Αλλαγές στη βιομηχανική ιδιοκτησία: Patent Attorney, υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων και φορολογικά κίνητρα

Τροποποιήσεις στη νομοθεσία σχετικά με τη βιομηχανική ιδιοκτησία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το σχέδιο νόμου «Ρυθμίσεις για την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής και άλλες διατάξεις» (πολυνομοσχέδιο).

Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, με το σχέδιο νόμου εισάγονται διατάξεις που επιτρέπουν τον εκσυγχρονισµό του συστήµατος βιοµηχανικής ιδιοκτησίας και τη µείωση του συναλλακτικού κόστους κατά την κατάθεση αιτήσεων για τη χορήγηση τίτλων βιοµηχανικής ιδιοκτησίας. Ειδικότερα:

1. Πιστοποιημένος σύμβουλος ευρεσιτεχνίας (Patent Attorney)

Εγκαθιδρύεται ο θεσµός του πιστοποιηµένου συµβούλου ευρεσιτεχνίας προκειµένου να εκσυγχρονιστεί το σύστηµα προστασίας της ευρεσιτεχνίας στην Ελλάδα σύµφωνα µε τα ευρωπαϊκά πρότυπα, να µειωθεί το κόστος για τον καταθέτη και να αποφευχθούν ζητήµατα µονοπωλιακού ελέγχου της αγοράς (βλ. άρθρο 123).

2. Υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων στον ΟΒΙ

Καθιερώνεται η υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων για χορήγηση κάθε είδους τίτλων και πιστοποιητικών βιομηχανικής ιδιοκτησίας και οι ηλεκτρονικές πληρωμές για τη διευκόλυνση και επιτάχυνση της χορήγησης τίτλων βιομηχανικής ιδιοκτησίας κατ΄ εφαρμογή και των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 910/2014 (Κανονισμός eIDAS) και παρέχεται εξουσιοδότηση στο Δ.Σ του Οργανισμού για την ρύθμιση των λεπτομερειών εφαρμογής της ηλεκτρονικής υποβολής (βλ. άρθρο 123).

3. Φορολογικά κίνητρα Ευρεσιτεχνίας

Eντάσσεται στον ν. 4172/2013 (Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας) το προβλεπόµενο στις διατάξεις του άρθρου 71 του ν. 3842/2010 κίνητρο, µε βάση το οποίο τα κέρδη της επιχείρησης από την πώληση προϊόντων παραγωγής της, για την οποία χρησιµοποιήθηκε ευρεσιτεχνία διεθνώς αναγνωρισµένη στο όνοµα της ίδιας επιχείρησης που αναπτύχθηκε από την ίδια, απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήµατος για τρεις συνεχόµενες χρήσεις, αρχής γενοµένης από τη χρήση µέσα στην οποία πραγµατοποιήθηκαν για πρώτη φορά έσοδα από την πώληση των πιο πάνω προϊόντων ((βλ. άρθρο 353).

Να σημειωθεί ότι ορισμένες από τις διατάξεις αυτές είχαν εισαχθεί ως τροπολογία σε νομοσχέδιο του Οκτωβρίου του 2017, χωρίς τελικά να ψηφιστούν.

Διαβάστε επίσης: Όλες οι νέες αλλαγές στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας με το πολυνομοσχέδιο

Πιστοποιημένος σύμβουλος ευρεσιτεχνίας (Patent Attorney) και Υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων στον ΟΒΙ - Διατάξεις και αιτιολογική έκθεση

Σύµφωνα µε τις διατάξεις του ν. 1733/1987, της ΥΑ 159/1987 και του π.δ. 77/1988, που εκδόθηκαν κατ΄ εξουσιοδότηση του νόµου αυτού, το δικαίωµα παράστασης ή κατάθεσης εγγράφων ενώπιον του Οργανισµού Βιοµηχανικής Ιδιοκτησίας (Ο.Β.Ι.) ανήκει αποκλειστικά στο δικαιούχο της ευρεσιτεχνίας ή του Πιστοποιητικού Υποδείγµατος Χρησιµότητας (Π.Υ.Χ) ή του ευρωπαϊκού διπλώµατος ευρεσιτεχνίας, και στον πληρεξούσιο δικηγόρο του.

Οι εξελίξεις στον τοµέα των ευρεσιτεχνιών σε ευρωπαϊκό αλλά και διεθνές επίπεδο και οι πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τοµέα αυτό (έρευνα, καινοτοµία), καθιστούν επιτακτική την ανάγκη εκσυγχρονισµού της νοµοθεσίας σε εθνικό επίπεδο.

Για το λόγο αυτό η θεσµοθέτηση πιστοποιηµένου συµβούλου ευρεσιτεχνιών κρίνεται απαραίτητη προκειµένου να εκσυγχρονιστούν οι διαδικασίες για την απόκτηση διπλωµάτων ευρεσιτεχνίας και να εναρµονιστούν µε τις καλές πρακτικές σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, µε απώτερο σκοπό τη µέγιστη δυνατή στήριξη δράσεων καινοτοµίας, την υποστήριξη µικροµεσαίων επιχειρήσεων που πρέπει να έχουν πρόσβαση σε πιστοποιηµένους επαγγελµατίες και την προώθηση της ελληνικής οικονοµίας.

Ειδικότερα, σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο για τα διπλώµατα ευρεσιτεχνίας έχει θεσπιστεί ο θεσµός του πιστοποιηµένου συµβούλου ευρεσιτεχνίας (“patent attorney”), o οποίος διαθέτει διπλό ακαδηµαϊκό υπόβαθρο µε πιστοποιηµένες γνώσεις σε αντικείµενο θετικής/τεχνολογικής κατεύθυνσης (πχ µηχανικός, βιολόγος, χηµικός) αλλά και τις απαραίτητες και εξειδικευµένες νοµικές γνώσεις που αφορούν στο δίκαιο της βιοµηχανικής ιδιοκτησίας.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο ισχύει η Σύµβαση για το ευρωπαϊκό δίπλωµα ευρεσιτεχνίας (European patent convention) και ειδικότερα το άρθρο 134 αυτής για την εκπροσώπηση ενώπιον του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διπλωµάτων Ευρεσιτεχνιών.

Ο θεσµός του πιστοποιηµένου συµβούλου ευρεσιτεχνίας (“patent attorney”) εξασφαλίζει υψηλότερο επίπεδο ποιότητας των ευρεσιτεχνιών αλλά και καλύτερη σύνταξη και διαχείριση της διαδικασίας των αιτήσεων στα αρµόδια γραφεία, µείωση του κόστους εκπροσώπησης και εξάλειψη ολιγοπωλιακών φαινοµένων. Επιπλέον, εξαιτίας της βελτίωσης της ποιότητας των ευρεσιτεχνιών συνεπάγεται συντοµότερο χρόνο επεξεργασίας των δικαιολογητικών και άρα συντοµότερους χρόνους χορήγησης τίτλων.

Στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωµάτων Ευρεσιτεχνιών (European Patent Office – EPO) δικαίωµα εκπροσώπησης των δικαιούχων έχουν οι πιστοποιηµένοι σύµβουλοι ευρεσιτεχνιών (patent attorneys), οι οποίοι όµως δεν έχουν σήµερα δικαίωµα εκπροσώπησης των δικαιούχων ενώπιον του Ο.Β.Ι.

Επίσης, δίνεται η δυνατότητα στον Ο.Β.Ι. για τη σύναψη προγραµµατικών συµβάσεων µε φορείς και εκπαιδευτικά ιδρύµατα της ηµεδαπής ή αλλοδαπής µε αντικείµενο την κατάρτιση των υποψήφιων συµβούλων ευρεσιτεχνίας.

Περαιτέρω, καθιερώνεται η υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων για χορήγηση κάθε είδους τίτλων και πιστοποιητικών βιοµηχανικής ιδιοκτησίας και οι ηλεκτρονικές πληρωµές για τη διευκόλυνση και επιτάχυνση της χορήγησης τίτλων βιοµηχανικής ιδιοκτησίας κατ΄ εφαρµογή και των διατάξεων του «Κανονισµού (ΕΕ) αριθ. 910/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 23ης Ιουλίου 2014 σχετικά µε την ηλεκτρονική ταυτοποίηση και τις υπηρεσίες εµπιστοσύνης για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές στην εσωτερική αγορά και την κατάργηση της οδηγίας 1999/93/ΕΚ» (L 257/73, Κανονισµός eIDAS) και παρέχεται εξουσιοδότηση στο Δ.Σ του Οργανισµού για την ρύθµιση των λεπτοµερειών εφαρµογής της ηλεκτρονικής υποβολής.

Παράλληλα, με το άρθρο 124 του ίδιου σχεδίου νόμου χορηγείται εξουσιοδότηση ώστε µε την έκδοση προεδρικού διατάγµατος να καθοριστούν οι όροι και οι προϋποθέσεις για την θεσµοθέτηση εθνικής πιστοποίησης συµβούλων ευρεσιτεχνίας, ο φορέας κατάρτισης, το περιεχόµενο, η οργάνωση και η διάρκεια των σχετικών εκπαιδευτικών προγραµµάτων καθώς και κάθε άλλη απαραίτητη ενέργεια.

Διατάξεις

Άρθρο 123

Ρύθµιση θεµάτων Οργανισµού Βιοµηχανικής Ιδιοκτησίας

1. Η παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 1733/1987 (Α΄ 171) αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Συνιστάται νοµικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου µε την επωνυµία «Οργανισµός Βιοµηχανικής Ιδιοκτησίας» (Ο.Β.Ι.) που εδρεύει στην Αθήνα και εποπτεύεται από το Υπουργείο Οικονοµίας και Ανάπτυξης.»

2. Στο άρθρο 7 του ν. 1733/1987 προστίθενται παράγραφοι 10α και 10β ως εξής:

«10α. Δικαίωµα παράστασης ή κατάθεσης εγγράφων ενώπιον του Οργανισµού Βιοµηχανικής Ιδιοκτησίας (Ο.Β.Ι.) έχει όποιος αντλεί δικαίωµα από αίτηση ευρεσιτεχνίας, αίτηση Πιστοποιητικού Υποδείγµατος Χρησιµότητας (Π.Υ.Χ) ή ο πληρεξούσιος δικηγόρος του ή ο εξουσιοδοτηµένος για το σκοπό αυτό πιστοποιηµένος σύµβουλος ευρεσιτεχνίας.

10β. Ο Ο.Β.Ι. δύναται να καταρτίζει προγραµµατικές συµφωνίες µε διεθνείς οργανισµούς, ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύµατα της Ελλάδας, µε την επιφύλαξη του άρθρου 48 του ν. 4485/2017 (Α΄ 114), και του εξωτερικού ή άλλους φορείς µε αντικείµενο την κατάρτιση και εκπαίδευση των συµβούλων ευρεσιτεχνίας.»

3. Μετά το άρθρο 7 του ν. 1733/1987 προστίθεται άρθρο 7Α ως εξής:

«Άρθρο 7Α

1. Από 2.5.2018 η κατάθεση στον Ο.Β.Ι. των αιτήσεων για χορήγηση κάθε είδους τίτλων και πιστοποιητικών βιοµηχανικής ιδιοκτησίας, κατ΄ εφαρµογή των διατάξεων για τη βιοµηχανική ιδιοκτησία γίνεται αποκλειστικά µε ηλεκτρονικό τρόπο. Τα σχετικά τέλη καταβάλλονται αποκλειστικά µέσω ηλεκτρονικών πληρωµών. Με απόφαση του Διοικητικού Συµβουλίου του Ο.Β.Ι., που δηµοσιεύεται στην επίσηµη ιστοσελίδα του, καθορίζονται οι διαδικασίες, οι τεχνικές προδιαγραφές και κάθε άλλο σχετικό µε την εφαρµογή της παρούσας παραγράφου θέµα.

2. Η κατάθεση µε ηλεκτρονική αλληλογραφία δεν επιτρέπεται στις περιπτώσεις των εφευρέσεων του ν. 4325/1963 (Α΄ 156).

3. Μέχρι την έναρξη εφαρµογής της παρ. 1, η κατάθεση στον Ο.Β.Ι. των αιτήσεων για χορήγηση κάθε είδους τίτλων και πιστοποιητικών βιοµηχανικής ιδιοκτησίας δύναται να γίνει µε αυτοπρόσωπη παρουσία του νόµιµου καταθέτη ή µε συστηµένη επιστολή ή µε τη χρήση τηλεοµοιοτυπίας ή ηλεκτρονικά µέσω διαδικτύου. Τα σχετικά τέλη καταβάλλονται αποκλειστικά µέσω ηλεκτρονικών πληρωµών».

4. Η παρ. 1 του άρθρου 19 του π.δ. 77/1988 (Α΄33) αντικαθίσταται ως εξής:

«1. Κατ΄ εφαρµογή του παρόντος προεδρικού διατάγµατος δικαίωµα παράστασης ή κατάθεσης εγγράφων ενώπιον του Ο.Β.Ι., έχει µόνο όποιος αντλεί δικαιώµατα από ευρωπαϊκή αίτηση ή ευρωπαϊκό δίπλωµα ευρεσιτεχνίας ή ο πληρεξούσιος δικηγόρος του ή ο εξουσιοδοτηµένος για το σκοπό αυτό πιστοποιηµένος σύµβουλος ευρεσιτεχνίας».

5. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται το άρθρο 79 του ν. 4144/2013 (Α΄ 88), η παρ. 1 του άρθρου 3 της ΥΑ 159/1987 (Β΄ 778) και κάθε άλλη αντίθετη γενική ή ειδική διάταξη.

Άρθρο 124

Με προεδρικό διάταγµα που εκδίδεται εντός έξι (6) µηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος και ύστερα από πρόταση των Υπουργών Οικονοµίας και Ανάπτυξης και Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευµάτων, καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις πιστοποίησης των συµβούλων ευρεσιτεχνίας, ο φορέας κατάρτισης, το περιεχόµενο των σχετικών προγραµµάτων βασικής εκπαίδευσης, κατάρτισης και µετεκπαίδευσης, η διάρκειά τους, η διαδικασία πιστοποίησης και έκδοσης των σχετικών διοικητικών πράξεων και κάθε άλλη απαραίτητη λεπτοµέρεια. 

Φορολογικά κίνητρα Ευρεσιτεχνίας - Αιτιολογική έκθεση

Με το προτεινόμενο άρθρο εντάσσεται στον ν. 4172/2013 το προβλεπόμενο στις διατάξεις του άρθρου 71 του ν. 3842/2010 κίνητρο, µε βάση το οποίο τα κέρδη της επιχείρησης από την πώληση προϊόντων παραγωγής της, για την οποία χρησιμοποιήθηκε ευρεσιτεχνία διεθνώς αναγνωρισμένη στο όνοµα της ίδιας επιχείρησης που αναπτύχθηκε από την ίδια, απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος για τρεις συνεχόμενες χρήσεις, αρχής γενομένης από τη χρήση μέσα στην οποία πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά έσοδα από την πώληση των πιο πάνω προϊόντων.

Το κίνητρο της απαλλαγής παρέχεται µε την προϋπόθεση εµφάνισης σε λογαριασµό ειδικού λογαριασµού αποθεµατικού των κερδών που απαλλάσσονται της φορολογίας τα οποία υπολογίζονται µε βάση τα καθαρά κέρδη που δηλώνονται µε βάση την εµπρόθεσµη δήλωση φορολογίας εισοδήµατος, και τα οποία προέρχονται από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης.

Με την προτεινόµενη παράγραφο 6 ορίζεται ότι οι εκδοθείσες κατ΄ εξουσιοδότηση του καταργούµενου άρθρου 71 του ν. 3842/2010 αποφάσεις (όπως η ΠΟΛ.1203/2010, Β΄ 2147), εξακολουθούν να ισχύουν µέχρι την τυχόν έκδοση νέων αποφάσεων.

Δείτε αναλυτικά το σχέδιο νόμου και την αιτιολογική του έκθεση εδώ.