Τρομοκρατία στην ΕΕ: επιθέσεις, θύματα και συλλήψεις το 2020 (infographic)
Παρότι το ποσοστό τρομοκρατικών επιθέσεων στην ΕΕ παρέμεινε σταθερό το 2020, οι εξτρεμιστές προσπάθησαν να εκμεταλλευτούν την πανδημία για να διαδώσουν προπαγάνδα μίσους.
Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Europol σχετικά με την κατάσταση και τις τάσεις της τρομοκρατίας, το 2020 καταγράφηκαν 57 ολοκληρωμένες, αποτυχημένες και ματαιωμένες τρομοκρατικές επιθέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε σύγκριση με 55 το 2019.
Γράφημα σχετικά με την τρομοκρατία με θρησκευτικά κίνητρα στην ΕΕ
Τα κράτη μέλη της ΕΕ υπέστησαν 10 τζιχαντιστικές επιθέσεις, οι οποίες διαπράχθηκαν από μεμονωμένους δράστες στην Αυστρία, στη Γαλλία και στη Γερμανία. Αν και αντιπροσωπεύουν μόνο το ένα έκτο όλων των επιθέσεων στην ΕΕ, οι τζιχαντιστές ευθύνονται για πάνω από τους μισούς θανάτους (12) και σχεδόν όλους τους τραυματισμούς (47). Ο συνολικός αριθμός θανάτων και τραυματισμών στην ΕΕ διπλασιάστηκε από 10 θανάτους και 27 τραυματισμούς το 2019 σε 21 θανάτους και 54 τραυματισμούς το 2020.
14 εθνικιστικές και αποσχιστικές επιθέσεις έλαβαν χώρα στη Γαλλία και στην Ισπανία, ενώ 24 επιθέσεις διαπράχθηκαν από ακροαριστερές ή αναρχικές οργανώσεις ή μεμονωμένα άτομα, όλες στην Ιταλία. Στις περισσότερες περιπτώσεις, επρόκειτο για επιθέσεις σε δημόσια ή ιδιωτική περιουσία, όπως χρηµατοπιστωτικά ιδρύµατα και κυβερνητικά κτίρια.
Το 2020, τρία κράτη μέλη (Γερμανία, Βέλγιο και Γαλλία) υπέστησαν τέσσερις τρομοκρατικές απόπειρες υποκινούμενες από ακροδεξιό εξτρεμισμό. Μόνο μία, ωστόσο, ολοκληρώθηκε.
Αριθμός τζιχαντιστικών τρομοκρατικών επιθέσεων στην ΕΕ
|
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
Ολοκληρωμένες επιθέσεις |
10 |
7 |
3 |
10 |
Αποτυχημένες επιθέσεις |
12 |
1 |
4 |
0 |
Ματαιωμένες επιθέσεις |
11 |
16 |
14 |
4 |
Σύνολο |
33 |
24 |
21 |
14 |
Αριθμός ολοκληρωμένων, αποτυχημένων και εξουδετερωμένων τζιχαντιστικών τρομοκρατικών επιθέσεων στην ΕΕ.
Σύμφωνα με την Europol, όλες οι τζιχαντιστικές επιθέσεις διαπράχθηκαν από μεμονωμένους δράστες. Τέσσερις από τις 10 επιθέσεις που ολοκληρώθηκαν με επιτυχία διαπράχθηκαν από ευρωπαίους πολίτες. Ορισμένοι μεμονωμένοι δράστες πιθανόν ριζοσπαστικοποιήθηκαν στο διαδίκτυο, με την πανδημία να αποτελεί έναν πρόσθετο παράγοντα άγχους, ενθαρρύνοντας ενδεχομένως τα ευάλωτα άτομα να στραφούν στη βία.
Σημαντική μείωση στις συλλήψεις τρομοκρατών
449 άτομα συνελήφθησαν ως ύποπτοι για αδικήματα που σχετίζονται με την τρομοκρατία το 2020, καταγράφοντας σημαντική μείωση σε σχέση με το 2019 (1 004). Είναι άγνωστο ακόμα αν η μείωση αυτή οφείλεται σε μειωμένη τρομοκρατική δραστηριότητα ή στις περιορισμένες επιχειρησιακές ικανότητες των αστυνομικών αρχών εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού.
Μειωμένη χρήση εκρηκτικών
Ο εγκλεισμός λόγω της πανδημίας και το κλείσιμο δημόσιων χώρων, όπως τα εμπορικά κέντρα, οι θρησκευτικοί χώροι και τα γήπεδα, φαίνεται να οδήγησαν στη μείωση της χρήσης εκρηκτικών σε τρομοκρατικές επιθέσεις. Η πλειονότητα των επιθέσεων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση μαχαιριών, οχημάτων και εμπρησμού. Χρήση πυροβόλων όπλων έγινε μόνο κατά την ακροδεξιά τρομοκρατική επίθεση στο Χανάου (Γερμανία) τον Φεβρουάριο και στην τζιχαντιστική επίθεση στη Βιέννη τον Νοέμβριο.
Η αυξανόμενη απειλή της ριζοσπαστικοποίησης στο διαδίκτυο
Οι εξτρεμιστές και οι τρομοκράτες βρήκαν νέες ευκαιρίες στην αυξημένη χρήση του διαδικτύου κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Κατόπιν προσπαθειών ορισμένων πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης και εφαρμογών ανταλλαγής μηνυμάτων να μπλοκάρουν λογαριασμούς που σχετίζονται με τη τρομοκρατία, η τζιχαντιστική προπαγάνδα εξαπλώθηκε σε πολλαπλές, συχνά μικρότερες πλατφόρμες ενώ οι ακροδεξιοί εξτρεμιστές κατέφυγαν ολοένα και περισσότερο στη χρήση βιντεοπαιχνιδιών για τη διάδοση της ιδεολογίας του.
Με μεγάλο όγκο παραπληροφόρησης να διαδίδεται ενεργά στο διαδίκτυο, οι εξτρεμιστές και οι τρομοκράτες εκμεταλλεύτηκαν την κοινωνική δυσαρέσκεια για να προσεγγίσουν και να διαδώσουν τις ιδεολογίες τους.
Ανάγκη για συντονισμένες προσπάθειες σε επίπεδο ΕΕ
"Η σχολαστική αξιολόγηση της απειλής και οι συντονισμένες προσπάθειες είναι υψίστης σημασίας για τον εντοπισμό των τρωτών σημείων και τον περιορισμό της τρομοκρατικής και εξτρεμιστικής βίας τόσο εντός όσο κι εκτός διαδικτύου", είπε ο Κλαούντιο Γκαλζεράνο, επικεφαλής του Αντιτρομοκρατικού Κέντρου της Europol ο οποίος παρουσίασε τα ευρήματα της ετήσιας έκθεσης του οργανισμού στα μέλη της κοινοβουλευτικής επιτροπής πολιτικών ελευθεριών στις 22 Ιουνίου 2021.