Κωδικοποίηση έμμεσων φόρων: Στη Βουλή το νομοσχέδιο του Υπ. Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών

Συζητήθηκε και ψηφίσθηκε από την Ολομέλεια της Βουλής το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με τίτλο «Κύρωση Κώδικα εμμέσων φόρων επί των συναλλαγών του πεδίου εφαρμογής του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, καθώς και λοιπών εμμέσων φόρων».

Σύμφωνα με το δελτίο τύπου του Υπουργείου, πρόκειται για μια ενοποίηση ουσιαστικά διασκορπισμένων νομοθετικών διατάξεων σε έναν ενιαίο κώδικα ή την κατάργηση παλαιών, αχρησιμοποίητων και αντιφατικών διατάξεων. Δεν προκύπτει καμιά απολύτως αλλαγή στον τρόπο φορολόγησης.

Ειδικότερα, κωδικοποιούνται 12 νομοθεσίες σχετικά με έμμεσους φόρους και τέλη, όπως φόροι επί συναλλαγών, τέλη τηλεφωνίας και φορολογικές ρυθμίσεις για πλοία αναψυχής, φόρο πολυτελείας και τέλη κυκλοφορίας οχημάτων.

Η κωδικοποίηση αποτελεί πρακτική καλής νομοθέτησης, που συντείνει στην ασφάλεια του δικαίου και στη δημιουργία σχέσης εμπιστοσύνης κράτους και πολίτη.

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, τα κωδικοποιούμενα νομοθετήματα, με την εξαίρεση, κυρίως, του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής και του τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση που ενσωματώνουν πρόσφατες ρυθμίσεις, συνιστούν ιδιαίτερα παλαιά νομοθετήματα που χρονολογούνται ακόμη και στη δεκαετία του 1950 και έχουν υποβληθεί σε πολλαπλές τροποποιήσεις στο περιεχόμενό τους, είτε ευθέως μέσω μεμονωμένων ή και πιο συστηματικών αλλαγών, είτε εμμέσως μέσω της εισαγωγής αποσπασματικών ρυθμίσεων σε άλλα νομοθετήματα. Οι πολλαπλές τροποποιήσεις των διατάξεων είχαν ως χαρακτηριστικό ότι δεν λάμβαναν κατ’ ανάγκη υπόψη εάν, λόγω της νέας ρύθμισης επηρεάζονται άλλες διατάξεις αλληλένδετες με τις τροποποιούμενες διατάξεις ή αν έχουν συνολικά επίπτωση είτε στην ορολογία είτε και στη συνέπεια ή την ενότητα των ρυθμίσεων.

Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια έχει επέλθει σειρά από νομοθετικές αλλαγές σε νομοθετήματα πέρα από τα κωδικοποιούμενα, οι οποίες όμως επηρεάζουν τις ρυθμίσεις τους, όπως τροποποιήσεις στη νομοθεσία για τα ελληνικά λογιστικά πρότυπα (ν. 4308/2014, Α’ 251), οργανωτικές μεταβολές, εισαγωγή του ΚΦΔ, στο πεδίο εφαρμογής του οποίου εντάχθηκαν οι 10 εκ των 12 κωδικοποιούμενων φορολογιών, με πλέγμα διαδικαστικών ή και ουσιαστικών ρυθμίσεων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να παρουσιάζονται στα κωδικοποιούμενα φορολογικά νομοθετήματα:  α) αναφορές σε όργανα και αρμοδιότητες που έχουν καταργηθεί ή τροποποιηθεί, β) αναφορές σε διαδικασίες ή έννοιες που είτε είναι πλέον παρωχημένες είτε έχουν ενσωματωθεί με διαφορετικό περιεχόμενο σε νεότερες διατάξεις, γ) αναφορές σε ουσιαστικές ρυθμίσεις και διαδικασίες που πλέον είναι ανενεργές, διότι έχουν διαφοροποιηθεί οι προϋποθέσεις και οι όροι εφαρμογής τους,  δ) διατήρηση στα κωδικοποιούμενα νομοθετήματα διατάξεων που έχουν εξαντλήσει το ρυθμιστικό τους περιεχόμενο, και οι οποίες δημιουργούν ρυθμιστική αβεβαιότητα. 

Συνεπώς, η κωδικοποίηση των δώδεκα φορολογικών νομοθετημάτων κρίνεται επιβεβλημένη προκειμένου να επικαιροποιηθεί και να βελτιωθεί η ποιότητα του ρυθμιστικού πλαισίου που διέπει τις επίμαχες φορολογίες και να διασφαλιστεί η εφαρμογή των σχετικών διατάξεων σε νομοθετικό περιβάλλον κατά το δυνατόν ασφαλές, προς διευκόλυνση της διοίκησης αλλά και για την ενημέρωση και προστασία των φορολογουμένων.

Σκοπός της κωδικοποίησης της έμμεσης φορολογίας:

• Επιτυγχάνει τη θέσπιση ενιαίου πλαισίου, το οποίο θα ενσωματώσει αποφάσεις και Οδηγίες, αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο τόσο για τους φορολογούμενους πολίτες και τις επιχειρήσεις, όσο και για τις φορολογικές υπηρεσίες.
• Επιπροσθέτως, συμβάλλει στην εμπέδωση ενός κλίματος ασφάλειας των συναλλαγών και εμπιστοσύνης με τις φορολογικές αρχές.
• Αποδίδει τις κωδικοποιούμενες διατάξεις με γλωσσική ομοιομορφία, με κατά το δυνατόν εύληπτο και συστηματοποιημένο τρόπο και με αναμόρφωση, όπου απαιτείται, της δομής των άρθρων, των παραγράφων και των εδαφίων, ώστε να αποδίδουν με σαφή και πιο κατανοητό τρόπο το νόημα των κανόνων που εισάγουν.
• Προσαρμόζει τον ακολουθούμενο τύπο και τις διαδικασίες στις νέες νομοθετικές συνθήκες.
• Παρουσιάζει τις διαδικαστικού περιεχομένου ρυθμίσεις κατά τρόπο, ώστε να διακρίνονται τα ζητήματα που ρυθμίζονται στον ίδιο τον Κώδικα και εκείνα που αφορούν σε συναφή νομοθετήματα, όπως στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ΚΦΔ), είτε παραπέμποντας σε αυτούς είτε κωδικοποιώντας, όπου είναι αναγκαίο, ρυθμίσεις του ΚΦΔ είτε των κατ’ εξουσιοδότηση αυτού κανονιστικών αποφάσεων.
• Επιπλέον, η κωδικοποίηση προσαρμόζει την ορολογία στην οργανωτική αλλαγή που επέφερε η ίδρυση και λειτουργία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και μεταφέρει το παλαιό κανονιστικό κείμενο στη νεοελληνική για καλύτερη κατανόηση.

Δείτε αναλυτικά το σχέδιο νόμου στο hellenicparliament.gr.