Έχω ένα eShop ή παρέχω υπηρεσίες hosting. Με αφορά η νέα νομοθεσία της ΕΕ "Πράξη για τις ψηφιακές αγορές" - η λεγόμενη "DSA"?

Έχεις ένα eShop και ξέρεις - είτε εμπειρικά, είτε μιλώντας με κάποιο γνωστό δικηγόρο - ότι πρέπει να έχεις κάποια "legal notices". Privacy Notice, Cookies Policy, Terms of Use, Terms for online shopping είναι αυτά που λίγο πολύ βλέπουμε σε όλες τις ιστοσελίδες.

Σύντομα θα μπει στο καθημερινό και νομικό μας λεξιλόγιο και ένα άλλο αρτικόλεξο, ίσως όχι τόσο "ξακουστό" όσο το GDPR, αλλά - πιο σίγουρα - πιο περίπλοκο και πιο "ακριβό", βάσει των επαπειλουμένων προστίμων. Το "DSA".

Η πλήρης ονομασία της είναι «Πράξη για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες». Η επίσημη ονομασία της είναι Κανονισμός (ΕΕ) 2022/2065 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Οκτωβρίου 2022 σχετικά με την ενιαία αγορά ψηφιακών υπηρεσιών και την τροποποίηση της οδηγίας 2000/31/ΕΚ (πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες). Ευρύτερα γνωστή είναι ως «Digital Services Act» και το ακρωνύμιό της, με το οποίο θα γίνονται αναφορές στην παρούσα μελέτη, είναι «DSA».

Η DSA αφορά την καθημερινότητά μας. Καλύπτει δραστηριότητες όπως παρακολούθηση video, ανάρτηση δημοσιεύσεων στα social media, αποθήκευση στο cloud, οργάνωση ταξιδιών, αναζήτηση πληροφοριών, αλληλεπίδραση με κριτικές καταναλωτών σε προϊόντα – ακόμη και πρόσβαση στο διαδίκτυο.  Με αυτήν θεσπίζεται μια διεξοδική νέα δέσμη κανόνων για τις επιγραμμικές ενδιάμεσες υπηρεσίες όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να σχεδιάζουν τις υπηρεσίες και τις διαδικασίες τους. Οι νέοι κανόνες περιλαμβάνουν νέες αρμοδιότητες για τον περιορισμό της διάδοσης παράνομου περιεχομένου και παράνομων προϊόντων στο διαδίκτυο, την αύξηση της προστασίας των ανηλίκων, την παροχή περισσότερων επιλογών και καλύτερης πληροφόρησης στους χρήστες. Οι υποχρεώσεις των διαφόρων επιγραμμικών παραγόντων αντιστοιχούν στον ρόλο, το μέγεθος και τον αντίκτυπό τους στο επιγραμμικό οικοσύστημα· σχετική επισκόπηση διατίθεται εδώ.

Όλοι οι online ενδιάμεσοι - θα πρέπει να συμμορφώνονται με ευρύ φάσμα νέων υποχρεώσεων διαφάνειας για την αύξηση της λογοδοσίας και της εποπτείας, για παράδειγμα με έναν νέο μηχανισμό επισήμανσης παράνομου περιεχομένου.

Οι προβλέψεις της εφαρμόζονται από την 17η Φεβρουαρίου 2024 – με οριζόντια άμεση ισχύ, ως Κανονισμού.

Όμως, για τους "μεγάλους παίκτες", η DSA εφαρμόζεται ήδη.

Πρόκειται για τις 17 πολύ μεγάλες επιγραμμικές πλατφόρμες και 2 πολύ μεγάλες επιγραμμικές μηχανές αναζήτησης που έχουν απήχηση σε τουλάχιστον 45 εκατομμύρια μηνιαίους ενεργούς χρήστες. Πρόκειται για τις εξής:

Πολύ μεγάλες επιγραμμικές πλατφόρμες:

• Alibaba AliExpress
• Amazon Store
• Apple AppStore
• Booking.com
• Facebook
• Google Play
• Google Maps
• Google Shopping
• Instagram
• LinkedIn
• Pinterest
• Snapchat
• TikTok
• Twitter
• Wikipedia
• YouTube
• Zalando

Πολύ μεγάλες επιγραμμικές μηχανές αναζήτησης:

• Bing
• Google Search

Τι γίνεται όμως με τον καθημερινό χρήστη του διαδικτύου; Τον αφορά η DSA?

Η DSA αφορά κατ' αρχάς τους "ενδιάμεσους". Δηλαδή, κυρίως τους Online Hosting providers Και τις "πλατφόρμες", που επιτρέπουν ανταλλαγή δεδομένων και ακόμη και κατάρτιση συμβάσεων (marketplaces για ηλεκτρονικά είδη, όπως η Amazon ή πλατφόρμες παραγγελίας φαγητού ή ταξί).

Η σημαντικότερη - και καθημερινή υποχρέωση - για ΟΛΟΥΣ τους ενδιάμεσους που είναι υπηρεσίες hosting ή πλατφόρμες, είναι να θέτουν σε εφαρμογή μηχανισμούς που επιτρέπουν σε οποιοδήποτε πρόσωπο ή οντότητα να τους ειδοποιεί σχετικά με την ύπαρξη στην υπηρεσία τους συγκεκριμένων πληροφοριακών στοιχείων τα οποία το πρόσωπο ή η οντότητα θεωρεί παράνομο περιεχόμενο.

Έτσι, οφείλουν να απομακρύνουν το "παράνομο περιεχόμενο"  γνωστό και ως content moderation. Αλλά, κάθε πράξη πρέπει να περιλαμβάνει και αιτιολογία, για τον οποία απομακρύνουν το περιεχόμενό τους.

Αξιοσημείωτη είναι και η υποχρέωσή τους (εκτός αν είναι μικρές ή πολύ μικρές επιχειρήσεις, κατά τα λογιστικά πρότυπα) - αν έχουν τη μορφή της "marketplace" άρα δίνουν στους καταναλωτές τη δυνατότητα να συνάπτουν εξ αποστάσεως συμβάσεις με εμπόρους διασφαλίζουν ότι οι έμποροι μπορούν να χρησιμοποιούν τις εν λόγω επιγραμμικές πλατφόρμες για την προώθηση μηνυμάτων ή για την προσφορά προϊόντων ή υπηρεσιών σε καταναλωτές που βρίσκονται στην Ένωση μόνον εάν, πριν από τη χρήση των υπηρεσιών των επιγραμμικών πλατφορμών για τους σκοπούς αυτούς, οι επιγραμμικές πλατφόρμες έχουν λάβει τις πληροφορίες ταυτοποίησης κάθε "εμπόρου".

Μάλιστα, κάθε πλατφόρμα πρέπει να εμφανίζει διαθέσιμες στον interface αυτής τις πληροφορίες για τον έμπορο, αλλιώς απειλείται με τεράστιο πρόστιμο. Έτσι, αν ο έμπορος δεν τις παρέχει (π.χ. διότι πωλεί μαϊμού προϊόντα) μπορεί να του απαγορεύσει την πρόσβαση στο Marketplace.