Εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης στην Υγεία στην Ελλάδα: Τι αναφέρει η γνώμη της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και Τεχνοηθικής

Η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής και Τεχνοηθικής (ΕΕΒΤ) ανακοίνωσε τη δημοσίευση Γνώμης για τις Εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης στην Υγεία στην Ελλάδα.

Πρόκειται για το πρώτο επίσημο ελληνικό κείμενο που ασχολείται επισταμένως με το εξειδικευμένο ζήτημα του αντικτύπου της ανάπτυξης και χρήσης εφαρμογών ΤΝ στην υγεία.

Το θέμα είναι άκρως επίκαιρο, στο μέτρο που στη χώρα μας αφενός αναπτύσσονται αξιοσημείωτες σχετικές ερευνητικές πρωτοβουλίες, αφετέρου ολοένα και περισσότερες εφαρμογές ΤΝ καθιερώνονται στην κλινική πράξη.

Έχοντας ήδη συστήσει μία Ομάδα Εμπειρογνωμόνων για τη διαρκή υποστήριξη των θεμάτων της ΤΝ και έχοντας οργανώσει επανειλημμένες ακροάσεις επιστημόνων και εκπροσώπων φορέων, η Επιτροπή στην παρούσα Γνώμη χαρτογραφεί τα ηθικά ζητήματα που εγείρουν οι εφαρμογές της ΤΝ, τα προσεγγίζει μέσα από ένα συνδυασμό ηθικών αλλά και λειτουργικών-διαδικαστικών αρχών, και διατυπώνει τεκμηριωμένες και υλοποιήσιμες προτάσεις για την αρμονική ενσωμάτωση των εφαρμογών ΤΝ στο ελληνικό σύστημα παροχής υπηρεσιών υγείας.

Ως τεχνολογία, η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) αναπτύσσεται ραγδαίως και αναμένεται να έχει μεγάλο αντίκτυπο στις ζωές και το μέλλον μας. Η ανάπτυξη και εξέλιξη των ψηφιακών τεχνολογιών, που συνδυάζουν διαχείριση δεδομένων και συνδεσιμότητα, προσφέρει αναρίθμητα οφέλη σε διάφορα επίπεδα, όπως αυτό της δημόσιας διοίκησης, της υγείας, της επιχειρηματικότητας, και της ασφάλειας. Ωστόσο, η εφαρμογή της ΤΝ επιφέρει σημαντικές προκλήσεις για τη διασφάλιση της δημοκρατίας και την προστασία θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών και η θέσπιση ενός ηθικού και νομικού πλαισίου χρήσης της ΤΝ, είναι που θα καθορίσουν τη μέγιστη εκμετάλλευση των ωφελειών με ασφάλεια και σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα. Σύμφωνα με τον αρχικό ορισμό της ΤΝ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «Η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) αναφέρεται σε συστήματα που επιδεικνύουν έξυπνη συμπεριφορά αναλύοντας το περιβάλλον τους και λαμβάνοντας μέτρα -με κάποιο βαθμό αυτονομίας- για να επιτύχουν τους στόχους τους».1 Με άλλα λόγια τα συστήματα ΤΝ είναι σχεδιασμένα από τον άνθρωπο και έχουν τη δυνατότητα να αντιλαμβάνονται και να ερμηνεύουν δεδομένα από το περιβάλλον τους και να λαμβάνουν βέλτιστες αποφάσεις, αναπαράγοντας γνωστικές λειτουργίες του ανθρώπου, όπως η μάθηση, ο σχεδιασμός και η λήψη αποφάσεων. O επιστημονικός κλάδος της ΤΝ περιλαμβάνει διάφορες προσεγγίσεις και τεχνικές: α) τη μηχανική μάθηση, όπως π.χ. η βαθιά μάθηση και η ενισχυτική μάθηση, β) τη μηχανική συλλογιστική που περιλαμβάνει τον σχεδιασμό, τον προγραμματισμό, την αναπαράσταση και τη συλλογιστική γνώσης, την αναζήτηση και τη βελτιστοποίηση, και, γ) τη ρομποτική, που περιλαμβάνει τον έλεγχο, την αντίληψη, τους αισθητήρες και τους ενεργοποιητές, καθώς και την ενσωμάτωση όλων των άλλων τεχνικών σε κυβερνο-φυσικά συστήματα.2 Η παρούσα Έκθεση έχει ως σκοπό την ανασκόπηση των εφαρμογών ΤΝ στην υγεία στην Ελλάδα, την ανάλυση των ηθικών ζητημάτων που προκύπτουν από τη χρήση της ΤΝ, την 

επισκόπηση του ρυθμιστικού πλαισίου και τη διατύπωση προτάσεων, με στόχο τη δημιουργία ενός κοινωνικά αποδεκτού πλαισίου εφαρμογής των συστημάτων αυτών.

Μπορείτε να δείτε το κείμενο της Γνώμης εδώ, και το κείμενο της συνοδευτικής Έκθεσης εδώ.