ΣτΕ: Συνταγματικά τα πληθυσμιακά κριτήρια για τα φαρμακεία

Συνταγματικά ανεκτά και δικαιολογημένα έκρινε το ΣτΕ τα πληθυσμιακά κριτήρια για τη χορήγηση άδειας φαρμακείου.

Το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι τα πληθυσμιακά κριτήρια για τη χορήγηση άδειας φαρμακείου είναι ανεκτά σύμφωνα με την ερμηνεία άρθρων του Συντάγματος.

Στις πέντε αποφάσεις  που εξέδωσε, ερμηνεύονται οι συνταγματικές διατάξεις για την προστασία της οικονομικής και επαγγελματικής ελευθερίας.

Το ανώτατο δικαστήριο (αντίθετα με όσα είχε δεχθεί το 2005) έκρινε δικαιολογημένα τα πληθυσμιακά κριτήρια για τη χορήγηση άδειας φαρμακείου.

Συγκεκριμένα, ο νόμος 3918/11 διατήρησε (με διαφορετικά ποσοστά) τα πληθυσμιακά κριτήρια που θέσπισε ο ν. 3457/06 (και αργότερα ο ν. 3852/10) και το ΣτΕ δέχθηκε ότι αποτελούν μεν έναν σοβαρό περιορισμό της επαγγελματικής ελευθερίας κατά το άρθρο 5 του Συντάγματος, που όμως  ανεκτός, αφού έτσι εξυπηρετούνται σοβαροί λόγοι δημοσίου συμφέροντος.

Οι υπ άριθμ. 228-232/2014  δικαστικές αποφάσεις  χρησιμοποιούν νομικά επιχειρήματα, που μπορεί να αξιοποιηθεί και σε ενδεχόμενες μελλοντικές δίκες σχετικές με την πλήρη απελευθέρωση επαγγελμάτων.

Περιορισμός στην ίδρυση των φαρμακείων

Οι αποφάσεις του ΣΤΕ υπογραμμίζουν ότι στη συνταγματικά κατοχυρωμένη οικονομική και επαγγελματική ελευθερία μπορούν να επιβληθούν περιορισμοί που δικαιολογούνται από λόγους δημοσίου ή κοινωνικού συμφέροντος, που πρέπει να ορίζονται με τρόπο αντικειμενικό και να συνδέονται με το αντικείμενο και τον χαρακτήρα της ρυθμιζόμενης επαγγελματικής δραστηριότητας.

Ο νομοθετικός περιορισμός της οικονομικής-επαγγελματικής ελευθερίας δεν μπορεί να έχει ως μοναδικό σκοπό την προστασία του οικονομικού συμφέροντος όσων ήδη ασκούν μια συγκεκριμένη επαγγελματική δραστηριότητα, προς βλάβη εκείνων που ενδιαφέρονται να ασκήσουν το επάγγελμα αυτό.

Η Ολομέλεια ΣτΕ έκρινε, ότι «η εξασφάλιση της βιωσιμότητας των φαρμακείων και μάλιστα υπό συνθήκες λειτουργίας τους εκτός όρων ελεύθερου ανταγωνισμού, καθώς και η ορθολογική και ισόρροπη κατανομή τους σε ολόκληρη τη χώρα, προκειμένου να εξασφαλίζεται ο άμεσος και με ποιοτικά εχέγγυα εφοδιασμός του συνόλου του πληθυσμού με τα αναγκαία φάρμακα, αποτελούν επιτακτικούς λόγους δημοσίου συμφέροντος που δικαιολογούν την επιβολή περιορισμών όχι μόνο στην άσκηση αλλά και στην πρόσβαση στο επάγγελμα του φαρμακοποιού».

Κριτική ασκείται από το δικαστήριο σε διάφορα φαινόμενα πληθωρισμού και υπερσυνταγογραφήσεων, με συνέπεια την ανάπτυξη αθέμιτου ανταγωνισμού που μπορεί να έχει επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και  στην προσπάθεια να εξασφαλιστεί η οικονομική βιωσιμότητα. Το ΣτΕ συνεπώς, προέκρινε την ορθολογική κατανομή των φαρμακείων από την επικράτεια.

Τέλος, το ΣτΕ έκρινε επίσης ότι τα πληθυσμιακά κριτήρια αποτελούν ένα αντικειμενικό κριτήριο που εξυπηρετεί σκοπούς δημοσίου συμφέροντος και ο σχετικός περιορισμός επιβλήθηκε εν όψει της συνταγματικής επιταγής προς την πολιτεία να μεριμνά για την υγεία των πολιτών και την κοινωνική ασφάλιση των εργαζομένων.