Δημοσιεύθηκε ο νόμος για την πρόληψη διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο (Ν. 5067/2023)

Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο Ν. 5067/2023 με τίτλο «Εφαρμογή διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/ 784 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2021 σχετικά με την πρόληψη της διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο και λοιπές ρυθμίσεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης» (ΦΕΚ Α’/189/20-11-2023).

Με τις νέες ρυθμίσεις επιδιώκεται η θέσπιση μέτρων εσωτερικού δικαίου για την πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/784 στην εθνική έννομη τάξη σχετικά με την πρόληψη της διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο.

Συγκεκριμένα, επιδιώκεται η διασφάλιση - δίχως τη θέσπιση δυσανάλογων περιορισμών σε βάρος της ελευθερίας της έκφρασης στο διαδίκτυο - της ομαλής λειτουργίας της ψηφιακής ενιαίας αγοράς σε μια ανοικτή και δημοκρατική κοινωνία μέσω:

(α) Του καθορισμού των αρμόδιων εθνικών αρχών για την έκδοση εντολών αφαίρεσης και ελέγχου διασυνοριακών εντολών αφαίρεσης τρομοκρατικού περιεχομένου, οι οποίες αποτελούν όργανα της δικαστικής λειτουργίας που διαθέτουν αυξημένα εχέγγυα προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας, 

(β) του ορισμού εθνικής αρχής εποπτείας της εφαρμογής των ειδικών μέτρων αντιμετώπισης της κατάχρησης υπηρεσιών φιλοξενίας για τη δημόσια διάδοση τρομοκρατικού περιεχομένου σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 2 του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/784,

(γ) της πρόβλεψης τήρησης του μητρώου παρόχων υπηρεσιών φιλοξενίας, καθώς και αρχείου εντολών αφαίρεσης,

(δ) της θέσπισης αποτελεσματικών, αναλογικών και αποτρεπτικών κυρώσεων,

(ε) της παροχής εννόμου προστασίας στους παρόχους στους οποίους επιβάλλονται οι κυρώσεις των άρθρων 12 έως 15.

Όπως επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση, η συνεχής παρουσία τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο συνιστά σοβαρό κίνδυνο για τους πολίτες και την ασφάλεια της κοινωνίας. Οι τρομοκράτες κάνουν κατάχρηση του διαδικτύου για να διαδώσουν τα μηνύματά τους, για να εκφοβίσουν, να ριζοσπαστικοποιήσουν το κοινό, να στρατολογήσουν και να διευκολύνουν τη διεξαγωγή τρομοκρατικών επιθέσεων. Η πρόληψη της διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο κρίνεται αναγκαίο να ρυθμιστεί, αφενός για να εφαρμοστεί ο Κανονισμός (ΕΕ) 2021/784 στην εθνική έννομη τάξη και αφετέρου για να διασφαλιστεί η ομαλή λειτουργία της ψηφιακής αγοράς σε μια ανοικτή και δημοκρατική κοινωνία, αντιμετωπίζοντας την κατάχρηση των υπηρεσιών φιλοξενίας για τρομοκρατικούς σκοπούς.

Συγκεκριμένα, ο νόμος περιλαμβάνει, εκτός των άλλων, μια σειρά μέτρων όπως: εντολές αφαίρεσης, απαιτήσεις για τις διασυνοριακές εντολές αφαίρεσης, ειδικά μέτρα που πρέπει να ληφθούν από τους παρόχους υπηρεσιών φιλοξενίας που εκτίθενται σε τέτοιο περιεχόμενο, διατήρηση αυτού του περιεχομένου από τους παρόχους υπηρεσιών φιλοξενίας για διοικητικούς ή δικαστικούς σκοπούς, με κύριο στόχο την αντιμετώπιση της δημόσιας διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο.

Επιπρόσθετα, προβλέπονται ειδικότερα μέτρα για τη διασφάλιση της διαφάνειας και των νόμιμων δικαιωμάτων, όπως υποχρεώσεις διαφάνειας για τους παρόχους υπηρεσιών φιλοξενίας, εκθέσεις διαφάνειας από τις εθνικές αρχές, ένδικα βοηθήματα και μέσα για τους παρόχους υπηρεσιών φιλοξενίας, μηχανισμοί καταγγελιών, καθώς και πληροφορίες προς τους παρόχους περιεχομένου.

Οι νέες διατάξεις στοχεύουν στην ταχύτερη και αποτελεσματικότερη πρόληψη και αντιμετώπιση των εγκληματικών φαινομένων, κυρίως δε της διάδοσης τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο, που αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου προβλήματος παράνομου περιεχομένου στο διαδίκτυο, και στη στενότερη και αποδοτικότερη συνεργασία των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον παραπάνω σκοπό. Μακροπρόθεσμα, επιδιώκεται η αντιμετώπιση της κατάχρησης υπηρεσιών φιλοξενίας για τη διάδοση προς το κοινό τρομοκρατικού περιεχομένου στο διαδίκτυο. Μέσω των καθηκόντων μέριμνας, τα οποία πρέπει να εφαρμόζουν οι πάροχοι υπηρεσιών φιλοξενίας, σκοπείται η διασφάλιση της αφαίρεσης ή της απενεργοποίησης της πρόσβασης σε τέτοιου είδους περιεχόμενο.

Παράλληλα, στο Μέρος Β’ του νόμου, περιλαμβάνονται ρυθμίσεις σχετικά με τον ανακαθορισμό των καθηκόντων των επιθεωρητών συμβούλων, την επιτάχυνση της διαδικασίας ενώπιον του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου και την αναπλήρωση του δεύτερου εισαγγελικού λειτουργού της παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 5002/2022, με σκοπό την αντιμετώπιση κενών ή εφαρμοστικών και ερμηνευτικών δυσχερειών, που αναδείχθηκαν από την πρακτική εφαρμογή των τροποποιούμενων αυτών νομοθετημάτων και, εντέλει, την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία της δικαιοσύνης.

Δείτε αναλυτικά τον ν. 5067/2023.