Εμπορική δημοσιότητα των πράξεων και στοιχείων των ανωνύμων εταιρειών σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 9 του ν.4548/2018
Νέοι κανόνες περί ελέγχου νομιμότητας και πληρότητας από τις αρμόδιες Υπηρεσίες (Εγκύκλιος)
Με εγκύκλιό της η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Καταναλωτή παρέχει διευκρινίσεις σχετικά με την Εμπορική δημοσιότητα των πράξεων και στοιχείων των ανωνύμων εταιρειών σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 9 του ν.4548/2018 και τους νέους κανόνες περί ελέγχου νομιμότητας και πληρότητας από τις αρμόδιες Υπηρεσίες.
Αναλυτικά η εγκύκλιος:
Με το ν. 4548/2018 επήλθαν σημαντικές αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τις ανώνυμες εταιρείες. Μεταξύ αυτών είναι και η διαφοροποίηση της έκτασης του ελέγχου που ασκείται από τις αρμόδιες κατά περίπτωση υπηρεσίες, αναλόγως των αποτελεσμάτων που επέρχονται με την καταχώριση της πράξης ή του στοιχείου στο Γ.Ε.ΜΗ..
Διαβάστε επίσης: ΓΕΜΗ: Σε διαβούλευση ο νέος νόμος για το Γενικό Εμπορικό Μητρώο
Ειδικότερα:
ΕΝΟΤΗΤΑ 1 (Πλαίσιο ελέγχου ν.4548/18 & διάκριση του ελέγχου νομιμότητας από αυτόν της πληρότητας)
Με τις νέες διατάξεις του ν.4548/18 τέθηκε νέο πλαίσιο ελέγχου που διενεργείται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου & Προστασίας Καταναλωτή (Δ/νση Εταιρειών), των Διευθύνσεων Ανάπτυξης των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας και τις Υπηρεσίες Γ.Ε.ΜΗ. της χώρας. Έτσι, μετά την έναρξη ισχύος του ν. 4548/2018, προβλέπονται δύο είδη ελέγχων διακριτά και διαφοροποιημένα μεταξύ τους που είναι:
1. Έλεγχος νομιμότητας (άρθρο 9 παρ. 2 & 3 ν.4548/18) που ασκείται από την Δ/νση Εταιρειών της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου & Προστασίας Καταναλωτή (ΓΓΕΠΚ) και τις αρμόδιες Υπηρεσίες των Περιφερειακών Ενοτήτων (Π.Ε.) της χώρας των Δ/νσεων Ανάπτυξης. Πρόκειται για προληπτικό, ουσιαστικό έλεγχο που αποσκοπεί στη διαπίστωση της συμφωνίας του περιεχομένου των προς καταχώριση πράξεων με τις διατάξεις του ν. 4548/2018 που διέπουν την Ανώνυμη Εταιρεία του καταστατικού της και του ν. 3419/2005. Ο έλεγχος αυτός διενεργείται σε όσες εταιρικές πράξεις (τροποποίηση καταστατικού, λύση, αναβίωση) δεν παράγουν τα κατά νόμο αποτελέσματά τους παρά μόνο ΑΠΟ και ΜΕΤΑ την καταχώριση τους στο Γ.Ε.ΜΗ.. Οι πράξεις αυτές είναι οι αναφερόμενες στην παρ.13 του άρθρου 15 του ν.3419/05. Τονίζεται ότι, όσον αφορά στους μετασχηματισμούς, εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν. 4601/2019 και ο έλεγχος νομιμότητας ασκείται σύμφωνα με όσα προβλέπονται στον ειδικό νόμο. Μετά τη διενέργεια του ελέγχου νομιμότητας και εφόσον οι υποβαλλόμενες πράξεις είναι σύμφωνες με τις διατάξεις που τις διέπουν, εκδίδεται από την αρμόδια υπηρεσία σχετική διοικητική πράξη (απόφαση) έγκρισης. Η εν λόγω διαδικασία αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τη διενέργεια της καταχώρισης και την πραγματοποίηση της δημοσιότητας της αιτούμενης πράξης στο Γ.Ε.ΜΗ. Οι όποιες παραλείψεις- ασυμφωνίες διαπιστωθούν από τη Διοίκηση, κατά τη διαδικασία ελέγχου νομιμότητας, ως προς το περιεχόμενο της πράξης του οργάνου (π.χ. Γ.Σ., Δ.Σ.,) σε σχέση με το νόμο ή το καταστατικό, επιβάλλουν τη μη έκδοση της αντίστοιχης διοικητικής πράξης, την μη καταχώριση της και την μη πραγματοποίηση της δημοσιότητας από την αρμόδια υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ.,
Επισημαίνεται ότι σε καμιά περίπτωση ο έλεγχος που γίνεται κατά την καταχώριση αποφάσεων των εταιρικών οργάνων δεν εκτείνεται σε πλημμέλειες που αποτελούν λόγους ακυρωσίας των αποφάσεων αυτών σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 9 παρ.5 του ν.4548/18. Οι ακυρώσιμες αποφάσεις των εταιρικών Οργάνων για τις οποίες η παρ. 5 του άρθρου 137 του ν.4548/18 θέτει σχετικό πλαίσιο, καταχωρίζονται στο ΓΕΜΗ σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 137 παρ.12 του ίδιου νόμου η δε ακυρότητα αυτών αποφασίζεται και απαγγέλλεται από το δικαστήριο.
2. Έλεγχος πληρότητας που ασκείται από τις αρμόδιες Υ.Γ.Ε.ΜΗ. όλης της χώρας. Ως έλεγχος πληρότητας νοείται ο τυπικός έλεγχος που διενεργείται από τις αρμόδιες Υπηρεσίες ΓΕΜΗ της χώρας προκειμένου να διαπιστώσουν ότι η αίτηση καταχώρισης πράξης, στοιχείου ή δήλωσης συνοδεύεται από όλα τα προβλεπόμενα κατά περίπτωση δικαιολογητικά που επιτρέπουν την καταχώριση και δημοσίευση των ανωτέρω ( πράξεων , στοιχείων ή και δηλώσεων) στο Γ.Ε.ΜΗ, χωρίς να υπεισέλθουν στο περιεχόμενο αυτών. Οι εταιρικές πράξεις που υπόκεινται στον έλεγχο αυτής της μορφής είναι εκείνες των οποίων η καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ. και η σχετική ανακοίνωση περί της καταχώρισης έχει δηλωτικό/αποδεικτικό χαρακτήρα για τους τρίτους, τα δε έννομα αποτελέσματά τους εκκινούν από την τέλεσή τους και όχι από την καταχώρηση τους στο ΓΕΜΗ (π.χ. εκλογή Δ.Σ., αλλαγή εκπροσώπησης κτλ.). Οι σχετικές πράξεις αναλύονται στην Ενότητα 4. Τονίζεται ότι για την Ανώνυμη Εταιρεία έχει προκύψει ρητή παρέκκλιση από την παρ.4 του άρθρου 7 του ν. 3419/05 καθώς η αρμόδια Υπηρεσία ΓΕΜΗ ελέγχει τις πράξεις και τα στοιχεία μόνο ως προς την πληρότητα τους και όχι ως προς την νομιμότητα, την ακρίβεια ή την σαφήνεια αυτών. Ωστόσο, προκειμένου να προχωρήσει η αρμόδια Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. στην καταχώριση, πρέπει να διασφαλίσει ότι οι σχετικές πράξεις είναι πλήρεις περιέχουν δηλαδή όλα τα αναγκαία στοιχεία που πρέπει να ανακοινωθούν, όπως ειδικότερα αναφέρεται στην Ενότητα 4. Σε περίπτωση που κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει, πρέπει να ακολουθηθεί η διαδικασία της παρ. 5 του άρθρου 7 του ν. 3419/2005, ήτοι να ζητηθεί η συμπλήρωση, παροχή διευκρινίσεων, διορθώσεων κλπ. Σημειώνεται ότι οι αιτήσεις καταχώρισης πράξεων και στοιχείων που είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα του ΓΕΜΗ για τις ανώνυμες εταιρείες εξασφαλίζουν σε μεγάλο βαθμό την «πληρότητα» όπως περιγράφηκε ανωτέρω.
ΕΝΟΤΗΤΑ 2 (Διοικητική έγκριση & Υπηρεσίες ελέγχου νομιμότητας)
Με την ολοκλήρωση του ελέγχου νομιμότητας και την διαπίστωση της συμφωνίας των προς καταχώριση πράξεων και στοιχείων με τις διατάξεις του ν. 4548/2018, του ν. 3419/2005 , του ν. 4601/2019, εφόσον συντρέχει περίπτωση και του καταστατικού της εταιρείας, εκδίδεται διοικητική πράξη (εγκριτική απόφαση) από το αρμόδιο για την άσκηση του ελέγχου όργανο ήτοι :
1. Τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Εταιρειών, αρμόδιας Υπηρεσίας για τις εταιρείες της παρ.3 του άρθρου 9 του ν.4548/18, ο οποίος έχει εξουσιοδοτηθεί για την έκδοση σχετικής απόφασης. Η εν λόγω απόφαση αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τη διενέργεια της καταχώρισης των σχετικών πράξεων και στοιχείων ως και των συνοδευτικών δικαιολογητικών και την πραγματοποίηση της δημοσιότητας αυτών στην μερίδα των εταιρειών στο Γ.Ε.ΜΗ. (εταιρείες της παρ.3 του άρθρου 9 του ν.4548/18). Περαιτέρω οι αποφάσεις αυτές (με εντολή του Υπουργού Οικονομίας & Ανάπτυξης) καταχωρίζονται και δημοσιεύονται στο ΓΕΜΗ ταυτόχρονα με την έκδοση της σχετικής ανακοίνωσης από την εν λόγω Υπηρεσία..
2. Τα εξουσιοδοτημένα όργανα των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ.2 του ν.4548/18. κατά κανόνα από τους Προϊστάμενους των αρμόδιων Υπηρεσιών των Δ/νσεων Ανάπτυξης των Περιφερειακών ενοτήτων της χώρας
Εφιστούμε την προσοχή σε όλες τις εμπλεκόμενες Υπηρεσίες (Δ/νση Εταιρειών, Δ/νσεις Αναπτύξεως & Υπηρεσίες ΓΕΜΗ) ότι οι ανωτέρω έλεγχοι (νομιμότητας και πληρότητας) και η σχετική καταχώριση της πράξης στο Γ.Ε.ΜΗ πρέπει να ολοκληρώνονται εντός 21 ημερών από την υποβολή της πλήρους τεκμηρίωσης της αίτησης από τον υπόχρεο σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ.9 του άρθρου 7 του ν.3419/05.
ΕΝΟΤΗΤΑ 3 (Πράξεις για τις οποίες απαιτείται έλεγχος νομιμότητας & έκδοση της σχετικής διοικητικής πράξης σύμφωνα με ρητή διάταξη του ν.4548/18)
Οι πράξεις για την καταχώριση των οποίων απαιτείται η διενέργεια ελέγχου νομιμότητας είτε από την Δ/νση Εταιρειών (ΓΓΕΠΚ) είτε από τις Δ/νσεις Αναπτύξεως των Π.Ε. είναι οι ακόλουθες:
A. Διεύθυνση Εταιρειών (Τμήματα Β’ & Γ’) της Γενικής Δ/νσης Αγοράς της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου & Προστασίας Καταναλωτή (ΓΓΕΠΚ).
i. Η σύσταση των εταιρειών δημοσίου ενδιαφέροντος του Παραρτήματος Α΄ του ν. 4308/2014,
ii. Η σύσταση των εταιρειών του ν. 3429/05, εφόσον συντρέχει περίπτωση,
iii. Η σύσταση των εταιρειών που λαμβάνουν άδεια από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και για τις οποίες χορηγείται έγκριση του καταστατικού τους από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης.
iv. Η σύσταση κάθε άλλης ανώνυμης εταιρείας, εφόσον αυτό προβλέπεται ρητά από διάταξη νόμου.
v. Η τροποποίηση του καταστατικού όλων των ανωτέρω αναφερόμενων εταιρειών, καθώς και των μεγάλων οντοτήτων της παρ.6 του άρθρου 2 του ν. 4308/14
vi. Ο μετασχηματισμός κάθε είδους (μετατροπή, συγχώνευση, διάσπαση, απόσχιση) των ανωτέρω αναφερόμενων εταιρειών σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του ν.4601/19.
vii. Η διασυνοριακή συγχώνευση μίας εκ των ανωτέρω εταιρειών σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ.4 του ν.4548/18 σε συνδυασμό με τις διατάξεις του ν.3777/09.
viii. Η λύση των ανωτέρω εταιρειών ύστερα από απόφαση της Γενικής Συνέλευσης των μετόχων.
ix. Η αναβίωση λυθείσας εταιρείας που υπάγεται στις ανωτέρω περιπτώσεις σύμφωνα με το άρθρο 171 του ν.4548/18.
Δείτε αναλυτικά την εγκύκλιο στο diavgeia.gov.gr