμο.