GDPR και επιβολή προστίμων: Κατευθυντήριες Γραμμές για τον υπολογισμό των διοικητικών προστίμων του ΓΚΠΔ από το ΕΣΠΔ [4/2022]
Το σχέδιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Προστασίας Δεδομένων θα βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 27 Ιουνίου 2022
Αναρτήθηκε στον ιστότοπο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Προστασίας Δεδομένων (ΕΣΠΔ) το σχέδιο Κατευθυντηρίων Γραμμών 4/2022 για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει οι εποπτικές αρχές του ΓΚΠΔ να υπολογίζουν τα διοικητικά πρόστιμα που επιβάλλουν.
Το Συμβούλιο παρατηρεί πως οι Κατευθυντήριες αυτές αποσκοπούν αφενός στο να διασφαλίσουν τη συνεκτική εφαρμογή και επιβολή του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων, αφετέρου να εκφράσουν μια κοινή αντίληψη των μελών του οργάνου ως προς τις προβλέψεις του άρθρου 83. Παράλληλα, επισημαίνεται πως στόχος του ΕΣΠΔ δεν είναι η εναρμόνιση των ποσών που τελικώς επιβάλλονται από τις εποπτικές αρχές – δεδομένου άλλωστε πως το ύψος του προστίμου εξαρτάται από τις ειδικές περιστάσεις της κάθε υπόθεσης – αλλά η εναρμόνιση της μεθοδολογίας για τον τρόπο υπολογισμού των προστίμων.
Καθίσταται έτσι εμμέσως σαφές πως το ΕΣΠΔ επιχειρεί, μεταξύ άλλων, να θέσει κανόνες και συγκεκριμένα βήματα, έτσι ώστε να ενισχύσει τη δυνατότητα των ενδιαφερομένων εποπτικών αρχών του άρθρου 60 ΓΚΠΔ να ελέγχουν τον τρόπο υπολογισμού των διοικητικών προστίμων που προτείνονται από την επικεφαλής εποπτική αρχή.
Σύμφωνα με την εισαγωγή του κειμένου:
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων (ΕΣΠΔ) ενέκρινε τις Κατευθυντήριες Γραμμές για την εναρμόνιση της μεθοδολογίας που χρησιμοποιούν οι εποπτικές αρχές κατά τον υπολογισμό του ύψους των διοικητικών προστίμων. Οι Κατευθυντήριες Γραμμές συμπληρώνουν τις ήδη εκδοθείσες Κατευθυντήριες Γραμμές για την εφαρμογή και τον καθορισμό διοικητικών προστίμων για τους σκοπούς του κανονισμού 2016/679 (WP253), οι οποίες επικεντρώνονται στις περιστάσεις υπό τις οποίες επιβάλλεται ένα πρόστιμο.
Ο υπολογισμός του ύψους του προστίμου εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια της εποπτικής αρχής, με την επιφύλαξη των κανόνων που προβλέπονται στον ΓΚΠΔ. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΓΚΠΔ απαιτεί το ύψος του προστίμου να είναι σε κάθε μεμονωμένη περίπτωση αποτελεσματικό, αναλογικό και αποτρεπτικό (άρθρο 83 παράγραφος 1 ΓΚΠΔ). Επιπλέον, κατά τον καθορισμό του ύψους του προστίμου, οι εποπτικές αρχές λαμβάνουν δεόντως υπόψη κατάλογο περιστάσεων που αναφέρονται στα χαρακτηριστικά της παράβασης (σοβαρότητα) ή του χαρακτήρα του παραβάτη (άρθρο 83 παράγραφος 2 ΓΚΠΔ). Τέλος, το ύψος του προστίμου δεν υπερβαίνει τα μέγιστα ποσά που προβλέπονται στο άρθρο 83 παράγραφος 4 σημεία 5 και 6 του ΓΚΠΔ. Ο ποσοτικός προσδιορισμός του ποσού του προστίμου βασίζεται επομένως σε ειδική αξιολόγηση που διενεργείται σε κάθε περίπτωση, εντός των παραμέτρων που προβλέπονται από τον ΓΚΠΔ.
Λαμβάνοντας υπόψη τα προαναφερθέντα, η ΕΑΠΔ έχει καταρτίσει την ακόλουθη μεθοδολογία, αποτελούμενη από πέντε βήματα, για τον υπολογισμό των διοικητικών προστίμων για παραβάσεις του ΓΚΠΔ.
Πρώτον, πρέπει να αναγνωρίζονται οι πράξεις επεξεργασίας στην υπόθεση και να αξιολογείται η εφαρμογή του άρθρου 83 παράγραφος 3 του ΓΚΠΔ (κεφάλαιο 3).
Δεύτερον, πρέπει να προσδιορίζεται το σημείο εκκίνησης για τον περαιτέρω υπολογισμό του ύψους του προστίμου (κεφάλαιο 4). Αυτό γίνεται με την αξιολόγηση της ταξινόμησης της παράβασης στον ΓΚΠΔ, την αξιολόγηση της σοβαρότητας της παράβασης υπό το πρίσμα των περιστάσεων της υπόθεσης και την αξιολόγηση του κύκλου εργασιών του φορέα.
Το τρίτο βήμα είναι η αξιολόγηση των επιβαρυντικών και ελαφρυντικών περιστάσεων που σχετίζονται με την παρελθούσα ή παρούσα συμπεριφορά του υπευθύνου επεξεργασίας/εκτελούντος την επεξεργασία και η ανάλογη αύξηση ή μείωση του προστίμου (Κεφάλαιο 5).
Το τέταρτο βήμα είναι ο προσδιορισμός των νομίμων ανωτάτων ορίων της κάθε παράβασης. Οι προσαυξήσεις που εφαρμόζονται σε προηγούμενα ή επόμενα βήματα δεν μπορούν να υπερβαίνουν αυτό το μέγιστο ποσό (Κεφάλαιο 6).
Τέλος, πρέπει να αναλύεται το κατά πόσον το υπολογισθέν τελικό ποσό πληροί τις απαιτήσεις αποτελεσματικότητας, αποτρεπτικότητας και αναλογικότητας. Το πρόστιμο μπορεί ακόμη να προσαρμοστεί ανάλογα (κεφάλαιο 7), χωρίς ωστόσο να υπερβαίνει το σχετικό νόμιμο ανώτατο όριο.
Σε όλα τα προαναφερθέντα στάδια, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι ο υπολογισμός του προστίμου δεν είναι μια απλή μαθηματική άσκηση. Αντίθετα, οι περιστάσεις της συγκεκριμένης υπόθεσης είναι οι καθοριστικοί παράγοντες που οδηγούν στο τελικό ποσό, το οποίο μπορεί -σε κάθε περίπτωση- να κυμαίνεται μεταξύ οποιουδήποτε ελάχιστου ποσού και του νόμιμου μέγιστου.
Οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές και η προτεινόμενη μεθοδολογία τους θα παραμείνουν υπό συνεχή επανεξέταση από το ΕΣΠΔ.
Το σχέδιο των Κατευθυντηρίων Γραμμών 4/2022 έχει αναρτηθεί στα αγγλικά και θα παραμείνει σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 27-6-2022.