Online προσβολή διανοητικής ιδιοκτησίας και προστασία προσωπικών δεδομένων: Μπορούν τα δικαστήρια να ζητούν το email και την IP των χρηστών;

Τις προτάσεις του σε μία ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα υπόθεση σχετικά με την προσβολή δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας στο Youtube και την αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων χρηστών, εξέδωσε ο γενικός εισαγγελέας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης Saugmandsgaard Øe.

Η υπόθεση αφορά τη διαμάχη μεταξύ της Constantin Film Verleih GmbH, μίας εταιρίας διανομής ταινιών εγκατεστημένης στη Γερμανία, και της YouTube LLC και της μητρικής της εταιρίας Google Inc., με έδρα στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.

Η διαμάχη αφορά την άρνηση της YouTube και της Google να παράσχουν ορισμένες πληροφορίες τις οποίες ζήτησε η Constantin Film Verleih σχετικά με χρήστες που ανήρτησαν διάφορες ταινίες προσβάλλοντας τα αποκλειστικά δικαιώματα εκμετάλλευσης της Constantin Film Verleih.

Ειδικότερα, η εν λόγω εταιρία ζητεί από τις YouTube και Google να της γνωστοποιήσουν τις διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τους αριθμούς τηλεφώνου καθώς και τις διευθύνσεις IP οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν από τους χρήστες αυτούς.

Διαβάστε επίσης: Προσβολή Πνευματικής Ιδιοκτησίας στο διαδίκτυο: Όσα χρειάζεται να γνωρίζετε για τη νέα διαδικασία notice and takedown

Το Bundesgerichtshof (Ανώτατο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο, Γερμανία) απηύθυνε στο ΔΕΕ το ερώτημα κατά πόσον οι πληροφορίες αυτές καλύπτονται από το άρθρο 8, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, της οδηγίας 2004/48/ΕΚ, βάσει του οποίου οι αρμόδιες δικαστικές αρχές δύνανται να διατάσσουν τη γνωστοποίηση πληροφοριών που περιλαμβάνουν τα «τα ονοματεπώνυμα και τις διευθύνσεις» ορισμένων κατηγοριών προσώπων τα οποία σχετίζονται με προϊόντα ή υπηρεσίες που προσβάλλουν το δικαίωμα διανοητικής ιδιοκτησίας.

Ο Γενικός Εισαγγελέας εκθέτει στις προτάσεις του τους λόγους για τους οποίους είναι πεπεισμένος ότι οι όροι "ονοματεπώνυμα και διευθύνσεις" που χρησιμοποιούνται στο εν λόγωω άρθρο περιλαμβάνουν καμία από τις προαναφερθείσες πληροφορίες.

Μεταξύ άλλων, ο Γεν. Εισαγγελέας επισημαίνει πως η οδηγία 2004/48, όπως και οποιαδήποτε ρύθμιση σχετική με τη διανοητική ιδιοκτησία, καθιερώνει μια ισορροπία μεταξύ, αφενός, του συμφέροντος των δικαιούχων για προστασία του δικαιώματος τους διανοητικής ιδιοκτησίας, και, αφετέρου, της προστασίας των συμφερόντων και των θεμελιωδών δικαιωμάτων των χρηστών προστατευόμενων αντικειμένων, καθώς και του γενικού συμφέροντος.

Όπως το Δικαστήριο έχει επισημάνει επανειλημμένως, από το άρθρο 17, παράγραφος 2, του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ και τη νομολογία του Δικαστηρίου ουδόλως προκύπτει ότι τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας τα οποία κατοχυρώνονται στη διάταξη αυτή είναι απαραβίαστα και ότι, συνεπώς, πρέπει να χαίρουν απόλυτης προστασίας.

Ως εκ τούτου, το άρθρο 17, παράγραφος 2, του Χάρτη δεν επιβάλλει να χρησιμοποιούνται όλα τα διαθέσιμα τεχνικά μέσα προκειμένου να διευκολύνεται ο δικαιούχος στην προσπάθειά του να προσδιορίσει και να ταυτοποιήσει όσους τυχόν προσβάλλουν δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας.

Διαβάστε επίσης: Δικαστήριο ΕΕ: Καμία απαλλαγή ευθύνης για παραβιάσεις δικαιωμάτων δημιουργού μέσω διαδικτύου, κατονομάζοντας απλώς ένα μέλος της οικογένειας με πρόσβαση στη σύνδεση

Σύμφωνα με τον Γεν. Εισαγγελέα, τα δεδομένα που ζητούνται από την Constantin Film Verleih συνιστούν, εξ ορισμού, δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, εφόσον πρέπει να παρέχουν τη δυνατότητα προσδιορισμού και ταυτοποίησης των αντίστοιχων προσώπων.

Μολονότι καθίσταται σαφές ότι η οδηγία 2004/48 αποσκοπεί στη διασφάλιση του πλήρους σεβασμού της διανοητικής ιδιοκτησίας, ταυτόχρονα συνάγεται ότι η προστασία της διανοητικής ιδιοκτησίας δεν πρέπει να συνιστά πρόσκομμα, ιδίως, στην προστασία των προσωπικών δεδομένων, οπότε η οδηγία 2004/48 δεν επιτρέπεται να θίξει την οδηγία 95/46.

Ο Εισαγγελέας τόνισε πόσο σημαντικό είναι το άρθρο 8, παράγραφος 3, στοιχεία βʹ έως εʹ, της οδηγίας 2004/48, όπου ορίζεται ότι το άρθρο εφαρμόζεται υπό την επιφύλαξη τυχόν άλλων διατάξεων οι οποίες οριοθετούν, ή ακόμα και περιορίζουν, το δικαίωμα ενημέρωσης του δικαιούχου, και, κυρίως, διατάξεων που διέπουν την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Εισαγγελέας διατύπωσε τη γνώμη ότι δεν είναι έργο του Δικαστηρίου να τροποποιήσει το νόημα των όρων που χρησιμοποίησε ο νομοθέτης της Ένωσης, κάτι που θα είχε ως αποτέλεσμα να υπονομευτεί η ισορροπία την οποία επιδίωκε να επιτύχει ο νομοθέτης κατά τη θέσπιση της οδηγίας αυτής ασκώντας την αποκλειστική αρμοδιότητά του.

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Γεν. Εισαγγελέας, αν το Δικαστήριο δεχόταν την ερμηνεία την οποία προτείνει η Constantin Film Verleih, τότε θα ήταν όχι απλώς σαν να «ξαναγράφει» το άρθρο 8, παράγραφος 2, της οδηγίας 2004/48, αλλά και σαν να ανατρέπει, προς όφελος των συμφερόντων των κατόχων δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, την ισορροπία που καθιέρωσε ο νομοθέτης της Ένωσης.

Για όλους τους ανωτέρω λόγους, ο Γεν. Εισαγγελέας θεωρεί ότι το άρθρο 8, παράγραφος 2, στοιχείο αʹ, της οδηγίας 2004/48 έχει την έννοια ότι οι όροι «ονοματεπώνυμα και διευθύνσεις» στη διάταξη αυτή δεν αφορούν, στην περίπτωση χρήστη ο οποίος ανήρτησε αρχεία που προσβάλλουν δικαίωμα διανοητικής ιδιοκτησίας, τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, τον αριθμό τηλεφώνου, τη διεύθυνση IP που χρησιμοποιήθηκε για την ανάρτηση των αρχείων αυτών ή τη διεύθυνση IP που χρησιμοποιήθηκε κατά την τελευταία σύνδεση με τον λογαριασμό χρήστη.

Επομένως, τα κράτη μέλη δεν έχουν την υποχρέωση, βάσει της διάταξης αυτής, να προβλέπουν δυνατότητα των αρμόδιων δικαστικών αρχών να διατάσσουν την παροχή των συγκεκριμένων πληροφοριών στο πλαίσιο διαδικασίας που αφορά προσβολή δικαιώματος διανοητικής ιδιοκτησίας.

Υπενθυμίζεται ότι προτάσεις του γενικού εισαγγελέα δεν δεσμεύουν το Δικαστήριο.

Έργο του γενικού εισαγγελέα είναι να προτείνει στο Δικαστήριο, με πλήρη ανεξαρτησία, νομική λύση για την υπόθεση που του έχει ανατεθεί.

Η υπόθεση τελεί υπό διάσκεψη στο Δικαστήριο και η απόφαση θα εκδοθεί αργότερα.

Δείτε τις προτάσεις του Γεν. Εισαγγελέα στο curia.europa.eu