Παράνομη μετανάστευση: Σε διαβούλευση το νέο νομοσχέδιο του Υπ. Μετανάστευσης

Σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση έχει τεθεί το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου με τίτλο «Αναμόρφωση πλαισίου και διαδικασιών επιστροφών πολιτών τρίτων χωρών – Λοιπές ρυθμίσεις του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου».

Με το πρώτο Κεφάλαιο του Μέρους Α’ επιχειρείται η αναμόρφωση των διατάξεων ενσωμάτωσης στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας 2008/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 16ης Δεκεμβρίου 2008, σχετικά με τους κοινούς κανόνες και διαδικασίες στα κράτη – μέλη για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών (ΕΕ L 348/24.12.2008).

Το δεύτερο Κεφάλαιο του Μέρους Α’ επικεντρώνεται στην αλλαγή και βελτίωση των κανόνων και διαδικασιών της εθνικής νομοθεσίας, που εφαρμόζονται για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων στη χώρα πολιτών τρίτων χωρών, με γνώμονα πάντοτε τα θεμελιώδη ατομικά δικαιώματα, με εμβληματικότερες ρυθμίσεις του κεφαλαίου:

(α) την τροποποίηση του άρθρου 82 του ν. 3386/2005 (Α’ 212) περί ανεπιθύμητων αλλοδαπών με την αύξηση των ποινών, που προβλέπονται σήμερα, για όσους επανέρχονται παράνομα στη χώρα και είναι καταχωρημένοι στον κατάλογο των ανεπιθύμητων αλλοδαπών και

(β) την αντικατάσταση του άρθρου 83 του ν. 3386/2005 (Α’ 212) περί των ποινικών κυρώσεων της παράνομης εισόδου και εξόδου από τη χώρα, με την πρόβλεψη, για πρώτη φορά, ως ποινικού αδικήματος και της παράνομης παραμονής στη χώρα καθώς και την αυστηροποίηση των προβλεπόμενων σήμερα ποινών για τα αδικήματα της παράνομης εισόδου και παράνομης εξόδου.

Με το Μέρος Γ΄ επιχειρείται η ρύθμιση επειγόντων ζητημάτων, κυρίως οργανωτικών και λειτουργικών, αρμοδιότητας του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, με κυριότερη ρύθμιση την κατάργηση της δυνατότητας χορήγησης αδειών διαμονής για εξαιρετικούς λόγους (άδεια διαμονής τύπου «Α.6»), σε πολίτες τρίτων χωρών που διαμένουν στη χώρα για επτά (7) τουλάχιστον συνεχή έτη, πριν από την υποβολή αίτησης σύμφωνα με έγγραφα βέβαιης χρονολογίας.

Σύμφωνα με το δελτίο τύπου του Υπουργείου, τα καίρια σημεία του νομοσχεδίου είναι τα εξής:

Επικαιροποίηση ορισμών σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του νέου Κανονισμού

- Διεύρυνση έννοιας χώρας επιστροφής. Προστίθενται ως χώρες επιστροφής: α) η χώρα συνήθους διαμονής, β) η ασφαλής τρίτη χώρα, όπως ορίζεται στο άρθρο 91 ν. 4939/2022 (Α’ 111), λόγω της οποίας η αίτηση διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε ως απαράδεκτη και γ) η πρώτη χώρα ασύλου λόγω της οποίας η αίτηση διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε ως απαράδεκτη.

- Προσθήκη ορισμών  κινδύνου διαφυγής σε πιο αυστηρή κατεύθυνση. Προστίθενται ως αντικειμενικά κριτήρια που αποτελούν κίνδυνο διαφυγής α) η μη ύπαρξη κατοικίας ή γνωστής διαμονής, β) η άνευ προηγούμενης ενημέρωσης των αρμόδιων αρχών εγκατάλειψη ή μεταβολή τόπου κατοικίας ή γνωστής διαμονής και γ) η άρνηση υποβολής σε ταυτοποίηση με βιομετρικά ή άλλα μέσα.

Οικειοθελής αναχώρηση

- Μείωση προβλεπόμενων προθεσμιών για οικειοθελή αναχώρηση (25 ημέρες -> 14 ημέρες), καθώς και για παράταση προθεσμίας οικειοθελούς αναχώρησης για εξαιρετικούς λόγους (120 ημέρες -> 60 ημέρες).

- Επιβολή ηλεκτρονικής επιτήρησης ως περιοριστικό μέτρο κατά την προθεσμία οικειοθελούς αναχώρησης.

Απαγόρευση εισόδου στη χώρα

- Αυστηροποίηση πλαισίου, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του κανονισμού. Προβλέπεται ως υποχρεωτικός λόγος απαγόρευσης εισόδου ο κίνδυνος από την παρουσία του πολίτη τρίτης χώρας για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια, εθνικής ασφάλεια και δημόσια υγεία.

- Επεκτείνεται η διάρκεια χρονικού διαστήματος απαγόρευσης εισόδου (5 έτη σε 10 έτη) και εισάγεται δυνατότητα παράτασης αυτής μέχρι και για 5 έτη.

Ποινικοποίηση παράνομης παραμονής στη χώρα μετά την ολοκλήρωση της διοικητικής διαδικασίας

- Φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών, χρηματική ποινή 10.000 ευρώ, Μη δυνατότητα μετατροπής ή αναστολής έκτισης ποινής.

- Δυνατότητα αναστολής εκτέλεσης ποινής υπό τον όρο δήλωσης του καταδικασμένου πολίτη τρίτης χώρας σε εκούσια αναχώρηση από την Ελλάδα. Η αναστολή εκκινεί με την αναχώρηση από τη χώρα.

- Οι επιλογές όποιου παραμένει παράνομα στη χώρα θα είναι δύο: Η φυλακή, ή επιστροφή.

Κράτηση

- Επέκταση των λόγων κράτησης και σε θέματα ασφάλειας.Ρητή πρόβλεψη περί μη αναστολής κράτησης σε περίπτωση υποβολής αντιρρήσεων, επέκταση διάρκειας κράτησης, συμπεριλαμβανομένων προβλεπόμενων παρατάσεων, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του κανονισμού από 18 μήνες σε 24 και επανεξέταση συνδρομής προϋποθέσεων κράτησης ανά εξάμηνο.

- Αύξηση χρηματικής ποινής όσων επανέρχονται παράνομα στη χώρα, από 3.000 έως 10.000 ευρώ σε 10.000 έως 30.000 ευρώ.

- Αύξηση ορίων ποινής για όσους εισέρχονται παράνομα στην χώρα, από 3 μήνες σε τουλάχιστον 2 έτη, σε περίπτωση επιβαρυντικών περιπτώσεων από 6 μήνες σε τουλάχιστον 3 έτη.

- Αύξηση χρηματικής ποινής από 1.500 σε 5.000 ευρώ, και σε περίπτωση επιβαρυντικών περιπτώσεων από 3.000 σε 10.000 ευρώ.

- Περιορισμός της δυνατότητας μεταγενέστερων αιτήσεων διεθνούς προστασίας.

- Κατάργηση της χορήγησης άδειας διαμονής για όσους διαμένουν 7 χρόνια παράνομα στη χώρα.

Μπορείτε να λάβετε μέρος στη διαβούλευση έως την Πέμπτη 31 Ιουλίου 2025 και ώρα 14:00, στο opengov.gr.