Ο προγραμματισμός, η οργάνωση και η εκτέλεση, κατά πεδίο αρμοδιότητας, ποιοτικών, αξιόπιστων και αποδοτικών συγκοινωνιακών υπηρεσιών με οδικά μέσα μεταφοράς και μέσα σταθερής τροχιάς που όχι μόνο εξυπηρετούν κατά τον βέλτιστο τρόπο το κοινωνικό σύνολο αλλά, παράλληλα, ενισχύουν την αποτελεσματικότητα και τη βιωσιμότητα των επιβατικών μεταφορών, αποτελεί υποχρέωση όλων των μεταφορέων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Κανονισμού.
1. Η εκτέλεση τακτικών αστικών μεταφορών με οδικά μέσα μεταφοράς και μέσα σταθερής τροχιάς πραγματοποιείται ως εξής:
α. Για την Περιφέρεια Αττικής, όπως αυτή ορίζεται στο Ν. 3852/2010 (Α ́ 87) πλην της Π.Ε. Νήσων, ο προγραμματισμός, η οργάνωση και η εκτέλεση του συγκοινωνιακού έργου - με μέσα μαζικής μεταφοράς [θερμικά λεωφορεία, ηλεκτροκίνητα λεωφορεία (τρόλεϊ), αστικούς σιδηρόδρομους, τροχιόδρομους−τραμ−μετρό] αποτελεί, σύμφωνα με την περίπτωση (α) της παραγράφου 2 του άρθρου 4 του Ν. 3920/2011, υποχρέωση των εταιρειών παροχής συγκοινωνιακού έργου (Ε.Π.Σ.Ε.), ήτοι των εταιρειών «Οδικές Συγκοινωνίες Α.Ε.» (Ο.ΣΥ.) και «Σταθερές Συγκοινωνίες Α.Ε.» (ΣΤΑ.ΣΥ.), καθώς και όλων των παρόχων δημόσιας συγκοινωνίας που λειτουργούν στην Περιφέρεια Αττικής, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και οι φορείς των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης που εκτελούν συγκοινωνιακό έργο και τα Κοινά Ταμεία Εισπράξεων Λεωφορείων (ΚΤΕΛ) ή οποιοσδήποτε άλλος φορέας που θα παρέχει στο μέλλον έργο δημόσιων συγκοινωνιών. Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 4 του Ν. 3920/2011, ο στρατηγικός και επιχειρησιακός σχεδιασμός, ο συντονισμός και ο έλεγχος του συγκοινωνιακού έργου που εκτελείται από τις Ε.Π.Σ.Ε. ανήκουν στον Ο.Α.Σ.Α.
β. Για την περιοχή της Θεσσαλονίκης η εκτέλεση του συγκοινωνιακού έργου έχει, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.δ. 3721/1957 (Α ́ 142) και του Ν. 2898/2001 (Α ́ 71), ανατεθεί στον Οργανισμό Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (Ο.Α.Σ.Θ.) και υλοποιείται σύμφωνα με τα οριζόμενα της σύμβασης αυτού με το Ελληνικό Δημόσιο, όπως κάθε φορά ισχύει.
γ. Για αστικές περιοχές εκτός Περιφέρειας Αττικής και νομού Θεσσαλονίκης η αστική συγκοινωνία εκτελείται στο πλαίσιο του Ν. 2963/2001 (Α ́ 268) από Κοινά Ταμεία Εισπράξεων Λεωφορείων (ΚΤΕΛ) και ΚΤΕΛ Α.Ε. καθώς και τη Δημοτική Επιχείρηση Συγκοινωνιών «ΡΟΔΑ» και τη δημοτική επιχείρηση συγκοινωνιών Κω.
δ. Για την εκτέλεση Δημοτικής Συγκοινωνίας αρμοδιότητα έχουν οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α ́ βαθμού.
ε. Στον παρόντα Κανονισμό εμπίπτουν και λοιποί φορείς που θα παρέχουν στο μέλλον υπηρεσίες αστικών συγκοινωνιών.
2. Οι μεταφορείς που εκτελούν τακτικές αστικές μεταφορές με οδικά μέσα μεταφοράς και μέσα σταθερής τροχιάς, υποχρεούνται όπως:
α. Παρέχουν αξιόπιστες συγκοινωνιακές υπηρεσίες με τα Λεωφορεία (θερμικά και ηλεκτροκίνητα - τρόλεϊ), Ηλεκτρικό Σιδηρόδρομο, Μετρό και Τραμ αντίστοιχα, με βάση τα προγραμματισμένα και ανακοινωμένα στο κοινό δρομολόγια.
β. Εφαρμόζουν απλές και σαφείς διοικητικές διαδικασίες και να τις καθιστούν γνωστές στο ευρύ κοινό με κάθε τρόπο, ώστε να διευκολύνεται η συναλλαγή των πολιτών με αυτές.
γ. Εισπράττουν τα εκ της οικείας νομοθεσίας καθορισμένα αντίτιμα εισιτηρίων και αναρτούν σε εμφανή θέση το ισχύον τιμολόγιο. Με την επιφύλαξη μειωμένων κομίστρων για κοινωνικούς λόγους, το αντίτιμο εισιτηρίου και γενικά οι όροι σύμβασης που εφαρμόζονται προσφέρονται στο ευρύ κοινό χωρίς καμία άμεση ή έμμεση διάκριση λόγω της εθνικότητας του επιβάτη, ή του τόπου εγκατάστασης του συγκοινωνιακού φορέα ή των πωλητών εισιτηρίων (πρακτόρων), ή της μεταφοράς ατόμων με αναπηρία ή μειωμένης κινητικότητας.
δ. Διαθέτουν μηχανισμό διεκπεραίωσης καταγγελιών για την παραβίαση δικαιωμάτων και υποχρεώσεων όπως προκύπτουν από τον παρόντα Κανονισμό Δικαιωμάτων των Επιβατών. Τα αρμόδια όργανα εξετάζουν τις αναφορές - καταγγελίες σύμφωνα με τα οριζόμενα του άρθρου 6 της παρούσας υ.α. και τηρούν τις αναφερόμενες σε αυτό προθεσμίες αναφορικά με την ενημέρωση του καταγγέλλοντα.
ε. Διαθέτουν μηχανισμό ανταπόκρισης σε παράπονα, αιτήματα ή διαμαρτυρίες πολιτών/ επιβατών σχετικά με το παρεχόμενο μεταφορικό έργο, σε τυχόν υποδείξεις για τη βελτίωση και αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών μεταφοράς και απαντούν εγκαίρως και εντός διμήνου. στ. Θέτουν σε κυκλοφορία τα απαιτούμενα οχήματα και συρμούς σύμφωνα με το, κάθε φορά, εγκεκριμένο από το αρμόδιο όργανο πρόγραμμα δρομολόγησης.
ζ. Μεριμνούν για τη διάθεση στο επιβατικό κοινό των εισιτηρίων, των καρτών απεριορίστων διαδρομών και των λοιπών καθοριζομένων τύπων κομίστρου, μέσω καταστημάτων πώλησης, εκδοτηρίων, εκδοτικών μηχανημάτων, κ.λ.π., λαμβάνοντας κάθε εφικτό μέτρο για τη διάθεση στο επιβατικό κοινό και εύρεση και χρήση απ’ αυτό, των εισιτηρίων και λοιπών τύπων κομίστρου.
η. Εξασφαλίζουν όλες εκείνες τις παραμέτρους που προσθέτουν αξία στις προσφερόμενες υπηρεσίες μεταφοράς, ως ακολούθως:
Ι. Σε ό,τι αφορά την ενημέρωση, πληροφόρηση, εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού και διαφύλαξη ασφάλειας και υγιεινής, υποχρεούνται:
− Να εξυπηρετούν το κοινό και να εκτελούν το συγκοινωνιακό έργο με τα οχήματα όπως ο νόμος, οι συμφωνίες με το Δημόσιο και σχετικές αποφάσεις αρμοδίων οργάνων ορίζουν.
− Να λαμβάνουν έγκαιρα, σε περιπτώσεις βλαβών, όλα τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να αποκαθίσταται, το συντομότερο δυνατό, η ομαλή λειτουργία του δικτύου για το οποίο είναι αρμόδιες και να διευκολύνεται η ομαλή εκτέλεση των δρομολογίων.
− Να συντηρούν συστηματικά το τροχαίο υλικό και να διαθέτουν προς τούτο όλες τις αναγκαίες υποστηρικτικές υπηρεσίες και εγκαταστάσεις (υποδομές), ώστε να διασφαλίζεται η ασφαλής και άνετη μετακίνηση των επιβατών.
− Να διαφυλάσσουν συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας κατά την μετακίνηση των επιβατών. Προς αποφυγή, δε, προφανούς κινδύνου μετάδοσης νοσημάτων σε τρίτους, η είσοδος στους χώρους, τα μέσα και στις υποδομές των Αστικών Συγκοινωνιών δεν επιτρέπεται σε άτομα με ακάλυπτα τραύματα ή πληγές και το προσωπικό των Αστικών Συγκοινωνιών δικαιούται να απομακρύνει από τους παραπάνω χώρους τα εν λόγω άτομα.
− Να φροντίζουν για την καθαριότητα και την υγιεινή των οχημάτων/συρμών που τίθενται στην κυκλοφορία, καθώς και των χώρων που χρησιμοποιούνται από το κοινό (σταθμοί).
− Να μεριμνούν για την ασφαλή μετακίνηση των επιβατών απαγορεύοντας τη μεταφορά εύφλεκτων και εκρηκτικών υλών.
− Να τηρούν τους κανόνες μεταφοράς και ασφάλειας, καθώς επίσης και τους σχετικούς κανονισμούς που ισχύουν σε κάθε περίπτωση.
− Να παρέχουν υπηρεσίες εντοπισμού απολεσθέντων αντικειμένων.
− Να απαγορεύουν τη μεταφορά παιδιών ηλικίας μέχρι έξι (6) ετών χωρίς συνοδό.
− Μεριμνούν ώστε οι οδηγοί να εκτελούν όλα τα προγραμματισμένα δρομολόγια σύμφωνα με το εγκεκριμένο κάθε φορά πρόγραμμα και, στην περίπτωση έκτακτων καταστάσεων (όπως κυκλοφοριακή συμφόρηση, βλάβη λεωφορείου, κ.λπ.), σύμφωνα με τις οδηγίες των αρμοδίων οργάνων (Σταθμάρχης, κ.λπ.).
− Μεριμνούν ούτως ώστε όλα τα οχήματα και οι συρμοί να παρέχουν την απαιτούμενη, από τις κείμενες διατάξεις, άνεση και ασφάλεια μετακίνησης των επιβατών.
− Διαθέτουν όλες τις απαραίτητες υποστηρικτικές υπηρεσίες και εγκαταστάσεις, ανταλλακτικά και λοιπά υλικά και μεριμνά για την επιμελή και σύμφωνα με τους κανόνες της τεχνικής συντήρηση και επισκευή των λεωφορείων, για την ασφαλή κυκλοφορία αυτών και για να ελαχιστοποιούνται οι απώλειες δρομολογίων λόγω βλάβης.
− Μεριμνούν ούτως ώστε τα λεωφορεία, σταθμεύουν παρά μόνο στις προκαθορισμένες, προς τούτο στάσεις, με εξαίρεση λόγους ανωτέρας βίας.
− Μεριμνούν ούτως ώστε τα λεωφορεία σταθμεύουν τον απαραίτητο χρόνο πλησίον των πεζοδρομίων, για την ασφαλή επιβίβαση - αποβίβαση των επιβατών.
− Μεριμνούν ούτως ώστε οι στάσεις και οι σταθμοί φέρουν απαραιτήτως πινακίδες με πληροφοριακά στοιχεία των διερχόμενων γραμμών, ενώ δύναται να είναι και ηλεκτρονικές, δια των οποίων παρέχονται πληροφορίες ως προς το χρόνο διέλευσης των λεωφορείων και των συρμών (τηλεματικές έξυπνες στάσεις και πληροφοριακές πινακίδες).
− Να πληροφορούν, έγκαιρα και με κάθε δυνατό τρόπο το κοινό για τις έκτακτες ή προσωρινές αλλαγές που συμβαίνουν στο δίκτυο του Μέσου για το οποίο είναι αρμόδιες.
− Να τηρούν ενημερωτικούς πίνακες με χρήσιμες πληροφορίες σε σημεία προσπελάσιμα από το κοινό στα οχήματα/συρμούς και στους σταθμούς.
− Να αναρτούν σε κάθε σταθμό πίνακες με τους χρόνους διέλευσης από το σταθμό του πρώτου και τελευταίου δρομολογίου, καθώς και τις συχνότητες δρομολογίων καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
− Να έχουν αναρτημένο στα σημεία πώλησης εισιτηρίων και έκδοσης μηνιαίων καρτών το πρόγραμμα λειτουργίας του κάθε σημείου και να τηρούν το πρόγραμμα αυτό.
− Να μεριμνούν για την ευκρινή εμφάνιση του αριθμού και της ονομασίας της γραμμής στις εμπρόσθιες, οπίσθιες και πλαϊνές πινακίδες των οχημάτων και συρμών, όπου αυτές υπάρχουν.
− Να παρέχουν ενημέρωση σχετικά με το ωράριο λειτουργίας των συγκοινωνιών, όπως αυτό καθορίζεται ανά μεταφορικό μέσο και ανά γραμμή από τα αρμόδια όργανα, καθώς και σχετικά με τα δρομολόγια και τη συχνότητα αυτών. Για το σκοπό αυτό, τα ακριβή δρομολόγια των λεωφορείων, τρόλεϊ, ηλεκτρικού, μετρό και τραμ, τα πρώτα και τα τελευταία δρομολόγια των γραμμών του ηλεκτρικού, μετρό, τραμ, καθώς και οι συχνότητες διέλευσης των συρμών αναρτώνται στις ιστοσελίδες των φορέων, όπου υφίστανται καθώς και στις αφετηρίες και τα τέρματα των γραμμών και στους πίνακες δρομολογίων στους σταθμούς του ηλεκτρικού - μετρό και τις στάσεις του τραμ και στους πίνακες δρομολογίων στους σταθμούς του ηλεκτρικού - μετρό και τις στάσεις του τραμ. Ενημέρωση για τα δρομολόγια όλων των συγκοινωνιακών μέσων πρέπει παρέχεται από σχετικό τηλεφωνικό Πληροφοριακό Κέντρο ή συγκεκριμένη τηλεφωνική γραμμή που θα πρέπει να είναι γνωστή στο κοινό.
− Να παρέχουν μέσω διαδικτύου ενημέρωση, σχετικά με τους τρόπους επικοινωνίας με τα αρμόδια, ανά μεταφορικό μέσο, γραφεία απολεσθέντων αντικειμένων, τα ωράρια λειτουργίας αυτών καθώς και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια για τον εντοπισμό και την παραλαβή των εν λόγω αντικειμένων. Γενικώς, τα αντικείμενα που ανευρίσκονται από το προσωπικό των μεταφορέων ή παραδίδονται σε αυτούς από άλλους επιβάτες φυλάσσονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες απολεσθέντων και παραδίδονται στους δικαιούχους όταν ζητηθούν.
− Να παρέχουν ενημέρωση μέσω διαδικτύου αλλά και με ανακοινώσεις σε σταθμούς/στάσεις και μέσα μεταφοράς αναφορικά με τα επιβαλλόμενα πρόστιμα σε περίπτωση παράβασης των ισχυουσών διατάξεων περί σύννομης μεταφοράς με καταβολή νόμιμου κομίστρου, τους τρόπους και τα σημεία αποπληρωμής των προστίμων καθώς και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια για τη διαδικασία ελέγχου και τα παρεπόμενα πρόστιμα.
− Να παρέχουν πληροφόρηση δια συστήματος τηλεματικής εντός των λεωφορείων με την ανακοίνωση της επόμενης στάσης, ως και με την εγκατάσταση επαρκούς αριθμού τηλεματικών έξυπνων στάσεων σε σημαντικές στάσεις του οδικού δικτύου, δια των οποίων ανακοινώνεται η ώρα διέλευσης των λεωφορείων, εφόσον έχουν εγκαταστήσει και λειτουργούν τέτοιο.
− Τοποθετούν σε εμφανή σημεία μέσα στα λεωφορεία και στους σταθμούς έντυπα ενημέρωσης των επιβατών, στα οποία αναγράφονται γενικές ή ειδικές χρήσιμες πληροφορίες ή οδηγίες προς τους επιβάτες, σχετικές με την παρεχόμενη εξυπηρέτηση, την κίνηση οχημάτων και συρμών, θέματα ασφάλειας των μετακινήσεων, καθώς και άλλα χρήσιμα στοιχεία επικοινωνίας και εξυπηρέτησής τους.
− Να παρέχουν έγκυρη πληροφόρηση για τις υπηρεσίες που προσφέρουν μέσω των διαδικτυακών τους τόπων, καθώς επίσης και να ενημερώνουν το επιβατικό κοινό εγκαίρως και με κάθε πρόσφορο τρόπο για τυχόν αλλαγές που αφορούν τα Μέσα για τα οποία είναι αρμόδιες, π.χ. με ανακοινώσεις στα Μ.Μ.Ε., στις οικείες ιστοσελίδες, στους χώρους που είναι προσπελάσιμοι από το επιβατικό κοινό (σταθμοί, στάσεις, εκδοτήρια, σταθμαρχεία) και εντός των οχημάτων/ συρμών.
− Να μεριμνούν ώστε οι επιβάτες να διαθέτουν κατάλληλες και κατανοητές πληροφορίες, ει δυνατόν σε προσιτή μορφή από άτομα με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα, σχετικά με τα δικαιώματα που έχουν και ειδικά αυτά που υφίστανται δυνάμει του Κανονισμού 181/2011 καθώς και των στοιχείων επικοινωνίας του εθνικού φορέα ελέγχου εφαρμογής του ίδιου αυτού Κανονισμού, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 9 της παρούσας υ.α. Η εν λόγω πληροφόρηση παρέχεται στους επιβάτες στους τερματικούς σταθμούς αλλά και μέσω διαδικτύου.
− Οι μεταφορείς είναι υπεύθυνοι για την παροχή επαρκούς πληροφόρησης του κοινού, ει δυνατόν σε προσιτή μορφή, καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδρομής σε γενικά θέματα που αφορούν τη λειτουργία των συγκοινωνιακών μέσων της αρμοδιότητάς του και ενημερώνουν τους πολίτες με τους ακόλουθους τρόπους:
− Μέσω των Μ.Μ.Ε. για κάθε θέμα μείζονος σημασίας που αφορά το σύστημα των Αστικών Συγκοινωνιών της περιοχής που εξυπηρετούν.
− Μέσω του διαδικτυακού τους τόπου.
− Μέσω του τηλεφωνικού πληροφοριακού κέντρου ή συγκεκριμένης τηλεφωνικής γραμμής.
− Μέσω του έντυπου πληροφοριακού υλικού που εκδίδεται και διανέμεται δωρεάν.
− Με πίνακες δρομολογίων σε στάσεις και αφετηρίες/ τέρματα λεωφορείων και τρόλεϊ
− Με ειδικούς χάρτες μετεπιβιβάσεων που βρίσκονται στους σταθμούς του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου και του μετρό και διευκολύνουν τη συνδυασμένη χρήση των Δημόσιων Μέσων Μεταφοράς.
Ειδικότερα για το μετρό, τον ηλεκτρικό και το τραμ, πρέπει να υπάρχουν επικαιροποιημένα:
• Εντός των σταθμών του ηλεκτρικού και του μετρό και σε εμφανή θέση:
− Πίνακες δρομολογίων (τουλάχιστον του πρώτου και του τελευταίου) και των συχνοτήτων διέλευσης των συρμών.
− Πίνακες με γενικές πληροφορίες για τα εισιτήρια, τις κάρτες απεριορίστων διαδρομών και τη λειτουργία των γραμμών.
• Εντός των συρμών:
− Σχεδιάγραμμα του δικτύου του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου και του μετρό.
− Σύστημα ηχητικής αναγγελίας του επόμενου σταθμού.
• Στις αποβάθρες των στάσεων του Τραμ και σε εμφανή θέση:
− Ηλεκτρονικοί πίνακες δρομολογίων και χρόνων διέλευσης των συρμών.
− Πίνακες των διαδρομών και στάσεων των γραμμών, καθώς και πληροφορίες σχετικά με τα ισχύοντα εισιτήρια.
• Εντός των οχημάτων του Τραμ:
− Σύστημα οπτικής και ηχητικής αναγγελίας της επόμενης στάσης στα ελληνικά και στα αγγλικά.
− Σχεδιάγραμμα του δικτύου του Τραμ.
ΙΙ. Σε ό,τι αφορά την εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρία και ατόμων με μειωμένη κινητικότητα, υποχρεούνται:
− Να λαμβάνουν μέτρα που να διασφαλίζουν την προσβασιμότητα στα συγκοινωνιακά μέσα ατόμων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα και γενικά όσων χρειάζονται βοήθεια (π.χ. γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης, ανάπηροι, υπερήλικες, μικρά παιδιά) και να ενθαρρύνουν τη χρήση των Αστικών Συγκοινωνιών από τα άτομα αυτά.
− Να μεριμνούν για λειτουργία των υποδομών που υπάρχουν στο δίκτυο του Μέσου για το οποίο είναι αρμόδιες, καθώς και στις οικείες εγκαταστάσεις υποδοχής κοινού, ώστε να είναι εφικτή η προσβασιμότητα από άτομα με αναπηρία, μειωμένη κινητικότητα και χρήζοντα βοηθείας (π.χ. γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης, ανάπηροι, υπερήλικες, μικρά παιδιά) και να ενημερώνουν το κοινό όταν δεν είναι δυνατή η επιβίβαση/αποβίβαση/ μετακίνηση του ατόμου με αναπηρία ή μειωμένη κινητικότητα κατά τρόπο ασφαλή και λειτουργικά εφικτό.
− Να φροντίζουν για τη σήμανση θέσεων εντός των οχημάτων και βαγονιών για τα παραπάνω άτομα.
− Να μεριμνούν ώστε τα άτομα αυτά να συμμορφώνονται με τις ισχύουσες απαιτήσεις ασφαλείας που ορίζει το διεθνές, ευρωπαϊκό ή εθνικό δίκαιο ή τις απαιτήσεις υγείας και ασφάλειας που ορίζουν οι αρμόδιες αρχές.
− Να θεσπίζουν οδηγίες και διαδικασίες κατάρτισης του προσωπικού που έχει άμεση επαφή με το επιβατικό κοινό για την ευαισθητοποίηση σε θέματα αναπηρίας, όπως περιγράφεται στο μέρος α’ του Παραρτήματος ΙV του παρόντος Κανονισμού.
ΙΙΙ. Το προσωπικό κίνησης των μεταφορέων (οδηγοί και ηλεκτροδηγοί, σταθμάρχες, επόπτες, εκδότες, ελεγκτές κομίστρου και το προσωπικό ασφαλείας) που καθημερινώς συνδιαλέγεται με το επιβατικό κοινό υποχρεούται, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του σε συνάρτηση με τους ισχύοντες κάθε φορά Κανονισμούς Εσωτερικής Λειτουργίας και Οργάνωσης, όπως:
− Επιδεικνύει άριστη συμπεριφορά και τον αρμόζοντα σεβασμό κατά την επικοινωνία του με τους επιβάτες και το κοινό γενικότερα και να θέτει στη διάθεση του ενδιαφερόμενου επιβάτη τον Αριθμό Μητρώου του, όταν αυτό του ζητείται.
− Συμπεριφέρεται με ευγένεια και να παρέχει κάθε δυνατή πληροφορία σχετική με τη συγκοινωνία.
− Καταβάλλει, στο πλαίσιο της υπάρχουσας τεχνικής δυνατότητας του αντίστοιχου μέσου, κάθε δυνατή προσπάθεια για την εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού και ιδιαίτερα των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα και γενικά όσων χρήζουν βοηθείας.
− Έχει ευπρεπή εμφάνιση και να φέρει ανελλιπώς στολή και διακριτικά όπου οι κανονισμοί το ορίζουν.
− Εφαρμόζει την απαγορευτική διάταξη σχετικά με το κάπνισμα, την ακρόαση ατομικής μουσικής και τη χρήση κινητού τηλεφώνου, πλην του υπηρεσιακού κινητού για την πλήρωση υπηρεσιακών και μόνον αναγκών και πάντα με την χρήση ασύρματου ακουστικού.
Ειδικότερα, ανά κατηγορία Προσωπικού Κίνησης:
• Οι οδηγοί/ηλεκτροδηγοί υποχρεούνται, κατά περίπτωση, όπως:
− Τηρούν τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας και να σταθμεύουν ακριβώς στα σημεία που έχουν τοποθετηθεί οι πινακίδες των στάσεων.
− Επιδεικνύουν σωστή οδηγική συμπεριφορά και να φροντίζουν με υπευθυνότητα και συνέπεια για την ασφαλή και άνετη μετακίνηση των επιβατών.
− Ενημερώνουν το κοινό για έκτακτες και προσωρινές αλλαγές που αφορούν τη συγκοινωνιακή γραμμή στην οποία εργάζονται.
− Μεριμνούν για την τήρηση ικανοποιητικής θερμοκρασίας εντός των οχημάτων/συρμών που διαθέτουν κλιματισμό, ώστε για μεν την θερινή περίοδο η ψύξη να ενεργοποιείται όταν η εσωτερική θερμοκρασία φθάνει τους 28ο C, για δε την χειμερινή η θέρμανση να ενεργοποιείται όταν η θερμοκρασία πέσει κάτω από τους 15ο C.
− Εκτελούν όλα τα προγραμματισμένα δρομολόγια σύμφωνα με το εγκεκριμένο κάθε φορά πρόγραμμα και, στην περίπτωση έκτακτων καταστάσεων (όπως κυκλοφοριακή συμφόρηση, βλάβη λεωφορείου, κ.λπ.), σύμφωνα με τις οδηγίες των αρμοδίων οργάνων (Σταθμάρχης, κ.λπ.).
− Σταματούν το λεωφορείο, για επιβίβαση ή αποβίβαση επιβατών, στα σημεία που έχουν τοποθετηθεί οι πινακίδες στάσεων και να φροντίζουν για την επιβίβαση ή αποβίβαση του επιβατικού κοινού με την ενδεδειγμένη προσοχή και ασφάλεια, ιδιαίτερα στα άτομα με αναπηρίες ή άλλα εμποδιζόμενα άτομα. Στα ως άνω καθήκοντα βασικό στοιχείο αποτελεί η υποχρέωση του οδηγού να μην κινεί το λεωφορείο με ανοιχτή πόρτα, ως και να μην ανοίγει τη πόρτα για αποβίβαση επιβατών προ της ακινητοποίησης του λεωφορείου ή να μην ξεκινά πριν αποβιβαστούν ή επιβιβαστούν οι επιβάτες και κλείσει τις πόρτες.
− Τηρούν τις γενικότερες διατάξεις του Κ.Ο.Κ. κατά την οδήγηση του λεωφορείου , αποφεύγουν αδικαιολόγητους ελιγμούς, υψηλές ταχύτητες, ως και απότομα φρεναρίσματα ή ξεκινήματα και γενικώς οδηγούν το λεωφορείο με την ενδεδειγμένη και πρέπουσα σύνεση, ασφάλεια και ταχύτητα, ώστε η εκτέλεση του δρομολογίου, ως και η διέλευση του λεωφορείου από κάθε στάση, να γίνεται στον προγραμματισμένο χρόνο.
− Επιδεικνύουν ιδιαίτερη προσοχή, κατά την επιβίβαση ατόμων με αναπηρία ή άτομα με μειωμένη κινητικότητα και μεριμνούν για την ασφαλή μεταφορά τους (παραχώρηση θέσης, ασφάλεια αναπηρικού αμαξιδίου, κ.λπ.)
− Να συνιστούν στους επιβάτες να παραχωρούν τη θέση τους σε άτομα που χρήζουν βοηθείας (έγκυες, ηλικιωμένοι, άτομα με ειδικές ανάγκες) κατά τη διάρκεια δρομολογίων με λεωφορεία στα οποία επιτρέπεται η μεταφορά όρθιων επιβατών.
− Προσέρχονται ξεκούραστοι για την ανάληψη εργασίας. Επίσης, υποχρεούνται να μην κάνουν χρήση οινοπνευματωδών ποτών ή φαρμάκων που επηρεάζουν αρνητικά την ικανότητα οδήγησης, να μην καπνίζουν και να μην κάνουν χρήση κινητού τηλεφώνου ή ραδιοφώνου κατά την διάρκεια της οδήγησης.
− Μεριμνούν ώστε οι επιβάτες να μην ανοίγουν τα παράθυρα του λεωφορείου όταν λειτουργεί ο κλιματισμός ή όταν αντιτίθενται άλλοι επιβάτες σε αυτό.
• Οι σταθμάρχες και οι επόπτες υποχρεούνται όπως:
− Μεριμνούν για την τήρηση του χρονοπρογραμματισμού των δρομολογίων και γενικά την ομαλή εκτέλεση του συγκοινωνιακού έργου.
− Ενημερώνουν το κοινό για θέματα που αφορούν στην μετακίνησή τους, καθώς επίσης και για τυχόν έκτακτες ή/και προσωρινές αλλαγές που αφορούν τις συγκοινωνιακές γραμμές για τις οποίες είναι υπεύθυνοι.
• Οι εκδότες εισιτηρίων και καρτών υποχρεούνται όπως:
− Μεριμνούν να υπάρχει αναρτημένο εμφανώς, σε μόνιμη θέση το ωράριο λειτουργίας του εκδοτηρίου που εργάζονται και να τηρούν αυτό με ακρίβεια.
− Διεκπεραιώνουν τις οικονομικές συναλλαγές με το κοινό με ευγένεια, υπομονή και διάθεση εξυπηρέτησης.
• Οι ελεγκτές κομίστρου υποχρεούνται όπως:
− Προβαίνουν στον έλεγχο του κομίστρου σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και με τη δέουσα επιμέλεια, ευγένεια και σεβασμό της προσωπικότητας των επιβατών.
− Φέρουν σε εμφανή θέση και να επιδεικνύουν την υπηρεσιακή τους ταυτότητα.
Σε κάθε περίπτωση, τα στοιχεία των υπαλλήλων τίθενται από τους μεταφορείς στη διάθεση αιτούντος επιβάτη μόνο κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας ή κατά την διάρκεια προκαταρκτικής εξέτασης η οποία διενεργείται από δημόσια Αρχή.
3. Ειδικά για τα ΚΤΕΛ και ΚΤΕΛ ΑΕ καθώς και τη Δημοτική Επιχείρηση Συγκοινωνιών «ΡΟΔΑ» και τη δημοτική επιχείρηση συγκοινωνιών Κω που εκτελούν αστική συγκοινωνία:
− Υφίσταται υποχρέωση μέριμνας για την καθαριότητα, την ευπρεπή εμφάνιση, την ασφαλή κυκλοφορία των λεωφορείων, καθώς και τη συντήρηση με σκοπό τη μείωση περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη χρήση τους. Την υποχρέωση αυτή έχουν και οι ιδιοκτήτες των λεωφορείων.
− Οι οδηγοί των λεωφορείων να τοποθετούν το ονοματεπώνυμό τους σε ορισμένη θέση και να αλλάζουν την οθόνη του λεωφορείου.
4. Η εκτέλεση τακτικών υπεραστικών μεταφορών και ενδοκοινοτικών τακτικών και έκτακτων γραμμών με οδικά μέσα μεταφοράς πραγματοποιείται ως εξής:
α. Η εκτέλεση και εκμετάλλευση του συγκοινωνιακού έργου των οδικών εθνικών τακτικών υπεραστικών επιβατικών γραμμών έχει ανατεθεί, σύμφωνα με το άρθρο 6 του Ν. 2963/2001 (Α ́ 268), αποκλειστικά στα οικεία Κοινά Ταμεία Εισπράξεων Λεωφορείων (ΚΤΕΛ) και ΚΤΕΛ Α.Ε. Στον παρόντα κανονισμό εμπίπτουν και λοιποί φορείς που θα παρέχουν στο μέλλον υπηρεσίες υπεραστικών συγκοινωνιών.
β. Η εκτέλεση του μεταφορικού έργου των οδικών τακτικών ενδοκοινοτικών επιβατικών γραμμών πραγματοποιείται από Τουριστικά Γραφεία, από τον ΟΣΕ και από κοινοπραξίες αυτών, που διαθέτουν άδεια οδικού μεταφορέα επιβατών.
γ. Η εκτέλεση του μεταφορικού έργου των οδικών έκτακτων επιβατικών γραμμών πραγματοποιείται από Τουριστικά Γραφεία και από Τουριστικές Επιχειρήσεις Οδικών Μεταφορών σύμφωνα με τον ν. 711/1977 (Α ́ 284), όπως ισχύει, που διαθέτουν άδεια οδικού μεταφορέα επιβατών.
I. Οι ως άνω μεταφορείς και τα όργανα αυτών, υποχρεούνται όπως:
• Εξυπηρετούν τις λεωφορειακές γραμμές, που υπάγονται σε καθένα από αυτά.
• Διατηρούν σε καλή κατάσταση σταθμούς, πρακτορεία άφιξης και αναχώρησης λεωφορείων και στέγαστρα αναμονής επιβατών, και στην περίπτωση των υπεραστικών γραμμών τοποθετούν πινακίδες αφετηριών και στάσεων και λαμβάνουν γενικά κάθε μέτρο χρήσιμο για την εξυπηρέτηση του επιβατικού κοινού.
• Μεριμνούν για την ικανοποιητική εξυπηρέτηση των επιβατών κατά τη διάρκεια της μεταφοράς και κατά την παραμονή τους στους χώρους αναμονής και άφιξης - αναχώρησης λεωφορείων.
• Πληροφορούν το επιβατικό κοινό για το δίκτυο και τα δρομολόγια των επιβατικών γραμμών, καθώς και για κάθε άλλο χρήσιμο στοιχείο, συμπεριλαμβανομένων και των δικαιωμάτων τους βάσει της παρούσας απόφασης. Πληροφόρηση στους επιβάτες παρέχεται και κατά τη διάρκεια της μεταφοράς, εφόσον ζητηθεί και, ει δυνατόν, σε προσιτή μορφή (άρθρο 24 του 181/2011).
• Διαθέτουν οργανωμένες υπηρεσίες πληροφοριών (Γραφείο εξυπηρέτησης κοινού) στους σταθμούς άφιξης/ αναχώρησης.
• Μεριμνούν για την καθαριότητα, την ευπρεπή εμφάνιση, την ασφαλή κυκλοφορία των λεωφορείων, καθώς και τη συντήρηση με σκοπό τη μείωση περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη χρήση τους. Ειδικά για τις υπεραστικές γραμμές την υποχρέωση αυτή έχουν και οι ιδιοκτήτες των λεωφορείων.
• Διαθέτουν οργανωμένη υπηρεσία φύλαξης απολεσθέντων αντικειμένων. Γενικώς, τα αντικείμενα που ανευρίσκονται από το προσωπικό ή παραδίδονται από άλλους επιβάτες φυλάσσονται και παραδίδονται στους δικαιούχους όταν ζητηθούν.
• Ειδικά για τις υπεραστικές γραμμές οι μεταφορείς διαθέτουν οργανωμένη υπηρεσία παραλαβής δεμάτων.
• Αναρτούν, προς διευκόλυνση τυχόν επιβατών που σκοπεύουν να μεταφέρουν μικρά κατοικίδια, τα συγκεκριμένα δρομολόγια (ελάχιστο ποσοστό επί των εκτελούμενων) στα οποία θα επιτρέπεται η μεταφορά των ζώων (επιτρεπτός περιορισμός δύο κατοικίδιων ανά λεωφορείο),
• Εισπράττουν τα καθορισμένα αντίτιμα εισιτηρίων και αναρτούν σε εμφανή θέση το ισχύον τιμολόγιο. Με την επιφύλαξη μειωμένων κομίστρων για κοινωνικούς λόγους, το αντίτιμο εισιτηρίου και γενικά οι όροι σύμβασης που εφαρμόζονται από τους συγκοινωνιακούς φορείς προσφέρονται στο ευρύ κοινό χωρίς καμία άμεση ή έμμεση διάκριση λόγω της εθνικότητας του επιβάτη, ή του τόπου εγκατάστασης του συγκοινωνιακού φορέα ή των πωλητών εισιτηρίων (πρακτόρων), ή της μεταφοράς ατόμων με αναπηρία ή μειωμένης κινητικότητας.(παρ. 2 του άρθρου 4 και παρ. 1 και παρ. 2 του άρθρου 9 του 181)
• Δεν αρνούνται να δεχθούν κράτηση, να εκδώσουν ή να παράσχουν κατ’ άλλο τρόπο εισιτήριο σε, ή να επιβιβάσουν χωρίς επιπλέον κράτηση άτομα λόγω αναπηρίας ή μειωμένης κινητικότητας. Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται άρνηση κράτησης, έκδοσης ή παροχής κατ’ άλλο τρόπο εισιτηρίου σε, ή η επιβίβασης ατόμων λόγω αναπηρίας ή μειωμένης κινητικότητας, μόνο: α) για να συμμορφωθούν προς τις ισχύουσες απαιτήσεις ασφαλείας που ορίζει το διεθνές, κοινοτικό ή εθνικό δίκαιο, ή τις απαιτήσεις υγείας και ασφαλείας που ορίζουν οι αρμόδιες αρχές· και β) όταν ο σχεδιασμός του οχήματος ή η υποδομή, συμπεριλαμβανομένων των στάσεων λεωφορείων και των τερματικών σταθμών, καθιστά αδύνατο να πραγματοποιηθεί η επιβίβαση, η αποβίβαση ή η μεταφορά του ατόμου με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα κατά τρόπο ασφαλή και λειτουργικά εφικτό.
• Εφόσον αρνούνται να δεχθούν κράτηση, να εκδώσουν ή να παράσχουν κατ’ άλλο τρόπο εισιτήριο για τους λόγους που σημειώνονται ανωτέρω, οι μεταφορείς, οι ταξιδιωτικοί πράκτορες και οι διοργανωτές ταξιδιών ενημερώνουν τον ενδιαφερόμενο αποδέκτη σχετικά με οιαδήποτε εναλλακτική υπηρεσία μεταφοράς.
− Εφόσον έχει γίνει κράτηση ή έχει χορηγηθεί εισιτήριο σε άτομο με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα τηρώντας τις απαιτήσεις του άρθρου 14 παράγραφος 1 στοιχείο α) του Κανονισμού 181/11 και παρά ταύτα δεν έγινε δεκτό προς επιβίβαση λόγω της αναπηρίας ή της μειωμένης κινητικότητάς του, τότε στο πρόσωπο αυτό, καθώς και σε κάθε άτομο που το συνοδεύει, ο μεταφορέας πρέπει να του δίνει το δικαίωμα να επιλέξει: α) επιστροφη των χρημάτων που κατεβλήθησαν για το εισιτήριο β) παροχή δωρεάν μεταφοράς ατόμου συνοδείας της επιλογής του ατόμου με αναπηρία το οποίο θα του παρέχει τη συνδρομή που χρειάζεται.
• Θεσπίζουν οδηγίες και διαδικασίες κατάρτισης του προσωπικού που έχει άμεση επαφή με το ταξιδιωτικό κοινό για την ευαισθητοποίηση σε θέματα αναπηρίας, όπως περιγράφεται στο μέρος α’ του Παραρτήματος ΙV του παρόντος Κανονισμού (άρθρο 16 του 181)
• Μεριμνούν για την ακριβή εκτέλεση του προγραμματισμένου έργου, ιδίως όσον αφορά τη συχνότητα και το χρόνο διαδρομής και δρομολογούν έκτακτα δρομολόγια όποτε το επιβάλλουν οι ανάγκες εξυπηρέτησης του επιβατικού κοινού.
• Παρακολουθούν σε περιπτώσεις δυσμενών καιρικών συνθηκών, τα σχετικά δελτία των μέσων ενημέρωσης και όταν παρίσταται ανάγκη, λόγω διακοπής συγκοινωνιών μέσω πορθμείων ή άλλων θέσεων, λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα (αναβολή δρομολογίων, ενημέρωση του επιβατικού κοινού κατά το χρόνο αναχωρήσεως κ.λ.π.) προς αποφυγή οποιασδήποτε ταλαιπωρίας του επιβατικού κοινού που είναι δυνατόν να προληφθεί.
• Μεριμνούν για την ασφαλή μετακίνηση των επιβατών απαγορεύοντας τη μεταφορά εύφλεκτων και εκρηκτικών υλών.
• Τοποθετούν τόσο στους σταθμούς και τα πρακτορεία όσο και μέσα στα λεωφορεία «Κιβώτια παραπόνων - υποδείξεων»
• Μεριμνούν ώστε οι επιβάτες να διαθέτουν κατάλληλες και κατανοητές πληροφορίες, ει δυνατόν σε προσιτή μορφή από άτομα με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα, σχετικά με τα δικαιώματα που έχουν δυνάμει του Κανονισμού 181/2011 καθώς και των στοιχείων επικοινωνίας του εθνικού φορέα ελέγχου εφαρμογής του ίδιου αυτού Κανονισμού, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 9 της παρούσας υ.α.. Η εν λόγω πληροφόρηση παρέχεται στους επιβάτες στους τερματικούς σταθμούς αλλά και μέσω διαδικτύου το αργότερο κατά την αναχώρησή τους. (άρθρο 25 του 181)
• Διασφαλίζουν την ασφαλή μετακίνηση παιδιών μη επιτρέποντας τη μεταφορά παιδιών ηλικίας μέχρι έξι (6) ετών χωρίς συνοδό.
• Στις περιπτώσεις ακύρωσης κράτησης θέσης σε δρομολόγιο υπεραστικής γραμμής, είτε επιστρέφουν το 70% της τιμής του εισιτηρίου, εφόσον η ακύρωση πραγματοποιήθηκε τουλάχιστον 8 ώρες προ της αναχώρησης, ή το 50% της τιμής του εισιτηρίου, εφόσον η ακύρωση πραγματοποιήθηκε σε χρόνο μικρότερο των 8 ωρών προ της ώρας αναχωρήσεως, είτε τροποποιούν - χωρίς καμία χρηματική επιβάρυνση - τα εισιτήρια όσον αφορά τη ημερομηνία του ταξιδιού ή τα μεταβιβάζουν σε άλλα πρόσωπα (επιβαλλομένης στην περίπτωση μεταβιβάσεως κανονικού εισιτηρίου σε πρόσωπο το οποίο δικαιούται εισιτήριο μειωμένης τιμής ή ελευθέρας διακινήσεως της επιστροφής των αντιστοίχων χρημάτων στον αρχικό κάτοχο του εισιτηρίου). Σε κάθε περίπτωση, για την επιστροφή ποσοστού της τιμής του εισιτηρίου ή τη μεταβολή στοιχείων του εισιτηρίου (όπως αλλαγή προορισμού/ δρομολογίου/ ημερομηνίας υλοποίησης δρομολογίου/ επιβάτη) συνεπεία ακύρωσης κράτησης θέσης κατά τα προαναφερόμενα, απαιτείται θεώρηση επί του εισιτηρίου αποκλειστικά από τον αρμόδιο υπάλληλο του ΚΤΕΛ.
• Αναρτούν τον παρόντα Κανονισμό σε εμφανή σημεία των σταθμών και πρακτορείων άφιξης και αναχώρησης λεωφορείων όσο και μέσα σε αυτά και τον διαθέτουν στο επιβατικό κοινό με κάθε πρόσφορο μέσο και ανάλογα με την περίπτωση και στο διαδίκτυο.
• Διαθέτουν μηχανισμό ανταπόκρισης σε παράπονα, αιτήματα ή διαμαρτυρίες πολιτών/ επιβατών σχετικά με το παρεχόμενο μεταφορικό έργο, σε τυχόν υποδείξεις για τη βελτίωση και αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών μεταφοράς και απαντούν εγκαίρως και εντός διμήνου.
• Διαθέτουν μηχανισμό διεκπεραίωσης καταγγελιών για την παραβίαση δικαιωμάτων και υποχρεώσεων όπως προκύπτουν από τον παρόντα Κανονισμό Δικαιωμάτων των Επιβατών. Τα αρμόδια όργανα εξετάζουν τις αναφορές - καταγγελίες σύμφωνα με τα οριζόμενα του άρθρου 6 της παρούσας υ.α. και τηρούν τις αναφερόμενες σε αυτό προθεσμίες αναφορικά με την ενημέρωση του καταγγέλλοντα. (άρθρα 26 και 27 του 181).
• Παρέχουν τις οριζόμενες αποζημιώσεις του Παραρτήματος του άρθρου 7 του παρόντος Κανονισμού σε περίπτωση ατυχήματος για περιπτώσεις απώλειας ή φθοράς αποσκευών, θανάτου (συμπεριλαμβανομένων των εύλογων εξόδων κηδείας) ή τραυματισμού. (άρθρο 7 του 181)
• Παρέχουν συνδρομή σε περίπτωση ατυχήματος για την κάλυψη βασικών αναγκών εφόσον απαιτείται, όπως παροχή ρουχισμού, καταλύματος, μεταφορά και παροχή πρώτων βοηθειών. (άρθρο 8 του 181)
• Υποχρεούνται στην ασφάλιση, για την περίπτωση τροχαίου ατυχήματος, των επιβατών που μεταφέρονται με τα λεωφορεία τους, καθ’ όλη τη διάρκεια της μεταφοράς των, ως και κατά το χρόνο επιβίβασης στο λεωφορείο και αποβίβασης απ’ αυτό.
• Παρέχουν δυνατότητα σε επιβάτη υπεραστικής ή ενδοκοινοτικής τακτικής γραμμής σε περίπτωση ματαίωσης ή καθυστέρησης αυτής, κατά περίπτωση, συνέχισης του ταξιδιού, μεταφοράς με άλλο δρομολόγιο ή επιστροφής αντιτίμου εισιτηρίου υπό τους όρους που τίθενται στο άρθρο 19 του Κανονισμού 181/11.
• Παρέχουν δωρεάν συνδρομή η οποία αντιστοιχεί κατ’ ελάχιστον στην έκταση που καθορίζεται στο Παράρτημα IΙΙ μέρος α του παρόντος Κανονισμού στους καθορισμένους τερματικούς σταθμούς, καθώς και δωρεάν συνδρομή επί των λεωφορείων, η οποία αντιστοιχεί κατ’ ελάχιστον στην έκταση που καθορίζεται στο Παράρτημα IΙΙ μέρος β του παρόντος σε άτομο με αναπηρία ή άτομο με μειωμένη κινητικότητα, επιβάτη υπεραστικής ή ενδοκοινοτικής τακτικής και έκτακτης γραμμής.
II. To προσωπικό μεταφορικών επιχειρήσεων και οι ιδιοκτήτες λεωφορείων, στην περίπτωση των υπεραστικών τακτικών γραμμών, που υπάγονται λόγω της εργασίας τους σε μία από τις κατηγορίες του προσωπικού, οφείλουν:
• Να έχουν ευπρεπή εμφάνιση και να φέρουν την ειδική στολή για όσους επιβάλλεται, κατά την ώρα της Υπηρεσίας διατηρημένη σε καλή κατάσταση.
• Να συμπεριφέρονται προς το επιβατικό κοινό με ευγένεια, σοβαρότητα και προθυμία και να φροντίζουν για την πλήρη και άμεση εξυπηρέτησή του
• Να επιδεικνύουν ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή όταν πρόκειται για εμποδιζόμενα άτομα (ηλικιωμένα πρόσωπα, έγκυες γυναίκες και άτομα με ειδικές ανάγκες).
• Να δίδουν με προθυμία κάθε χρήσιμη πληροφορία που ανάγεται στην αρμοδιότητά τους, ιδίως για τα δρομολόγια, αφίξεις αναχωρήσεις λεωφορείων κ.λ.π.
• Να μην καπνίζουν κατά τη διάρκεια του δρομολογίου.
• Να επιμελούνται με υπευθυνότητα της παραλαβής και παράδοσης των αποσκευών των επιβατών και των ασυνόδευτων μικροδεμάτων μόνο στις υπεραστικές οδικές μεταφορές.
• Οι ελεγκτές κομίστρου να επιδεικνύουν την υπηρεσιακή τους ταυτότητα κατά τη διάρκεια του ελέγχου.
• Να μεριμνούν ώστε οι επιβάτες να μην ανοίγουν τα παράθυρα του λεωφορείου όταν λειτουργεί ο κλιματισμός ή όταν αντιτίθενται άλλοι επιβάτες σε αυτό.
• Να μην επιτρέπουν στους επιβάτες να προβαίνουν σε οποιαδήποτε ενέργεια που μπορεί να προκαλέσει φθορά στο λεωφορείο.
• Να μην επιτρέπουν στους επιβάτες να καπνίζουν μέσα στο λεωφορείο.
• Να συνιστούν στους επιβάτες να παραχωρούν τη θέση τους σε άτομα που χρήζουν βοηθείας (έγκυες, ηλικιωμένοι, άτομα με ειδικές ανάγκες) κατά τη διάρκεια δρομολογίων με λεωφορεία στα οποία επιτρέπεται η μεταφορά όρθιων επιβατών.
