Προσωπικά δεδομένα: «Όχι» της ΑΠΔΠΧ σε αναγραφή χαρακτηρισμού διαγωγής σε τίτλους και πιστοποιητικά σπουδών

Με απόφασή της (32/2020, η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα έκρινε ότι η αναγραφή του χαρακτηρισμού της διαγωγής στους τίτλους και στα πιστοποιητικά σπουδών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δεν είναι νόμιμη.

Όπως αναφέρει στην απόφασή της η Αρχή, ο χαρακτηρισµός της διαγωγής των µαθητών της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης έχει παιδαγωγικό χαρακτήρα και αποσκοπεί στην αξιολόγηση της συµπεριφοράς των µαθητών, στην επιβράβευση της προσήκουσας συµπεριφοράς ή στον εντοπισµό ενδεχόµενων προβληµάτων και στην καλύτερη παιδαγωγική αντιµετώπισή τους στο πλαίσιο της σχολικής ζωής.

Ως εκ τούτου, ο χαρακτηρισµός της διαγωγής ενός µαθητή και η διατήρησή της στο σχολικό αρχείο εξυπηρετούν θεµιτούς σκοπούς και δεν προσκρούουν στη νοµοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδοµένων.

Ωστόσο, οι απολυτήριοι τίτλοι και τα πιστοποιητικά σπουδών, συνιστούν έγγραφα αποδεικτικά της φοίτησης, της επίδοσης και της ολοκλήρωσης ενός σταδίου εκπαίδευσης των µαθητών.

Κατά συνέπεια, η αναγραφή της διαγωγής στους τίτλους σπουδών της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης δεν συνάδει µε την αρχή της αναλογικότητας του άρθρου 5 του ΓΚΠ∆, καθόσον πρόσβαση στα έγγραφα αυτά χορηγείται και σε τρίτα πρόσωπα/αρχές, η δε αναγραφή της διαγωγής δεν είναι αναγκαία και ανάλογη του επιδιωκόµενου και εξυπηρετούµενου σκοπού αυτών των τίτλων, ο οποίος είναι η πιστοποίηση της φοίτησης και επίδοσης των µαθητών και της ολοκλήρωσης της εκπαίδευσής τους.

Περαιτέρω, η ΑΠΔΠΧ επισημαίνει ότι η αναγραφή της διαγωγής στους τίτλους σπουδών της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης δεν αποκλείεται να οδηγήσει σε αρνητικές αξιολογήσεις για την προσωπικότητα των µαθητών/τέως µαθητών εκ µέρους τρίτων προσώπων που θα έχουν νοµίµως πρόσβαση στους τίτλους αυτούς.

Επειδή δε η διαγωγή αποτυπώνει την αξιολόγηση των αρµόδιων σχολικών οργάνων για τη συµπεριφορά του µαθητή κατά τη διάρκεια του σχολικού του βίου, η αναγραφή της διαγωγής µετά την αποφοίτηση του µαθητή στον τίτλο σπουδών του ενδέχεται να δηµιουργήσει εσφαλµένες εντυπώσεις όσον αφορά τη µεταγενέστερη συµπεριφορά και προσωπικότητα του µαθητή που µπορεί να έχει αλλάξει µετά την αποφοίτησή του από το σχολείο.

Υπό το πρίσµα αυτό, µετά την αποφοίτηση του µαθητή από το σχολείο η αναγραφή της διαγωγής στους τίτλους σπουδών της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης καθίσταται πλέον ανεπίκαιρο δεδοµένο, η διατήρηση του οποίου δεν δικαιολογείται –κατά τα προεκτεθέντα- µε βάση τους επιδιωκόµενους από τους σκοπούς που επιδιώκονται µε τους τίτλους σπουδών της δευτεροβάθµιας εκπαίδευσης.

Παράλληλα, με την ίδια απόφαση η ΑΠΔΠΧ έκρινε επίσης ότι για την απαλλαγή από την υποχρέωση παρακολούθησης του μαθήματος των Θρησκευτικών αρκεί η δήλωση ότι λόγοι συνείδησης δεν επιτρέπουν τη συμμετοχή του μαθητή στο μάθημα των Θρησκευτικών».

Στο πλαίσιο αυτό, η Αρχή κάλεσε το το 1ο ΓΕΛ Χ σε περίπτωση που έχουν καταχωρισθεί στο αρχείο του δεδοµένα που αποκαλύπτουν θρησκευτικές πεποιθήσεις του υιού του καταγγέλλοντος, όπως παρουσίες, απουσίες, βαθµολογία, αξιολογήσεις για το µάθηµα των Θρησκευτικών, να διαγράψει τα δεδοµένα αυτά και να καταστρέψει το σχετικό αρχείο.

Την ίδια υποχρέωση έχουν και άλλες υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευµάτων στην περίπτωση κατά την οποία τηρούν τα δεδοµένα αυτά.

Σχετικά με την απόφαση, το Υπουργείο Παιδείας αναφέρει:

Με την Απόφαση 32/2020 (7.9.2020), η ΑΠΔΠΧ έκρινε ότι η αναγραφή του χαρακτηρισμού της διαγωγής στους τίτλους και στα πιστοποιητικά σπουδών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δεν είναι νόμιμη. Η απόφαση αυτή σηματοδοτεί μια αλλαγή στάσης της Αρχής, δεδομένου ότι στην Απόφαση 28/2019 της ίδιας Αρχής, την οποία έλαβε υπόψη του ο νομοθέτης και στο άρθρο 5 του πρόσφατου νόμου 4692/2020 για την αναγραφή της διαγωγής στους τίτλους σπουδών, αναφέρεται επί λέξει (παρ. 3, σελ. 16 του σκεπτικού): «το θρήσκευμα δεν έχει καμία απολύτως σχέση με την επίδοση του μαθητή, ούτε με την διαγωγή του, που και αυτή βεβαιώνεται στον τίτλο». Επομένως, σύμφωνα με την προηγούμενη αυτή απόφαση της Αρχής, τόσο η αναγραφή της επίδοσης όσο και της διαγωγής, μπορεί να διακριθεί από την αναγραφή του θρησκεύματος, για το οποίο είχε τεθεί θέμα νομιμότητας. Το Υπουργείο Παιδείας θα λάβει υπόψη του τη νέα θέση της Αρχής και θα τοποθετηθεί σχετικώς, με αφορμή και την αναμόρφωση του συνολικού πλαισίου για τα παιδαγωγικά μέτρα.

Με την Απόφαση 32/2020 (7.9.2020), η ΑΠΔΠΧ έκρινε επίσης ότι «για την απαλλαγή από την υποχρέωση παρακολούθησης του μαθήματος των Θρησκευτικών αρκεί η δήλωση ότι λόγοι συνείδησης δεν επιτρέπουν τη συμμετοχή του μαθητή στο μάθημα των Θρησκευτικών» (κρίση την οποία η ΑΠΔΠΧ είχε διατυπώσει και στην Απόφαση 28/2019). Επισημαίνεται σχετικώς ότι το Υπουργείο Παιδείας έχει ήδη τροποποιήσει προηγούμενη σχετική εγκύκλιο (23.1.2015) και έχει εκδώσει νέα εγκύκλιο (10.8.2020), σύμφωνα με την οποία για την απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών αρκεί υπεύθυνη δήλωση ότι λόγοι θρησκευτικής συνείδησης δεν επιτρέπουν τη συμμετοχή του μαθητή στο εν λόγω μάθημα. Με την εγκύκλιο αυτή, το Υπουργείο Παιδείας συμμορφώθηκε πλήρως με την Απόφαση 1749/2019 του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία και προσδιόρισε το περιεχόμενο της εν λόγω υπεύθυνης δήλωσης.

Δείτε αναλυτικά την απόφαση στο dpa.gr