Συνευθύνη διοικούντων αθλητικά νομικά πρόσωπα

Το καθεστώς προσωπικής και αλληλέγγυας συνευθύνης διοικούντων αθλητικά νομικά πρόσωπα για οφειλές αυτών διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 118Α του ν. 2725/1999 καθώς και από τις διατάξεις των άρθρων 101 και 115 ΚΦΕ και ήδη των άρθρων 45 και 55 ΚΦΔ, οι οποίες δεν αποκλείονται από τις ειδικές διατάξεις του άρθρου 118Α του ν. 2725/1999 (ΣτΕ 487/2019, ΣτΕ 486/2019, ΣτΕ 884/2011, ΣτΕ 2978/2006, ΔΕφΚομ 160/2016, ΔΕφΘεσ 1322/2015, ΔΕφΘεσ 1321/2015, ΔΠρΑθ 9500/2019, ΔΠρΑλεξ 304/2019, ΔΠρΑλεξ 45/2019, ΔΠρΑθ 17564/2018, ΔΠρΑθ 1801/2018, ΔΠρΘεσ 4079/2018).

Ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 118Α του ν. 2725/1999:

«1. Τα πρόσωπα, που είναι διευθυντές, διαχειριστές ή διευθύνοντες σύμβουλοι και εκκαθαριστές των αθλητικών ανωνύμων εταιρειών (ΑΑΕ) ή των τμημάτων αμειβομένων αθλητών των αθλητικών σωματείων ή των συνεταιρισμών αυτών ή των αθλητικών επαγγελματικών ενώσεων ή των αθλητικών ομοσπονδιών, που καλλιεργούν άθλημα επαγγελματικού χαρακτήρα, κατά το χρόνο διάλυσης ή συγχώνευσης ή διαχωρισμού τους σε νέα νομικά πρόσωπα, ευθύνονται προσωπικώς και αλληλεγγύως για την πληρωμή των φόρων, που, κατά τις ισχύουσες διατάξεις, οφείλονται από τα ως άνω αθλητικά νομικά πρόσωπα, καθώς και των φόρων, που παρακρατούνται, ανεξάρτητα από το χρόνο βεβαίωσης τους. Τα ως άνω πρόσωπα έχουν δικαίωμα αναγωγής κατά των προσώπων, που διετέλεσαν αντίστοιχα διευθυντές, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι και εκκαθαριστές του νομικού προσώπου, ως προς τους φόρους, που αφορούν σε χρήσεις προγενέστερες, ανεξάρτητα από το χρόνο βεβαίωσης τους.

2. Στα ως άνω νομικά πρόσωπα, που συγχωνεύονται ή διαχωρίζονται, ευθύνεται αλληλεγγύως, μαζί με τα πιο πάνω πρόσωπα, για την πληρωμή των κατά τη προηγούμενη παράγραφο οφειλόμενων φόρων του διαλυόμενου ή διαχωριζομένου νομικού προσώπου και εκείνο, που το απερρόφησε ή το νέο νομικό πρόσωπο, που συστήθηκε, ανεξάρτητα από το χρόνο βεβαίωσης τους.

3. Τα πρόσωπα της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου ευθύνονται προσωπικώς και αλληλεγγύως, για τους παρακρατούμενους και επιρριπτόμενους φόρους και κατά τη διάρκεια λειτουργίας του νομικού προσώπου, που εκπροσωπούν ως εξής:

α) Αν έχει γίνει παρακράτηση φόρου, όλα τα πρόσωπα, που είχαν μια από τις ως άνω ιδιότητες από τη λήξη της προθεσμίας απόδοσης του φόρου και μετά.

β) Αν δεν έχει γίνει η παρακράτηση φόρου, όλα τα πρόσωπα, που είχαν μια από τις ως άνω ιδιότητες, κατά το χρόνο, που υπήρχε η υποχρέωση παρακράτησης του φόρου.

4. Οι Πρόεδροι των ΔΣ, διευθυντές, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι και εκκαθαριστές των ΑΑΕ, ΤΑΑ. ή σωματείων, που συμμετέχουν στα επαγγελματικά πρωταθλήματα, ευθύνονται αλληλεγγύως και εις ολόκληρον με το αντίστοιχο νομικό πρόσωπο για τα χρέη που αυτό δημιουργεί κατά το χρονικό διάστημα της θητείας τους.

5. Κατά των μελών των προσωρινών Διοικήσεων των ΑΑΕ, ΤΑΑ ή σωματείων που διορίζονται από το αρμόδιο δικαστήριο σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 69 του Αστικού Κώδικα, κατόπιν σχετικής αίτησης του οικείου αθλητικού σωματείου ή μέλους αυτού δεν μπορούν να ληφθούν τα δυσμενή μέτρα που προβλέπονται στις διατάξεις του άρθρου 14 του ν. 2523/1997 (ΦΕΚ 179 Α'), όπως αυτές ισχύουν, όσον αφορά τις υποχρεώσεις που ορίζονται από τις διατάξεις του εν λόγω άρθρου των ΑΑΕ που γεννήθηκαν από πράξεις προηγούμενων διοικήσεων, έστω και αν αυτά βεβαιώθηκαν ή κατέστησαν ληξιπρόθεσμα κατά τη διάρκεια της θητείας της προσωρινής διοίκησης. Τυχόν δυσμενή μέτρα που έχουν ληφθεί σε βάρος των ως άνω προσώπων έως τη δημοσίευση του παρόντος αίρονται αυτοδικαίως. Πρόεδροι ΔΣ, διευθυντές, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι των προσωρινών διοικήσεων ευθύνονται με την ατομική τους περιουσία μόνο για τα χρέη και τις υποχρεώσεις του νομικού προσώπου που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια της θητείας τους».

Στο πλαίσιο αυτό, το άρθρο 118Α του ν. 2725/1999 καθιερώνει:

- προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη των διευθυντών, διαχειριστών, διευθυνόντων συμβούλων και εκκαθαριστών ΤΑΑ, ΑΑΕ, επαγγελματικών ενώσεων και αθλητικών ομοσπονδιών στις οποίες συμμετέχουν ΤΑΑ και ΑΑΕ, κατά το χρόνο διάλυσης ή συγχώνευσης ή διαχωρισμού τους σε νέα νομικά πρόσωπα, για την πληρωμή των φόρων που οφείλονται από τα ως άνω αθλητικά νομικά πρόσωπα και των φόρων που παρακρατούνται ανεξάρτητα από το χρόνο βεβαίωσης τους καθώς και των παρακρατούμενων και επιρριπτόμενων φόρων κατά τη διάρκεια λειτουργίας των ως άνω αθλητικών νομικών προσώπων (άρθρο 118Α παρ. 1 και 3 του ν. 2725/1999)

- προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη των αθλητικών νομικών προσώπων που απορροφούν ή που συστήνονται μετά από συγχώνευση ΤΑΑ, ΑΑΕ, επαγγελματικών ενώσεων και αθλητικών ομοσπονδιών στις οποίες συμμετέχουν ΤΑΑ και ΑΑΕ (άρθρο 118Α παρ. 2 του ν. 2725/1999)

- προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη των Προέδρων Διοικητικού Συμβουλίου, διευθυντών, διαχειριστών, διευθυνόντων συμβούλων και εκκαθαριστών αθλητικών σωματείων, ΤΑΑ και ΑΑΕ που συμμετέχουν στα επαγγελματικά πρωταθλήματα για τα χρέη που δημιουργούν τα αθλητικά αυτά νομικά πρόσωπα κατά το διάστημα της θητείας τους (άρθρο 118Α παρ. 4 του ν. 2725/1999)

- προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη των Προέδρων Διοικητικού Συμβουλίου, διευθυντών, διαχειριστών και διευθυνόντων συμβούλων προσωρινών διοικήσεων αθλητικών σωματείων, ΤΑΑ και ΑΑΕ για τα χρέη που δημιουργούν τα αθλητικά αυτά νομικά πρόσωπα κατά το διάστημα της θητείας τους (άρθρο 118Α παρ. 5 του ν. 2725/1999).

Οι διατάξεις του άρθρου 118Α του ν. 2725/1999, του άρθρου 115 ΚΦΕ και του άρθρου 55 ΚΦΔ είναι σύμφωνες με τα άρθρα 4, 5 παρ. 1, 25 παρ. 1 και 106 Σ (ΑΠ 1378/2015, ΣτΕ 1028/2013, ΕφΘεσ 176/2019, ΕφΑθ 1101/2017, ΕφΛαρ 205/2016, ΕφΘεσ 1314/2014, ΕφΑθ 420/2011, ΜΠρΣερ 254/2019, ΜΠρΣερ 253/2019, ΜΠρΣερ 252/2019) καθώς και το άρθρο 1 του 1ου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου ΕΣΔΑ, στο βαθμό που κάθε Κράτος έχει δικαίωμα να θεσπίζει νόμους, τους οποίους κρίνει αναγκαίους προκειμένου για να ρυθμίσει τη χρήση αγαθών σύμφωνα προς το δημόσιο συμφέρον ή για να εξασφαλίσει την καταβολή φόρων ή άλλων εισφορών ή προστίμων (ΔΕφΘεσ 1322/2015, ΔΕφΘεσ 1321/2015).

Οι διατάξεις του άρθρου 118Α του ν. 2725/1999, του άρθρου 115 ΚΦΕ και του άρθρου 55 ΚΦΔ, οι οποίες επιβάλλουν σε φυσικά πρόσωπα οικονομικό βάρος για οφειλές νομικών προσώπων, πρέπει να ερμηνεύονται στενά και δεν μπορούν να τύχουν εφαρμογής και πρόσωπα ή οφειλές που δεν αναφέρονται ρητώς σε αυτές (ΕφΘεσ 176/2019, ΕφΑθ 1101/2017, ΔΠρΘεσ 8926/2019, ΔΠρΘεσ 8925/2019, ΔΠρΘεσ 8097/2019, ΔΠρΑθ 18367/2018, ΔΠρΑθ 17564/2018, ΔΠρΒερ 727/2018).

Ο ΚΦΕ και ο ΚΦΔ εφαρμόζονται σε όλες τις κεφαλαιουχικές εταιρείες, άρα και στις αθλητικές κεφαλαιουχικές εταιρείες, δηλαδή στις αθλητικές ανώνυμες εταιρείες των άρθρων 63 επ. του ν. 2725/1999 (ΣτΕ 487/2019, ΣτΕ 486/2019, ΣτΕ 884/2011, ΣτΕ 2978/2006).

Για τη δημιουργία προσωπικής και αλληλέγγυας ευθύνης διοικούντων αθλητικά νομικά πρόσωπα σύμφωνα με το άρθρο 118Α του ν. 2725/1999 απαιτείται σωρευτικώς και να φέρουν αυτοί τις αναφερόμενες στο άρθρο 118Α του ν. 2725/1999 ιδιότητες (ΕφΘεσ 176/2019, ΕφΑθ 1101/2017) και να ασκούν πράγματι καθήκοντα διοίκησης ή διαχείρισης του οικείου αθλητικού νομικού προσώπου (ΔΕφΘεσ 1349/2018, ΔΠρΑθ 9500/2019, ΔΠρΘεσ 4079/2018, ΔΠρΒερ 727/2018, ΔΠρΘεσ 2576/2016, contra ΔΕφΘεσ 1929/2019).

Οι διατάξεις του άρθρου 118Α του ν. 2725/1999 και του άρθρου 115 παρ. 2 ΚΦΕ περί προσωπικής και αλληλέγγυας ευθύνης των διοικούντων αθλητικά νομικά πρόσωπα δεν επεκτείνονται και σε διοικούντες αθλητικά νομικά πρόσωπα πέραν των περιοριστικώς και εξαντλητικώς απαριθμούμενων στο άρθρο αυτό, π.χ. διοικούντες αθλητικά σωματεία που συμμετέχουν σε ερασιτεχνική αγωνιστική κατηγορία ή επαγγελματική αγωνιστική κατηγορία, ανεξάρτητα από το αν έχουν ιδρύσει τμήμα αμειβομένων αθλητών (ΔΕφΚομ 160/2016, ΔΠρΑθ 17564/2018, ΔΠρΑλεξ 222/2015, ΔΠρΑλεξ 420/2014) ή όχι (ΜΠρΘεσ 39186/2009, ΜΠρΘεσ 38978/2009, ΜΠρΘεσ 38977/2009, ΜΠρΘεσ 28703/2009, ΜΠρΣερ 254/2019, ΜΠρΣερ 253/2019, ΜΠρΣερ 252/2019).

Η διάταξη του άρθρου 115 παρ. 1 ΚΦΕ περί προσωπικής και αλληλέγγυας ευθύνης των διοικούντων (αθλητικές) κεφαλαιουχικές εταιρείες δεν επεκτείνεται και σε διοικούντες άλλου τύπου (αθλητικά) νομικά πρόσωπα (ΔΕφΚομ 160/2016, ΔΠρΑθ 17564/2018, ΔΠρΑλεξ 222/2015, ΔΠρΑλεξ 420/2014).

Οι διοικούντες τμήματα αμειβομένων αθλητών, τα οποία δεν έχουν αυτοτελή νομική προσωπικότητα (ΑΠ 626/2003), ευθύνονται προσωπικώς και αλληλεγγύως με το αθλητικό σωματείο που ίδρυσε το τμήμα αμειβομένων αθλητών για την καταβολή των οφειλόμενων επιρριπτόμενων και παρακρατούμενων φόρων κατά τη λειτουργία τους, οι οποίοι βεβαιώνονται σε βάρος του αθλητικού σωματείου και αφορούν τη δραστηριότητα του τμήματος αμειβομένων αθλητών (ΔΕφΚομ 160/2016, ΔΠρΑθ 17564/2018, ΔΠρΑλεξ 222/2015, ΔΠρΑλεξ 420/2014).

Η εφαρμογή της διαδικασίας ειδικής εκκαθάρισης του άρθρου 17 παρ. 5 του ν. 2947/2001 και του άρθρου 46α του ν. 1892/1990 σε αθλητική ανώνυμη εταιρεία δεν έχει ως συνέπεια τη λύση της, ώστε να θεμελιώνεται προσωπική και αλληλέγγυος ευθύνη των διοικούντων της (ΣτΕ 884/2011, ΔΠρΘεσ 790/2017).

Το βάρος απόδειξης της συνδρομής των προϋποθέσεων του νόμου για ευθύνη διοικούντων αθλητικά νομικά πρόσωπα, π.χ. της ιδιότητας συγκεκριμένου προσώπου ως διοικούντος αθλητικό νομικό πρόσωπο και δη ως φέροντος τις αναφερόμενες στο άρθρο 118Α του ν. 2725/1999 ιδιότητες και ως ασκούντος πράγματι καθήκοντα διοίκησης ή διαχείρισης του οικείου αθλητικού νομικού προσώπου (ΔΕφΘεσ 1349/2018, ΔΠρΑθ 9500/2019) ή της συμμετοχής αθλητικού σωματείο σε επαγγελματικό πρωτάθλημα με τμήμα αμειβομένων αθλητών (ΔΠρΘεσ 2576/2016), φέρει η φορολογική αρχή.

Οι διατάξεις του άρθρου 118Α του ν. 2725/1999 περί προσωπικής και αλληλέγγυας ευθύνης διοικούντων αθλητικά νομικά πρόσωπα ισχύουν μόνο για οφειλές που γεννώνται μετά τις 19.7.2006, ημερομηνία έναρξης ισχύος του άρθρου 20 του ν. 3479/2006 (ΔΕφΘεσ 1653/2015, ΔΕφΘεσ 1322/2015, ΔΕφΘεσ 1321/2015, ΔΠρΑθ 9500/2019, ΔΠρΑλεξ 304/2019, ΔΠρΑλεξ 45/2019, ΔΠρΑθ 17564/2018, ΔΠρΘεσ 4079/2018, ΔΠρΘεσ 790/2017). Ειδικώς οι φορολογικές υποχρεώσεις γεννώνται, όταν επέλθει το γενεσιουργό γεγονός του φόρου, δηλαδή το γεγονός με το οποίο δημιουργούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις, οι οποίες είναι αναγκαίες για να καταστεί απαιτητός ο φόρος (ΔΠρΘεσ 4079/2018, ΔΠρΘεσ 2576/2016).

Η διάταξη του άρθρου 115 παρ. 3 ΚΦΕ περί προσωπικής και αλληλέγγυας ευθύνης διοικούντων (αθλητικά) νομικά πρόσωπα για οφειλές που γεννήθηκαν κατά τη διάρκεια της θητείας τους και η αντίστοιχη διάταξη του άρθρου 118Α παρ. 5 του ν. 2725/1999 περί προσωπικής και αλληλέγγυας ευθύνης διοικούντων αθλητικά νομικά πρόσωπα για οφειλές που γεννήθηκαν κατά τη διάρκεια της θητείας τους μετά τις 19.7.2006, ημερομηνία έναρξης ισχύος του άρθρου 20 του ν. 3479/2006, αφορούν τα πρόσωπα που φέρουν τις προβλεπόμενες ιδιότητες και ασκούν πράγματι καθήκοντα διοίκησης ή διαχείρισης του οικείου αθλητικού νομικού προσώπου, ανεξάρτητα από το αν έχουν εκλεγεί με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης ή αν έχουν διορισθεί ως μέλη προσωρινής διοίκησης με δικαστική απόφαση ή προσωρινή διαταγή. Τυχόν αντίθετη ερμηνευτική εκδοχή θα ενείχε τον κίνδυνο τα πρόσωπα που διορίζονται ως μέλη προσωρινής διοίκησης να έχουν τη δυνατότητα να ασκούν πλημμελώς τα καθήκοντά τους και να αμελούν για την εκπλήρωση της φορολογικών υποχρεώσεων του (αθλητικού) νομικού προσώπου (ΔΕφΘεσ 1322/2015, ΔΕφΘεσ 1321/2015, ΔΠρΘεσ 8926/2019, ΔΠρΘεσ 8925/2019, ΔΠρΘεσ 8097/2019, ΔΠρΘεσ 6061/2018, πρβλ. ΣτΕ 1180/2018, ΓνωμΟλΝΣΚ 168/2018, contra για οφειλές που γεννήθηκαν πριν τις 19.7.2006 ΔΕφΘεσ 1653/2015, ΔΕφΘεσ 824/2012, ΔΕφΘεσ 823/2012).

Μετά τις 19.7.2006, ημερομηνία έναρξης ισχύος του άρθρου 20 του ν. 3479/2006, μέλη προσωρινής διοίκησης αθλητικών νομικών προσώπων δεν ευθύνονται για οφειλές που γεννήθηκαν πριν ή μετά τη θητεία τους (ΕφΘεσ 176/2019, ΕφΑθ 1101/2017, ΔΠρΠειρ 3133/2019, ΔΠρΘεσ 790/2017).

Για τη δημιουργία προσωπικής και αλληλέγγυας ευθύνης μελών προσωρινής διοίκησης αθλητικού νομικού προσώπου δεν εξαρκεί η δικαστική απόφαση ή η προσωρινή διαταγή για διορισμό προσωρινής διοίκησης, η οποία ούτως ή άλλως δεν μπορεί να αφορά και στην απονομή συγκεκριμένων ιδιοτήτων εντός του Διοικητικού Συμβουλίου (ΕφΠειρ 29/2010), αλλά απαιτείται και η συγκρότηση σε σώμα του Διοικητικού Συμβουλίου με απονομή συγκεκριμένων ιδιοτήτων και η αποδοχή των ιδιοτήτων αυτών από τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, η οποία μπορεί να είναι και σιωπηρή (ΑΠ 1378/2015, ΕφΛαρ 205/2016, ΔΕφΘεσ 1322/2015, ΔΕφΘεσ 1321/2015, ΜΠρΘεσ 2681/2016, ΔΠρΘεσ 8926/2019, ΔΠρΘεσ 8925/2019, ΔΠρΘεσ 8097/2019, ΔΠρΣερ 166/2019, ΔΠρΣερ 165/2019, ΔΠρΣερ 164/2019, ΔΠρΣερ 155/2017, ΔΠρΣερ 221/2016, ΔΠρΣερ 220/2016). Μόνη η εμφάνιση προσώπων στις καταχωρήσεις στο Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών και στις ανακοινώσεις στο τεύχος ΑΕ και ΕΠΕ της ΕτΚ δεν εξαρκεί για τη δημιουργία προσωπικής και αλληλέγγυας ευθύνης τους, εάν δεν αποδεικνύεται πράγματι η λήψη νομότυπης απόφασης περί απονομής σε αυτούς συγκεκριμένης ιδιότητας και η αποδοχή αυτής (ΔΠρΣερ 166/2019, ΔΠρΣερ 165/2019, ΔΠρΣερ 164/2019, ΔΠρΣερ 155/2017, ΔΠρΣερ 221/2016, ΔΠρΣερ 220/2016). Αντιστοίχως, προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη δεν στοιχειοθετείται σε περίπτωση αναγνώρισης της ακυρότητας ή η τελεσίδικης ακύρωσης απόφασης Γενικής Συνέλευσης ή/και Διοικητικού Συμβουλίου για εκλογή ή/και διορισμό συγκεκριμένου προσώπου και απονομή συγκεκριμένης ιδιότητας σε αυτό (ΔΠρΣερ 345/2019, ΔΠρΣερ 344/2019).

Οι διατάξεις του ν. 2190/1920 και ήδη του ν. 4548/2018 περί δημοσιότητας ως προς τις αλλαγές στους διοικούντες (αθλητικές) ανώνυμες εταιρείες δεν καθιερώνουν συστατικό τύπο, αλλά έχουν βεβαιωτικό-δηλωτικό χαρακτήρα και επομένως αν οι αλλαγές αυτές δε υποβληθούν στην προβλεπόμενη δημοσιότητα, οι (αθλητικές) ανώνυμες εταιρείες δεν μπορούν να τις επικαλεστούν έναντι τρίτων, εκτός αν αποδείξουν ότι οι τρίτοι της γνώριζαν, ενώ αντιθέτως μπορούν να τις επικαλεστούν κατ’ αυτών οι τρίτοι (ΑΠ 1378/2015, ΕφΛαρ 205/2016, ΜΠρΘεσ 2681/2016, ΔΠρΣερ 166/2019, ΔΠρΣερ 165/2019, ΔΠρΣερ 164/2019, ΔΠρΣερ 155/2017, ΔΠρΣερ 221/2016, ΔΠρΣερ 220/2016, πρβλ. ΑΠ 626/2010).

Παραίτηση προσώπου από την ιδιότητα του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου αθλητικής ανώνυμης εταιρείας που έχει υποβληθεί στην προβλεπόμενη δημοσιότητα (καταχωρήσεις στο Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών και στις ανακοινώσεις στο τεύχος ΑΕ και ΕΠΕ της ΕτΚ) συνεπάγεται την απαλλαγή του από την προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη του (ΜΠρΘεσ 2681/2016). Τυχόν διενεργηθείσα παραίτηση προσώπου από την ιδιότητα του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου αθλητικής ανώνυμης εταιρείας δεν αντιτάσσεται έναντι τρίτων σε περίπτωση που δεν έχει υποβληθεί στην προβλεπόμενη δημοσιότητα και επομένως στην περίπτωση αυτή ο παραιτηθείς Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου εξακολουθεί να ευθύνεται προσωπικώς και αλληλεγγύως για τις οφειλές που δημιουργούνται στην αθλητική ανώνυμη εταιρεία και μετά την παραίτησή του (ΑΠ 1378/2015).

Οι διατάξεις αυτές δεν δημιουργούν ιδία φορολογική υποχρέωση των διοικούντων αθλητικά νομικά πρόσωπα, αλλά απλή πρόσθετη ευθύνη αυτών προς πληρωμή των αναφερόμενων οφειλών. Επομένως, τα ανωτέρω πρόσωπα δεν καθίστανται υποκείμενα της σχετικής φορολογικής υποχρέωσης και δεν νομιμοποιούνται να ασκήσουν προσφυγή κατά της πράξης της φορολογικής αρχής με την οποία προσδιορίζεται ο οφειλόμενος φόρος, ενώ για την ενεργοποίηση της ευθύνης των προσώπων αυτών δεν απαιτείται να επαναληφθεί η διαδικασία προσδιορισμού και βεβαίωσης του φόρου, με κοινοποίηση, προς τα πρόσωπα αυτά, φύλλου ελέγχου, υποκειμένου σε προσφυγή, ούτε, περαιτέρω, η επ’ ονόματί τους ταμειακή βεβαίωση του οφειλόμενου ποσού του φόρου, αλλά επιτρέπεται, κατ’ αρχήν, να επιδιωχθεί η αναγκαστική είσπραξη του οφειλόμενου ποσού του φόρου από τα πρόσωπα αυτά βάσει της ταμειακής βεβαίωσης που έχει εκδοθεί επ’ ονόματι του νομικού προσώπου (πρβλ. ΣτΕ 2267/2016, ΣτΕ 844/2012), υπό την αναγκαία προϋπόθεση της προηγούμενης έκδοσης και νόμιμης κοινοποίησης προς αυτά της ατομικής ειδοποίησης που προβλέπεται στο άρθρο 4 παρ. 1 ΚΕΔΕ, μέσω της οποίας πληροφορούνται την ύπαρξη, το ύψος και την αιτία του χρέους τους, και τους παρέχεται η δυνατότητα να αμυνθούν αποτελεσματικά, ασκώντας την ανακοπή του άρθρου 217 παρ. 1 ΚΔΔικ κατά της ατομικής ειδοποίησης, με την οποία θεωρείται συμπροσβαλλόμενη και η ταμειακή βεβαίωση και με την οποία μπορούν να προβληθούν και λόγοι αναγόμενοι στη μη συνδρομή μίας εκ των απαιτούμενων στο νόμο ιδιοτήτων διοικούντων αθλητικά νομικά πρόσωπα, στο κατ’ ουσίαν βάσιμο της απαίτησης, εκτός εάν έχει εκδοθεί τελεσίδικη δικαστική απόφαση, με την οποία έχει κριθεί κατ’ ουσίαν η νομιμότητα της καταλογιστικής πράξης, σε τυχόν παραγραφή της φορολογικής αξίωσης του Δημοσίου, σε τυχόν αποδοχή κληρονομιάς αποθανόντος διοικούντος αθλητικό νομικό πρόσωπο με το ευεργέτημα της απογραφής κ.λπ. (ΔΕφΘεσ 1929/2019, ΔΕφΚομ 160/2016, ΔΠρΑθ 9500/2019, ΔΠρΘεσ 8926/2019, ΔΠρΘεσ 8925/2019, ΔΠρΑλεξ 304/2019, ΔΠρΑλεξ 45/2019, ΔΠρΑθ 18367/2018, ΔΠρΑθ 17564/2018, ΔΠρΑθ 1801/2018, ΔΠρΘεσ 4079/2018, ΔΠρΘεσ 2576/2016).

Πριν την κοινοποίηση ατομικής ειδοποίησης σε φερόμενο διοικούντα αθλητικό νομικό πρόσωπο, αυτός δεν αποκτά την ιδιότητα του οφειλέτη (ΔΠρΑλεξ 45/2019, ΔΠρΣερ 166/2019, ΔΠρΣερ 165/2019, ΔΠρΣερ 164/2019, ΔΠρΣερ 155/2017, ΔΠρΣερ 221/2016, ΔΠρΣερ 220/2016) και επομένως τυχόν ανακοπή του απορρίπτεται ως απαράδεκτη (ΔΠρΑλεξ 45/2019).

Η μη νόμιμη κοινοποίηση ατομικής ειδοποίησης, π.χ. λόγω μη αναφοράς των στοιχείων που απαιτούνται από το άρθρο 4 παρ. 1 ΚΕΔΕ, συνεπάγεται την ακυρότητα αυτής και των πράξεων εκτέλεσης που ακολουθούν (ΔΕφΚομ 160/2016, ΔΠρΑλεξ 304/2019).

Σε κάθε περίπτωση, τυχόν περαιτέρω ευθύνη διοικούντων αθλητικά νομικά πρόσωπα, προεχόντως απέναντι σε ιδιώτες, θα μπορούσε να γίνει in concreto δεκτή, κατά παρέκκλιση των ως άνω διατάξεων, με βάση την αρχή της άρσης της αυτοτέλειας του νομικού προσώπου, κατ’ εφαρμογή της γενικής ρήτρας της καλής πίστης, εφ’ όσον γίνεται από τον ενάγοντα επίκληση και απόδειξη συγκεκριμένων πραγματικών περιστατικών που να καταδεικνύουν κατάχρηση της νομικής προσωπικότητας και δη πράξεις του αθλητικού νομικού προσώπου που να είναι στην πραγματικότητα πράξεις των εναγομένων διοικούντων αυτό, με σκοπό τη χρησιμοποίηση της νομικής προσωπικότητας για να καταστρατηγήσουν το νόμο (π.χ. να παρακάμψουν απαγόρευση που τους δεσμεύει ως φυσικά πρόσωπα) ή για να προκαλέσουν με δόλο ζημία στον ενάγοντα ή για να αποφύγουν την εκπλήρωση υποχρεώσεων (ΑΠ 378/2019, ΕφΑθ 1101/2017, ΜΠρΘεσ 8458/2013).

Οι διαφορές που προκύπτουν από την εφαρμογή του άρθρου 118Α του ν. 2725/1999 μεταξύ αθλητικών νομικών προσώπων και αθλητών ή προπονητών υπάγονται, σύμφωνα με την ενδοτικού δικαίου διάταξη του άρθρου 95 του ν. 2725/1999, στη δικαιοδοσία των Επιτροπών Επίλυσης Οικονομικών Διαφορών, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στη σύμβαση μεταξύ των μερών, ενώ οι διαφορές που προκύπτουν από την εφαρμογή του άρθρου 118Α του ν. 2725/1999 μεταξύ διοικούντων αθλητικά νομικά πρόσωπα και αθλητές ή προπονητές υπάγονται στη δικαιοδοσία της τακτικής δικαιοσύνης (ΑΠ 1378/2015, ΕφΑθ 1101/2017, ΕφΘεσ 1314/2014, ΕφΑθ 1813/2011, ΜΠρΘεσ 28754/2011).

Δεν στοιχειοθετείται κατ’ αρχήν καταχρηστική άσκηση δικαιώματος από την άσκηση των νομίμων δικαιωμάτων των ενδιαφερόμενων αθλητών ή προπονητών (π.χ. αγωγής ενώπιον της τακτικής δικαιοσύνης ή προσφυγής ενώπιον των Επιτροπών Επίλυσης Οικονομικών Διαφορών) μετά την παρέλευση διετίας από τη δημιουργία της αξίωσής τους, καθώς αυτή δεν αποτελεί από μόνη της μακροχρόνια αδράνεια που να δημιουργεί την εύλογη πεποίθηση ότι δεν θα ασκήσουν τα νόμιμα δικαιώματά τους και επομένως (ΑΠ 1378/2015, ΕφΘεσ 1314/2014), ή σε χρονικό σημείο κατά το οποίο δεν ανήκουν πλέον στο δυναμικό του εναγόμενου αθλητικού νομικού προσώπου (ΕφΑθ 1813/2011).

Τυχόν αθώωση προσώπου από τα ποινικά δικαστήρια λόγω αμφιβολιών ως προς το αν αυτό άσκησε πράγματι καθήκοντα διοίκησης ή διαχείρισης του οικείου αθλητικού νομικού προσώπου δεν επηρεάζει αποφασιστικά και την κρίση των διοικητικών δικαστηρίων (ΔΕφΘεσ 1929/2019).