Τι προβλέπει η νέα τροπολογία για την αποσυμφόρηση των καταστημάτων κράτησης

Κατατέθηκε στη Βουλή από τον υπουργό Δικαιοσύνης Σταύρο Κοντονή νέα τροπολογία σχετικά με Έκτακτα μέτρα για την αποσυμφόρηση των καταστημάτων κράτησης

Όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, δεδομένης της από 28.8.2017 παύσης ισχύος των έκτακτων μέτρων για την αποσυμφόρηση των καταστημάτων κράτησης, τα οποία αρχικώς εισήχθησαν με τις διατάξεις του Ν. 4322/2015 και εν συνεχεία παρατάθηκαν δυνάμει του Ν. 4411/2016, με την παρούσα τροπολογία επανακαθορίζεται προς το ορθολογικότερο το πλαίσιο των σχετικών ρυθμίσεω.

Ειδικότερα, με τις νεότερες ρυθμίσεις επιδιώκεται η διατήρηση εντός των σωφρονιστικών καταστημάτων συνθηκών διαβίωσης που αποτρέπουν τον υπέρμετρο συνωστισμό και εξασφαλίζουν τους αναγκαίους όρους για την εύρυθμη λειτουργία του σωφρονιστικού συστήματος και την τήρηση των διεθνών κανόνων προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Στο πλαίσιο πλαίσιο προβλέπεται ότι σε περιπτώσεις ορισμένων αδικημάτων κακουργηματικού χαρακτήρα ιδιαίτερα μεγάλης απαξίας και υψηλής επικινδυνότητας για την έννομη τάξη και την ασφάλεια του κοινωνικού συνόλου, η εφαρμογή των ευεργετικών διατάξεων δεν επιτρέπεται καθόλου, ενώ σε ορισμένα άλλα προβλέπεται, πέραν των περιοριστικών όρων, η δυνατότητα επιβολής κατ' οίκον περιορισμού με ηλεκτρονική επιτήρηση.

Αναλυτικά οι διατάξεις:

Άρθρο ....

'Εκτακτα μέτρα για την αποσυμφόρηση των καταστημάτων κράτησης 

1. Κρατούμενοι οι οποίοι, κατά τον χρόνο έναρξης ισχύος του παρόντος νόμου, εκτίουν ποινή στερητική της ελευθερίας απολύονται με διάταξη του εισαγγελέα πλημμελειοδικών του τόπου έκτισης της ποινής, υπό τον όρο της ανάκλησης χωρίς τη συνδρομή των προϋποθέσεων των άρθρων 105 και επόμενα του Ποινικού Κώδικα, κατά τις εξής διακρίσεις: α) εάν η ποινή τους έχει διάρκεια μέχρι τρία έτη, εφόσον έχουν εκτίσει με οποιονδήποτε τρόπο το ένα δέκατο αυτής, β) εάν η ποινή τους έχει διάρκεια μεγαλύτερη των τριών και μέχρι πέντε έτη, συμπεριλαμβανομένης της κάθειρξης, καθώς και εάν η ποινή φυλάκισής τους έχει διάρκεια μεγαλύτερη των πέντε ετών, εφόσον έχουν εκτίσει με οποιονδήποτε τρόπο το ένα πέμπτο αυτής. 

2. Κρατούμενοι οι οποίοι, κατά τον χρόνο έναρξης ισχύος του παρόντος νόμου, εκτίουν ποινή κάθειρξης που δεν υπερβαίνει τα δέκα έτη, απολύονται με διάταξη του εισαγγελέα πλημμελειοδικών του τόπου έκτισης της ποινής, υπό τον όρο της ανάκλησης χωρίς τη συνδρομή των προϋποθέσεων των άρθρων 105 και επόμενα του Ποινικού Κώδικα, εφόσον έχουν εκτίσει με οποιονδήποτε τρόπο τα δύο πέμπτα της ποινής. 

3. Κρατούμενοι οι οποίοι, κατά τον χρόνο έναρξης ισχύος του παρόντος νόμου, εκτίουν ποινή κάθειρξης άνω των δέκα ετών απολύονται με διάταξη του εισαγγελέα πληµµελειοδικών του τόπου έκτισης της ποινής, υπό τον όρο της ανάκλησης χωρίς τη συνδροµή των προυποθέσεων των άρθρων 105 και επόμενα του Ποινικού Κώδικα, εφόσον έχουν εκτίσει µε οποιονδήποτε τρόπο το ένα δεύτερο της ποινής που τους επιβλήθηκε και συγχρόνως έχουν συµπληρώσει το 3 ένα τρίτο πραγµατικής έκτισης της ποινής αυτής.

4. Εξαιρούνται από τις ρυθµίσεις των παραγράφων 1 έως 3 όσοι έχουν ί καταδικαστεί σε ποινή κάθειρξης για κακουργήματα που προβλέπονται στα άρθρα 299 παρ.1, 322, 323, 323Α, 324, 336, 338, 339, 342, 348Α, 348Γ, 349, 351, 351Α και 380 παράγραφος 1 εδάφιο τρίτο και 380 παράγραφος 2 του Ποινικού Κώδικα.

5. Στους απολυόµενους, κατ' εφαρµογή των παραγράφων 1 έως 3, ο εισαγγελέας πληµμελειοδικών µε την ίδια διάταξή του, μπορεί να επιβάλει: α) την υποχρέωσή τους να εμφανίζονται κατά τακτά χρονικά διαστήµατα στις αστυνοµικές αρχές του Ξ τόπου όπου διαµένουν, β) τη µη απομάκρυνσή τους, χωρίς έγγραφη άδεια του εισαγγελέα πλη µµελειοδικών, από τον ως άνω τόπο, γ) οποιονδήποτε άλλον όρο από αυτούς που αναφέρονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 100 του Ποινικού Κώδικα κρίνει σκόπιµο πλην της περίπτ. η". Με αίτηση του απολυµένου οι παραπάνω όροι µπορούν να ανακληθούν ή να τροποποιηθούν από τον εισαγγελέα πλη µµελειοδικών. Ο εισαγγελέας πλη µμελειοδικών, κατά την επιβολή των ως άνω όρων, οφείλει να λαµβάνει υπόψη του την προσωπικότητα, καθώς και τις ατοµικές, οικογενειακές και επαγγελµατικές ανάγκες του απολυόµενου. Αν εκείνος που απολύθηκε παραβαίνει τους όρους που του έχουν επιβληθεί, ο εισαγγελέας πληµµελειοδικών µπορεί να διατάξει την ανάκληση της απόλυσης. Σε περίπτωση ανάκλησης ο χρόνος από την απόλυση έως τη νέα σύλληψη δεν υπολογίζεται στη διάρκεια της ποινής. Το πρώτο εδάφιο του άρθρου 109 του Ποινικού Κώδικα εφαρµόζεται αναλόγως.

6. Οι διευθυντές των καταστηµάτων κράτησης υποβάλλουν µέσα σε δεκαπέντε ηµέρες από τη δηµοσίευση του παρόντος νόµου, στον εισαγγελέα του τόπου έκτισης της ποινής, τους φακέλους των καταδίκων, οι οποίοι πληρούν τις προύποθέσεις των παραγράφων 1 έως 3.

7. Κατ΄ εξαίρεση των οριζομένων στην παράγραφο 4, κρατούμενοι, οι οποίοι, κατά τον χρόνο έναρξης ισχύος του παρόντος νόµου, εκτίουν ποινή κάθειρξης για κακουργήµατα που προβλέπονται στα άρθρα 299 παρ.1, 322, 323, 323Α, 338, 348Α, 348Γ, 349, 351 και 380 παράγραφος 1 εδάφιο τρίτο του Ποινικού Κώδικα, εφόσον έχουν εκτίσει τα τµήματα των ποινών που προβλέπονται στις παραγράφους 1 έως 3, απολύονται, κατόπιν αίτησής τους προς τον εισαγγελέα πληµµελειοδικών του τόπου έκτισης της ποινής, υπό τον όρο της ανάκλησης, χωρίς τη συνδροµή των προύποθέσεων των άρθρων 105 και επόµενα του Ποινικού Κώδικα. Στους απολυόµενους µπορούν να επιβληθούν οι όροι που αναφέρονται στην παράγραφο 5 καθώς και, εφόσον είναι δυνατό, η υποχρέωση του κατ' οίκον περιορισµού με ηλεκτρονική επιτήρηση, όπως αυτός ορίζεται στο άρθρο 283Α του Κώδικα Ποινικής Δικονοµίας. Η επιβολή της υποχρέωσης του κατ' οίκον περιορισµού µε ηλεκτρονική επιτήρηση δεν µπορεί να εκτείνεται πέραν του χρονικού ορίου της περίπτ. β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 105 του Ποινικού Κώδικα. Τα εδάφια δεύτερο έως και έκτο της παραγράφου 5 του παρόντος άρθρου εφαρµόζονται και στην περίπτωση αυτή.

8. Εάν ο απολυθείς, κατ' εφαρµογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου, τελέσει µέσα σε πέντε έτη από την αποφυλάκισή του νέα αξιόποινη πράξη από δόλο και καταδικαστεί αµετάκλητα οποτεδήποτε σε ποινή στερητική της ελευθερίας µεγαλύτερη των δύο ετών, εκτίει αθροιστικά και το υπόλοιπο της ποινής για την οποία είχε απολυθεί υπό όρο.

9. Απολύσεις που γίνονται κατά τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, ανακοινώνονται από τους διευθυντές των καταστημάτων κράτησης τόσο στις αρµόδιες υπηρεσίες Ποινικού Μητρώου και καταχωρούνται στα οικεία δελτία των απολυθέντων, όσο και στη Διεύθυνση Αλλοδαπών του Κλάδου Ασφάλειας του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνοµίας.

10. Η απόλυση υπό όρο, κατ' εφαρµογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου, δεν κωλύεται από τη µη καταβολή των δικαστικών εξόδων και της χρηματικής ποινής που τυχόν επιβλήθηκε.

11. Οι ρυθμίσεις του παρόντος άρθρου δεν έχουν εφαρµογή σε όσους µεταφέρονται σε ελληνικά καταστήµατα κράτησης από την αλλοδαπή, σε εφαρμογή του ν. 4307/2017 (Α' 246) ή της Σύμβασης για τη μεταφορά των καταδίκων, η οποία κυρώθηκε με τον ν. 1708/1987 (Α' 108), καθώς και του Πρόσθετου Πρωτοκόλλου στην ανωτέρω Σύμβαση, το οποίο κυρώθηκε με τον ν. 3351/2005 (Α' 147).

12. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμοζόνται και στους καταδίκους που αποκτούν τις προϋποθέσεις των προηγούμενων παραγράφων μετά την έναρξη ισχύος αυτού και έως τις 28 Αυγούστου 2018.

13. Κάθε αμφισβήτηση ως προς την εφαρμογή του άρθρου αυτού λύεται από το συμβούλιο πλημμελειοδικών του τόπου έκτισης της ποινής, προκειμένου δε για ανηλίκους από το τριμελές δικαστήριο ανηλίκων του τόπου έκτισης.

Άρθρο ....

Οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου 14 του ν. 4322/2015 (Α' 42), όπως αντικαταστάθηκαν με την παρ. 2 του άρθρου δέκατου πέμπτου του ν. 4411/2016 (Α' 142), αντικαθίστανται εκ νέου ως εξής: 

«3. Κρατούμενοι που κατά το χρόνο δημοσίευσης του παρόντος εκτίουν ποινή περιορισμού σε ειδικό κατάστημα κράτησης νέων που δεν υπερβαίνει τα δέκα (10) έτη απολύονται με διάταξη του εισαγγελέα πλημμελειοδικών του τόπου έκτισης της ποινής, εφόσον έχουν εκτίσει με οποιονδήποτε τρόπο τα δύο πέμπτα της ποινής. Για τη χορήγηση της υπό όρο απόλυσης, ως ποινή που εκτίθηκε θεωρείται και αυτή που υπολογίστηκε ευεργετικά, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Η παρούσα διάταξη ισχύει και για τους κρατούμενους που θα αποκτήσουν τις ανωτέρω προϋποθέσεις σε χρονικό διάστημα έως τις 28 Αυγούστου 2017. 

4. Κρατούμενοι που κατά το χρόνο δημοσίευσης του παρόντος εκτίουν ποινή περιορισμού σε ειδικό κατάστημα κράτησης νέων που υπερβαίνει τα δέκα (10) έτη απολύονται με διάταξη του εισαγγελέα πλημμελειοδικών του τόπου έκτισης της ποινής, υπό τον όρο της ανάκλησης χωρίς τη συνδρομή των προϋποθέσεων των άρθρων 105 και επόμενα του Ποινικού Κώδικα αν έχουν συμπληρώσει το ένα τρίτο έκτισης της ποινής που τους επιβλήθηκε. Για τη χορήγηση της υπό όρο απόλυσης, ως ποινή που εκτίθηκε θεωρείται και αυτή που υπολογίστηκε ευεργετικά, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Η παρούσα διάταξη ισχύει και για τους κρατούμενους που Θα αποκτήσουν τις ανωτέρω προϋποθέσεις σε χρονικό διάστημα μέχρι τις 28 Αυγούστου 2017. Από τις παραπάνω ρυθμίσεις εξαιρούνται όσοι έχουν καταδικασθεί για τα αδικήματα των περιπτώσεων α' και β' της παρ. 1 του άρθρου 339 του Ποινικού Κώδικα». 

Δείτε την τροπολογία εδώ.