Τα πειθαρχικά συμβούλια των δικαστών αποτελούν δικαστήρια κατά την έννοια του άρθρου 6 ΕΣΔΑ (ΣτΕ Γ΄ 1892-3/2023)

Το άρθρο 6 ΕΣΔΑ εφαρμόζεται στα πειθαρχικά συμβούλια των δικαστών, τα οποία είναι δικαστήρια κατά την έννοια της ΕΣΔΑ, του δικαίου της ΕΕ και του ΔΣΑΠΔ, ενώ οι αποφάσεις τους δεν υπόκεινται σε αίτηση ακυρώσεως (άρθρο 91 §4 Συντ.).

30/10/2023

ΣτΕ Γ´ Τμ. (5μ) 1892 και 1893/2023

Πρόεδρος: Δ. Σκαλτσούνης, Αντιπρόεδρος ΣτΕ

Εισηγητής: Α. Χρυσικόπουλος, Πάρεδρος ΣτΕ

 

Το άρθρο 6 ΕΣΔΑ εφαρμόζεται στις πειθαρχικές διαφορές των δικαστικών λειτουργών. Τα οικεία πειθαρχικά συμβούλια αποτελούν «δικαστήρια» κατά την έννοια των άρθρων 6 §1 ΕΣΔΑ, 47 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και 14 §1 β΄ ΔΣΑΠΔ, ενώ κατά τα άρθρα 91 §4 του Συντάγματος και 105 §6 του ν. 1756/1988 οι αποφάσεις τους δεν υπόκεινται σε αίτηση ακυρώσεως. Δεν τίθεται ζήτημα αντίθεσης της ρύθμισης αυτής στα άρθρα 6 §1 και 13 ΕΣΔΑ ούτε στις αντίστοιχες διατάξεις του ΔΣΑΠΔ και του ανωτέρω Χάρτη. Απορρίπτονται ως απαράδεκτες αιτήσεις ακυρώσεως δικαστικών λειτουργών κατά αποφάσεων του 9μελούς Πειθαρχικού Συμβουλίου του ΑΠ.

Τα κατά τα άρθρα 91 §§ 1, 2, 3 του Συντάγματος και 95 του ν. 1756/1988 πειθαρχικά συμβούλια των δικαστικών λειτουργών εντάσσονται στη δικαστική και όχι στη διοικητική οργάνωση της Πολιτείας, ενώ σύμφωνα με τα άρθρα 91 §4 του Συντάγματος και 105 §6 του ν. 1756/1988 οι αποφάσεις τους δεν υπόκεινται σε αίτηση ακυρώσεως. Τα εν λόγω πειθαρχικά συμβούλια αποτελούν «δικαστήρια», κατά την έννοια του άρθρου 6 §1 ΕΣΔΑ, καθόσον συγκροτούνται –κατά πλειοψηφία ή εξ ολοκλήρου– από ανώτατους ή ανώτερους δικαστικούς λειτουργούς, οριζόμενους κάθε έτος με κλήρωση, και, ως εκ τούτου, παρέχουν αυξημένες εγγυήσεις ανεξάρτητης και αμερόληπτης κρίσης, αποφαίνονται δε κατά τρόπο δεσμευτικό εντός της δικαιοδοσίας τους, με βάση κανόνες δικαίου και στο πλαίσιο οργανωμένης διαδικασίας αναλυτικώς προβλεπόμενης στον νόμο (ν. 1756/1988), ενώ οι πειθαρχικώς διωκόμενοι έχουν δικαίωμα να παρίστανται κατά τη συζήτηση της υπόθεσης –μόνοι ή με δικηγόρο– και να λαμβάνουν τον λόγο, να υποβάλλουν υπομνήματα και να ασκούν έφεση κατά των οριστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί σε πρώτο βαθμό.  

Συνεπώς, σύμφωνα με τα κριτήρια της νομολογίας του ΕΔΔΑ, στις πειθαρχικές διαφορές των δικαστικών λειτουργών εφαρμόζεται το άρθρο 6 της ΕΣΔΑ, αφού η εθνική νομοθεσία δεν αποκλείει την πρόσβαση των πειθαρχικώς διωκομένων σε «δικαστήριο» κατά την έννοια της §1 του ίδιου άρθρου.

Εξ άλλου, ως εκ της ανωτέρω οργάνωσης και λειτουργίας τους, τα πειθαρχικά συμβούλια των δικαστικών λειτουργών αποτελούν «δικαστήρια» και κατά την έννοια των άρθρων 47 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 14 §1 β΄ του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ΔΣΑΠΔ). Εν όψει τούτων, δεν τίθεται ζήτημα αντίθεσης της ανωτέρω απαγόρευσης άσκησης αιτήσεως ακυρώσεως στα άρθρα 6 §1 και 13 ΕΣΔΑ ούτε στα αντίστοιχα άρθρα του ΔΣΑΠΔ και του ανωτέρω Χάρτη, αφού δεν αποκλείεται η πρόσβαση των πειθαρχικώς διωκομένων σε «δικαστήριο» κατά την έννοια των προαναφερόμενων οικείων διατάξεων.

Απορρίπτονται ως απαράδεκτες αιτήσεις ακυρώσεως δικαστικών λειτουργών των πολιτικών δικαστηρίων κατά αποφάσεων του Εννεαμελούς Πειθαρχικού Συμβουλίου του Αρείου Πάγου. Δεν συντρέχει περίπτωση υποβολής προδικαστικού ερωτήματος στο ΔΕΕ ούτε αιτήματος γνωμοδότησης στο ΕΔΔΑ.

Πηγή: adjustice.gr