logo-print

Απόρριψη μεταγενέστερης αίτησης διεθνούς προστασίας με την οποία ο αιτών προβάλλει ότι ο πραγματικός λόγος είναι η ομοφυλοφιλία του την οποία απέκρυψε κατά την πρώτη αίτηση

Δικαστήριο ΕΕ: “Δεν επιτρέπεται η απόρριψη μεταγενέστερης αίτησης διεθνούς προστασίας μόνο για τον λόγο ότι στηρίζεται σε στοιχεία που υπήρχαν ήδη κατά την πρώτη αίτηση”

10/09/2021

13/09/2021

ΕΣΔΑ Κατ΄άρθρο ερμηνεία

ΙΩΑΝΝΗ ΣΑΡΜΑΣ
ΞΕΝΟΦΩΝ ΚΟΝΤΙΑΔΗΣ
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα - 5η έκδοση καλλιτεχνικό

ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ & ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ / ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Επιμέλεια: Γεώργιος Π. Κανέλλος 

Με τη δημοσιευθείσα στις 9-09-2021 απόφασή του, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) αποφάνθηκε ότι κατά το δίκαιο της Ένωσης, δεν επιτρέπεται να απορρίπτεται ως απαράδεκτη μεταγενέστερη αίτηση διεθνούς προστασίας για τον λόγο και μόνον ότι στηρίζεται σε στοιχεία τα οποία υφίσταντο ήδη κατά τη διαδικασία που αφορούσε την πρώτη αίτηση.

Επιπλέον, σύμφωνα με το ΔΕΕ, η επανάληψη της πρώτης διαδικασίας, προκειμένου να εξετασθεί επί της ουσίας η μεταγενέστερη αίτηση, δεν μπορεί να υπόκειται στην προϋπόθεση να έχει υποβληθεί η αίτηση αυτή εντός ορισμένης προθεσμίας.

Ιστορικό της υπόθεσης

Ιρακινός υπήκοος, του οποίου η πρώτη αίτηση διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε αμετάκλητα από την Bundesamt für Fremdenwesen und Asyl (Ομοσπονδιακή υπηρεσία για θέματα αλλοδαπών και ασύλου, Αυστρία), υπέβαλε μερικούς μήνες αργότερα νέα αίτηση διεθνούς προστασίας ενώπιον την ίδιας αρχής

Ενώ είχε στηρίξει την πρώτη του αίτηση στο γεγονός ότι φοβόταν για τη ζωή του σε περίπτωση επιστροφής στο Ιράκ, καθότι είχε αρνηθεί να πολεμήσει στο πλευρό των σιιτικών παραστρατιωτικών ομάδων (όντας ο ίδιος σιίτης μουσουλμάνος στο θρήσκευμα), καθώς και στο γεγονός ότι η χώρα αυτή εξακολουθούσε να βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση, προέβαλε πλέον ότι ο πραγματικός λόγος για τον οποίον είχε υποβάλει τις αιτήσεις του σχετιζόταν με την ομοφυλοφιλία του, η οποία απαγορεύεται από τη χώρα του και από το θρήσκευμά του. Διευκρίνισε ότι, κατά τον χρόνο υποβολής της πρώτης αίτησης, δεν είχε αντιληφθεί ακόμη ότι, αποκαλύπτοντας την ομοφυλοφιλία του, δεν είχε να φοβηθεί τίποτα στην Αυστρία. 

Η Bundesamt απέρριψε ως απαράδεκτη τη μεταγενέστερη αίτηση, με την αιτιολογία ότι έβαλλε κατά προηγούμενης απορριπτικής απόφασης η οποία είχε καταστεί απρόσβλητη

Συγκεκριμένα, κατά το αυστριακό δίκαιο, κάθε μεταγενέστερη αίτηση που στηρίζεται σε στοιχεία ή πορίσματα που υφίσταντο ήδη πριν από την έκδοση της αμετάκλητης απόφασης με την οποία περατώνεται η προηγούμενη διαδικασία μπορεί να επιφέρει μόνον επανάληψη της διαδικασίας, τούτο δε μόνον αν ο αιτών δεν παρέλειψε, με δική του υπαιτιότητα, να επικαλεστεί τα εν λόγω στοιχεία και πορίσματα κατά την προηγούμενη διαδικασία. 

Μόνο στοιχεία ή πορίσματα τα οποία προέκυψαν πρόσφατα, μετά την έκδοση της πρώτης αμετάκλητης απόφασης, μπορούν να δικαιολογήσουν την κίνηση νέας διαδικασίας

Εκτιμώντας ότι η μεταγενέστερη αίτησή του έπρεπε να οδηγήσει σε κίνηση νέας διαδικασίας, ο αιτών προσέφυγε στα αυστριακά δικαστήρια. 

Στο πλαίσιο αυτό, το Verwaltungsgerichtshof (Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο, Αυστρία) ζήτησε από το Δικαστήριο να ερμηνεύσει την οδηγία 2013/32/ΕΕ [οδηγία σχετικά με τις κοινές διαδικασίες για τη χορήγηση και ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας]. 

Απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Με την απόφασή του αυτή, το Δικαστήριο διευκρίνισε ότι η επί της ουσίας εξέταση μεταγενέστερης αίτησης διεθνούς προστασίας, στηριζόμενης σε στοιχεία ή πορίσματα που υφίσταντο ήδη πριν από την οριστική περάτωση της πρώτης διαδικασίας, μπορεί, καταρχήν, και εφόσον τηρούνται οι βασικές αρχές και εγγυήσεις τις οποίες προβλέπει η οδηγία, να διενεργηθεί στο πλαίσιο της επανάληψης της διαδικασίας που είχε ως αντικείμενο την πρώτη αίτηση

Η επανάληψη της διαδικασίας μπορεί, όπως συμβαίνει στην Αυστρία, να υπόκειται στην προϋπόθεση (i) τα νέα αυτά στοιχεία ή πορίσματα να αυξάνουν σημαντικά τις πιθανότητες να πληροί ο αιτών τις προϋποθέσεις ώστε να χαρακτηρισθεί δικαιούχος διεθνούς προστασίας και (ii) ο αιτών να μην ήταν σε θέση, χωρίς υπαιτιότητά του, να τα προβάλει κατά την προηγούμενη διαδικασία

Αντιθέτως, η επανάληψη αυτή δεν πρέπει να υπόκειται στην προβλεπόμενη από το αυστριακό δίκαιο προϋπόθεση να έχει υποβληθεί η μεταγενέστερη αίτηση εντός ορισμένης προθεσμίας. Συγκεκριμένα, βάσει του δικαίου αυτού, η μεταγενέστερη αίτηση πρέπει να έχει υποβληθεί εντός προθεσμίας δύο εβδομάδων, υπολογιζόμενης κατ’ ουσίαν από το χρονικό σημείο που ο αιτών έλαβε γνώση του λόγου για επανάληψη της διαδικασίας και, εν πάση περιπτώσει, εντός τριών ετών από την έκδοση της απόφασης επί της προγενέστερης αίτησης.

Για την περίπτωση που οι διατάξεις του αυστριακού δικαίου που έχουν εφαρμογή στην επανάληψη διαδικασίας δεν διασφαλίζουν την τήρηση των προϋποθέσεων του παραδεκτού της μεταγενέστερης αίτησης ή δεν συνάδουν με τις βασικές αρχές και εγγυήσεις που προβλέπονται από την οδηγία, το Δικαστήριο έκρινε περαιτέρω ότι η μεταγενέστερη αίτηση του συγκεκριμένου αιτούντος θα πρέπει, εν προκειμένω, να εξεταστεί στο πλαίσιο νέας διοικητικής διαδικασίας

Δεδομένου ότι η Αυστρία δεν έχει μεταφέρει, όσον αφορά την κίνηση νέας διοικητικής διαδικασίας, την μη επιτακτικού χαρακτήρα διάταξη της οδηγίας η οποία παρέχει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να προβλέπουν ότι η μεταγενέστερη αίτηση εξετάζεται περαιτέρω μόνον εφόσον ο συγκεκριμένος αιτών δεν ήταν σε θέση, χωρίς δική του υπαιτιότητα, να προβάλει, κατά τη διάρκεια της προηγούμενης διαδικασίας, τα νέα στοιχεία η πορίσματα, ενώ αυτά υφίσταντο ήδη, δεν μπορεί να απορριφθεί η αίτηση για την κίνηση νέας διαδικασίας λόγω ενδεχόμενης υπαιτιότητας του αιτούντος.

Γίνεται υπόμνηση ότι η διαδικασία εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως παρέχει στα δικαστήρια των κρατών μελών τη δυνατότητα να υποβάλουν στο Δικαστήριο, στο πλαίσιο της ένδικης διαφοράς της οποίας έχουν επιληφθεί, ερώτημα σχετικό με την ερμηνεία του δικαίου της Ένωσης ή με το κύρος πράξεως οργάνου της Ένωσης. Το Δικαστήριο δεν αποφαίνεται επί της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου. Στο εθνικό δικαστήριο εναπόκειται να επιλύσει τη διαφορά αυτή, λαμβάνοντας υπόψη την απόφαση του Δικαστηρίου. Η απόφαση αυτή δεσμεύει, ομοίως, άλλα εθνικά δικαστήρια ενώπιον των οποίων ανακύπτει παρόμοιο ζήτημα.

Το πλήρες κείμενο της απόφασης είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα CURIA

Οικογενειακό Δίκαιο - Τρίτη έκδοση

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ

ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

Διεθνής εμπορική διαιτησία - Τόμος Ι -Β έκδοση
send