logo-print

ΔΕΕ: Απαγορεύεται η φυλάκιση υπηκόου κράτους μη μέλους πριν την υπαγωγή του στη διαδικασία επιστροφής

Για το λόγο και μόνον ότι εισήλθε παρανόμως στο έδαφος κράτους μέλους από εσωτερικά σύνορα του χώρου Σένγκεν

07/06/2016

16/11/2017

Δικαιοδοσία και Εκτέλεση επί διασυνοριακών ευρπωαϊκών οικογενειακών διαφορών

ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΔΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟ ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

H ένωση δικαίου

ΙΩΑΝΝΗ ΣΑΡΜΑΣ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έκρινε (υπόθεση C-47/15) ότι η οδηγία περί επιστροφής δεν επιτρέπει τη φυλάκιση υπηκόου κράτους μη μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πριν από την υπαγωγή του στη διαδικασία επιστροφής, για τον λόγο και μόνον ότι εισήλθε παρανόμως στο έδαφος κράτους μέλους από εσωτερικά σύνορα του χώρου Σένγκεν.

Σύμφωνα με το Δικαστήριο, το ίδιο ισχύει και όταν ο υπήκοος αυτός που τελεί υπό καθεστώς απλής διελεύσεως στο έδαφος του εν λόγω κράτους μέλους υποβάλλεται σε έλεγχο κατά την έξοδό του από τον χώρο Σένγκεν και υποβάλλεται σε διαδικασία επανεισδοχής προς το κράτος μέλος από το οποίο ήλθε.

Ιστορικό

Στις 22 Μαρτίου 2013, η Sélina Affum, γκανεζικής ιθαγένειας, υποβλήθηκε σε έλεγχο από τη γαλλική αστυνομία στο σημείο εισόδου της υποθαλάσσιας σήραγγας της Μάγχης, ενώ επέβαινε σε λεωφορείο προερχόμενο από τη Γάνδη με προορισμό το Λονδίνο.

Αφού επέδειξε βελγικό διαβατήριο με φωτογραφία και όνομα τρίτου και καθώς δεν διέθετε κανένα άλλο έγγραφο ταυτότητας ή ταξιδιωτικό έγγραφο στο όνομά της, τέθηκε πρώτα υπό προσωρινή κράτηση λόγω παράνομης εισόδου στο γαλλικό έδαφος.

Οι γαλλικές αρχές ζήτησαν ακολούθως από το Βέλγιο την επανεισδοχή της στο έδαφός του.

Η Sélina Affum υποστηρίζει ότι η κράτησή της δεν είναι νόμιμη και το γαλλικό Cour de cassation ερωτά το Δικαστήριο εάν, βάσει της οδηγίας περί επιστροφής, επιτρέπεται να επιβληθεί ποινή φυλακίσεως για την παράνομη είσοδο υπηκόου τρίτης χώρας στην εθνική επικράτεια.

Απόφαση

Με τη σημερινή απόφασή του, το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι κατά τη νομολογία (υπόθεση Achughbabian), η οδηγία περί επιστροφής αντιτίθεται σε ρύθμιση κράτους μέλους, η οποία προβλέπει σε περίπτωση παράνομης παραμονής τη φυλάκιση υπηκόου τρίτης χώρας, ως προς τον οποίο δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί η προβλεπόμενη στην εν λόγω οδηγία διαδικασία επιστροφής.

Κατά την ίδια νομολογία, η οδηγία αυτή επιτρέπει, εντούτοις, τη φυλάκιση του συγκεκριμένου υπηκόου, επί του οποίου εφαρμόστηκε προηγουμένως η διαδικασία αυτή και ο οποίος παραμένει παρανόμως στο έδαφος του κράτους μέλους χωρίς να υπάρχει λόγος που να δικαιολογεί τη μη επιστροφή.

Επιπροσθέτως, η οδηγία δεν αποκλείει ούτε τη διοικητική κράτηση υπηκόου τρίτης χώρας προκειμένου να καθοριστεί ο νόμιμος ή μη χαρακτήρας της παραμονής του.

Το Δικαστήριο αποφαίνεται στη συνέχεια ότι η παράνομη είσοδος συνιστά μια από τις πραγματικές περιστάσεις που μπορούν να οδηγήσουν στην παράνομη παραμονή κατά την έννοια της οδηγίας περί επιστροφής.

Η οδηγία εφαρμόζεται, συνεπώς, στην περίπτωση υπηκόου τρίτης χώρας ο οποίος, όπως η Sélina Affum, εισήλθε παρανόμως στο έδαφος κράτους μέλους, και για τον λόγο αυτό θεωρείται ότι βρίσκεται παρανόμως σ’ αυτό.

Ως εκ τούτου, ο εν λόγω υπήκοος πρέπει να υπαχθεί στην προβλεπόμενη από την οδηγία διαδικασία επιστροφής με σκοπό την απομάκρυνσή του, και τούτο, εφόσον δεν έχει καταστεί ενδεχομένως νόμιμη η παραμονή του.

Το Δικαστήριο επισημαίνει επίσης ότι οι προβλεπόμενες από την οδηγία εξαιρέσεις δεν παρέχουν στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να εξαιρέσουν έναν υπήκοο όπως η Sélina Affum από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας αυτής, λόγω της παράνομης εισόδου του από εσωτερικά σύνορα του χώρου Σένγκεν (εν προκειμένω τα γαλλοβελγικά σύνορα) ή της συλλήψεώς του ενώ επιχειρούσε να εγκαταλείψει τον χώρο αυτό (καθόσον το Ηνωμένο Βασίλειο δεν αποτελεί όντως μέρος του χώρου Σένγκεν).

Επιπροσθέτως, το γεγονός ότι η Sélina Affum υποβλήθηκε σε διαδικασία επανεισδοχής στο κράτος μέλος από το οποίο ερχόταν (Βέλγιο) δεν καθιστά την οδηγία ανεφάρμοστη στην περίπτωσή της. Πράγματι, η επανεισδοχή έχει απλώς ως συνέπεια τη μεταφορά της υποχρεώσεως εφαρμογής της διαδικασίας επιστροφής στο κράτος μέλος που έχει αναλάβει τον

υπήκοο τρίτης χώρας (εν προκειμένω το Βέλγιο). Η φυλάκιση του παρανόμως διαμένοντος υπηκόου τρίτης χώρας θα καθυστερούσε την κίνηση της διαδικασίας αυτής και την πραγματική απομάκρυνσή του, υπονομεύοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο την πρακτική αποτελεσματικότητα της οδηγίας.

Τέλος, το καθεστώς της απλής διελεύσεως υπό το οποίο τελούσε η Sélina Affum δεν εμποδίζει την εφαρμογή της οδηγίας: πράγματι, ο υπήκοος τρίτης χώρας που επιβαίνει σε λεωφορείο χωρίς να πληροί τις προϋποθέσεις εισόδου βρίσκεται όντως στο έδαφος του οικείου κράτους μέλους (εν προκειμένω της Γαλλίας) και συνεπώς «παραμένει παρανόμως» σ’ αυτό κατά την έννοια της οδηγίας, η οποία δεν προβλέπει καμία προϋπόθεση ελάχιστης διάρκειας ή προθέσεως παραμονής στο συγκεκριμένο κράτος.

Καθόσον η οδηγία εφαρμόζεται στην περίπτωση της Sélina Affum, αυτή δεν μπορούσε να φυλακισθεί λόγω παράνομης εισόδου στη γαλλική επικράτεια πριν να υποβληθεί στη διαδικασία επιστροφής. Όμως οι γαλλικές αρχές δεν είχαν καν κινήσει τη διαδικασία αυτή.

Το Δικαστήριο αποφαίνεται συνεπώς ότι, για τους ίδιους λόγους που εκτίθενται στην απόφασή του Achughbabian, τα κράτη μέλη δεν μπορούν να επιτρέπουν τη φυλάκιση υπηκόων τρίτων χωρών, ως προς τους οποίους δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί η προβλεπόμενη στην οδηγία διαδικασία επιστροφής, λόγω και μόνον παράνομης εισόδου η οποία είχε ως αποτέλεσμα την παράνομη παραμονή τους, καθόσον μια τέτοια φυλάκιση μπορεί να εμποδίσει την εφαρμογή της διαδικασίας αυτής και να καθυστερήσει την επιστροφή, στερώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο από την ανωτέρω οδηγία την πρακτική αποτελεσματικότητά της.

Το Δικαστήριο διευκρινίζει ότι τούτο δεν αποκλείει εντούτοις την ευχέρεια των κρατών μελών να προβλέπουν ποινή φυλακίσεως για την τέλεση άλλων αδικημάτων από εκείνα που στηρίζονται μόνο στην παράνομη είσοδο, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων κατά τις οποίες δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί η διαδικασία επιστροφής.

Ολόκληρη την απόφαση μπορείτε να βρείτε εδώ.

Airbnb Η πολεοδομική αντιμετώπιση

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΕΙΔΙΚΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ - ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑ - ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΕΛΙΣΣΑΣ

Κώδικας Ποινικής Δικονομίας -Ερμηνεία Κατ΄άρθρο - Τόμος Ι - Β έκδοση

ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΚΟΝΟΜΙΑ