Σύσταση του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα ανθρώπινα δικαιώματα των χρηστών του Διαδικτύου

Το παρακάτω κείμενο ΔΕΝ αποτελεί επίσημη μετάφραση του αρχικού κειμένου, το οποίο διατίθεται στην αγγλική και τη γαλλική γλώσσα στην ιστοσελίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Σύσταση 6/2014 της Επιτροπής των Υπουργών των κρατών μελών για τον Οδηγό για τα ανθρώπινα δικαιώματα των χρηστών του Διαδικτύου.

Υιοθετήθηκε στις 16 Απριλίου 2014

1. Το κράτη - μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης έχουν την υποχρέωση να διαφυλάσσουν, για όλους εντός της δικαιοδοσίας τους, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, όπως κατοχυρώνονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Η υποχρέωση αυτή ισχύει και στο πλαίσιο της χρήσης του Διαδικτύου. Εφαρμόσιμες είναι επίσης και οι άλλες συμβάσεις και τα όργανα του Συμβουλίου της Ευρώπης, που αφορούν την προστασία του δικαιώματος της ελευθερίας της έκφρασης, της πρόσβασης στην πληροφορία, της ελευθερίας του συναθροίζεσθαι , της ιδιωτικής ζωής και της προστασίας των προσωπικών δεδομένων και την προστασία από τα κυβερνοεγκλήματα.

2. Οι υποχρεώσεις των κρατών - μελών να σέβονται, να προστατεύουν και να προωθούν τα δικαιώματα των ανθρώπων περιλαμβάνουν και την επίβλεψη των ιδιωτικών εταιριών. Τα διεθνώς αναγνωρισμένα και αδιαίρετα ανθρώπινα δικαιώματα, όπως και τα σχετικά πρότυπα υπερισχύουν των γενικών όρων και προϋποθέσεων που επιβάλλονται στο χρήστες του Διαδικτύου από οποιονδήποτε ιδιωτικό φορέα.

3. Το Διαδίκτυο έχει αξία δημόσιας υπηρεσίας. Άνθρωποι, κοινότητες, δημόσιες Αρχές και ιδιωτικοί φορείς βασίζονται στο Διαδίκτυο για τις δραστηριότητές τους και έχουν τη νόμιμη προσδοκία πως οι υπηρεσίες του θα είναι προσβάσιμες, προσιτές, ασφαλείς, αξιόπιστες, σε εξέλιξη και θα παρέχονται χωρίς διακρίσεις. Περαιτέρω, κανείς δε θα πρέπει να υποβάλλεται σε οποιαδήποτε παράνομη, αχρείαστη ή δυσανάλογη παρέμβαση στην άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών του όταν χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο.

4. Οι χρήστες του Διαδικτύου θα πρέπει να έχουν την απαραίτητη υποστήριξη προκειμένου να κατανοούν και να ασκούν τα δικαιώματά τους online, όταν τα δικαιώματα και οι ελευθερίες τους υφίστανται περιορισμούς ή παρεμβάσεις. Αυτή η υποστήριξη θα πρέπει να περιλαμβάνει καθοδήγηση ως προς την πρόσβαση σε αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα. Δεδομένων των δυνατοτήτων που παρέχει το Διαδίκτυο για διαφάνεια και ευθύνη κατά την διεξαγωγή δημοσίων υποθέσεων, οι χρήστες θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο προκειμένου να συμμετέχουν στη δημοκρατική ζωή.

5. Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι τα υπάρχοντα ανθρώπινα δικαιώματα και οι θεμελιώδεις ελευθερίες θα ισχύουν ισότιμα online και offline, το Συμβούλιο των Υπουργών προτείνει σύμφωνα με τους όρους του άρθρου 15 παράγραφος β του Νόμου του Συμβουλίου της Ευρώπης, ότι τα κράτη - μέλη:

5.1 θα προωθούν ενεργά τον Οδηγό για τα ανθρώπινα δικαιώματα για τους χρήστες του Διαδικτύου, όπως καθορίζεται στο Παράρτημα, μεταξύ πολιτών, δημοσίων Αρχών και ιδιωτικών φορέων και θα λαμβάνουν συγκεκριμένα μέτρα αναφορικά με την εφαρμογή του, προκειμένου να καταστήσουν δυνατή την άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών online,

5.2 θα αξιολογούν, θα αναθεωρούν τακτικά και, όπου κρίνεται αναγκαίο, θα αφαιρούν περιορισμούς σχετικά με την άσκηση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών στο Διαδίκτυο, ειδικά δε όταν δε συνάδουν με τη Σύμβαση, υπό το φως πάντα της σχετικής νομολογίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Κάθε περιορισμός θα πρέπει να υπαγορεύεται από το Νόμο, κάτι το οποίο είναι αναγκαίο σε μια δημοκρατική κοινωνία προκειμένου να επιτευχθεί ένας νόμιμος σκοπός, και να είναι αναλογικός σε σχέση με τον επιδιωκόμενο σκοπό,

5.3 θα εξασφαλίζουν ότι οι χρήστες του Διαδικτύου θα έχουν πρόσβαση σε αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα, όταν τα δικαιώματα και οι ελευθερίες τους περιορίζονται ή όταν πιστεύουν ότι τα δικαιώματά τους έχουν παραβιαστεί. Αυτό απαιτεί την ενίσχυση του συντονισμού και της συνεργασίας μεταξύ των σχετικών οργανισμών, οντοτήτων και κοινοτήτων. Απαιτεί επίσης τη σύμπραξη και την αποτελεσματική συνεργασία με φορείς του ιδιωτικού τομέα και οργανισμούς της κοινωνίας των πολιτών. Ανάλογα με το εκάστοτε εθνικό πλαίσιο, αυτό ενδέχεται να περιλαμβάνει μηχανισμούς έννομης προστασίας, όπως αυτοί που παρέχονται από τις αρχές προστασίας προσωπικών δεδομένων, τους εθνικούς οργανισμούς προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων (όπως είναι οι διαμεσολαβητές), δικαστικές διαδικασίες και γραμμές υποστήριξης,

5.4 Θα προάγουν τη συνεργασία με άλλους παράγοντες κρατών μελών και μη μελών, εντός και εκτός του Συμβουλίου της Ευρώπης, αναφορικά με τα πρότυπα και τις διαδικασίες που ασκούν επιρροή στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών στο Διαδίκτυο,

5.5 θα ενθαρρύνουν τον ιδιωτικό τομέα να συμμετέχει σε γνήσιο διάλογο με τις αρμόδιες κρατικές Αρχές και τους κοινωνικούς φορείς κατά την άσκηση της εταιρικής κοινωνικής τους ευθύνης και, συγκεκριμένα, με διαφάνεια και ευθύνη σύμφωνα με τις «Κατευθυντήριες Αρχές για τις Επιχειρήσεις και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα: εφαρμόζοντας το «Πλαίσιο Προστασίας, Σεβασμού και Θεραπείας των Ηνωμένων Εθνών». Ο ιδιωτικός τομέας θα πρέπει να ενθαρρύνεται προκειμένου να συνεισφέρει στη διάδοση του παρόντος Οδηγού,

5.6 θα ενθαρρύνουν τους κοινωνικούς φορείς να υποστηρίξουν τη διάδοση και την εφαρμογή του Οδηγού, ούτως ώστε να αποτελέσει ένα αποτελεσματικό εργαλείο για τους χρήστες.

Παράρτημα της Σύστασης 6/2014

Εισαγωγή

1. Ο παρών οδηγός είναι ένα εργαλείο για εσάς, τους χρήστες του Διαδικτύου, προκειμένου να ενημερωθείτε σχετικά με τα δικαιώματά σας όταν βρίσκεστε online, τους τυχόν περιορισμούς τους καθώς και τα διαθέσιμα διορθωτικά μέτρα για τους περιορισμούς αυτούς. Τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι θεμελιώδεις ελευθερίες έχουν την ίδια ισχύ τόσο όταν βρίσκεστε online όσο και offline. Αυτή η αρχή επιτάσσει τον εκ μέρους σας σεβασμό των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των άλλων χρηστών του Ίντερνετ. Ο παρών οδηγός σας παρέχει πληροφορίες σχετικά με την έννοια και το περιεχόμενο των δικαιωμάτων και των ελευθεριών σας στο Διαδίκτυο, πως μπορούν να εφαρμοστούν στην πράξη καθώς και την πρόσβασή σας σε διορθωτικά μέτρα. Αποτελεί δε ένα εξελισσόμενο έγγραφο, το οποίο θα ενημερώνεται ανά χρονικά διαστήματα.

2. Ο παρών οδηγός βασίζεται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) και σε άλλες συμβάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης και άλλων οργάνων τα οποία ασχολούνται με διάφορες πτυχές της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όλα τα μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης έχουν καθήκον να σέβονται, να προστατεύουν και να εκπληρώνουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που ορίζονται από τα όργανα εκείνα, τη λειτουργία των οποίων έχουν επικυρώσει. Ο παρών οδηγός είναι επίσης εμπνευσμένος από τη συνεχιζόμενη ερμηνεία των δικαιωμάτων και των ελευθεριών αυτών από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) και από άλλα σχετικά νομικά όργανα του Συμβουλίου της Ευρώπης.

3. Ο παρών οδηγός δεν κατοχυρώνει κάποια νέα ανθρώπινα δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες, αλλά ενισχύει υπάρχοντα πρότυπα και μηχανισμούς επιβολής.

Πρόσβαση και μη διάκριση

1. Η πρόσβαση στο Διαδίκτυο είναι ένα σημαντικό μέσο για την άσκηση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών σας καθώς και για τη συμμετοχή σας στις δημοκρατικές διαδικασίες. Για το λόγο αυτό, δε θα πρέπει να στερείστε τη σύνδεση σας στο Διαδίκτυο αν δεν το επιθυμείτε, εκτός εάν υπάρξει σχετική απόφαση δικαστηρίου. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί η διακοπή των υπηρεσιών πρόσβασης να γίνει βάση συμβατικών διακανονισμών, αλλά η περίπτωση αυτή θα πρέπει να αποτελεί την έσχατη λύση.

2. Η πρόσβαση σας στο Διαδίκτυο θα πρέπει να είναι προσιτή οικονομικά και να παρέχεται χωρίς διακρίσεις. Θα πρέπει να έχετε την καλύτερη δυνατή πρόσβαση στο περιεχόμενο, τις εφαρμογές και τις υπηρεσίες του Διαδικτύου, χρησιμοποιώντας τη συσκευή της επιλογής σας.

3. Αν ζείτε σε αγροτικές ή γεωγραφικά απομακρυσμένες περιοχές ή αν έχετε χαμηλό εισόδημα ή ειδικές ανάγκες ή αναπηρίες, θα πρέπει να αναμένετε από τις δημόσιες Αρχές να κάνουν εύλογες προσπάθειες και να λαμβάνουν συγκεκριμένα μέτρα προκειμένου να διευκολύνουν την πρόσβασή σας στο Διαδίκτυο.

4. Κατά την επικοινωνία σας με τις δημόσιες αρχές, τους παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου (ISP), τους παρόχους online περιεχομένου και υπηρεσιών διαδικτύου καθώς και τους άλλους χρήστες (ατομικά ή σε ομάδες) δε θα πρέπει να υφίστασθε διακρίσεις με βάση το φύλο, τη φυλή, το χρώμα, τη γλώσσα, τη θρησκεία ή τις πεποιθήσεις, πολιτικές ή άλλης φύσεως, την εθνική ή κοινωνική προέλευση, το δεσμό με εθνική μειονότητα, την ιδιοκτησιακή, την οικογενειακή ή οποιαδήποτε άλλης φύσεως κατάσταση, συμπεριλαμβανομένης της καταγωγής, της ηλικίας και του σεξουαλικού προσανατολισμού.

Ελευθερία έκφρασης και πληροφόρησης

Έχετε το δικαίωμα να αναζητάτε, να λαμβάνετε και να μεταδίδετε πληροφορίες ή ιδέες της επιλογής σας, χωρίς παρέμβαση και ανεξαρτήτως συνόρων. Αυτό σημαίνει ότι:

1. Έχετε την ελευθερία να εκφράζεστε online και να αποκτάτε πρόσβαση σε πληροφορίες, απόψεις και εκφράσεις άλλων. Αυτό περιλαμβάνει τον πολιτικό λόγο, απόψεις σχετικά με τη θρησκεία, γνώμες και εκφράσεις που λαμβάνονται ευνοϊκά ή δε θεωρούνται προσβλητικές, αλλά επίσης και όσες ενδέχεται να προσβάλλουν, να σοκάρουν ή να ενοχλούν άλλους. Θα πρέπει να λαμβάνετε πάντα δεόντως υπόψη τη φήμη και τα δικαιώματα των άλλων, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στην ιδιωτικότητα.

2. Είναι δυνατόν να τίθενται περιορισμοί στις εκφράσεις, οι οποίες υποκινούν διακρίσεις, μίσος ή βία. Οι περιορισμοί αυτοί πρέπει να είναι σε κάθε περίπτωση νόμιμοι, προσαρμοσμένοι στενά και να εκτελούνται με δικαστική εποπτεία.

3. Είστε ελεύθεροι να δημιουργείτε, να επαναχρησιμοποιείτε και να διανέμετε υλικό, σεβόμενοι τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.

4. Οι δημόσιες Αρχές έχουν καθήκον να σέβονται και να προστατεύουν την ελευθερία της έκφρασης και της πληροφόρησής σας. Οποιοιδήποτε περιορισμοί σε αυτές τις ελευθερίες δεν πρέπει να είναι αυθαίρετοι, πρέπει να επιδιώκουν έναν νόμιμο σκοπό σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, όπως –μεταξύ άλλων- την προστασία της εθνικής ασφάλειας ή της δημόσιας τάξης, της δημόσιας υγείας ή των ηθών, και θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να συνάδουν με το δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επιπλέον δε, οι περιορισμοί αυτοί θα πρέπει να γνωστοποιούνται σε εσάς συνοδευόμενοι με πληροφορίες για το πώς μπορείτε να έχετε καθοδήγηση ή αποζημίωση, και δε θα πρέπει να είναι ευρύτεροι ή να διαρκούν περισσότερο από όσο είναι απολύτως αναγκαίο για να επιτευχθεί ο νόμιμος σκοπός τους.

5. Ο πάροχος υπηρεσιών Διαδικτύου καθώς και οι πάροχοι online περιεχομένου και υπηρεσιών που σας εξυπηρετούν, έχουν συλλογική ευθύνη σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και παροχής μηχανισμών ανταπόκρισης στα αιτήματά σας. Θα πρέπει να είστε ενήμεροι, ωστόσο, ότι οι πάροχοι online υπηρεσιών, όπως τα κοινωνικά δίκτυα, μπορούν να επιβάλλουν περιορισμούς σε συγκεκριμένους τύπους περιεχομένου και συμπεριφορών, με βάση την πολιτική περιεχομένου τους (content policy). Θα πρέπει να είστε ενήμεροι σχετικά με τέτοιους ενδεχόμενους περιορισμούς, προκειμένου να έχετε τη δυνατότητα να αποφασίσετε εν γνώσει σας αν θα χρησιμοποιήσετε τις εν λόγω υπηρεσίες ή όχι. Αυτό περιλαμβάνει συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με το τι θεωρεί ο εκάστοτε πάροχος ως παράνομο ή ακατάλληλο περιεχόμενο και συμπεριφορά κατά τη χρήση των υπηρεσιών του εκ μέρους σας, καθώς και το πώς αντιμετωπίζονται οι καταστάσεις αυτές από τον πάροχο.

6. Μπορείτε να επιλέξετε να μην αποκαλύπτετε την ταυτότητά σας online, χρησιμοποιώντας για παράδειγμα ένα ψευδώνυμο. Θα πρέπει, ωστόσο, να είστε ενήμεροι ότι μπορούν να ληφθούν μέτρα εκ μέρους των εθνικών αρχών, τα οποία μπορούν να οδηγήσουν στην αποκάλυψη της πραγματικής σας ταυτότητας.

Δικαίωμα του συνέρχεσθαι, του συνεταιρίζεσθαι και της συμμετοχής

Έχετε το δικαίωμα να συνέρχεσθε ειρηνικά και να συνεταιρίζεσθε με άλλους χρησιμοποιώντας το Διαδίκτυο. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι:

1. Έχετε την ελευθερία να επιλέγετε οποιαδήποτε ιστοσελίδα, εφαρμογή ή οποιαδήποτε άλλη υπηρεσία προκειμένου να σχηματίζετε, να συμμετέχετε, να κινητοποιείτε και να λαμβάνετε μέρος σε κοινωνικές ομάδες και συναθροίσεις, ανεξάρτητα αν αυτές αναγνωρίζονται επίσημα από τις δημόσιες Αρχές ή όχι. Θα πρέπει επίσης να έχετε τη δυνατότητα να χρησιμοποιείτε το Διαδίκτυο προκειμένου να ασκείτε το δικαίωμά σας να σχηματίζετε ή να συμμετέχετε σε συνδικαλιστικές οργανώσεις.

2. Έχετε το δικαίωμα να πραγματοποιείτε ειρηνικές online διαμαρτυρίες. Θα πρέπει, εντούτοις, να γνωρίζετε ότι εάν οι διαμαρτυρίες σας οδηγούν σε αποκλεισμό, διακοπή υπηρεσιών και/ ή ζημιές σε περιουσία άλλων, ενδέχεται να αντιμετωπίσετε τις νόμιμες συνέπειες.

3. Έχετε την ελευθερία να χρησιμοποιείτε όλα τα διαθέσιμα online εργαλεία προκειμένου να συμμετέχετε σε δημόσιες πολιτικές συζητήσεις, νομοθετικές πρωτοβουλίες και λεπτομερείς ελέγχους στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος να υπογράφετε αναφορές και να συμμετέχετε στη διαμόρφωση πολιτικής σχετικά με τη διακυβέρνηση του Διαδικτύου.

Ιδιωτικότητα και προστασία προσωπικών δεδομένων

Έχετε δικαίωμα στην ιδιωτική και οικογενειακή ζωή στο Διαδίκτυο, το οποίο περιλαμβάνει την προστασία των προσωπικών σας δεδομένων καθώς και το σεβασμό στην εμπιστευτικότητα της αλληλογραφίας και των επικοινωνιών σας. Αυτό συνεπάγεται ότι:

1. Θα πρέπει να γνωρίζετε πως όταν χρησιμοποιείτε το Διαδίκτυο, τα προσωπικά σας δεδομένα τυγχάνουν τακτικής επεξεργασίας. Αυτό συμβαίνει όταν χρησιμοποιείτε υπηρεσίες όπως περιηγητές (browsers), ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (email), ηλεκτρονικές συζητήσεις (chat), πρωτόκολλα «φωνής επί διαδικτυακού πρωτοκόλλου» (VoIP), κοινωνικά δίκτυα, μηχανές αναζήτησης και υπηρεσίες cloud για αποθήκευση δεδομένων.

2. Οι δημόσιες αρχές και οι ιδιωτικές εταιρείες έχουν υποχρέωση να σέβονται και να τηρούν συγκεκριμένους κανόνες και διαδικασίες, όταν επεξεργάζονται τα προσωπικά σας δεδομένα.

3. Τα προσωπικά σας δεδομένα θα πρέπει να τυγχάνουν επεξεργασίας όταν ο νόμος το επιτρέπει και εφόσον έχετε δώσει τη συγκατάθεσή σας. Θα πρέπει να γνωρίζετε ποια δεδομένα θα τύχουν επεξεργασίας και/ή θα μεταβιβασθούν σε τρίτα μέρη, πότε, από ποιον και για ποιο σκοπό. Σε γενικές γραμμές θα πρέπει να είστε σε θέση να έχετε έλεγχο πάνω στα δεδομένα σας (να ελέγχετε την ακρίβειά τους, να αιτείσθε τη διόρθωσή ή τη διαγραφή τους και να μην τηρούνται για διάστημα μεγαλύτερο από όσο είναι απαραίτητο).

4. Δεν πρέπει να υποβάλλεσθε σε καθεστώς γενικής παρακολούθησης ή υποκλοπής των συνομιλιών σας. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, οι οποίες περιγράφονται από το νόμο, όπως για παράδειγμα οι έρευνες για τέλεση αξιόποινων πράξεων, μπορεί να ασκηθεί παρέμβαση σε προσωπικά σας δεδομένα. Στις περιπτώσεις αυτές, πρέπει να έχετε εύκολη πρόσβαση σε σαφείς και ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τη συναφή νομοθεσία ή πολιτική καθώς και τα σχετικά σας δικαιώματα.

5. Η ιδιωτικότητα πρέπει να τυγχάνει σεβασμού και στο χώρο εργασίας. Αυτό περιλαμβάνει την εμπιστευτικότητα της ιδιωτικής online αλληλογραφίας και των επικοινωνιών σας. Ο εργοδότης σας οφείλει να σας ενημερώσει για την ύπαρξη οποιουδήποτε συστήματος παρακολούθησης ή/και επιτήρησης.

6. Μπορείτε να ζητήσετε και να λάβετε βοήθεια από τις Αρχές Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, οι οποίες υφίστανται στη συντριπτική πλειοψηφία των Ευρωπαϊκών χωρών, προκειμένου να διασφαλίζουν την εφαρμογή της νομοθεσίας και την τήρηση των αρχών σχετικά με την προστασία των προσωπικών δεδομένων.

Εκπαίδευση και Παιδεία

Έχετε δικαίωμα στην εκπαίδευση, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στη γνώση. Αυτό νοείται ως:

1. Θα πρέπει να έχετε πρόσβαση με απευθείας σύνδεση στην εκπαίδευση καθώς και σε πολιτιστικό, επιστημονικό, ακαδημαϊκό και άλλο περιεχόμενο τιθέμενο σε επίσημες γλώσσες. Είναι πιθανό να ισχύουν προϋποθέσεις για μία τέτοια πρόσβαση, προκειμένου να ικανοποιηθεί η αμοιβή των κατόχων δικαιωμάτων αναφορικά με την εργασία τους. Θα πρέπει επίσης να δύνασθε να έχετε ελεύθερη πρόσβαση σε χρηματοδοτούμενη από το Δημόσιο έρευνα και σε πολιτιστικά έργα ελεύθερης χρήσεως στο Διαδίκτυο, όπου αυτά είναι διαθέσιμα.

2. Ως μέρος του Διαδικτύου και της παιδείας στα Μέσα, θα πρέπει να έχετε πρόσβαση στην ψηφιακή εκπαίδευση και γνώση προκειμένου να ασκείτε τα δικαιώματα και τις ελευθερίες σας στο Διαδίκτυο. Αυτό περιλαμβάνει τις δεξιότητες για την κατανόηση, τη χρήση, και την ενασχόληση με ένα ευρύ φάσμα των Διαδικτυακών εργαλείων. Αυτό θα σας καταστήσει ικανούς να αναλύετε κριτικά την ακρίβεια και την αξιοπιστία του περιεχομένου, των εφαρμογών και των υπηρεσιών στις οποίες έχετε πρόσβαση ή στις οποίες επιθυμείτε να έχετε πρόσβαση.

Παιδιά και νέοι άνθρωποι

Σαν παιδί ή νέος άνθρωπος έχετε όλα τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που αποτυπώνονται στον παρόντα οδηγό. Συγκεκριμένα, εξαιτίας της ηλικίας σας δικαιούσθε ειδικής προστασίας και καθοδήγησης όταν χρησιμοποιείτε το Διαδίκτυο. Αυτό σημαίνει ότι:

1. Έχετε το δικαίωμα να εκφράζετε ελεύθερα τις απόψεις σας και να συμμετέχετε στην κοινωνία, να ακούγεσθε και να συνεισφέρετε στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με τα ζητήματα που σας επηρεάζουν. Οι απόψεις σας δε πρέπει να χαίρουν της δέουσας προσοχής σύμφωνα με την ηλικία και την ωριμότητά σας, χωρίς διακρίσεις.

2. Δικαιούσθε να έχετε την προσδοκία ότι θα λαμβάνετε πληροφορίες σε γλώσσα κατάλληλη για την ηλικία σας και εκπαίδευση από τους δασκάλους, εκπαιδευτές, γονείς ή κηδεμόνες σας σχετικά με την ασφαλή χρήση του Διαδικτύου, συμπεριλαμβανομένων των τρόπων προστασίας της ιδιωτικότητάς σας.

3. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι το περιεχόμενο που δημιουργείτε οι ίδιοι στο Διαδίκτυο ή το περιεχόμενο που δημιουργείται αναφορικά με εσάς από άλλους χρήστες του Διαδικτύου, είναι προσβάσιμο από οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη και μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την αξιοπρέπεια, την ασφάλεια και την ιδιωτική σας ζωή ή να είναι επιβλαβές για εσάς ή τα δικαιώματά σας τώρα ή σε μελλοντικό στάδιο της ζωής σας. Οποιοδήποτε τέτοιο υλικό θα πρέπει να απομακρύνεται ή να διαγράφεται, κατόπιν αιτήματός σας, μέσα σε ένα ευλόγως σύντομο χρονικό διάστημα.

4. Μπορείτε να έχετε την προσδοκία ότι θα λαμβάνετε ξεκάθαρη πληροφόρηση σχετικά με τις περιπτώσεις παράνομου online περιεχομένου ή συμπεριφορών (για παράδειγμα online παρενόχληση), καθώς και ενημέρωση σχετικά με τις δυνατότητες αναφοράς τέτοιων περιστατικών. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένες στην ηλικία σας και τις περιστάσεις, ενώ θα πρέπει να σας παρέχονται συμβουλές και υποστήριξη με το δέοντα σεβασμό προς τις αρχές της ανωνυμίας και της εμπιστευτικότητας.

5. Θα πρέπει να σας παρέχεται ειδική προστασία από οποιαδήποτε παρέμβαση στη σωματική, ψυχική ή ηθική σας ευημερία, ιδιαίτερα όταν αυτή αφορά σεξουαλική εκμετάλλευση και κακοποίηση στο Διαδίκτυο ή άλλες μορφές κυβερνοεγκλημάτων. Συγκεκριμένα, έχετε δικαίωμα κατάλληλης εκπαίδευσης προκειμένου να μπορείτε να προστατέψετε τους εαυτούς σας από τέτοιες απειλές.

Αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα

1. Έχετε το δικαίωμα πρόσβασης σε αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα, όταν τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι θεμελιώδεις ελευθερίες σας περιορίζονται ή παραβιάζονται. Προκειμένου να αποκτήσετε πρόσβαση σε κάποιο μέσο προστασίας, δεν είναι αναγκαίο να κινήσετε αμέσως νομικές διαδικασίες. Οι μέθοδοι επιδίωξης διορθωτικών μέτρων πρέπει να είναι διαθέσιμες, γνωστές, προσβάσιμες, προσιτές οικονομικά και ικανές να παρέχουν κατάλληλες αποζημιώσεις. Τα αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα μπορούν να εφαρμοστούν απευθείας από τους Παρόχους Υπηρεσιών Διαδικτύου, τις δημόσιες Αρχές και/ή τους εθνικούς οργανισμούς προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τα μέτρα αυτά –ανάλογα με την εκάστοτε παραβίαση- περιλαμβάνουν την έρευνα, την παροχή εξηγήσεων, τη διόρθωση, την απολογία, την αποκατάσταση, την επανασύνδεση και την καταβολή αποζημίωσης. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι:

1.1. Ο Πάροχος Υπηρεσιών Διαδικτύου σας, ο πάροχος πρόσβασης στο online περιεχόμενο/υπηρεσία, ή άλλη εταιρεία και/ή οι δημόσιες Αρχές πρέπει να σας ενημερώσουν σχετικά με τα δικαιώματα, τις ελευθερίες και τα πιθανά διορθωτικά μέτρα καθώς και τον τρόπο πρόσβασης σε αυτά. Αυτό περιλαμβάνει την πρόσβαση σε εύκολα προσβάσιμες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο αναφοράς και υποβολής παραπόνων αναφορικά με τυχόν παρεμβάσεις στα δικαιώματά σας καθώς και τους τρόπους επιδίωξης αποζημίωσης εκ μέρους σας.

1.2. Επιπρόσθετες πληροφορίες και καθοδήγηση πρέπει να είναι διαθέσιμες σε εσάς από δημόσιες Αρχές, τους εθνικούς οργανισμούς προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων (όπως είναι οι διαμεσολαβητές), τις Αρχές Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, τους οργανισμούς παροχής συμβουλών σε πολίτες, ενώσεις ανθρωπίνων ή ψηφιακών δικαιωμάτων ή ενώσεις καταναλωτών.

1.3. Οι εθνικές Αρχές έχουν την υποχρέωση να σας προστατεύουν από εγκληματικές δραστηριότητες ή αδικήματα που τελούνται στο Διαδίκτυο ή διαπράττονται με τη βοήθεια αυτού, ιδιαιτέρως δε όταν αφορούν παράνομη πρόσβαση, παρέμβαση, πλαστογραφία ή άλλη δόλια χειραγώγηση της ψηφιακής σας ταυτότητας, των ηλεκτρονικών συσκευών σας και των δεδομένων που περιέχονται σε αυτές. Οι αρμόδιες για την επιβολή των μέτρων Αρχές έχουν την υποχρέωση να διεξάγουν έρευνα και να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της επιβολής κυρώσεων, στην περίπτωση που υποβάλλετε παράπονα σχετικά με πρόκληση ζημιών ή παρέμβαση στην ταυτότητα ή την περιουσία σας στο Διαδίκτυο.

2. Κατά τον καθορισμό των δικαιωμάτων ή των υποχρεώσεών σας ή σε οποιαδήποτε περίπτωση κατηγορίας σας για τέλεση αξιόποινων πράξεων σχετικά με το Διαδίκτυο:

2.1. Έχετε το δικαίωμα για δίκαιη δίκη εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος από ανεξάρτητο και αμερόληπτο δικαστήριο.

2.2. Έχετε το δικαίωμα να υποβάλλετε ατομική αίτηση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), αφότου εξαντλήσετε όλα τα διαθέσιμα ένδικα μέσα στη χώρα σας.

 

Η μετάφραση και επιμέλεια του κειμένου έγινε με την πολύτιμη βοήθεια της συναδέλφου Βασιλικής Πάντου.