Περί νέου Δικαστικού Χάρτη ο λόγος

Πρόλογος :

Στο παρών άρθρο θα ασχοληθούμε με  τις προτάσεις του Υπουργού Δικαιοσύνης δια την λύση του γόρδιου αυτής δεσμού και δει τον νέο Δικαστικό Χάρτη τον  οποίο ο Υπουργός πρότεινε, όπως αυτός αναπαράχθηκε απ’ την δημοσιογράφο κα Μουστάκα Μίνα στο από 24.07.2023 άρθρο αυτήν στην εφημερίδα «Το Βήμα» με τίτλο «Λύνοντας τον γόρδιο δεσμό της Δικαιοσύνης – Ο νέος δικαστικός «χάρτης» » .

Οι Μεγάλες Αίθουσες :

Είναι θετικό ότι ο υπουργός κος  Φλωρίδης θέλει να κατασκευάσει μεγάλες αίθουσες ώστε να φιλοξενούνται περισσότερες πολυπρόσωπες δίκες ταυτόχρονα. Πράγματι δεν είναι μόνο η δίκη της Χ.Α. και της περιοχής «Μάτι» που είναι πολυπρόσωπες και ζητούν κατάλληλη προς εκδίκαση αίθουσα. Ελπίζω όμως επίσης ψηλά και όχι ψιλά να βρίσκεται στην ατζέντα του υπουργείου και η ανακαίνιση των υπαρχουσών αιθουσών των Εφετείων και Πρωτοδικείων της χώρας ώστε να κλιματίζονται σωστά καλοκαίρι και χειμώνα επιτρέποντας σε Δικηγόρους, Δικαστές, Εισαγγελείς και Γραμματείς να ασκούν υπό ανθρώπινες συνθήκες τα καθήκοντά τους. Ελπίζω επίσης προσωπικά ότι θα ακολουθήσουμε το αμερικάνικο μοντέλο το οποίο επιτάσσει όλες οι συνεδριάσεις να καταγράφονται από κλειστό κύκλωμα καμερών και απόσπασμα βιντεοληπτικού υλικού μπορούν να λάβουν όλοι οι παράγοντες της δίκης με αίτησή τους και πληρωμή ενός χ ποσού υπέρ ΤΑΧΔΙΚ. Το ανωτέρω θα εμποδίσει όσους δικαστές αυθαιρετούν να ευτελίζουν το λειτούργημα και τους συναδέλφους τους. Επίσης το σημαντικότερο είναι ότι το ανωτέρω μέτρο της καταγραφής θα βοηθήσει τους Δικαστές όταν καθαρογράφουν ποινικές αποφάσεις να θυμούνται επακριβώς τι ειπώθηκε επί της διαδικασίας.

Η Συνεργασία :

Ορθό είναι επίσης το γεγονός ότι ο γόρδιος δεσμός της Δικαιοσύνης θα λυθεί ΜΟΝΟ !!  αν όλοι οι παράγοντες αυτής συνεργαστούμε δια την αντιμετώπιση των προβλημάτων που ανακύπτουν και που έχουν εδώ και πολλά χρόνια ανακύψει.  Είναι ορθό να υπάρξει μεταξύ όλων τον κλάδων συζήτηση για τα προβλήματα που μας απασχολούν. Δικηγόροι, Δικαστές, Εισαγγελείς, Συμβολαιογράφοι, Δικαστικοί Επιμελητές κλπ θα πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν ζούμε και δεν πρέπει να ζούμε απομονωμένοι στον μικρό μικρόκοσμό μας, αλλά ζούμε από κοινού σε έναν μεγάλο βιοτικό χώρο, αυτόν της Δικαιοσύνης. Κάθε μέρα αλληλοεπιδρούμε και απ’ την αλληλεπίδρασή μας αυτήν προκύπτουν πραγματικές καταστάσεις κάποιες απ’ τις οποίες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν προβλήματα και οι οποίες θα πρέπει να επιλυθούν αυτίκα. Τέτοιες λύσεις μπορούν να προκύψουν μόνο μέσω συνεργασίας και όχι μέσω διαμάχης η οποία δεν θα έπρεπε στο κάτω κάτω να υπάρχει.

Ο Οδικός Χάρτης  συγκεκριμένα :

α) Διεύρυνση του συστήματος Ηλεκτρονικής Κατάθεσης Δικογράφων

Όσο σκέφτομαι ότι έχουμε 2023 και ότι συζητούμε ακόμα και σήμερα ως λύση την διεύρυνση του πιο πάνω συστήματος. Όσο βλέπω ότι συζητούμε ακόμα επί του αυτονόητου τόσο θέλω να κάνω χρήση ad hominem, ιδίως εναντίων θέσεων π.χ. ότι η ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων είναι ο σατανάς κλπ. Δεν θα το κάνω όμως.

Η ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων σε χώρες του εξωτερικού είναι αυτονόητη και ένα ουσιώδες κεκτημένο του Λειτουργήματός μας. Η σύνταξη ενός δικογράφου είναι μια διαδικασία που ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΑΙΡΝΕΙ ΜΕΡΕΣ!!!! για να γίνει σωστά. Ο/Η Δικηγόρος λοιπόν δεν θα πρέπει να μειώνει απ’ τον χρόνο σύνταξής του δικογράφου τον χρόνο που θα αναμένει στην ουρά για να καταθέσει το δικόγραφο. Ιδίως αν ασκεί μόνη/ος την Δικηγορία. Η αναμονή στην ουρά είναι εργατοώρες που πήγαν χαμένες, αφού αντί να συντάξει κάποιο άλλο έγγραφο ο Δικηγόρος ή να ετοιμάσει την αυριανή του Δίκη πρέπει να κάτσει στην ουρά και μετά μεσημβρίαν στην καλύτερη περίπτωση να αρχίσει ήδη κουρασμένη/ος να κάνει τις άλλες δουλειές της/ου. Συνεπώς η διεύρυνση του ανωτέρω συστήματος θα βοηθήσει καλύτερα στην οργάνωση του χρόνου ημών.

Πέραν όμως της ανωτέρω ρύθμισης θα πρέπει τα e-mail, αλλά και η εφαρμογή κατάθεσης των δικογράφων να μην είναι δημόσιοι υπάλληλοι που σχολάνε στις τρεις το μεσημέρι, αλλά να μπορεί καθείς να καταθέτει και να κάνει χρήση αυτών 24/7. Κατανοώ ότι οι Υπάλληλοι έχουν Σαββατοκύριακα και αργίες, αλλά τούτο είναι κάτι που ιδίως όσες και όσοι ασκούμε μόνοι μας την Δικηγορία δεν έχουμε.  Δεν θέλω να περιμένω λοιπόν Δευτέρα 09:00 με 15:00 να κάνω μια ερώτηση στο ειρηνοδικείο μέσω e-mail. Θέλω να την κάνω Κυριακή απόγευμα που μου ανέκυψε το θέμα και ας μου απαντήσει ο/η υπάλληλος την Δευτέρα..

β) Τα ευέλικτα Δικαστήρια.

Αν έγραφα για φίλους μου στο facebook κλπ θα απαντούσα σ’ αυτό κάπως έτσι «ΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΟΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΧΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙΙ !!!!!!....... και να καταργήσεις και αυτά που φτιάχτηκαν σε παρακαλώ».  Επειδή όμως δεν γράφω, σε φίλους μου, αλλά γράφω άρθρο το οποίο μπορεί να το διαβάσει και κάποιος που δεν γνωρίζει καλό είναι να γίνω συγκεκριμένος.

Η ποινική Δικαιοσύνη δεν πρέπει να αποδίδεται γρήγορα, αλλά σωστά.  Θα πρέπει δηλαδή να υπάρχουν από πολύ λίγες ως απειροελάχιστες πιθανότητες να βγει μια λάθος απόφαση ιδίως στα ποινικά δικαστήρια, αφού οι αποφάσεις απειλούν ποινές. Η δε ποινή είναι ένα κακό που επιβάλλει η κοινωνία δια του νομοθέτη σε απάντηση εγκλημάτων που τελούνται από κάποιον. Η ποινή έχει και άλλες παρενέργειες πέραν της παραμονής κάποιου ανθρώπου στην φυλακή όπως η κόσμηση του ποινικού μητρώου του εγκληματία, η οποία και θα τον εμποδίσει να βρει δουλειά  όταν βγει κ.α. Συνεπώς δεν πρέπει ως κοινωνία να είμαστε απλώς σίγουροι για την ενοχή του κατηγορουμένου, αλλά να είμαστε απολύτως βέβαιοι, αφού κανείς δεν θέλει νομίζω να καταστρέψει την ζωή ενός αθώου. Συνεπώς αντί στο να διασκορπίζουμε τους δικαστές θα πρέπει να προσλάβουμε κι’ άλλους ώστε ένας δικαστής να έχει λιγότερες υποθέσεις να ετοιμάζει και να ασχολείται μέσα στον μήνα. Επειδή βέβαια τούτο είναι θέμα για άλλο άρθρο θα σταματήσω εδώ την ανάπτυξη του συγκεκριμένου επιφυλασσόμενος να το αναπτύξω σε ξεχωριστό άρθρο.

γ)  Τα διοικητικά δικαστήρια. ​

Προς τούτο δεν έχω να σχολιάσω καθώς δεν ασχολούμαι με διοικητικό.

δ) Η μεταφορά σε δικηγόρους και συμβολαιογράφους.

Θεωρώ τα παραδείγματα δια τις διαταγές πληρωμής και των ένορκων βεβαιώσεων ατυχή καθώς ούτως ή άλλως την δουλειά σ’ αυτά κάνουμε εμείς οι Δικηγόροι αφού συντάσσουμε όχι μόνο τις ένορκες βεβαιώσεις τις προσημειώσεις κλπ αλλά και τις σχετικές αποφάσεις του δικαστηρίου που έχουν να κάνουν με διαταγή πληρωμής, εγγραφή ή άρση προσημείωσης κ.α. Ο Δικαστής το μόνο που κάνει είναι απλά να υπογράψει αφού ελέγξει τα τυπικά.

ε) Πληρωμή των Δικηγόρων της Νομικής Βοήθειας.

Ότι συζητούμε και τίθεται ως στόχος το αυτονόητο, δηλαδή να πληρωνόμαστε όσοι Δικηγόροι είμαστε στους καταλόγους Νομικής Βοήθειας στην ώρα μας για τις υποθέσεις που αναλαμβάνουμε …… είναι κάτι που επίσης με κάνει να σκέφτομαι τα ad hominem ως μόνιμο τρόπο έκφρασης. Αυτό είναι το λιγότερο που πρέπει να γίνεται. Θα πρέπει επίσης αφού εντολέας μας είναι το κράτος να μας εξασφαλίζει την λήψη της δικογραφίας δωρεάν (gratis), καθώς ιδίως στις ποινικές υποθέσεις η δικογραφία πρέπει να ληφθεί από εξώφυλλο σε εξώφυλλο όπως έγραψε και ο μακαρίτης Αριστείδης Οικονομίδης στο βιβλίο του «Ο Ποινικολόγος», κάτι που συνεπάγεται την δαπάνη μεγάλων ποσών δια την λήψη ολόκληρης της δικογραφίας.

Ο Δράστης να τιμωρείται – οι Ποινές να εφαρμόζονται :

Η κάποιες φορές ατιμωρησία των ενόχων για ένα έγκλημα οδηγεί στην τρώση του κύρους της δικαιοσύνης στα μάτια της κοινωνίας. Όντως τούτο είναι αληθές όμως δεν πρέπει να εξεταστεί μεμονωμένα. Όπως ανωτέρω ανέφερα η ποινή είναι ένα κακό που επιβάλλει η κοινωνία στον ένοχο για εγκλήματα σε απάντηση αυτών. Επειδή κανείς δεν θέλει λοιπόν να καταδικάζει αθώους κάνοντας λάθος άρα πρέπει 1ον να φτιάξουμε ένα σύστημα στο οποίο θα γίνεται καλή και ουσιώδης έρευνα …… «θα δένεται καλά η υπόθεση » που λέμε ώστε να μην υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία για την ενοχή. 2ον Θα δικάζουν δικαστές έμπειροι που είχαν τον χρόνο να εξετάζουν και εξέτασαν την υπόθεση σε βάθος. Τέλος 3ον οι δε αποφάσεις αυτών θα πρέπει να είναι όντως ειδικά και εμπεριστατωμένα αιτιολογημένες και θα πρέπει να υπάρξει αυστηρότερη ερμηνεία του άρθρου 93 Συντ, ώστε ο δικαστής να απαντά στον κάθε ισχυρισμό ειδικά και εμπεριστατωμένα και όχι σε μια μικρή κατηγορία ισχυρισμών που λέγονται αυτοτελείς ισχυρισμοί. Θα πρέπει ο δικαστής να αναφέρει γιατί δεν δέχθηκε την ερμηνεία του κατηγορουμένου για το τάδε ή το δείνα αποδεικτικό στοιχείο.

Επίλογος :

Τα προβλήματα της Θέμιδος είναι πολλά και για να τα λύσουμε ΔΕΝ !! θα πρέπει να είμαστε λίγοι. Χρειάζεται προσοχή και ουσιώδη σχεδιασμό η λύση αυτών.  Τα όσα έγραψα σ’ αυτό το πάνω από 1300 λέξεις άρθρο μου γεννούν το καθένα πολλά ερωτήματα όπως π.χ. τι εμποδίζει τους δικαστές να γράφουν πραγματικά ειδικά και εμπεριστατωμένα αιτιολογημένες με την έννοια που ανωτέρω ανέπτυξα αποφάσεις ; κ.α. Ελπίζω ότι αυτό το άρθρο θα αποτελέσει αφορμή για συζήτηση και συνεργασία όλων μας.

Ευάγγελος Κ. Νασίου

Δικηγόρος Αθηνών – Διαμεσολαβητής.

---------------------

Υποσημειώσεις :

1. Η φωτογραφία είναι του Ricardo André Frantz 

2. Σύνδεσμος για το άρθρο της κας Μουστάκα https://www.tovima.gr/print/society/lynontas-lfton-gordio-desmo-tis-dikaiosynis/