Λήγει η προθεσμία για εναντίωση στη χρήση προσωπικών δεδομένων από το Meta AI

Λίγες ώρες ακόμα έχουν στη διάθεσή τους οι ευρωπαίοι χρήστες του Facebook και του Instagram για να ασκήσουν εναντίωση στη χρήση των δημοσίων αναρτήσεών τους για την εκπαίδευση του Meta AI.

Την προθεσμία της 27ης Μαΐου, ημέρα κατά την οποία η Meta έχει γνωστοποιήσει πως θα ξεκινήσει να χρησιμοποιεί τα δεδομένα αυτά, υπέμνησε στους πολίτες η ολλανδική αρχή προστασίας δεδομένων Autoriteit Persoonsgegevens (AP) με ανακοίνωση στον ιστότοπό της.

Η Meta έχει ήδη από τα μέσα του 2024 εκφράσει την πρόθεσή της να χρησιμοποιήσει  τα προσωπικά δεδομένα και των ευρωπαίων χρηστών των υπηρεσιών της, προκειμένου να εκπαιδεύσει και να αναπτύξει τα δικά της μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, μεταξύ αυτών το LLM της εταιρείας, Llama.

Τον Απρίλιο του 2025 και μετά από διαβούλευση με την ιρλανδική αρχή προστασίας δεδομένων, την εποπτική αρχή του ΓΚΠΔ που είναι αρμόδια για τις δραστηριότητες της Meta σε επίπεδο ΕΕ, η εταιρεία ενημέρωσε τους χρήστες των δύο δημοφιλών μέσων κοινωνικής δικτύωσής της, πως μπορούν να ασκήσουν εναντίωση στη χρήση των δεδομένων τους.

Τα προσωπικά δεδομένα που προτίθεται να χρησιμοποιήσει η Meta προς τον σκοπό αυτό είναι όλες οι πληροφορίες και αναρτήσεις των ενηλίκων χρηστών, υπό την προϋπόθεση πως αυτές είναι δημόσιες. Στις πληροφορίες αυτές εντάσσονται φωτογραφίες και βίντεο που έχουν αναρτηθεί στο Facebook και το Instagram, καθώς και πάσης φύσεως αναρτήσεις, σχόλια και λεζάντες που έχουν ανέβει από τους χρήστες χωρίς περιορισμούς στο κοινό στο οποίο αυτές απευθύνονται.

Η εναντίωση αυτή, την οποία οι χρήστες μπορούν να ασκήσουν εντός της προθεσμίας που τους έχει δοθεί, δεν είναι μια γενικόλογη και αφηρημένη απαγόρευση χρήσης προσωπικών δεδομένων, όπως οι μονομερείς δηλώσεις που κατά καιρούς αναπαράγονται στα social media. Είναι η άσκηση του δικαιώματος εναντίωσης του άρθρου 21 Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων, το οποίο αναγνωρίζεται στα υποκείμενα των δεδομένων επειδή η Meta, ως υπεύθυνος επεξεργασίας, έχει κριθεί πως έχει καταρχήν το έννομο συμφέρον, άρα και το δικαίωμα, να προχωρήσει στη χρήση των δεδομένων που επιδιώκει. Η εναντίωση αυτή έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που θυμίζουν περισσότερο ένα δικαίωμα opt-out από τη σχεδιαζόμενη επεξεργασία: αφενός πρέπει να ασκηθεί εντός της δοθείσας προθεσμίας, καθώς μετά την πάροδο αυτής δεν θα υπάρχει η τεχνική δυνατότητα για αντιστροφή των αποτελεσμάτων της χρήσης των δεδομένων, αφετέρου φαίνεται πως η Meta έχει δεχθεί να μην την αντικρούσει, ως έχει το δικαίωμα βάσει Γενικού Κανονισμού.

Η διαδικασία άσκησης του δικαιώματος εναντίωσης είναι εξαιρετικά απλή, αφού η εταιρεία ακολούθησε τις υποδείξεις της ιρλανδικής αρχής. Η μοναδική ενέργεια που απαιτείται από τους χρήστες είναι η υποβολή ενός αιτήματος προς το Facebook ή/και το Instagram, υπό την αυτονόητη προϋπόθεση πως είναι συνδεδεμένοι με τον λογαριασμό τους. Η εταιρεία παρέχει στους χρήστες και τη δυνατότητα να αιτιολογήσουν την εναντίωσή τους αυτή, χωρίς ωστόσο αυτό να αποτελεί προϋπόθεση για την άσκηση του δικαιώματος.

Εναλλακτικά, οι χρήστες που επιθυμούν να αποφύγουν τη σχεδιαζόμενη χρήση των δεδομένων τους, μπορούν απλώς να αλλάξουν το κοινό των δημοσίων αναρτήσεών τους, έτσι ώστε να τις μετατρέψουν σε μη δημόσιες. Ως προς τα προσωπικά δεδομένα τους, που έχουν τυχόν αναρτηθεί δημοσίως από λογαριασμούς άλλων χρηστών σε Instagram και Facebook, δυστυχώς οι χρήστες δεν έχουν καμία επιλογή. Η τύχη των δεδομένων τους αυτών θα κριθεί αποκλειστικά από τις ενέργειες αυτών που τα δημοσίευσαν.

Πληροφορίες σχετικά με την εκπαίδευση των AI μοντέλων της Meta και τις δυνατότητες των χρηστών μπορεί κανείς να βρει στη σχετική ενημέρωση της αρχής προστασίας δεδομένων του Αμβούργου.