Στη Βουλή ο Κώδικας Ψηφιακής Διακυβέρνησης και ο Κώδικας Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών

Κατατέθηκε στη Βουλή των Ελλήνων το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης "Κώδικας Ψηφιακής Διακυβέρνησης - Κώδικας Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών".

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, το προτεινόμενο σχέδιο νόμου έχει στόχο τη σύνταξη ενός μοναδικού, ενιαίου νομοθετικού κειμένου με αντικείμενο τη ρύθμιση θεμάτων ψηφιακής διακυβέρνησης στο δημόσιο τομέα.

Στο νομοσχέδιο συγκεντρώνονται και επικαιροποιούνται πάνω από 120 διατάξεις από διάσπαρτα νομοθετήματα τουλάχιστον 15 ετών, ενώ προστίθενται και νέες διατάξεις προκειμένου να συγκροτηθεί η απαραίτητη θεσμική και νομοθετική βάση πάνω στην οποία θα εξελιχθεί το Ψηφιακό Κράτος την επόμενη δεκαετία.

Παράλληλα, ενσωματώνει στο ελληνικό δίκαιο την Οδηγία (ΕΕ) 2018/1972 της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη θέσπιση Ευρωπαϊκού Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και αντικαθιστά το μεγαλύτερο μέρος του ν. 4070/2012, διατηρώντας ή τροποποιώντας παράλληλα διατάξεις του νόμου αυτού που αφορούν σε εθνικές ρυθμίσεις και που δεν θίγονται από τις ρυθμίσεις της Οδηγίας.

Διαβάστε επίσης: e-Justice: Διασκέψεις εξ αποστάσεως σε όλα τα δικαστήρια προβλέπει το σχέδιο νόμου του Υπ. Δικαιοσύνης

Το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει πολύ σημαντικές διατάξεις, μεταξύ των οποίων:

Προσωπικός Αριθμός

Με την προτεινόμενη διάταξη (άρθρο 11) καθιερώνεται Προσωπικός Αριθμός (Π.Α.), ο οποίος αποτελεί στοιχείο για την επαλήθευση της ταυτότητας των φυσικών προσώπων που συναλλάσσονται με τους φορείς του δημόσιου τομέα. Η επαλήθευση της ταυτότητας των φυσικών προσώπων πραγματοποιείται με τον συνδυασμό του Π.Α. και των στοιχείων φυσικής ή ηλεκτρονικής ταυτοποίησης.

Η χρήση αποκλειστικά και μόνο του Π.Α. δεν συνεπάγεται την ολοκλήρωση της επαλήθευσης της ταυτότητας του φυσικού προσώπου ούτε την παροχή δημοσίων υπηρεσιών προς αυτό. Ως εκ τούτου, ο Π.Α. αποτελεί στοιχείο αναγκαίο αλλά όχι επαρκές για την επαλήθευση της ταυτότητας των φυσικών προσώπων.

Με την καθιέρωση του προσωπικού αριθμού γίνεται μια μεγάλη τομή στη διαδικασία απλοποίησης και αυτοματοποίησης των διαδικασιών ταυτοποίησης του κάθε φυσικού προσώπου. Διευκολύνεται και απλοποιείται έτσι η διαλειτουργικότητα των διαφορετικών ψηφιακών συστημάτων του δημόσιου τομέα, δεδομένου ότι στο άμεσο μέλλον ο Π.Α. θα αποτελεί τον μοναδικό αριθμό που θα καλείται να χρησιμοποιεί ο κάθε πολίτης για τη συντριπτική πλειονότητα των συναλλαγών του με δημόσιους φορείς. Κατ’ αυτόν τον εξαλείφεται το φαινόμενο ένα φυσικό πρόσωπο να εμφανίζεται «με πολλά πρόσωπα» έναντι του Δημοσίου.

Δικαίωμα πρόσβασης στις πληροφορίες των φορέων του δημόσιου τομέα

Με το άρθρο 4 προβλέπεται ρητά ότι η πρόσβαση στα έγγραφα, όπως προβλέπεται στις διατάξεις του άρθρου 5 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2690/1999, αφορά και στα ηλεκτρονικά έγγραφα και μπορεί να ασκηθεί και με χρήση ΤΠΕ κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στο προτεινόμενο σχέδιο νόμου.

Με αυτό τον τρόπο κατοχυρώνεται νομοθετικά η πρόσβαση στα ηλεκτρονικά έγγραφα με τους ίδιους όρους που γίνεται και για τα απλά έγγραφα.

Περαιτέρω, με τις ρυθµίσεις του παρόντος άρθρου ενισχύεται το δικαίωµα πρόσβασης στα έγγραφα, ώστε να περιλαµβάνει κατά τρόπο σαφή και αναµφισβήτητο και την πρόσβαση στα ηλεκτρονικά έγγραφα, δηµιουργώντας το κατάλληλο θεσµικό πλαίσιο για διασφάλιση των σχετικών δικαιωµάτων των χρηστών ΤΠΕ µε ταυτόχρονη απόκριση στις απαιτήσεις της ψηφιακής διακυβέρνησης. Συναφώς, ενισχύεται η άσκηση του συνταγµατικά κατοχυρωµένου δικαιώµατος της παρ. 1 του άρθρου 5Α του Συντάγματος.

Κύρος και αποδεικτική ισχύς των ηλεκτρονικών δημοσίων εγγράφων

Με το άρθρο 14 ρυθμίζονται το κύρος και η αποδεικτική ισχύς των ηλεκτρονικών εγγράφων, ώστε να εξασφαλίζεται ασφάλεια δικαίου κατά τη διακίνηση των εγγράφων αυτών στους φορείς του δημόσιου τομέα, στα Δικαστήρια όλων των βαθμών και στα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται για το κύρος και την αποδεικτική ισχύ των εκτυπώσεων των ηλεκτρονικών δημοσίων εγγράφων.

Ειδικότερα, τίθεται ο βασικός κανόνας, σύμφωνα με τον οποίο η εκτύπωση των ηλεκτρονικών δημοσίων εγγράφων έχει ισχύ ακριβούς αντιγράφου χωρίς άλλη διατύπωση ή επικύρωση, εφόσον είναι δυνατόν να επιβεβαιωθεί η ακρίβεια και η ισχύς της εκτύπωσης με χρήση ΤΠΕ, ιδίως στην περίπτωση που το ηλεκτρονικό δημόσιο έγγραφο φέρει μοναδικό αναγνωριστικό αριθμό επαλήθευσης και εφόσον παρέχεται η δυνατότητα επαλήθευσης μέσω πληροφοριακού συστήματος του Δημοσίου.

Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατόν να επιβεβαιωθούν η ακρίβεια και η ισχύς της κατά το προηγούμενο εδάφιο, απαιτείται η επικύρωση της εκτύπωσης από οποιαδήποτε διοικητική αρχή ή ΚΕΠ ή δικηγόρο.

Στην περίπτωση της επικύρωσης από οποιαδήποτε διοικητική αρχή, εντάσσονται και οι εκτυπώσεις των ηλεκτρονικών συμβάσεων που υπογράφουν οι φορείς του δημόσιου τομέα, ως αναθέτουσες αρχές ή αναθέτοντες φορείς, τις οποίες μπορούν να επικυρώνουν οι οικονομικές υπηρεσίες ή η γραμματεία των ανωτέρω φορέων.

Ηλεκτρονικά ιδιωτικά έγγραφα

Με το άρθρο 15 ρυθμίζονται οι προϋποθέσεις έκδοσης, το κύρος και η αποδεικτική ισχύς των ηλεκτρονικών ιδιωτικών εγγράφων. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην παρ. 2 για το κύρος και την αποδεικτική ισχύ των εκτυπώσεων των ιδιωτικών εγγράφων, ώστε να εξασφαλίζονται η ασφάλεια δικαίου και η άρση ασαφειών του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου.

Με το προτεινόμενο άρθρο συμπληρώνεται η κανονιστική εμβέλεια του άρθρου 14 που αφορά τα ηλεκτρονικά δημόσια έγγραφα με τη συμπερίληψη της αποδεικτικής ισχύος των ιδιωτικών ηλεκτρονικών εγγράφων, που έχουν εκδοθεί από ιδιωτικούς φορείς με χρήση εγκεκριμένης ηλεκτρονικής υπογραφής ή σφραγίδας.

Δικονομικές ρυθμίσεις για τα ηλεκτρονικά έγγραφα

Με το άρθρο 16 ορίζεται ότι ηλεκτρονικό έγγραφο που φέρει απλή ή προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή ή προηγμένη ηλεκτρονική σφραγίδα του εκδότη του αποτελεί μηχανική απεικόνιση, κατά την έννοια του άρθρου 444 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Στην περίπτωση που το έγγραφο αποτελεί συστατικό τύπο, σύμφωνα με το άρθρο 160 του Αστικού Κώδικα, απαιτείται εγκεκριμένη ηλεκτρονική υπογραφή ή εγκεκριμένη ηλεκτρονική σφραγίδα. Επιπλέον, με την παρ. 2 ορίζεται ότι ηλεκτρονικά δημόσια έγγραφα που φέρουν απλή ή προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή εκτιμώνται ελεύθερα ως νόμιμα αποδεικτικά μέσα κατά τις ισχύουσες δικονομικές διατάξεις. Η εν λόγω διάταξη ευρίσκεται σε νοηματική συνάφεια με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 25 του Κανονισμού (ΕΕ) 910/2014.

Ηλεκτρονικό πρωτόκολλο

Με το άρθρο 19 προβλέπεται ότι κάθε φορέας του δημόσιου τομέα τηρεί ηλεκτρονικό πρωτόκολλο, στο οποίο καταχωρίζονται πράξεις, όπως η έκδοση, παραλαβή, κοινοποίηση, διαβίβαση εγγράφων, τα οποία είτε εκδίδονται από αυτόν είτε βρίσκονται ή περιέρχονται στην κατοχή του στο πλαίσιο της άσκησης των αρμοδιοτήτων του.

Τροποποίηση του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας

Με το άρθρο 100 τροποποιούνται οι διατάξεις του άρθρου 11 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, ο οποίος κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 2690/1999, που αφορούν τη βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής και την επικύρωση των αντιγράφων, με σκοπό την ενότητα εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος Κώδικα.

Τροποποίηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας

Με το άρθρο 101 τροποποιούνται οι διατάξεις των άρθρων 438 και 449 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, που αφορούν την αποδεικτική ισχύ των ηλεκτρονικών δημοσίων εγγράφων, με σκοπό την ενότητα εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος κώδικα.

Τροποποίηση του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας

Με το άρθρο 102 τροποποιούνται οι διατάξεις των άρθρων 171 και 173 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (ν. 2717/1999), με αντικείμενο την αποδεικτική ισχύ των ηλεκτρονικών δημοσίων εγγράφων, με σκοπό την ενότητα εφαρμογής των διατάξεων του παρόντος Κώδικα.

Κώδικας Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών

Ο Κώδικας Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών εκσυγχρονίζει το ελληνικό ρυθμιστικό πλαίσιο θεσπίζοντας σαφείς και ενιαίους κανόνες με τους ακόλουθους στόχους: (

α) προώθηση των επενδύσεων στα δίκτυα πολύ υψηλής χωρητικότητας,

(β) τόνωση του ανταγωνισμού και την ανάπτυξη της αγοράς ηλεκτρονικών επικοινωνιών και

(γ) προστασία των τελικών χρηστών - καταναλωτών, ώστε πολίτες και επιχειρήσεις να μπορούν να απολαμβάνουν υψηλής ποιότητας συνδεσιμότητα και αυξημένη επιλογή καινοτόμων ψηφιακών υπηρεσιών, σε ανταγωνιστικές τιμές.

Δείτε αναλυτικά το σχέδιο νόμου.