Ευρωεκλογές 2024: Εξ αποστάσεως ψηφοφορία, ελάττωση του ορίου για το δικαίωμα του εκλέγειν στα 16 έτη και κανόνες για την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων προτείνει το ΕΚ

Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος

​Περαιτέρω ισχυροποίηση της αύξησης της συμμετοχής των νέων που σημειώθηκε το 2019 μέσω της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης

Εξασφάλιση ισότιμης ψήφου και εκπροσώπησης για όλους τους πολίτες

Ενίσχυση της δημοκρατίας της ΕΕ με την ενίσχυση της ευρωπαϊκής διάστασης των εκλογών

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (ΕΚ) στοχεύει στην ενίσχυση της δημοκρατίας και στην πλήρη συμμετοχή σε έναν ευρωπαϊκό πολιτικό χώρο, βάσει διδαγμάτων από τις Ευρωπαϊκές Εκλογές του 2019.

Ειδικότερα, την Πέμπτη, 27-11-2020, η Ολομέλεια του ΕΚ ενέκρινε με 468 ψήφους υπέρ, 194 κατά και 34 αποχές ψήφισμα που αντλεί συμπεράσματα από τις Ευρωεκλογές του Μαΐου 2019.

Ισχυρότερη εκλογική διαδικασία

Οι ευρωβουλευτές χαιρετίζουν την αύξηση του ποσοστού συμμετοχής, ιδίως μεταξύ των νέων ψηφοφόρων, γεγονός που αποδεικνύει ότι η πτωτική τάση της συμμετοχής στις εκλογές στην Ευρώπη μπορεί να αναστραφεί. Εκφράζουν επίσης την ικανοποίηση τους για τη βελτίωση της ισορροπίας στην εκπροσώπηση των φύλων (41% γυναίκες ευρωβουλευτές, έναντι 37%), αλλά επισημαίνουν ότι παραμένουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών, οι οποίες θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν μέσω της εναλλαγής ανδρών/γυναικών στα ψηφοδέλτια ή παρόμοιων μεθόδων. Οι μειονότητες (ιδίως οι Ρομά) υποεκπροσωπούνται, οι πολίτες με αναπηρία αποκλείονται λόγω έλλειψης προσβάσιμων εκλογικών κέντρων (περίπου 800.000 το 2019), ενώ άστεγοι και κρατούμενοι αντιμετωπίζουν εμπόδια στην άσκηση του δικαιώματος ψήφου, αναφέρει το ΕΚ.

Η παρέμβαση ξένων και αλλά και εσωτερικών παραγόντων στις εκλογικές διεργασίες αποτελεί επίσης πηγή ανησυχίας, για την οποία το Συμβούλιο και η Επιτροπή θα πρέπει να συνεργαστούν με την Ειδική Επιτροπή του Κοινοβουλίου για τις εξωτερικές παρεμβάσεις σε όλες τις δημοκρατικές διαδικασίες στην ΕΕ (INGE), η οποία ανέλαβε τα καθήκοντα της τον Σεπτέμβριο. Οι ευρωβουλευτές ζητούν απαγόρευση της χρηματοδότησης εκστρατειών από παράγοντες τρίτων χωρών, εξονυχιστικό έλεγχο των αλγορίθμων των πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και προσπάθειες εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης.

Ενίσχυση της ευρωπαϊκής διάστασης των Ευρωεκλογών

Αναγνωρίζοντας ότι η διαδικασία του “κορυφαίου υποψηφίου” (“Spitzenkandidaten”) του 2019 απέτυχε διότι δεν βελτιώθηκε μετά το 2014 και διότι οι πολίτες αγνοούν τη σημασία της, το EK επιμένει ότι όλοι οι ψηφοφόροι θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να ψηφίσουν τον επικεφαλής υποψήφιο που επιθυμούν για τη θέση του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επισημαίνοντας ότι επί του παρόντος τίποτα δεν εμποδίζει τα ευρωπαϊκά κόμματα και κινήματα να προτείνουν ένα κοινό πρόγραμμα και έναν μοναδικό επικεφαλής του συνασπισμού τους.

Πιθανές μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να εξεταστούν πριν από τις εκλογές του 2024, όπως η εξ αποστάσεως ψηφοφορία σε συγκεκριμένες περιστάσεις, η ελάττωση του ορίου για το δικαίωμα του εκλέγειν στα 16 έτη σε όλες τις χώρες, οι κοινοί κανόνες για τις υποψηφιότητες, τους κανόνες διεξαγωγής εκστρατειών και την χρηματοδότηση, αλλά και η δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Εκλογικής Αρχής. 

Η επικείμενη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης θα μπορούσε να εξετάσει αυτά τα θέματα και άλλα, λένε οι ευρωβουλευτές, όπως τα υπερεθνικά ψηφοδέλτια που θα αυξήσουν την προβολή των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων και κινημάτων, την θέσπιση συλλογικής ευθύνης για την Επιτροπή και την μετατροπή του Συμβουλίου σε δεύτερο νομοθετικό σώμα της ΕΕ, αξιοποιώντας τη δυναμική της συμμετοχής των νέων.

Δήλωση

Ο εισηγητής Pascal Durand (Renew Europe, Γαλλία) δήλωσε: «Οι ισχυρές προτάσεις του Κοινοβουλίου στο παρόν ψήφισμα, όπως η έκκληση για κανόνες για την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων που εξακολουθούν να ελλείπουν, και η μετατροπή των ευρωπαϊκών εκλογών των 27 χωρών της ΕΕ σε μία ενιαία ευρωπαϊκή εκλογική διαδικασία, πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη από τα κράτη μέλη. Αναμένουμε ότι θα αποτελέσουν κομβικά σημεία και για τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης. Είναι πλέον καιρός να αντιμετωπίσουμε τις υφιστάμενες προκλήσεις και να προετοιμαστούμε για τις μελλοντικές, εγκαταλείποντας παρωχημένες στάσεις και ενστερνιζόμενοι την ευρωπαϊκή διάσταση της πολιτικής μας».

Περισσότερες πληροφορίες

Η μεταρρύθμιση του εκλογικού νόμου του 2018 που αποσκοπούσε στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής διάστασης των εκλογών δεν έχει ακόμη επικυρωθεί από όλα τα κράτη μέλη. Οι ευρωπαϊκές εκλογές διεξάγονται σύμφωνα με τους εθνικούς κανόνες που πρέπει να ευθυγραμμίζονται με την Ευρωπαϊκή Εκλογική Πράξη του 1976. Ωστόσο, το ποσοστό συμμετοχής το 2019 (50,66 %) ήταν το υψηλότερο από το 1994 (56,67 %).

Το πλήρες κείμενο του ψηφίσματος είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα ΕΚ (europarl.europa.eu)