logo-print

Αλλαγές σε Ποινικό Κώδικα και Κώδικα Ποινικής Δικονομίας: Σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου από το Υπουργείο Δικαιοσύνης

Δείτε αναλυτικά ολόκληρο το κείμενο των διατάξεων

25/09/2021

14/10/2021

Ποινικός Κώδικας Ι
Η απόλυση υπό όρο στην ποινική νομοθεσία των ναρκωτικών

ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΉΜΕΣ / ΠΟΙΝΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΠΑΥΛΟΣ ΤΟΠΑΛΝΑΚΟΣ

Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης το σχέδιο νόμου με τις τροποποιήσεις των διατάξεων του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.

Σύμφωνα με το αρμόδιο Υπουργείο, το σχέδιο νόμου κινείται σε τέσσερις βασικούς άξονες:

1ον, στην αυστηροποίηση του πλαισίου των ποινών για συγκεκριμένα εγκλήματα ιδιαίτερης ποινικής απαξίας, όπως η ανθρωποκτονία, ο βιασμός ανηλίκου, η θανατηφόρα ληστεία, η εμπορία ανθρώπων.

2ον, στην αυστηροποίηση της απόλυσης των καταδίκων υπό όρο όπως και της άρσης της απόλυσης εγκληματιών που τελούν κατ’ επανάληψη σοβαρά κακουργήματα.

3ον, στην αναδιαμόρφωση και διεύρυνση του αξιοποίνου στα κοινώς επικίνδυνα αδικήματα όπως εμπρησμό, εμπρησμό δασών, έκρηξη, πλημμύρα.

4ον, στην αλλαγή του τρόπου εκκίνησης της παραγραφής αδικημάτων κατά της γενετήσιας ελευθερίας που στρέφονται σε βάρος ανηλίκων και στην επαναξιολόγηση των ηλικιακών ορίων και του πλαισίου των ποινών για τα αδικήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και της οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής.

5ον, στην δυνατότητα για κατ΄ απόλυτη προτεραιότητα διεξαγωγή της ανάκρισης και την εισαγωγή στο ακροατήριο υποθέσεων εξαιρετικής φύσης ή επί κακουργημάτων που αφορούν εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής και στην πρόβλεψη για εξέταση και των ενηλίκων θυμάτων τέτοιων αδικημάτων με την παρουσία ψυχολόγου.

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, κύριο στόχο της παρούσας νομοθετικής παρέμβασης αποτελεί η απόλυτη και αποτελεσματική προστασία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, όπως π.χ. των ανηλίκων, των πολιτών τρίτων χωρών, των θυμάτων σεξουαλικής κακοποίησης και εκμετάλλευσης που λόγω της θέσης τους και της κακοποίησης που έχουν υποστεί χρειάζονται αυξημένες νομοθετικές δικλείδες, ώστε να νιώσουν ασφάλεια και να καταγγείλουν έγκαιρα τα σε βάρος τους εγκλήματα.

Επιπλέον, η αλλαγή στον τρόπο εξέτασης των θυμάτων, προκειμένου να αποφεύγεται η δευτερογενής θυματοποίησή τους, η κατ’ απόλυτη προτεραιότητα εκδίκαση των υποθέσεων που αφορούν σε εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής, η αυστηροποίηση των διατάξεων που προσβάλλουν τη γενετήσια αξιοπρέπεια και ελευθερία, όταν τελούνται στον χώρο εργασίας ή στο πλαίσιο αναζήτησης θέσης εργασίας, η έναρξη της παραγραφής εγκλημάτων που στρέφονται σε βάρος ανηλίκων μετά την ενηλικίωσή τους, η αυστηροποίηση των ποινών σε σοβαρά εγκλήματα κακουργηματικής φύσεως, όπως η ανθρωποκτονία, ο βιασμός, η θανατηφόρα ληστεία, αλλά και η αυστηροποίηση της απόλυσης των καταδίκων υπό όρο, στοχεύουν στη δημιουργία κλίματος ασφάλειας για τους πολίτες, αλλά και στην αποκατάσταση της πεποίθησης, ότι κανένα έγκλημα δεν μένει ατιμώρητο.

Σύμφωνα με τη χθεσινή συνάντευξη τύπου του Υπουργού Δικαιοσύνης, φιλοσοφία του σχεδίου νόμου είναι:

· Αποκαθίστανται αστοχίες του νέου Ποινικού Κώδικα που ψήφισε η προηγούμενη κυβέρνηση

· Αναβαθμίζονται σε κακουργήματα μείζονος ποινικής απαξίας παραδοσιακά αδικήματα που είχαν υποβαθμιστεί από την προηγούμενη κυβέρνηση

· Αναπροσαρμόζεται το πλαίσιο των ποινών, με τρόπο συνεκτικό και νομικά άρτιο, ενισχύοντας τόσο τον αναλογικό όσο και τον αποτρεπτικό χαρακτήρα των προβλεπόμενων κυρώσεων

· Εκσυγχρονίζονται διατάξεις του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και εναρμονίζονται με τις ευρωπαϊκές συμβάσεις που ρυθμίζουν τα δικαιώματα προστασίας των ανηλίκων και ενηλίκων θυμάτων εγκληματικής δραστηριότητας.

Ειδικότερα, για τα εγκλήματα μείζονος ποινικής απαξίας (ειδεχθή αδικήματα), προβλέπει ότι:

- Μοναδική ποινή πλέον η ισόβια κάθειρξη για τα αδικήματα της εσχάτης προδοσίας, της ανθρωποκτονίας, του ομαδικού βιασμού, του θανατηφόρου βιασμού και της θανατηφόρας ληστείας. Τα ανωτέρω αδικήματα με τον ισχύοντα ποινικό κώδικα τιμωρούνται διαζευκτικά με την ποινή είτε της ισόβιας είτε της πρόσκαιρης κάθειρξης τουλάχιστον δέκα ετών. Μοναδική ποινή της ισόβιας κάθειρξης προβλέπεται και για τον βιασμό σε βάρος ανηλίκου.

- Αυστηροποίηση διάταξης για τη βαριά σωματική βλάβη και κάλυψη όλων των μορφών υπαιτιότητας (αμέλεια, ενδεχόμενος δόλος και επιδίωξη) με την επαναφορά και αυστηροποίηση της παλαιάς διάταξης. Ειδικότερα, για τη σκοπούμενη βαριά σωματική βλάβη προβλέπεται η αύξηση της ποινής από πρόσκαιρη κάθειρξη έως δέκα έτη σε πρόσκαιρη κάθειρξη (από πέντε έως δεκαπέντε έτη). Επιπλέον, προστίθενται στην έννοια της βαριάς σωματικής βλάβης η αναπηρία και η μόνιμη παραμόρφωση.

- Επιβαρυντική περίσταση η τέλεση σωματικής βλάβης σε βάρος υπαλλήλου κατά την εκτέλεση της εργασίας του.

- Αυστηροποιούνται οι τυπικές προϋποθέσεις για τη χορήγηση δυνατότητας απόλυσης υπό όρο. Ειδικότερα, σε περίπτωση επιβολής πρόσκαιρης κάθειρξης για συγκεκριμένα εγκλήματα , όπως πχ του νόμου περί ναρκωτικών (σε διακεκριμένη μορφή), για εγκληματική οργάνωση, τρομοκρατικές πράξεις, ληστεία, εκβίαση, εμπορία ανθρώπων κοκ, δίνεται η δυνατότητα για απόλυση υπό όρο μόνο αν έχουν εκτιθεί με ευεργετικό υπολογισμό τα 4/5 της ποινής. Άρα, από τα 3/5 που ισχύει σήμερα, αυξάνεται στα 4/5. Ως εκ τούτου, αυστηροποιείται για τα ανωτέρω αδικήματα η διάταξη, και ακόμα και με τον ευεργετικό υπολογισμό της ποινής, κατά τα ανωτέρω, ο κρατούμενος θα μένει περισσότερο χρόνο στο σωφρονιστικό κατάστημα. Επιπλέον, για τα παραπάνω εγκλήματα, θα απαιτείται πραγματική παραμονή σε σωφρονιστικό κατάστημα, ίση με τα 3/5 της ποινής (πραγματική έκτιση της ποινής). Άρα, από τα 2/5 που ισχύει σήμερα αυξάνεται στα 3/5. Για παράδειγμα στην περίπτωση απόλυσης υπό όρο για το αδίκημα του βιασμού μπορεί να επιβληθεί ποινή καθείρξεως 15 ετών. Ο κατάδικος με το ισχύον καθεστώς πρέπει να παραμείνει στη φυλακή τουλάχιστον για χρονικό διάστημα ίσο με τα 2/5 της ποινής που του επιβλήθηκε, δηλαδή στο παράδειγμά μας για 6 έτη με πραγματική έκτιση. Με τη νέα ρύθμιση θα πρέπει να παραμείνει στο κατάστημα κράτησης πραγματικά τουλάχιστον 9 έτη. Στην περίπτωση της ισοβίου καθείρξεως για τα ανωτέρω αδικήματα το κατώτατο όριο πραγματικής έκτισης για τους καταδίκους αυξάνεται από τα 16 στα 18 έτη.

Δείτε αναλυτικά το σχέδιο νόμου στο opengov.gr

Το εφαρμοστέο δίκαιο ως προς τις έννομες συνέπειες των δικαστικών αποφάσεων - Μελέτες ΕΡΜΕΚ Νο 11
H διατάραξη της κυριότητας

ΜΑΡΙΑ ΠΕΡΤΣΕΛΑΚΗ

ΑΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ / ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΟ ΔΙΚΑΙΟ