Νόμιμες οι θρησκευτικές σφαγές ζώων χωρίς αναισθησία στην Ελλάδα

Σύμφωνη με το ισχύον ελληνικό δίκαιο είναι η τέλεση θρησκευτικών σφαγών (τύπου kosher και halal), χωρίς αναισθησία, σύμφωνα με γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.

Η γνωμοδότηση 92/2017 εκδόθηκε έπειτα από σχετικό ερώτημα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ενώ ελήφθη υπόψη στην έκδοση της νέας υπουργικής απόφασης αναφορικά με τους κανόνες που πρέπει να τηρούνται για τη σφαγή ζώων σε σφαγεία στο πλαίσιο λατρευτικών τύπων.

Όπως επισημαίνεται στη γνωμοδότηση, η οποία εκδόθηκε με οριακή πλειοψηφία (6-4), η διάταξη του άρθρου 2 παρ. 2 του ν. 1197/1981 που ορίζει την απαγόρευση της χωρίς αναισθητοποίηση θανάτωσης θηλαστικών στα σφαγεία, δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής, ως αυστηρότερη εθνική διάταξη, κατά το άρθρο 26 παρ. 1 του Κανονισμού 1099/2009, στην ειδική περίπτωση της θρησκευτικής σφαγής που προβλέπεται στη διάταξη του άρθρου 4 παρ. 4 αυτού.

Σύμφωνα με τη διάταξη αυτή, από τον κανόνα της αναισθητοποίησης εξαιρούνται τα ζώα που υποβάλλονται σε ιδιαίτερες μεθόδους σφαγής που προβλέπονται από λατρευτικούς τύπους, υπό την προϋπόθεση ότι η σφαγή διενεργείται σε σφαγείο και ότι τηρούνται οι απαιτήσεις του άρθρου 15 του αυτού κανονισμού για τις εργασίες χειρισμού και ακινητοποίησης των ζώων στο σφαγείο.

Σύμφωνα με το ΝΣΚ (ΣΤ' Τμήμα), η διάταξη αυτή του Κανονισμού τηρεί την αρχή της αναλογικότητας και την ισορροπία μεταξύ του άρθρου 13 της ΣΛΕΕ για τις απαιτήσεις καλής διαβίωσης των ζώων και του άρθρου 9 της ΕΣΔΑ, καθώς και του άρθρου 10 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ για την ελεύθερη εκδήλωση του θρησκεύματος ή των πεποιθήσεων του ατόμου σχετικά με τη λατρεία, την άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων και τις τελετές.

Αντίθετη άποψη διατυπώθηκε από 4 Συμβούλους, σύμφωνα με τους οποίους η σφαγή και η εν συνεχεία αφαίμαξη θηλαστικού ζώου χωρίς την προηγούμενη ακαριαία αναισθητοποίησή του, όπως συμβαίνει στη θρησκευτική σφαγή, έχει αναμφίβολα τα χαρακτηριστικά του βασανισμού.

Η άρνηση της υποβολής κάθε εμβίου όντος σε βασανισμό, επισημαίνουν οι μειοψηφούντες σύμβουλοι, δεν συνδέεται με οποιαδήποτε θρησκεία και οπωσδήποτε δεν ενέχει καμία έννοια προσβολής της τελευταίας, αλλά αποτελεί αρχή ανεξάρτητη, η οποία καταδεικνύει τον βαθμό πολιτισμού μιας χώρας και την πρόοδο που έχει επιτελέσει με την πάροδο του χρόνου στην εξέλιξή της.

Σύμφωνα με τη μειοψηφούσα γνώμη, «ο πολιτισμός μιας χώρας κρίνεται και αποδεικνύεται κυρίως από την προστασία που παρέχει σ' εκείνους, που δεν έχουν την δυνατότητα να την αξιώσουν. Το ζώο δεν μπορεί να αξιώσει τίποτε. Επαφίεται στην Πολιτεία να προστατεύσει αν όχι την ζωή του, τουλάχιστον τον ανώδυνο θάνατο του».

Οι νέοι κανόνες για τη σφαγή ζώων στο πλαίσιο λατρευτικών τύπων

Με τη νέα απόφαση 951/44337 (ΦΕΚ Β’ 1447/27.4.2017) το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προχώρησε στη θέσπιση εθνικών κανόνων σχετικά με τη σφαγή ζώων σε σφαγεία στο πλαίσιο λατρευτικών τύπων, ώστε να εξασφαλίζεται η ευρύτερη προστασία των ζώων κατά τη θανάτωσή τους.

Με την απόφαση τίθενται ορισμένες γενικές απαιτήσεις για τη σφαγή ζώων στο πλαίσιο λατρευτικών τύπων, ενώ προβλέπονται ειδικές διαδικασίες για τα πιστοποιητικά των ατόμων που θα προχωρούν στις σφαγές, την έγκριση του σφαγείου και άλλες σχετικές απαιτήσεις.

Παράλληλα, με τη νέα απόφαση τίθενται αυστηρότεροι εθνικοί κανόνες για τη σφαγή στο πλαίσιο λατρευτικών τύπων, καθώς προβλέπεται ότι:

α) Σε όλα τα ζώα, εκτός των πουλερικών, που σφάζονται στο πλαίσιο λατρευτικών τύπων χωρίς προηγούμενη αναισθητοποίηση εφαρμόζεται αναισθητοποίηση αμέσως μετά την πραγματοποίηση της τομής αφαίμαξης.

 β) Δεν επιτρέπεται η ακινητοποίηση των μηρυκαστικών με αντιστροφή ή οποιαδήποτε άλλη μη φυσιολογική θέση.

γ) Η τομή της αφαίμαξης πραγματοποιείται με ακρίβεια με αιχμηρό μαχαίρι κατάλληλο για το μέγεθος και το είδος του ζώου.

Ολόκληρη την υπουργική απόφαση 951/44337 μπορείτε να δείτε εδώ και τη γνωμοδότηση 92/2017 του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους εδώ.